Φίλιππος της Σουαβίας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 19:
|τόπος_θανάτου = [[Μπάμπεργκ]], [[Βασίλειο της Γερμανίας]]
}}
Ο '''Φίλιππος της Σουηβίας''' ([[Παβία]], ''Philipp von Schwaben'', [[1177]] - [[21 Ιουνίου]] [[1208]]) ήταν πρίγκιπας του [[Οίκος των Χοενστάουφεν|Οίκου των Χοενστάουφεν]], [[Κατάλογος Γερμανών μοναρχών|Βασιλιάς της Γερμανίας]] ([[1198]] - [[1208]]) και [[Δούκας της Σουηβίας]] ([[1196]] - [[1208]]) ως αντίπαλος του [[Όθων Δ΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας|Όθωνα Δ΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας]]. Ο Φίλιππος της Σουηβίας ήταν πέμπτος και νεώτερος γιος του [[Φρειδερίκος Α΄ Βαρβαρόσσα|Φρειδερίκου Α΄ Βαρβαρόσσα]] και της [[Βεατρίκη Α΄ της Βουργουνδίας|Βεατρίκης Α΄ της Βουργουνδίας]] κόρης του [[Ρέτζιναλντ Γ΄, κόμης της Βουργουνδίας]], μικρότερος αδελφός του αυτοκράτορα Ερρίκου ΣΤ΄.<ref>Alemparte 1986, σ. 181</ref> Στην σύγκρουση που ξέσπασε όταν πέθανε ο [[Ερρίκος ΣΤ΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας]] ανάμεσα στον [[Οίκος των Χοενστάουφεν|Οίκο των Χοενστάουφεν]] και τον [[Οίκος των Γουέλφων|Οίκο των Γουέλφων]] ήταν ο πρώτος Γερμανός βασιλιάς που δολοφονήθηκε.
 
==Πρώτα χρόνια==
Ο αδελφός του παππού του [[Κορράδος Γ΄ της Γερμανίας]] ήταν ο πρώτος Σουηβός βασιλιάς από τον Οίκο των Χοενστάουφεν εξελέγη βασιλιάς των Ρωμαίων (1138) παρά την σκληρή αντίσταση από τον Οίκο των Γουέλφων. Την εποχή που γεννήθηκε ο πατέρας του Φρειδερίκος Α΄ έκλεισε ειρήνη με την «''"Συνθήκη της Βενετίας"''» με τον πάπαΠάπα [[Πάπας Αλέξανδρος Γ΄|Αλέξανδρο Γ΄]] και τις πόλεις της Λομβαρδικής Λίγκας ύστερα από μακρόχρονη διαμάχη. Το νεογέννητο ονομάστηκε Φίλιππος χάρη στον στενό φίλο του πατέρα του αρχιεπίσκοπο Φίλιππο της Σουηβίας. Ο νεαρός Φίλιππος ακολούθησε εκκλησιαστική σταδιοδρομία και τον Απρίλιο του 1189 μπήκε στο ''"αββαείο του Άντελμπεργκ"'', έγινε Κοσμήτορας στην Κολεγιακή Σχολή του [[Καθεδρικός Ναός του Άαχεν|Καθεδρικού Ναού του Άαχεν]]. Ο πατέρας του αναχώρησε για την [[Γ΄ Σταυροφορία]], πνίγηκε στον δρόμο και τον διαδέχθηκε ο μεγαλύτερος αδελφός του Ερρίκος ΣΤ΄.<ref>Madden 2014, σ. 80</ref> Ο Φίλιππος εξελέγη πρίγκιψ - αρχιεπίσκοπος στο [[Βύρτσμπουργκ]] αλλά χωρίς χρίσμα, ο Ερρίκος ΣΤ΄ διεύρυνε σημαντικά τις οικογενειακές εκτάσεις με τον γάμο του με την [[Κωνσταντία Ωτβίλ της Σικελίας]] (1186). Συνόδευσε τον αδελφό του Ερρίκο στην [[Ιταλία]] (1191), διορίστηκε μαγδράβος στην [[Τοσκάνη]] (1195) και δέχτηκε πολλά εδάφη.
 
