|
| module =
}}
Ο '''Βασίλης Αυλωνίτης''' ([[1 Ιανουαρίου]] [[1904]] - [[10 Μαρτίου]] [[1970]])<ref>{{Cite news|url=https://www.sansimera.gr/biographies/97|title=Βασίλης Αυλωνίτης|last=|first=|date=|work=|newspaper=Σαν Σήμερα .gr|language=el|archive-url=https://web.archive.org/web/20160124233717/https://www.sansimera.gr/biographies/97|archive-date=2016-01-24|accessdate=2017-03-14|via=}}</ref> ήταν [[Έλληνες|Έλληνας]] [[ηθοποιός]].
==Βιογραφία==
=== Επεισόδιο ===
Στις 22 Αύγουστου του [[1931]], παραλίγο να τον σκοτώσει σφαίρα από θερμόαιμο οπαδό ομάδας φιλελευθέρων, "Βενιζελικών", που εισέβαλε στο θέατρο όταν έπαιζε τότε στην [[Επιθεώρηση (θέατρο)|επιθεώρηση]] "Κατεργάρα" και άρχισαν να πυροβολούν θεωρώντας ότι σατιριζόταν ο τότε πρωθυπουργός [[Ελευθέριος Βενιζέλος]].<ref name=":0" /> Από την εισβολή αυτή τραυματίσθηκαν κάποιοι θεατές ενώ σκοτώθηκε ο τεχνικός του θεάτρου Παναγιώτης Μωραΐτης.<ref name=":3" /><ref>[[Νέα Ελληνική Ραδιοφωνία, Ίντερνετ και Τηλεόραση|ΝΕΡΙΤ]] (14/03/2015), «Μηχανή του Χρόνου»., βλ. πηγές (6:25 - 14:25).</ref> Στη συνέχεια από τις ανακρίσεις που ακολούθησαν θεωρήθηκε ότι υπαίτια ήταν η σάτιρα και όχι οι δράστες.<ref name=":3" /> Δύο από τους δράστες συνελήφθησαν και καταδικάστηκαν, ενώ ως ηθικός αυτουργός θεωρήθηκε ο [[Παύλος Γύπαρης]], ο οποίος υπήρξε καθοδηγητής και στη δολοφονία του [[Ίων Δραγούμης|Ίωνα Δραγούμη]] 12 χρόνια νωρίτερα.<ref name=":1" /> Τότε εκδόθηκε και ο γνωστός νόμος "περί Τύπου" που περιελάμβανε και το θέατρο στην επακόλουθη [[λογοκρισία]].<ref name=":3" /> Ο ίδιος μέχρι το τέλος της ζωής του έφερε το βάρος ότι ήταν η αφορμή για αυτόν τον θάνατο και είχε δηλώσει: «Θα περάσουν πολλά χρόνια για να βγω σε αθηναϊκή σκηνή».<ref>«[http://mikros-romios.gr/%ce%b7-%ce%b5%cf%80%ce%b9%ce%b8%ce%b5%cf%8e%cf%81%ce%b7%cf%83%ce%b7-%cf%80%ce%bf%cf%85-%ce%b2%ce%ac%cf%86%cf%84%ce%b7%ce%ba%ce%b5-%ce%bc%ce%b5-%ce%b1%ce%af%ce%bc%ce%b1-%cf%80%cf%81%cf%89%cf%84%ce%b1/ Η επιθεώρηση που βάφτηκε με αίμα. Πρωταγωνιστής ο 27χρονος ηθοποιός Βασίλης Αυλωνίτης]» του Ελευθέριου Γ. Σκιαδά στο mikros-romios.gr. [https://web.archive.org/web/20160402011101/http://mikros-romios.gr/%CE%B7-%CE%B5%CF%80%CE%B9%CE%B8%CE%B5%CF%8E%CF%81%CE%B7%CF%83%CE%B7-%CF%80%CE%BF%CF%85-%CE%B2%CE%AC%CF%86%CF%84%CE%B7%CE%BA%CE%B5-%CE%BC%CE%B5-%CE%B1%CE%AF%CE%BC%CE%B1-%CF%80%CF%81%CF%89%CF%84%CE%B1/ Αρχειοθετήθηκε] 02/04/2016. Ανακτήθηκε 05/03/2018.</ref>
Ένα άλλο επεισόδιο υπήρξε τέλη του 1956, όταν η Αρχιεπισκοπή άσκησε λογοκρισία στο έργο «Η προσευχή του ταπεινού» που παιζόταν στο θέατρο «Ακροπόλ». Τελικά το έργο διασκευάστηκε και οι παραστάσεις συνεχίστηκαν.<ref>[[Νέα Ελληνική Ραδιοφωνία, Ίντερνετ και Τηλεόραση|ΝΕΡΙΤ]] (14/03/2015), «Μηχανή του Χρόνου»., βλ. πηγές (14:25 - 16:10).</ref>
