Tenebre: Ο Παρανοϊκός Δολοφόνος

Tenebre: Ο Παρανοϊκός Δολοφόνος (ιταλικά: Tenebre, που σημαίνει "σκοτάδι") είναι ιταλική τζάλο ταινία του 1982, σε σκηνοθεσία του Ντάριο Αρτζέντο. Πρωταγωνιστεί ο Άντονι Φρανσιόζα ως ένας Αμερικανός συγγραφέας ονόματι Πίτερ Νιλ, ο οποίος ενώ βρίσκεται στη Ρώμη, για να προωθήσει το πιο πρόσφατο αστυνομικό του μυθιστόρημα και έρχεται αντιμέτωπος με την αναζήτηση ενός κατά συρροήν δολοφόνου, ο οποίος φέρεται να έχει επιρροή από το μυθιστόρημά του. Ο Τζον Σάξον και η Ντάρια Νικολόντι συμπρωταγωνιστούν ως ο ατζέντης του Νιλ και η βοηθός του αντίστοιχα, ενώ ο Τζουλιάνο Τζέμα και η Κάρολα Στανιάρο εμφανίζονται ως ντετέκτιβ, οι οποίοι ερευνούν τους φόνους. Οι Τζον Στάινερ, Βερόνικα Λάριο, και Μιρέλα Ντ' Άντζελο έχουν μικρούς ρόλους. Η ταινία έχει περιγραφεί ως διερεύνηση θεμάτων δυϊσμού και σεξουαλικής παρέκκλισης και έχει ισχυρά μεταστατικά στοιχεία. Μερικοί σχολιαστές θεωρούν ότι το Tenebre αποτελεί άμεση αντίδραση του Αρτζέντο στην κριτική του προηγούμενου έργου του, ιδιαίτερα των απεικονίσεών του για τις δολοφονίες όμορφων γυναικών.

Tenebre: Ο Παρανοϊκός Δολοφόνος Tenebre
Η κινηματογραφική αφίσα της ταινίας
Σκηνοθεσία	Ντάριο Αρτζέντο
Παραγωγή	Κλαούντιο Αρτζέντο Σαλβατόρε Αρτζέντο
Σενάριο	Ντάριο Αρτζέντο
Πρωταγωνιστές	Άντονι Φρανσιόζα Τζουλιάνο Τζέμα Τζον Σάξον Ντάρια Νικολόντι
Μουσική	Κλαούντιο Σιμονέτι Φάμπιο Πινιατέλι Μάσιμο Μοράντε
Φωτογραφία	Λουτσιάνο Τοβόλι
Μοντάζ	Φράνκο Φρατιτσέλι
Εταιρεία παραγωγής	Sigma Cinematografica
Διανομή	Titanus
Κυκλοφορία	28 Οκτωβρίου 1982
Διάρκεια	101 λεπτά
Προέλευση	Ιταλία
Γλώσσα	ιταλικά
δεδομένα ()

Αφότου ο Αρτζέντο πειραματίστηκε με τον καθαρόαιμο μεταφυσικό τρόμο με τις ταινίες Suspiria (1977) και Inferno (1980, Οι Τρεις Πύλες της Κολάσεως). Η ταινία Tenebre αποτέλεσε την επιστροφή του σκηνοθέτη στο υποείδος τζάλο τρόμου, το οποίο συνέβαλε στο να γίνει πιο δημοφιλές κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1970. Ο Αρτζέντο εμπνεύστηκε από μια σειρά γεγονότων με έναν εμμονικό θαυμαστή που του τηλεφωνούσε, για να του πει για το ψυχολογικό αντίκτυπο που του προκάλεσαν οι προηγούμενες ταινίες του. Τα τηλεφωνήματα εξελίχθηκαν σε απειλές στο πρόσωπό του, οι οποίες τον αποσπούσαν από τη γραφή για την ταινία Tenebre. Ο σκηνοθέτης ήθελε επίσης να διερευνήσει την αίσθηση των δολοφονιών που είχε δει και άκουγε κατά τη διάρκεια της διαμονής του στο Λος Άντζελες το 1980 και την αίσθηση που είχε εκείνη τη στιγμή ότι ο πραγματικός τρόμος προήλθε από εκείνους που ήθελαν "να σκοτώνουν χωρίς λόγο".