Ο αδελφός του παππού του [[Κορράδος Γ΄ της Γερμανίας]] ήταν ο πρώτος Σουηβός βασιλιάς από τον Οίκο των Χοενστάουφεν εξελέγη βασιλιάς των Ρωμαίων (1138) παρά την σκληρή αντίσταση από τον Οίκο των Γουέλφων. Την εποχή που γεννήθηκε ο πατέρας του Φρειδερίκος Α΄ έκλεισε ειρήνη με την ''"Συνθήκη της Βενετίας"'' με τον πάπα [[Πάπας Αλέξανδρος Γ΄|Αλέξανδρο Γ΄]] και τις πόλεις της Λομβαρδικής Λίγκας ύστερα από μακρόχρονη διαμάχη. Το νεογέννητο ονομάστηκε Φίλιππος χάρη στον στενό φίλο του πατέρα του αρχιεπίσκοπο Φίλιππο της Σουηβίας. Ο νεαρός Φίλιππος ακολούθησε εκκλησιαστική σταδιοδρομία και τον Απρίλιο του 1189 μπήκε στο ''"αββαείο του Άντελμπεργκ"'', έγινε Κοσμήτορας στην Κολεγιακή Σχολή του [[Καθεδρικός Ναός του Άαχεν|Καθεδρικού Ναού του Άαχεν]]. Ο πατέρας του αναχώρησε για την [[Γ΄ Σταυροφορία]], πνίγηκε στον δρόμο και τον διαδέχθηκε ο μεγαλύτερος αδελφός του Ερρίκος ΣΤ΄.<ref>Madden 2014, σ. 80</ref> Ο Φίλιππος εξελέγη πρίγκιψ - αρχιεπίσκοπος στο [[Βύρτσμπουργκ]] αλλά χωρίς χρίσμα, ο Ερρίκος ΣΤ΄ διεύρυνε σημαντικά τις οικογενειακές εκτάσεις με τον γάμο του με την [[Κωνσταντία Ωτβίλ της Σικελίας]] (1186). Συνόδευσε τον αδελφό του Ερρίκο στην [[Ιταλία]] (1191), διορίστηκε μαγδράβος στην [[Τοσκάνη]] (1195) και δέχτηκε πολλά εδάφη.
 
Η Κωνσταντία γέννησε γιο τον μελλοντικό αυτοκράτορα [[Φρειδερίκος Β΄ Χοενστάουφεν|Φρειδερίκο Β΄]], ο Ερρίκος ΣΤ΄ για να εξασφαλίσει την διαδοχή του γιου του αποφάσισε να τον στέψει βασιλιά των Ρωμαίων πριν αναχωρήσει για Σταυροφορία (1197). Για να βελτιώσει τις σχέσεις του με την [[Βυζαντινή αυτοκρατορία]] ο Ερρίκος ΣΤ΄ πάντρεψε τον μικρότερο αδελφό του Φίλιππο με την Ειρήνη Αγγελίνα κόρη του αυτοκράτορα [[Ισαάκιος Β΄ Άγγελος|Ισαάκιου Β΄ Άγγελου]] και χήρα του [[Ρογήρος Γ΄ της Σικελίας|Ρογήρου Γ΄ της Σικελίας]]. Ο διάσημος ποιητής [[Βάλτερ φον ντερ Φόγκελβάϊντε]] την περιγράφει σαν ''"τριαντάφυλλο χωρίς αγκάθι και περιστέρι χωρίς πονηριά"''. Ο Φίλιππος ορίστηκε στις αρχές του 1195 δούκας της Τοσκάνης και δέχτηκε τα εδάφη που διεκδικούσε.<ref>Abulafia 1988, σ. 91</ref><ref>Lyon 2013, σ. 134</ref> Σταδιακά ο [[Πάπας Κελεστίνος Γ΄]] έγινε εχθρός του, ο αδελφός του [[Κορράδος Β΄ της Σουαβίας]] δολοφονήθηκε και τον διαδέχθηκε σαν δούκας της Σουηβίας (1196). Ο γάμος του Φιλίππου της Σουηβίας με την Ειρήνη Αγγελίνα έγινε στο [[Άουγκσμπουργκ]] (1197). Ο αυτοκράτορας Ερρίκος ΣΤ΄ εμπιστευόταν πλήρως τον αδελφό του και τον όρισε κηδεμόνα του μικρού Φρειδερίκου σε περίπτωση πρόωρου θανάτου του. Τον Σεπτέμβριο του 1197 μετέβη στην [[Απουλία]] για να γίνει η στέψη του σαν βασιλιά της Γερμανίας, στο Μοντεφιασκόνε έμαθε για τον αιφνίδιο θάνατο του αυτοκράτορα στην [[Μεσσήνη (Ιταλία)|Μεσσήνη]]. Ο Φίλιππος επέστρεψε επειγόντως στην [[Γερμανία]] για να εξασφαλίσει τα δικαιώματα του μικρού ανεψιού του Φρειδερίκου στον αυτοκρατορικό θρόνο.
 
