Μεσσαρά: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Ετικέτες: Επεξεργασία από κινητό Διαδικτυακή επεξεργασία από κινητό
Manandro (συζήτηση | συνεισφορές)
Γραμμή 18:
 
==Προέλευση και ορθογραφία του τοπωνυμίου==
Παρότι είναι γενικά αποδεκτό ότι το πρώτο συνθετικό του τοπωνυμίου προέρχεται από το επίθετο μέσος, (Ομηρικός<ref>(Ομηρικός θηλυκός τύπος: μέσσῃ) Ομήρου Οδύσσεια (δ 844-845) ''«ἔστι δέ τις νῆσος μέσσῃ ἁλὶ πετρήεσσα, μεσσηγὺς Ἰθάκης τε Σάμοιό τε παιπαλοέσσης»''</ref> και [[Δωρική διάλεκτος|δωρικός]]<ref>(Δωρικός θηλυκός τύπος: μέσσᾱ) Ορφικά (θραύσμα 168) Otto Kern (1922) Orphicorum Fragmenta. σελ. 201. ''«Ζεὺς κεφαλή, Ζεὺς μέσσα· Διὸς δ ̓ ἐκ πάντα τελεῖται»''</ref> τύπος: μέσσος) λόγολόγω της περίκλειστης μορφολογίας τής περιοχής, πρόκειται για μια λουρίδα επίπεδης γης ανάμεσα σε απότομους ορεινούς όγκους. Ωστόσο υπάρχει σύγχυση για το αν θα πρέπει να γράφεται με δυο σίγμα κατά τον ομηρικό και δωρικό τύπο, ή με ένα, κατά τον απλοποιημένο αττικό, γιαυτό συχνά συναντάται σε διάφορα μέρη, πινακίδες, βιβλία κτλ. πότε με ένα και πότε με δυο σίγμα. Στην γραφή με δυο σίγμα συνηγορούν ιστορικές αναφορές της περιοχής σε χάρτες της αναγέννησης όπως αυτός που παρατίθεται παραπάνω, ο οποίος αναφέρει την περιοχή ως MESSAREA. Ο κύριος όμως λόγος για τον οποίο η Μεσσαρά πρέπει να γράφεται με δυο σίγμα είναι ότι το ίδιο το τοπωνύμιο καταδεικνύει τον δωρικό τύπο μέσσᾱ με την κατάληξη '''-ᾱ''' των θηλυκών ουσιαστικών και επιθέτων<ref>Anne H. Groton (2013) From Alpha to Omega: A Beginning Course in Classical Greek. Hackett Publishing. σελ. 23. ''«Originally all first-declension feminine nouns had stems ending in -ᾱ; this remained so in the Doric and Aeolic dialects. In Attic, however, -ᾱ was replaced by -η»''</ref> και όπως θα δούμε το δεύτερο συνθετικό είναι και αυτό θηλυκό της ίδιας εποχής. Επίσης δωρικό θηλυκό τύπο με κατάληξη '''-ᾱ''' φέρει και στο κοντινό τοπωνύμιο Ίδα του Ψηλορείτη (βλέπε παράγραφος: [[Ψηλορείτης#Το_τοπωνύμιο_Ίδα|Το τοπωνύμιο Ίδα]]).
 
Το δεύτερο συνθετικό του τοπωνυμίου '''-ρα''', πιθανότατα προέρχεται από το επικό '''ἔρα'''<ref>Ομήρου Ιλιάδα (Ρ 619) ''«ἤριπε δ' ἐξ ὀχέων, κατὰ δ' ἡνία χεῦεν '''ἔραζε'''.»''</ref><ref>Ομήρου Ιλιάδα (Ρ 633) ''«ἡμῖν δ' αὔτως πᾶσιν ἐτώσια πίπτει '''ἔραζε'''.»''</ref><ref>[[Ησύχιος ο Αλεξανδρεύς]], Lexicon (E 5990) (Latte) ''«ἑρπετά· τὰ ἄποδα, παρὰ τὸ εἰς τὴν ἔραν πεπτωκέναι»''</ref><ref>[[Ιωάννης ο Φιλόπονος]], De Opificio mundi 217.3-6 (Reichardt) ''«Ἑρπετὰ δὲ καλεῖται κυρίως τὰ μὴ ποσὶ τῆς γῆς ἐπιβαίνοντα ἀλλ’ ὅλα ἐπιπεπτωκότα τῇ γῇ· '''ἔρα γὰρ ἡ γῆ''' παρ’ Ἕλλησι κέκληται, '''ἐξ οὗ καὶ τὸ ἔραζε γέγονεν ἐπίρρημα''', ἐραπετά τινα ὄντα εἰς τὴν ἔραν πεπτωκότα.»''</ref>, το οποίο σημαίνει γη, μέσσᾱ ἔρα, η γη ανάμεσα. Ο [[Ευστάθιος ο Θεσσαλονίκης|Ευστάθιος]] στις Παρεκβολές του Ομήρου το 12ο αιώνα μ.Χ ετυμολογεί το όνομα της θεάς Ρέας από το ἔρα<ref>[[Ευστάθιος Θεσσαλονίκης|Ευστάθιος]] (12ος αιωνας μ.