=== Επιθεωρήσεις ===
Το [[1934]] συμμετείχε σε επιθεωρήσεις του θεάτρου [[Θέατρο Περοκέ|Περοκέ]], ενώ νωρίτερα έκανε δικό του θίασο. Την περίοδο του '40 σχημάτισε θίασο με τον [[Κυριάκος Μαυρέας|Κυριάκο Μαυρέα]] και ερμήνευσε το στρατιώτη ''Πολυχρόνη Περονόσπορο'' στο ηθογραφικό χρονικό ''[[Από την Αλβανία στο Ρίμινι]]''.<ref name=":0" /> Υπήρξε για πολλά χρόνια βασικό στέλεχος των επιθεωρησιακών θιάσων του [[Θέατρο Ακροπόλ|θεάτρου Ακροπόλ]] και διετέλεσε καλλιτεχνικός διευθυντής του την χρονική περίοδο [[1956]] έως [[1961]].<ref name=":0" /> Από 1962 έως το 1965, είχε σημαντικές συνεργασίες με τον [[Νίκος Ρίζος|Νίκο Ρίζο]] και την [[Γεωργία Βασιλειάδου|Γ. Βασιλειάδου]], περιοδεύουν στην Ελλάδα και τη Γερμανία, αλλά λόγοι υγείας τον αναγκάζουν να διακόψει.<ref name=":0" /><ref name=":3" /><ref name=":1" /> Ο τελευταίος του θίασος συγκροτήθηκε με τον [[Κώστας Χατζηχρήστος|Κώστα Χατζηχρήστο]], την περίοδο [[1967]] έως [[1968]], όπου και πάλι η συνεργασία διακόπτεται για λόγους υγείας.<ref name=":0" /><ref name=":7" /> Μαζί περιόδευσαν σε πολλές επαρχιακές πόλεις, αλλά λόγοι υγείας τον ανάγκασαν να διακόψει την περιοδεία. Υπηρέτησε με συνέπεια και αφοσίωση όλα τα είδη του θεάτρου.
=== Κινηματογράφος ===
Στον κινηματογράφο πρωτοεμφανίστηκε το [[1929]] στην ταινία του [[Αχιλλέας Μαδράς|Αχιλλέα Μαδρά]], «''[[Μαρία Πενταγιώτισσα (ταινία, 1929)|Μαρία Πενταγιώτισσα]]''». Καθιερώθηκε όμως κινηματογραφικά το 1955, με την ταινία «''[[Λατέρνα, φτώχεια και φιλότιμο]]''» στην οποία ο [[Φιλοποίμην Φίνος|Φίνος]] δεν τον ήθελε επειδή είχε παίξει σε πολλές ταινίες δεύτερης διαλογής και πίστευε ότι είχε πληγεί το προφίλ του, αλλά πρωταγωνίστησε μετά από μεγάλη επιμονή του [[Αλέκος Σακελλάριος|Αλ. Σακελλάριου]].<ref name=":3" /><ref name=":4" /><ref>[[Νέα Ελληνική Ραδιοφωνία, Ίντερνετ και Τηλεόραση|ΝΕΡΙΤ]] (14/03/2015), «Μηχανή του Χρόνου»., βλ. πηγές (17:50 - 18:10).</ref><ref name=":5">[[Νέα Ελληνική Ραδιοφωνία, Ίντερνετ και Τηλεόραση|ΝΕΡΙΤ]] (14/03/2015), «Μηχανή του Χρόνου»., βλ. πηγές (32:58 - 38:20).</ref> Η ταινία είχε τόσο μεγάλη επιτυχία ώστε το 1957 δόθηκε και συνέχεια με την ταινία «''Λατέρνα, φτώχεια και γαρύφαλλο''».<ref name=":5" /> Ακολούθησαν δεκάδες άλλες έως το [[1970]], όπως ''[[Η αριστοκράτισσα κι ο αλήτης]]'', όπου εμφανίστηκε στον τελευταίο ρόλο της ζωής του.<ref name=":0" /><ref name=":1" /> Ο ίδιος είχε δει λίγες από τις ταινίες του και είπε κάποτε σε συνέντευξη που είχε δόσει στον Δημήτρη Λυμπερόπουλο ότι: «Δημητράκη, θα τις δω στον άλλο κόσμο, όπου, δεν μπορεί, κάποιος Εβραίος ή Έλληνας θα έχει στήσει σινεμά».<ref name=":3" />
=== Θάνατος ===
|