==Σύγκρουση με τους Γουέλφους==
 
Μια μεγάλη σειρά από πρίγκιπες στην [[Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία]] επέλεξαν βασιλιά της Γερμανίας τον Γουέλφο [[Όθων Δ΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας]], δεύτερο γιο του [[Ερρίκος ο Λέων|Ερρίκου του Λέοντα]] και ανεψιό του [[Ριχάρδος ο Λεοντόκαρδος|Ριχάρδου του Λεοντόκαρδου]]. Ο Φίλιππος της Σουηβίας αποφάσισε να αντιδράσει στο κίνημα που αρχηγός του ήταν ο αρχιεπίσκοπος της Κολωνίας [[Αδόλφος της Άλτενα]] και εξελέγη βασιλιάς της Γερμανίας στο [[Μυλχάουζεν]] στην [[Θουριγγία]] (8 Μαρτίου 1198). Τον υποστήριξαν ο [[Λεοπόλδος ΣΤ΄ της Αυστρίας]], ο [[Ότακαρ Α΄ της Βοημίας]] και ο [[Μπέρτολτ Ε΄ του Τσέρινγκεν]], στην εκλογή απουσίαζαν οι αρχιεπίσκοποι της [[Κολωνία|Κολωνίας]], του [[Μάιντς]] και του [[Τριρ]]. Η στέψη του αντιπάλου του Όθων Δ΄ έγινε στο [[Άαχεν]], παραδοσιακό τόπο στέψης των αυτοκρατόρων από τον αρχιεπίσκοπο της Κολωνίας (9 Ιουνίου 1198) αλλά χωρίς τα αυτοκρατορικά εμβλήματα που είχαν κατασχεθεί από τον Φίλιππο.
 
Ο Φίλιππος απέκτησε την υποστήριξη μερικών πριγκίπων, ισχυρίστηκε ότι είχε την υποστήριξη του [[Φίλιππος Β΄ της Γαλλίας|Φιλίππου Β΄ της Γαλλίας]] και προχώρησε στην δική του στέψη στο Μάιντς (8 Σεπτεμβρίου 1198), έπρεπε ωστόσο να λύσει τις διαφορές που είχε με τους Γουέλφους. Μία πρώτη απόπειρα που έγινε από τον αρχιεπίσκοπο του Μάιντς [[Κορράδος των Βίττελσμπαχ, αρχιεπίσκοπος|Κορράδο των Βίττελσμπαχ]] απορρίφθηκε από τους Γουέλφους (1199). Οι δύο πλευρές διεκδικούσαν την αυτοκρατορική στέψη από τον πάπαΠάπα [[Πάπας Ιννοκέντιος Γ΄|Ιννοκέντιο Γ΄]], ο πάπαςΠάπας ήταν προσεκτικός επειδή διεκδικούσε τα [[Παπικά Κράτη]] και το [[Βασίλειο της Σικελίας]]. Οι οπαδοί των Χοενστάουφεν αντέδρασαν έντονα και αρνήθηκαν οποιαδήποτε παπική επέμβαση στην αυτοκρατορική διαδοχή (1199). Ακολούθησε πόλεμος, ο Φίλιππος κυριάρχησε στην αρχή στα πατρικά του εδάφη στην [[Σουηβία]] και στην συνέχεια μετέφερε τον πόλεμο στα εδάφη του αντιπάλου του, έχασε ωστόσο την υποστήριξη του πάπαΠάπα και ο Φίλιππος Β΄ της Γαλλίας δεν είχε σκοπό να τον υποστηρίξει περισσότερο. Τον Μάρτιο του 1201 ο πάπαςΠάπας Ιννοκέντιος Γ΄ έκανε το καθοριστικό βήμα, ανακήρυξε τους Χοενστάουφεν «''"εχθρούς της εκκλησίας"''» και έθεσε τους οπαδούς τους υπό απαγόρευση. Ο πάπαςΠάπας υποστήριξε ανοιχτά τον Όθων Δ΄ που είχε υποσχεθεί να αποσυνδέσει το βασίλειο της Σικελίας με την Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία.
 