Γυρίστηκε στη Ρώμη και συγκεκριμένα στα Elios Studios, το Tenebre χρησιμοποιεί περισσότερο σύγχρονες τοποθεσίες, για να βοηθήσουν τον Αρτζέντο να κάνει να την ταινία να αντικατοπτρίζει ένα εγγύς μέλλον με μειωμένο πληθυσμό. Ο σκηνοθέτης δεν γύρισε την ταινία σε ιστορικά σημεία, όπως συνηθίζει στις ταινίες που λαμβάνουν χώρα στη Ρώμη. Έχοντας στη δούλεψή του τον Λουτσιάνο Τοβόλι, ο Αρτζέντο θέλησε να έχει ρεαλιστικό φωτισμό, όπως και στις τηλεοπτικές αστυνομικές σειρές. Ο σχεδιαστής παραγωγής Τζουζέπε Μπασάν δημιούργησε βοηθητικά περιβάλλοντα, τα οποία ήταν ψυχρά και λιτά, με αιχμηρές γωνίες και νεωτεριστικούς χώρους. Αρκετά πρώην μέλη του ιταλικού ροκ συγκροτήματος Goblin συνέθεσαν την μουσική της ταινίας, η οποία είχε επιρροές από την ροκ και την ντίσκο.

Το Tenebre αποτέλεσε μέτρια επιτυχία στην Ιταλία, έφθασε στα θέατρα με κάποια λογοκρισία, αφότου ο Αρτζέντο έκοψε μία από τις πιο βίαιες σκηνές. Ωστόσο, στο Ηνωμένο Βασίλειο, συμπεριλήφθηκε στη λίστα "video nasties", που είναι πολύ βίαιες ταινίες και δεν πωλήθηκε μέχρι και το 1999.

Υπόθεση

Ο Πίτερ Νιλ, είναι ένας Αμερικανός συγγραφέας βίαιων μυθιστορημάτων τρόμου, επισκέπτεται την Ιταλία, για να προωθήσει το πιο πρόσφατό του έργο, Tenebre. Στη Ρώμη, συνοδεύεται από την βοηθό του Αν, και τον ατζέντη του, Μπούλμερ. Εν αγνοία του Νιλ, η πικραμένη του αρραβωνιαστικιά βανδαλίζει την βαλίτσα του, στο αεροδρόμιο JFK και τον ακολούθησε στη Ρώμη. Μερικές ώρες προτού φθάσει στον προορισμό του, μια νεαρή κλέφτρα, η Έλσα Μάνι, δολοφονείται με ξυράφι από έναν αθέατο επιτιθέμενο. Ο ντετέκτιβ Τζερμάνι και η επιθεωρήτρια Αλτιέρι κάνουν ερωτήσεις στον Νιλ, διότι το στόμα της Έλσα βρέθηκε γεμάτο από σελίδες του βιβλίου Tenebre. Ο Νιλ λαμβάνει ένα ανώνυμο γράμμα, το οποίο ο Τζερμάνι θεωρεί ως προοίμιο για την αρχή μιας δολοφονικής μανίας.

Η ταινία διακόπτεται πολλές φορές από διάφορα οράματα που βασανίζουν έναν αθέατο άνδρα. Υπονοείται ότι είναι αναδομήσεις στο παρελθόν, οι οποίες δείχνουν μια νεαρή γυναίκα να φλερτάρει με αρκετούς εξίσου νεαρούς άνδρες σε μια παραλία. Ένας από αυτούς την χαστουκίζει και έπειτα τον κυνηγούν και τον ακινητοποιούν οι άλλοις στο έδαφος, ενώ εκείνη τον κλωτσά και τον βιάζει με τα κόκκινα ψηλοτάκουνά της. Αργότερα, σε μια σκηνή από την οπτική γωνία του άνδρα, βλέπουμε σε φλάσμπακ ότι την μαχαιρώνει μέχρι θανάτου, ως ένδειξη εκδίκησης.

