Πολιτικό σύστημα της Ελλάδας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1:
{{Πολιτική της Ελλάδας}}
Το '''πολιτικό σύστημα της Ελλάδας''' είναι [[ΠροεδρευόμενηΠροεδρευομένη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία]], με τον [[Πρωθυπουργός της Ελλάδας|Πρωθυπουργό]] ως αρχηγό της [[Κυβέρνηση της Ελλάδας|κυβέρνησης]] καιμέσα σε ένα [[πολυκομματισμός|πολυκομματικό]] σύστημα, τον [[Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας|Πρόεδρο της Δημοκρατίας]] αρχηγό του κράτους και με τις [[Διάκριση των εξουσιών|εξουσίες διακεκριμένες]]. Η νομοθετική εξουσία ανήκει στη [[Βουλή των Ελλήνων]]. Από τις [[Ελληνικές βουλευτικές εκλογές 1974]] μέχρι τις [[ελληνικές βουλευτικές εκλογές Μαΐου 2012|εκλογές του 2012]], οπότε και αποδυναμώθηκε ουσιαστικά ο δικομματισμός, κυριαρχούσαν δύο [[πολιτικό κόμμα|πολιτικά κόμματα]]: η [[Συντηρητισμός|συντηρητική]] [[κεντροδεξιά]] [[Νέα Δημοκρατία]] (ΝΔ) και το [[Σοσιαλδημοκρατία|σοσιαλιστικόσοσιαλδημοκρατικό]] [[κεντροαριστερά|κεντροαριστερό]] [[Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα]] (ΠΑΣΟΚ). Η δικαστική εξουσία είναι ανεξάρτητη της εκτελεστικής και της νομοθετικής.
Το [[Σύνταγμα του 1975]] περιλαμβάνει εκτενείς πολιτικές ελευθερίες και ορίζει ως αρχηγό κράτους τον [[Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας|Πρόεδρο της Δημοκρατίας]] που εκλέγεται από τη Βουλή. Η δομή της ελληνικής κυβέρνησης είναι παρόμοια με αυτή πολλών δυτικών δημοκρατιών, και περιγράφεται ως συμβιβασμός μεταξύ του γαλλικού και του γερμανικού μοντέλου. Ο Πρωθυπουργός και το Υπουργικό Συμβούλιο διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στην πολιτική διαδικασία, ενώ ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει κυρίως τελετουργικό ρόλο, με κάποιες (περιορισμένες) νομοθετικές και εκτελεστικές εξουσίες. Η ψήφος στην Ελλάδα είναι υποχρεωτική, αν και στην πράξη η παράλειψη της ψήφου δεν τιμωρείται.
Γραμμή 7:
Το [[Υπουργικό Συμβούλιο (Ελλάδα)|Υπουργικό Συμβούλιο]], το οποίο αποτελείται από τα μέλη της [[Κυβέρνηση της Ελλάδας|Κυβέρνησης]] περιλαμβάνει τον [[Πρωθυπουργός της Ελληνικής Δημοκρατίας|Πρωθυπουργό]] και όλους τους Υπουργούς, οι οποίοι διορίζονται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας μετά από πρόταση του Πρωθυπουργού.
 
Ο [[Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας|Πρόεδρος της Δημοκρατίας]] εκλέγεται από τη Βουλή με πενταετή θητεία, μεμπορεί να επανεκλεγεί μέγιστομόνον 2μία θητείεςφορά. Όταν λήγει η προεδρική θητεία, η Βουλή ψηφίζει για να εκλέξει νέο Πρόεδρο. ΣτιςΚατά πρώτεςτο 2άρθρο ψηφοφορίες32 απαιτείταιτου πλειοψηφίαΣυντάγματος γίνονται (2005 ψήφοι).ψηφοφορίες: Στηνστις 3<sup>η</sup>δύο και τελική ψηφοφορίαπρώτες απαιτούνται 3/5200 τωνψήφοι Βουλευτώνγια (180την ψήφοι).εκλογή Ανπροέδρου και ηστην τρίτη ψηφοφορία180 αποβεί άκαρπηενώ, ησε Βουλήπερίπτωση διαλύεταιπου καιμετά οαπό τελευταίος3 Πρόεδροςψηφοφορίες κηρύσσειδεν βουλευτικέςεκλεγεί εκλογέςο εντόςπρόεδρος, 30στην ημερών.τέταρτη Ηαπαιτούνται νέα151 Βουλήψήφοι επαναλαμβάνειστη άμεσαπιθανή τηνπερίπτωση ψηφοφορίαπέμπτου γιαγύρου Πρόεδροη τηςεκλογή Δημοκρατίας και απαιτούνται 3του/5 της ψήφουγίνεται στην πρώτη ψηφοφορία, απόλυτηκατά πλειοψηφία.<ref>{{Cite (151web|url=https://eretikos.gr/pos-tha-eklegetai-o-proedros-tis-dimokratias/269959|title=Πώς Βουλευτές)θα στηεκλέγεται δεύτερηο καιΠρόεδρος απλήτης πλειοψηφία στην τρίτη και τελική ψηφοφορίαΔημοκρατίας|last=eretikos.gr|ημερομηνία=2019-11-25|website=eretikos.gr|language=el|accessdate=2019-12-14}}</ref> Το σύστημα έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να προωθεί με συναίνεση υποψήφιους Προέδρους από τα κύρια πολιτικά κόμματα. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει τη δύναμη να κηρύξει πόλεμο, να δώσει χάρη και να υπογράψει σύμφωνα ειρήνης, συμμαχίας, και συμμετοχής σε διεθνείς οργανισμούς. Αν το ζητήσει η Κυβέρνηση, απλή κοινοβουλευτική πλειοψηφία απαιτείται για να επικυρώσει τέτοιες ενέργειες ή συμφωνίες. Σε ειδικές περιπτώσεις μπορεί να απαιτηθεί απόλυτη πλειοψηφία ή πλειοψηφία 3/5 (π.χ. η είσοδος στην [[Ευρωπαϊκή Ένωση]] απαιτούσε πλειοψηφία 3/5). Ο Πρόεδρος έχει στη διάθεσή του επίσης κάποιες έκτακτες εξουσίες, οι οποίες πρέπει να υπογραφούν από τον αντίστοιχο Υπουργό. Η [[Ελληνική συνταγματική αναθεώρηση του 1986|αναθεώρηση του Συντάγματος το 1986]] περιόρισε τις εξουσίες του Προέδρου. Συνεπώς ο Πρόεδρος δεν μπορεί πλέον να λύσει το Κοινοβούλιο, να παύσει την Κυβέρνηση, να αναστείλει την ισχύ άρθρων του Συντάγματος ή να κηρύξει κατάσταση πολιορκίας, χωρίς την αντίστοιχη υπογραφή του Πρωθυπουργού ή του αντίστοιχου Υπουργού. Για να προκηρύξει δημοψήφισμα χρειάζεται την έγκριση της Βουλής.
 
