Υπόθεση Πατσίφικο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Η '''Υπόθεση Πατσίφικο''' ήταν μια διπλωματική και πολιτική κρίση μεταξύ [[Ελλάδα]]ς και [[Βρετανία]]ς το [[1849]]-[[1850]] που ανέκυψε με αφορμή την επίθεση το 1849 του αθηναϊκού όχλου κατά της περιουσίας του βρετανικής υπηκοότητας Εβραίου ''Δον Πατσίφικο'', προξένου της Πορτογαλίας.

Η κυβέρνηση είχε απαγορεύσει τη χρονιά εκείνη για πρώτη φορά το «κάψιμο του Εβραίου» ή του «Ιούδα», έθιμο της Αναστάσεως κατά το οποίο έκαιγαν αχυρένιο ομοίωμα Εβραίου. Με αφορμή την απαγόρευση αυτήν όχλος επιτέθηκε στον Εβραίο Δον Πατσίφικο, εισέβαλε στο σπίτι του και προξένησε καταστροφές. Ο Πατσίφικο ζήτησε υπέρογκο ποσό ως αποζημίωση από το ελληνικό κράτος αλλά δεν ικανοποιήθηκε και τότε στράφηκε στη βρετανική κυβέρνηση. Η υπέρμετρη αντίδραση της Βρετανίας, που κορυφώθηκε με τον ναυτικό [[Αποκλεισμός|αποκλεισμό]] της χώρας από το Βρετανικό Ναυτικό το 1850 και την κατάσχεση ελληνικών πλοίων στο Αιγαίο, ώστε να αναγκαστεί η Ελλάδα να καταβάλει αποζημίωση, αποτελεί πρωτοφανή στην ιστορία των διεθνών σχέσεων αναίτια επίδειξη ισχύος και αμφισβήτηση της κυριαρχίας κυρίαρχου κράτους και έχει παραμείνει κλασικό παράδειγμα στρατηγικής καταναγκασμού μέσω της «διπλωματίας της κανονιοφόρου». Η κρίση έληξε ύστερα από παρέμβαση των άλλων δύο προστάτιδων δυνάμεων του νεοσύστατου ελληνικού κράτους, της [[Γαλλία]]ς και της [[Ρωσία]]ς και αφού η Ελλάδα δέχτηκε ισχυρό οικονομικό πλήγμα. Ο βρετανικός ναυτικός αποκλεισμός έμεινε στην ιστορία ως Παρκερικά, από το όνομα του Βρετανού ναυάρχου [[Ουΐλιαμ Πάρκερ|Ουίλιαμ Πάρκερ]].

'''Παρκερικά''' ή '''Πατσιφικά''' ή '''Υπόθεση Πατσίφικο''' (όρος που δόθηκε από την γαλλική διπλωματία, κατά το [[υπόθεση Ντρέιφους]]), ονομάσθηκαν, από τους Έλληνες, τα υπέρογκα ενάντια της Ελλάδας πιεστικά εκ μέρους της Αγγλίας μέτρα, ([[ναυτικός αποκλεισμός]], απαγόρευση καταπόπλων πλοίων, με κίνδυνο κατάσχεσης αυτών κ.λπ.) που λήφθηκαν τον Ιανουάριο του [[1850]], εξ αφορμής επεισοδίου που σημειώθηκε στην Αθήνα σε βάρος του Ισπανοεβραίου και Άγγλου υπηκόου [[Δαυίδ Πατσίφικο]], πρώην Προξένου της Πορτογαλίας και στη συνέχεια τοκογλύφου. Η ονομασία προήλθε από το όνομα του Άγγλου ναυάρχου [[Ουΐλιαμ Πάρκερ|Ουίλιαμ Πάρκερ]], που και εφάρμοσε τα μέτρα αυτά, κατά διαταγή του τότε υπουργού των εξωτερικώνΕξωτερικών της Αγγλίας [[Πάλμερστον]], ώστε να αναγκαστεί η Ελλάδα να καταβάλει την εξαιρετικά υπέρογκη αποζημίωση.

Γεγονός όμως υπήρξε ότι έναντι των μέτρων εκείνων πάντες οι Έλληνες από του Βασιλέως μέχρι και του τελευταίου εργάτη επέδειξαν γενναία ψυχραιμία και οι δε πληγέντες από τα μέτρα αυτά, κυρίως έμποροι και ναυτιλλόμενοιναυτιλόμενοι στον [[Πειραιάς|Πειραιά]], τάχθηκαν όλοι στο πλευρό της ελληνικής Κυβέρνησης, επιδοκιμάζοντας την στάση της.<br>Τελικά μετά από διπλωματικά επεισόδια μεταξύ [[Γαλλία]]ς και [[Αγγλία]]ς και τηςτην παρέμβασηςπαρέμβαση της [[Ρωσία]]ς ο ναυτικός αποκλεισμός ήρθη στις [[15 Απριλίου]] του [[1850]], όπουοπότε και το ζήτημα της αποζημίωσης του Πατσίφικο παραπέμφθηκε σε [[Διεθνής διαιτησία|διεθνή διαιτησία]].