Περισσότεροι φόνοι και γράμματα κάνουν την εμφάνισή τους, επαληθεύοντας την πρόβλεψη του Τζερμάνι. Μια λεσβία δημοσιογράφος και γνωστή του Νιλ, η Τίλντε, δολοφονείται στο σπίτι της, μαζί με την ερωμένη της, Μάριον. Η Μαρία, η κόρη του σπιτονοικοκύρη του Νιλ, δολοφονείται μέχρι θανάτου με τσεκούρι, αφού καταλήγει κατά λάθος στο κρησφύγετο του δολοφόνου. Ο τηλεοπτικός κριτικός βιβλίων Κριστιάνο Μπέρτι παρουσιάζει μια έντονη ψύχωση με τη δουλειά του Νιλ, καθώς και η φανατική σεμνοτυφία του μοιάζει πολύ με εκείνη των επιστολών του δολοφόνου. Μετά από αυτό το προαίσθημα, και το γεγονός ότι το πτώμα της Μαρίας βρέθηκε στην περιοχή του Μπέρτι, ο Νιλ και ο βοηθός του Τζάνι κατασκοπεύουν τον Μπέρτι, ο οποίος καίει φωτογραφίες και αρχεία, τα οποία τον παρουσιάζουν ως δολοφόνο. Ο Τζάνι βλέπει τον Μπέρτι να λέει σε κάποιον "Τους σκότωσα όλους!" και κάποιος του ανοίγει το κεφάλι με τσεκούρι, αλλά δεν μπορεί να δει ποιος είναι ο δολοφόνος. Βρίσκει τον Νιλ χτυπημένο και αναίσθητο στο χορτάρι και οι δυο τους φεύγουν από την σκηνή.

Εκείνη τη νύχτα, ο Νιλ και η Αν κάνουν σεξ, για πρώτη φορά μέσα στην εξαετή συνεργασία τους. Αφότου ο Νιλ φεύγει από το γραφείο του Μπούλμερ, το επόμενο πρωί, η αρραβωνιαστικιά του Τζέιν βγαίνει από ένα γειτονικό δωμάτιο, αποκαλύπτοντας ότι είναι η ερωμένη του Μπούλμερ. Ο Τζερμάνι τηλεφωνεί τον Νιλ στην σκηνή του εγκλήματος του Μπέρτι, αφότου βρίσκει ντοσιέ, τα οποία αποδεικνύουν την εμμονή του Μπέρτι μαζί του, αλλά έχει άγνοια των καμμένων στοιχείων. Επομένως, πιστεύει ότι ο δολοφόνος είναι ασύλληπτος και έρχεται αντιμέτωπος με την πρόθεση του Νιλ να φύγει από την Ρώμη. Η Τζέιν λαμβάνει ένα δώρο κόκκινα παπούτσια, παρόμοια με εκείνα στα φλάσμπακ. Ο Μπούλμερ μαχαιρώνεται μέχρι θανάτου σε μία δημόσια πλατεία, ενώ περίμενε την Τζέιν, η οποία είναι μάρτυρας στα επακόλουθα και φεύγει. Εκείνο το απόγευμα, το αεροπλάνο του Νιλ αναχωρεί για το Παρίσι.

