Καστοριά: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Αναστροφή της επεξεργασίας από τον 79.166.196.135 (συνεισφ.), επιστροφή στην τελευταία εκδοχή υπό Pekastorias
Ετικέτα: Επαναφορά
Γραμμή 46:
=== Οθωμανική περίοδος ===
Η κατάληψη της Καστοριάς από τους Τούρκους τοποθετείται περίπου στο [[1383]]. Έμεινε στην κατοχή τους επί περίπου πέντε αιώνες. Κατά την περίοδο της [[Τουρκοκρατία]]ς, η περιοχή της Καστοριάς αναδείχτηκε σε κέντρο [[Έλληνας|ελληνισμού]] διατηρώντας την εθνική συνείδηση, τη γλώσσα, τη θρησκεία, τα ήθη και τα έθιμα. Την εποχή αυτή η περιοχή ανέπτυξε έντονη οικονομική και εμπορική δραστηριότητα και γνώρισε άνθηση στις [[τέχνη|τέχνες]] και τα γράμματα. Ο [[Γεώργιος Καστοριώτης]] ή Γεώργιος Καστριώτης,<ref>Περιοδικό ΕΠΟΧΕΣ, Μηνιαία έκδοση Πνευματικού προβληματισμού και Γενικής Παιδείας Αγγέλου Τερζάκη, Τεύχος 15, σ.86.</ref> επιφανής Καστοριανός που έφτασε ως το αξίωμα του μεγάλου κομίσου, ίδρυσε το 1705 στη συνοικία Μουζεμβίκη την εκκλησιαστική του σχολή και το 1708 μετακάλεσε από τη Βενετία τον αναγνωρισμένο λόγιο, θεολόγο και συγγραφέα [[Μεθόδιος Ανθρακίτης|Μεθόδιο Ανθρακίτη]].<ref>[[Δημήτρης Φωτιάδης]], ''Η Επανάσταση του 21'', σσ.159-160.</ref> Το [[1710]] ιδρύθηκε το ''[[Ανώτερον Σχολείον Κυρίτζη]]'' τη διεύθυνση του οποίου ανέλαβε ο Μεθόδιος Ανθρακίτης.<ref name=paranikas5354>[[Ματθαίος Παρανίκας]] (1867), σσ. 53-54.</ref>
 