Χ) Παρεκβολαὶ εις τον Όμηρο, τόμος Ι, εκδότης Antonio Blado (1542). σελ. 46. ''«μάλιστα δὲ, προσφυὲς εἰς τὸ κατὰ τὴν ἥραν ἀναγραμματιζόμενον τὸ, ῥέα κύριον, εἰς τὸ ἔρα ὅ ἔστι γῇ. εἰς ἥν δηλαδὴ ἀλληγορεῖται ἡ τοῦ κρόνου γυνὴ ῥέα. κατὰ τὸ ὀρεστέρα παμβῶτι γᾶ, μᾶτερ αὐτοῦ διός. ὃ κεῖται παρὰ Σοφοκλεῖ.»''</ref> , γεγονός που δείχνει ότι πολλοί αρχαίοι συγγραφείς είχαν αυτή την άποψη<ref>N. Hopkinson (2013) Rhea in Callimachus Hymn to Zeus. The Journal of Hellenic Studies. Cambridge University Press. σελ. 176. ''«Most ancient etymologists derived Ῥέα by metathesis from ἔρα, 'ground'»''</ref><ref>Otto Gruppe (1906) Griechische Mythologie und Religionsgeschichte. τόμος ΙΙ. Harvard University collections. σελ. 1524.</ref>, καθώς οι πηγές του ήταν αρχαίες και έχουν πια χαθεί. Ενώ πολλοί συγγραφείς της αρχαιότητας χρησιμοποιούν τον όρο γη για να αναφερθούν σε εκείνη<ref>[[Σοφοκλής]] (409 π.Χ) Φιλοκτήτης. στίχος 391 ''«ὀρεστέρα παμβῶτι Γᾶ, μᾶτερ αὐτοῦ Διός»''</ref><ref>[[Μακρόβιος]] (400 μ.Χ) Saturnalia, βιβλίο I, XXI-8. ''«Ποιος αμφισβητεί ότι η μητέρα του θεού είναι η Γη;»''</ref><ref>[[Λουκρήτιος]] (57 π.Χ.) De Rerum Natura, βιβλίο 2, 2.591 - 2.604 ''«Και, αρχή όλων, η γη, που έχει στους πρώτους της ορεινούς όγκους τις πηγές, τρεχούμενα κρύα νερά, που ανανεώνονται αιώνια ... Γι 'αυτό μεγάλη μητέρα των θεών, και των θηρίων, και μητέρα των ανθρώπων, εκείνη μόνο έχει ονομαστεί, και την υμνούν οι πιο παλιοί και γνώστες βάρδοι των Ελλήνων.»''</ref>. Ο [[Χρύσιππος ο Σολεύς|Χρύσιππος]] μάλιστα καλεί τη γη Ρέα επειδή σε αυτήν ρέουν τα ύδατα<ref>[[Μέγα Ετυμολογικόν]] (12ος αιώνας μ.Χ) σελ. 701 (18) ''«Χρύσιππος δε λέγει την γήν ῾Ρέαν κεκλησθαι, επειδή απ' αυτής ρεί τα ύδατα.»''</ref><ref>Thomas Gaisford (1823) Poetæ minores græci: Scholia ad Hesiodum e codd. mss. σελ. 482. ''«Εστί δε ή γή, ρέα ή φθαρτική, ότι εις αυτήν αναλυόμεθα, και ότι πάντες τών εν αυτή διαρρέουσι.»''</ref>. Την προέλευση του Ρέα από το ἔρα με μετάθεση των φθόγγων προτείνουν και πολλοί σύγχρονοι μελετητές<ref>Σταματάκος Ιωάννης (2012) Λεξικόν της αρχαίας ελληνικής γλώσσης. Εκδόσεις Δεδεμάδη. ISBN13 9789609876292 σελ. 874. ''«῾Ρέᾱ = Γη, από το ἔρα με μετάθεση των φθόγγων.»''</ref><ref>Friedrich Wilhelm Sturz (2011) Etymologicum Graecae Linguae Gudianum. Cambridge University Press. σελ. 491. ''«Ῥέα, κατ' ἐναλλαγὴν ἔρα, ὄνομα ϑεᾶς.»''</ref><ref>Robert Graves (1955, revised 1960) The Greek Myths. Section 7: The dethronement of Cronus. ''«Rhea's name is probably a variant of Era, 'earth'»''</ref>. Αν ο όρος Ρέα χρησιμοποιούνταν εναλλακτικά του ἔρα για τη γη, και η μετάθεση των φθόγγων έγινε κατά την αρχαιότητα, τότε σημαίνει ότι οι αναγεννησιακές πηγές που αναφέρουν αυτή την πεδιάδα ως MESSAREA<ref>[https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Map_of_Crete_by_Abraham_Ortelius_1598.jpg Χάρτης της Κρήτης, του Abraham Ortelius, 1598 Antwerp. Αναφέρεται το τοπωνύμιο MESSAREA, κέντρο-νότος.]</ref><ref>[https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Crete_copy.jpg Χάρτης της Κρήτης, του Μάρκο Μποσκίνι, 1660 Βενετία. Αναφέρεται το τοπωνύμιο MESSAREA, κέντρο-νότος.]</ref> είναι απόλυτα ακριβείς.
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Μεσσαρά"