Ο '''Δαυίδ''' ή '''Νταβίντ''' '''Πατσίφικο''' ήταν Ισπανοεβραίος ή Πορτογαλοεβραίος ([[Γιβραλτάρ]] [[1784]]-[[1854]] [[Λονδίνο]]), τυχοδιώκτης, που εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα το [[1836]] ως Πρόξενος της [[Πορτογαλία]]ς στην [[Αθήνα]] από το [[1836]] ως το [[1842]], οπότε και παύθηκε συνεπεία καταχρήσεων.<ref name="auto1">Γιάννης Καιροφύλας, ''Η ιστορία της συνοικίας του Ψυρή'', εκδ. Φιλιππότη, Αθήνα 2000, σελ. 102</ref><ref>[http://www.sansimera.gr/archive/articles/show.php?id=51&feature=%D5%F0%FC%E8%E5%F3%E7%20%D0%E1%F4%F3%DF%F6%E9%EA%EF%20%AB%D0%E1%F1%EA%E5%F1%E9%EA%DC%BB Παρκερικά]{{Dead link|date=Οκτώβριος 2019 }}</ref> Στη συνέχεια προσκολλήθηκε στον κύκλο της [[Δούκισσα της Πλακεντίας|Δούκισσας της Πλακεντίας]] πουκαι έζησε για κάποιο διάστημα με βοηθήματά της.<ref>Γιάννης Καιροφύλας, ''Η ιστορία της συνοικίας του Ψυρή'', εκδ. Φιλιππότη, Αθήνα 2000, σελ. 104</ref> Στη συνέχεια επιδόθηκε στην τοκογλυφία με άγνωστους πόρους.

Διαμένοντας τότε επί της οδού Καραϊσκάκη, της συνοικίας [[Ψυρρή]] (Αθήνα), έγινε παραίτιος οχλοκρατικού επεισοδίου σε βάρος του, λόγω ασέβειας που επέδειξε κατά την εκφορά του επιταφίου του Ιερού Ναού Αγίου Φιλίππου και του επακόλουθου εθίμου της καύσης ομοιώματος του [[Ιούδας Ισκαριώτης|Ιούδα]]. Συγκεκριμένα το έτος εκείνο ([[1849|1847]]) πρωτοαπαγορεύθηκε το έθιμο αυτό μετά την εκφορά του Επιταφίου, τουλάχιστον στην Αθήνα, λόγω της έκτακτης τότε επίσημης επίσκεψης του Γάλλου τραπεζίτη [[Ρότσιλντ]]. Έτσι, ο αθηναϊκός λαός ανέβαλε τη τέλεση του εθίμου για την Δευτέρα του Πάσχα, στην πλατεία Ηρώων (στου Ψυρρή). Όταν, όμως, επενέβη η αστυνομία και ακολούθησαν ταραχές, διερχόμενο το πλήθος προ της οικίας του Πατσίφικο, είτε προκαλούμενο από τον ίδιο είτε θεωρώντας τον ως υπαίτιο της απαγόρευσης, επιτέθηκε στηστην οικία του προκαλώντας καταστροφές, ο ίδιος δε μόλις που διασώθηκε από τη μανία του πλήθους και κατέφυγε στη αγγλική πρεσβεία, έχοντας πρόσφατα αποκτήσει την αγγλική υπηκοότητα.<ref name=auto1 /> Ιδιαίτερα άξιο προσοχής είναι ότι αμέσως το πρωί της επομένης του συμβάντος ο τότε Άγγλος πρεσβευτής Σερ Έντμοντ Λάιονς προέβη σε [[διάβημα]] προς το ελληνικό Υπουργείο των Εξωτερικών για την καταβολή αποζημίωσης στον θιγέντα με το αστρονομικό για τα τότε δεδομένα ποσό των 886.736 δραχμών και 57 λεπτών. Τότε η ελληνική κυβέρνηση βεβαίως αρνήθηκε θεωρώντας ότι το θέμα ανήκει στη Δικαιοσύνη.

Ο Αγγλικόςαγγλικός ναυτικός αποκλεισμός δεν αφορούσε μόνο την υπόθεση Πατσίφικο. Είχε ακόμη και εδαφικές διεκδικήσεις στο όνομα του Κράτους των Ιονίων νήσων, που κηδεμόνευε παράνομα η Αγγλία, συγκεκριμένα, διεκδικούσε από την Ελλάδα τα νησιά Σαπιέντζα και Ελαφόνησο, και επίσης, απαιτούσε:

Με την αιτηθείσα επέμβαση όμως των [[Μεγάλες Δυνάμεις|Μεγάλων Δυνάμεων]] της [[Ρωσία]]ς και της [[Γαλλία|Γαλλίας,]]ς και ιδιαίτερα με την αποχώρηση του Γάλλου πρέσβη από το Λονδίνο, η υπόθεση πλησίασε στο τέλος της.

«... και ένας μεγάλος στόλος των σκύλων μας έχουν μπλόκον οπούναι περίπου από τρεις μήνες

«.... ήρθε ο Πάκερ [Πάρκερ] (sic) με όλο το στόλο του, ο ναύαρχος της Αγγλίας, και μας μπλοκάρισαν κάμποσον καιρόν. Τότε με διόρισαν αρχηγό κι ενώθηκα με όλους τους Αθηναίους.

Ο οικονομικός λόγος της Αγγλικής επέμβασης ήταν πως η Αγγλία άρχισε να νοιώθεινιώθει τον ισχυρό ανταγωνισμό του Ελληνικού Εμπορικού Ναυτικού, που ήδη είχε γίνει πρώτη σημαία στην Δουνάβια ναυσιπλοΐα, που τότε ήταν σημαντική εμπορική οδός.<ref>Alain Gouttman «La guerre de Crimee 1853-1856»</ref>