==Ενοποίηση==
 
[[Αρχείο:FridrichBarbarossa_Jindrich_Filip.jpg|thumb|250px|right|Ο [[Φρειδερίκος Α΄ Βαρβαρόσσα]] και οι δύο γιοι του [[Ερρίκος ΣΤ΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας]] και Φίλιππος της Σουηβίας - έργο του Πέτρου του Έμπολι (1196).]]
Η παπική υποστήριξη δεν έφερε ωστόσο στον Όθων Δ΄ τα αναμενόμενα αποτελέσματα και οι δύο πρίγκιπες αποφάσισαν να ενισχυθούν με συμμαχικούς γάμους. Ο Φίλιππος και η σύζυγος του Ειρήνη Αγγελίνα γιόρτασαν μεγαλοπρεπώς τα [[Χριστούγεννα]] του 1199 στο [[Μαγδεμβούργο]] δίπλα από την κατοικία του Όθων στο Μπρούνσβικ, στην τελετή βρέθηκαν πολλοί πρίγκιπες όπως ο [[Βερνάρδος του Άνχαλτ]] από τον [[Οίκος των Ασκάνια|Οίκο των Ασκάνια]]. Ο διάσημος ποιητής Βάλτερ φον ντερ Φόγκελβάϊντε έγραψε ένα επικό ποίημα για να τον δοξάσει. Ακολούθησε σε μεγαλοπρεπή τελετή στον Καθεδρικό ναό του Μαγδεμβούργου η αγιοποίηση της Κουνιγκούντα όφα Λουξεμβούργου (9 Σεπτεμβρίου 1201). Ο [[Βονιφάτιος ο Μομφερρατικός]] ένας από τους αρχηγούς στην [[Δ΄ Σταυροφορία]] τον επισκέφτηκε (1201), στην συνάντηση παραβρέθηκε ο κουνιάδος του Φιλίππου [[Αλέξιος Δ΄ Άγγελος]]. Οι ιστορικοί τονίζουν ότι ο Αλέξιος Δ΄ έπεισε τον Βονιφάτιο να εκτρέψει την Σταυροφορία στην [[Κωνσταντινούπολη]] εναντίον του θείου του [[Αλέξιος Γ΄ Άγγελος|Αλέξιου Γ΄ Άγγελου]] που είχε εκθρονίσει και τυφλώσει τον πατέρα του Ισαάκιο Β΄.
 
Τα επόμενα δύο χρόνια ήταν δυσμενή για τον Φίλιππο, ο Ότακαρ Α΄ της Βοημίας χώρισε την σύζυγο του Άντελαιντ όφα Μάισεν και ανακηρύχτηκε έκπτωτος από τον Φίλιππο, ο άλλος σύμμαχος του Έρμαν της Θουρυγγίας τον έδιωξε από την βόρεια Γερμανία. Ο Φίλιππος σε δεινή θέση ζήτησε να συμφιλιωθεί με τον πάπαΠάπα αλλά ο Ιννοκέντιος Γ΄ το αρνήθηκε. Μετά το 1204 συμφιλιώθηκε με τον Ότακαρ και ο Έρμαν του δήλωσε την υποταγή του, αυτό όπως δηλώνει ο ιστορικός Άρνολντ όφα Λούμπεκ (1150 - 1211) ήταν καθοριστικό σημείο για να αντιστραφεί η κατάσταση. Ο Φίλιππος συμμάχησε με τον αρχιεπίσκοπο Αδόλφο της Κολωνίας παρά την αντίθετη γνώμη των κατοίκων της Κολωνίας, αμέσως μετά συμμάχησαν μαζί του ο [[Ερρίκος Α΄ της Βραβάντης]] και ο αδελφός του Όθων Δ΄ [[Ερρίκος Ε΄ του Ρήνου]]. Ο αρχιεπίσκοπος Αδόλφος δέχτηκε 5.000 μάρκα, ο Ερρίκος Ε΄ που πήρε σαν δώρα το [[Μάαστριχτ]] και την [[Ντούισμπουργκ]] του δήλωσε γραπτώς τον Νοέμβριο του 1204 την στήριξη του.
 