Εν τω μεταξύ, ο Τζάνι, είναι στοιχειωμένος από αυτά που είχε αντικρίσει στο σπίτι του Μπέρτι. Επιστρέφει εκεί και συνειδητοποιεί ότι τα αυτο-ενοχοποιητικά τελευταία λόγια του Μπέρτι υπονοούν δύο δολοφόνους. Προτού ο Τζάνι προλάβει να μοιραστεί οποιαδήποτε λεπτομέρεια με κάποιον, στραγγαλίζεται μέχρι θανάτου στο αυτοκίνητό του. Η απελπισμένη Τζέιν, τηλεφωνεί στην Αν και της ζητά να πάει στο σπίτι της και την περιμένει στην κουζίνα με ένα πιστόλι στο χέρι. Ένα τσεκούρι σπάει το παράθυρο και την πετσοκόβει το χέρι. Οι τοίχοι βάφονται με αίμα και η Τζέιν πέφτει στο πάτωμα, όπου με μερικά χτυπήματα ακόμη, πεθαίνει. Η επιθεωρήτρια Αλτιέρι μπαίνει στο σπίτι και δολοφονείται, και στο συγκεκριμένο σημείο αποκαλύπτεται ότι ο Νιλ είναι ο δολοφόνος. Ο Τζερμάνι και η Αν φτάνουν αμέσως. Κρατημένος υπό την απειλή του όπλου από τον Τζερμάνι, ο Νιλ ομολογεί σιωπηρά ότι δολοφόνησε τον Μπέρτι και τα άτομα μετά από εκείνον, έπειτα χαράζει το λαιμό του.

Ο Τζερμάνι αναφέρει το περιστατικό από το ραδιόφωνο του αυτοκινήτου και συμπαραστέκεται στην Αν. Δίνεται μια τελική εξήγηση. Τα φλάσμπακ από το παρελθόν ήταν του Νιλ. Η σαδιστική δολοφονική μανία του Μπέρτι ξύπνησαν τις μνήμες του Νιλ, δηλαδή την κοπέλα που ταπείνωσε τον Νιλ στην εφηβεία του στο Ρόουντ Άιλαντ. Αυτή του η μνήμη αναζωπύρωσε την δίψα του για αίμα, τρελαίνοντάς τον. Επιπροσθέτως, τροφοδότησε το σχέδιό του για να βγάλει από τη μέση την Τζέιν και τον Μπούλμερ, των οποίων ο παράνομος δεσμός, για τον οποίον είχε γνώση ο Νιλ, διατηρώντας μια ομοιότητα ότι ο αρχικός δολοφόνος είχε δολοφονήσει τον Μπέρτι και ήταν ακόμη ενεργός. Το αν ο Μπέρτι κατέστρεψε τα αρχεία δολοφονίας από εντολή του Νιλ, ή από δική του βούληση, παραμένει μυστήριο.

Ο Τζερμάνι επιστρέφει πίσω στο σπίτι και δολοφονείται από τον Νιλ, ο οποίος προσποιήθηκε το θάνατό του. Ο Νιλ περιμένει την Αν να επιστρέψει, η οποία όταν ανοίγει την πόρτα, ρίχνει κατά λάθος πάνω στον Νιλ ένα μεταλλικό γλυπτό, το οποίο τον παλουκώνει και τον σκοτώνει. Η ταινία τελειώνει με την τρομοκρατημένη Αν να στέκεται στη βροχή και ουρλιάζει δίχως σταματημό.

Ηθοποιοί και χαρακτήρες

• Άντονι Φρανσιόζα ως Πίτερ Νιλ
• Τζουλιάνο Τζέμα ως Ντετέκτιβ Τζερμάνι
• Τζον Σάξον ως Μπούλμερ
• Ντάρια Νικολόντι ως Αν
• Μιρέλα Ντ'Άντζελο ως Τίλντε
• Τζον Στάινερ ως Κριστιάνο Μπέρτι
• Βερόνικα Λάριο ως Τζέιν Μακέροου
• Κρίστιαν Μπορομέο ως Τζάνι
• Λάρα Βέντελ ως Μαρία Αλμπορέτο
• Άνια Πιερόνι ως Έλσα Μάνι
• Μιρέλα Μπάντι ως Μάριον
• Κάρολα Στανιάρο ως Ντετέκτιβ Αλτιέρι
• Εύα Ρόμπινς ως το κορίτσι στην παραλία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Tenebre: Ο Παρανοϊκός Δολοφόνος  στην IMDb