Ο Πρωθυπουργός είναι συνήθως ο αρχηγός του κόμματος που ελέγχει την απόλυτη πλειοψηφία των Βουλευτών. Αν κανένα κόμμα δεν έχει την απόλυτη πλειοψηφία της Βουλής, ο Πρόεδρος δίνει στον αρχηγό του κόμματος με τη σχετική πλειοψηφία ''[[Εντολή σχηματισμού κυβέρνησης|διερευνητική εντολή'']], δηλαδή του δίνει εντολή να εξετάσει αν σε συνεργασία με άλλα κόμματα μπορεί να σχηματίσει κυβέρνηση που να μπορεί να λάβει ψήφο εμπιστοσύνης της Βουλής. Σύμφωνα με το Σύνταγμα, ο Πρωθυπουργός διαφυλάττει την ενότητα της κυβέρνησης και κατευθύνει τις δραστηριότητες αυτής. Είναι το ισχυρότερο πρόσωπο του ελληνικού πολιτικού συστήματος και προτείνει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας το διορισμό ή την παύση των Υπουργών και των Υφυπουργών.
 
Ο ελληνικός κοινοβουλευτισμός βασίζεται στην [[αρχή της δεδηλωμένης]], που αφορά στη δεδηλωμένη εμπιστοσύνη της Βουλής στην Κυβέρνηση. Συνεπώς ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας πρέπει να διορίσει για Πρωθυπουργό πρόσωπο που θα λάβει την ψήφο εμπιστοσύνης των Βουλευτών (δηλαδή 151 ψήφους). Η Κυβέρνηση μπορεί ανά πάσα στιγμή να ζητήσει ''[[ψήφος εμπιστοσύνης|ψήφο εμπιστοσύνης'']] από τη Βουλή και αντιστρόφως, ένας αριθμός Βουλευτών μπορεί να ζητήσει "ψήφο δυσπιστίας".
 
== Νομοθετική εξουσία ==
Γραμμή 24:
 
== Τοπική αυτοδιοίκηση ==
{{κύριο|Διοικητική διαίρεση της Ελλάδας}}
{{ενότητα-επέκταση}}
Η διαίρεση της χώρας διαμορφώθηκε από το [[Πρόγραμμα Κλεισθένης Ι]] <ref>ν.4555/2018 ΦΕΚ 133/Α/19-7-2018</ref> και ισχύει από την 1η Σεπτεμβρίου 2019. Σύμφωνα με αυτήν, η χώρα διαιρείται σε επτά [[Αποκεντρωμένη διοίκηση (πρόγραμμα Καλλικράτης)|αποκεντρωμένες διοικήσεις]], δεκατρείς [[Περιφέρειες της Ελλάδας|περιφέρειες]] και 332 [[Δήμος|δήμους]], οι οποίοι με τη σειρά τους σε 4783 [[Κοινότητα (τοπική αυτοδιοίκηση)|Κοινότητες]]. Οι περιφέρειες και οι δήμοι είναι [[Τοπική αυτοδιοίκηση|αυτοδιοικούμενα]] [[Νομικό πρόσωπο|νομικά πρόσωπα]], δηλαδή οι αρχές τους εκλέγονται με καθολική ψηφοφορία από τους εγγεγραμμένους δημότες και με τη σειρά τους διαιρούνται σε 74 [[Περιφερειακή ενότητα|Περιφερειακές ενότητες]].
Η τοπική αυτοδιοίκηση είναι αρμοδιότητα των [[Οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης|Ο.Τ.Α.]]
 
{{πολιτική-επέκταση}}