==Δολοφονία==
[[Αρχείο:Ermordung_Philipps_von_Schwaben.jpg|thumb|250px|right|Η δολοφονία του Φιλίππου της Σουηβίας - μικρογραφία του 14ου αιώνα.]]
Ο Φίλιππος της Σουηβίας ήθελε να τονίσει έντονα την συμμαχία του με τον παλιό του εχθρό Αδόλφο της Κολωνίας, ακολούθησε νέα στέψη του με μεγαλοπρεπή τελετή στον Καθεδρικό ναό του Άαχαν (6 Ιανουαρίου 1205). Ο Φίλιππος νίκησε στην συνέχεια έναν στρατό από την Κολωνία με τον Όθων του Βάσσενμπεργκ (27 Ιουλίου 1206), οι δύο βασιλείς είχαν κάνει μυστικές συνομιλίες χωρίς αποτέλεσμα. Ο πάπαςΠάπας αναγνώρισε ότι ο Όθων Δ΄ ήταν χαμένος και αποφάσισε να ακυρώσει την απαγόρευση που είχε κάνει στους οπαδούς των Χοενστάουφεν, τον Μάιο του 1208 προχώρησαν σε νέα συμφωνία με την οποία ένας ανεψιός του πάπαΠάπα παντρεύτηκε μία κόρη του Φιλίππου και πήρε το δουκάτο της Τοσκάνης. Ο Φίλιππος μετέβη στο [[Μπάμπεργκ]] όπου γινόταν ο γάμος ανάμεσα στην ανεψιά του [[Βεατρίκη Β΄ της Βουργουνδίας]] και τον [[Όθων Α΄ της Μερανίας]] (21 Ιουνίου 1208).<ref>Kroonen et al. 2014, σ. 243</ref> Μετά το τέλος της τελετής αποσύρθηκε στα δωμάτια του, εκεί τον βρήκε ο [[Όθων Η΄ της Βαυαρίας]] και τον δολοφόνησε.<ref>Alemparte 1986, σ. 181</ref> Ο δολοφόνος δραπέτευσε αλλά αργότερα θανατώθηκε, η έγκυος σύζυγος του Ειρήνη Αγγελίνα δραπέτευσε στο κάστρο των Χοενστάουφεν, απέβαλλε και πέθανε αμέσως μετά.
 
[[Αρχείο:Ermordung_Philipps_von_Schwaben.jpg|thumb|250px|right|Η δολοφονία του Φιλίππου της Σουηβίας - μικρογραφία του 14ου αιώνα.]]
Ο Φίλιππος της Σουηβίας ήθελε να τονίσει έντονα την συμμαχία του με τον παλιό του εχθρό Αδόλφο της Κολωνίας, ακολούθησε νέα στέψη του με μεγαλοπρεπή τελετή στον Καθεδρικό ναό του Άαχαν (6 Ιανουαρίου 1205). Ο Φίλιππος νίκησε στην συνέχεια έναν στρατό από την Κολωνία με τον Όθων του Βάσσενμπεργκ (27 Ιουλίου 1206), οι δύο βασιλείς είχαν κάνει μυστικές συνομιλίες χωρίς αποτέλεσμα. Ο πάπας αναγνώρισε ότι ο Όθων Δ΄ ήταν χαμένος και αποφάσισε να ακυρώσει την απαγόρευση που είχε κάνει στους οπαδούς των Χοενστάουφεν, τον Μάιο του 1208 προχώρησαν σε νέα συμφωνία με την οποία ένας ανεψιός του πάπα παντρεύτηκε μία κόρη του Φιλίππου και πήρε το δουκάτο της Τοσκάνης. Ο Φίλιππος μετέβη στο [[Μπάμπεργκ]] όπου γινόταν ο γάμος ανάμεσα στην ανεψιά του [[Βεατρίκη Β΄ της Βουργουνδίας]] και τον [[Όθων Α΄ της Μερανίας]] (21 Ιουνίου 1208).<ref>Kroonen et al. 2014, σ. 243</ref> Μετά το τέλος της τελετής αποσύρθηκε στα δωμάτια του, εκεί τον βρήκε ο [[Όθων Η΄ της Βαυαρίας]] και τον δολοφόνησε.<ref>Alemparte 1986, σ. 181</ref> Ο δολοφόνος δραπέτευσε αλλά αργότερα θανατώθηκε, η έγκυος σύζυγος του Ειρήνη Αγγελίνα δραπέτευσε στο κάστρο των Χοενστάουφεν, απέβαλλε και πέθανε αμέσως μετά.
Τα κίνητρα του φόνου είναι άγνωστα, το πιθανότερο ο Όθων εξοργίστηκε επειδή ο Φίλιππος ακύρωσε τον γάμο που του είχε υποσχεθεί ο Φίλιππος με μία από τις κόρες του την Βεατρίκη ή την Κουκιγκούντε που παντρεύτηκε κατόπιν τον Βεγκέσλαο Α΄ της Βοημίας.<ref>Zientara 1997, σσ. 169-171</ref> Η πιθανότητα να ήταν η δολοφονία συνωμοσία στην οποία συμμετείχαν ο Φίλιππος Β΄ της Γαλλίας και ο Ερρίκος της Βραβάντης υπέρ του Όθωνα δεν έχει αποδειχτεί.
 