==== Προετοιμασία και Επανάσταση του 1821 ====
 
[[Αρχείο:Αρχοντικό Τσιατσιαπά - Καστοριά.jpg|μικρογραφία|250x250εσ|Το αρχοντικό Τσιατσιαπά ]]
Κατά την πρώτη κρίσιμη και αποφασιστική περίοδο της αφύπνισης του Γένους και της σφυρηλάτησης της εθνικής συνείδησης, συμμάρτυρες του [[Ρήγας Βελεστινλής|Ρήγα Βελεστινλή]] ήταν οι δυο Καστοριανοί [[Αδελφοί Εμμανουήλ|αδελφοί Ιωάννης και Παναγιώτης Εμμανουήλ]]. Στενός συνεργάτης του Ρήγα ήταν ο [[Γεώργιος Θεοχάρης]], που λόγω του εγνωσμένου κύρους του και της αυστριακής υπηκοότητός του απελάθηκε και προτίμησε τη Λειψία.<ref>[[Αιμίλιος Λεγκράν|E. Legrand]], ''Ανέκδοτα έγγραφα περί Ρήγα Βελεστινλή και των σύν αυτώ μαρτυρησάντων'', Αθήναι 1891, μετάφρ, Σπ.Λάμπρου, σ.101-105.</ref>
Κατά την επανάσταση του 1821 σημειώθηκαν αρκετές επιχειρήσεις στην περιοχή και ιδιαίτερα στο [[Βογατσικό Καστοριάς|Βογατσικό]]. Καστοριανός ήταν ο οπλαρχηγός [[Ιωάννης Παπαρέσκας]], ο οποίος πήρε μέρος στη σύνοδο της [[Μονή Παναγίας Δοβρά|Μονής Δοβρά]] μαζί με άλλους οπλαρχηγούς της Μακεδονίας, ο Ευάγγελος Ιωάννου,<ref>Αρχεία του Κράτους - Φύλλο Μητρώου Αγωνιστών.</ref> ο Αναστάσιος Καρίτσης,<ref name="ReferenceB">Γ. Χιονίδης, Οι εις τα μητώα των αγωνιστών του 1821 αναγραφόμενοι Μακεδόνες, ''περιοδικό'' Μακεδονικά 12 (1972), ΕΜΣ, Θεσσαλονίκη, σ. 34-65.</ref> ο Δήμος Παναγιώτου,<ref name="ReferenceB" /> οι Ναούμ Νικολάου, Κωνσταντίνος Νικολάου, Ιωάννης Καραμπίνας,<ref>Κωνσταντίνος Βακαλόπουλος, ''Ιστορία του Βόρειου Ελληνισμού'', σ.18, Εκδ.Οίκος Αδελφών Κυριακίδη, 1991, ISBN 960-343-017-X.</ref> Ευάγγελος Ιωάννου, Ζήσης Δημητρίου<ref>επιμέλεια Κ. Διαμάντης, ''Τα ιστορικά έγγραφα του αγώνος του 1821 των Γενικών Αρχείων του Κράτους εις περιλήψεις και περικοπάς (Κατάλογος Πρώτος). Τόμος τιμητικός επί τη 150ετηρίδι της Επαναστάσεως του 1821'', τύποις Τσιρώνη, εν Αθήναις, 1971</ref> κ.α.<ref>[http://www.promacedonia.org/en/av/av_17_1.htm History of Macedonia 1354-1833, A. Vacalopoulos].</ref><ref>[http://www.kastoriacity.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=251&Itemid=477 Διαδικτυακές Πύλες, Δήμος Καστοριάς, Η Πόλη της Καστοριάς, Ιστορία - Πολιτισμός, Τουρκοκρατία, Αντίσταση κατά των Τούρκων].</ref> Κατά τη διάρκεια των πολεμικών συρράξεων πέριξ της πόλης, στο [[Βογατσικό Καστοριάς|Βογατσικό]], την [[Κλεισούρα Καστοριάς|Κλεισούρα]] και τη [[Άργος Ορεστικό|Χρούπιστα (Άργος Ορεστικό)]], το [[1822]], μετά από διαταγή του [[Οθωμανοί|Οθωμανού]] στρατιωτικού διοικητή [[Θεσσαλονίκη]]ς Μεχμέτ Εμίν (Εμπού Λουμπούτ), φυλακίστηκαν οι πρόκριτοι της Καστοριάς. Επίσης, εκτελέστηκε ο ιερέας Θεόφιλος της ενορίας Καρύδη. Το [[1823]] γκρεμίστηκαν όλα τα καμπαναριά της πόλης, ως αντίποινα για τη συμμετοχή στην επανάσταση. Το [[1825]] ανέλαβε νέος τοπικός διοικητής ο Σαχίν Μπέης, ο οποίος το [[1826]] στάλθηκε με στρατιωτικό σώμα στην πολιορκία του [[Μεσολόγγι|Μεσολογγίου]]. <ref>Παντελής Τσαμίσης, "Η Καστοριά και τα μνημεία της", Εκδόσεις: Ι. Λ. Αλευρόπουλος, Αθήνα, 1949.</ref>
 
==== Μακεδονικές Επαναστάσεις του 1867 και 1878 ====
 
Στα [[1867]], στα πλαίσια της [[Μακεδονική επανάσταση του 1867|τότε Μακεδονικής Επανάστασης]], ιδρύθηκε, με πρωτεργάτη τον [[Αναστάσιος Πηχεών|Αναστάσιο Πηχεών]], η ''Εθνική Επιτροπή'', με πρώτα μέλη τους γιατρούς Ιωάννη Σιώμο και Αργύριο Βούζα και τους Νικόλαο Τουτουντζή, Βασίλειο και Νικόλαο Ωρολογόπουλο Ρέτζη και Απόστολο Σαχίνη. Γρήγορα διευρύνθηκε, ιδιαίτερα προς την [[Κλεισούρα Καστοριάς|Κλεισούρα]], όπου ο Πηχεών είχε διατελέσει δάσκαλος από το 1862 και είχε συνδεθεί τότε στενά με τον γνωστό γιατρό [[Ιωάννης Αργυρόπουλος (γιατρός)|Ιωάννη Αργυρόπουλο]]. Η νέα «Φιλική Εταιρεία», όπως ονομάσθηκε μετά τη διεύρυνσή της, απέβλεπε στο ξεσήκωμα της Μακεδονίας εναντίον των Τούρκων. Έπαιξε σημαντικό ρόλο στα γεγονότα της [[Μακεδονική επανάσταση του 1878|Μακεδονικής Επανάστασης του 1878]]. Αρχές του 1888 συνελήφθησαν από τους Τούρκους δεκαπέντε [[Κλεισούρα Καστοριάς|Κλεισιουριώτες]] και περισσότεροι από σαράντα Καστοριανοί μαζί με [[Βογατσικό Καστοριάς|Μπογκατσιώτες]], [[Κορυτσά|Κορυτσιώτες]] κ.α. που οδηγήθηκαν τελικά στις φυλακές του [[Μοναστήρι (Βόρεια Μακεδονία)|Μοναστηρίου]] για να δικαστούν.<ref name="ndsiwkhs">{{cite book
|author=Νικόλαος Δημ. Σιώκης
|title=Πρακτικά συνεδρίου για τα 100 χρόνια από τον θάνατο του Παύλου Μελά