==Θρύλοι==
 
[[Αρχείο:Filip_svab.jpg|thumb|250px|right|Ο Φίλιππος της Σουηβίας - απεικόνιση του 1237.]]
Ο Φίλιππος τάφηκε στον Καθεδρικό ναό του Μπάμπεργκ, σε λίγα χρόνια ανεγέρθη στον τάφο ο ανδριάντας του που παρουσιάζει λεπτομερώς τα χαρακτηριστικά του. Ο Φίλιππος ήταν ο πρώτος βασιλιάς των Γερμανών που δολοφονήθηκε από την εποχή των [[Μεροβίγγειοι|Μεροβίγγειων]] και ο ένας από τους δύο Γερμανούς βασιλείς που δολοφονήθηκαν, ο άλλος ήταν ο [[Αλβέρτος Α΄ της Γερμανίας]] που δολοφονήθηκε 100 χρόνια αργότερα από τον ανεψιό του.
Με τον θάνατο του Φιλίππου ο Όθων Δ΄ εξελέγη την επόμενη χρονιά βασιλιάς των Γερμανών χωρίς αντίπαλο σε Αυτοκρατορική Σύνοδο στην [[Φρανκφούρτη]], η στέψη του έγινε τον Νοέμβριο του 1208 από τον πάπαΠάπα Ιννοκέντιο Γ΄. Ο Όθων Δ΄ ήθελε να σβήσει κάθε υποψία ότι η δολοφονία του Φιλίππου ήταν δικό του έργο, έθεσε σε ανακτορική απαγόρευση τον Όθων Η΄ και τους οπαδούς του, ο Όθων Η΄ δολοφονήθηκε τον Μάρτιο του 1209 από τον Ερρίκο του Κάλντεν έναν υπουργό του Φιλίππου. Ο Όθων Δ΄ συγκρούστηκε αμέσως με πάπαΠάπα Ιννοκέντιο Γ΄ επειδή επιχείρησε εισβολή στο βασίλειο της Σικελίας (1210) και αφορίστηκε. Το στέμμα επανήλθε στους Χοενστάουφεν, ο ανεψιός του Φρειδερίκος Β΄ έκανε εκταφή του και μετέφερε τα οστά του στον Καθεδρικό ναό του [[Σπάιερ]].
Ο Φίλιππος της Σουηβίας περιγράφεται ωραίος, γεροδεμένος και γενναίος άντρας, ήταν γνωστός για την ηπιότητα και την γενναιοδωρία του.
 
Γραμμή 63 ⟶ 59 :
 
==Παραπομπές==
<references />
 
==Πηγές==
 
*Abulafia, David (1988). Frederick II: A Medieval Emperor. Oxford University Press.
*Alemparte, Jaime Ferreiro (1986). "Acercamiento Mutuo de Espana y Alemania". In Martín, Antonio Pérez (ed.). España y Europa, un pasado jurídico común. Cometa S.A.