Ερρίκος Δ΄ της Γαλλίας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Γραμμή 52:
=== Ερρίκος Γ΄ - Ο Ερρίκος της Ναβάρρας διάδοχος της Γαλλίας ===
Βασιλιάς έγινε άλλος γιος της Αικατερίνης, ο δούκας του Ανζού, ως [[Ερρίκος Γ΄ της Γαλλίας|Ερρίκος Γ΄]]. Το 1575 ο Ερρίκος (στο εξής με το όνομα αυτό θα εννοείται ο εν θέματι), δραπέτευσε κατά την διάρκεια ενός κυνηγιού, διέσχισε μεταμφιεσμένος την Γαλλία και έφτασε στην Μπεάρν. Αποκήρυξε τον Καθολικισμό, ανέλαβε την ηγεσία των Ουγενότων και κυβέρνησε με δικαιοσύνη και ευφυΐα.<br />
Το 1576 ο βασιλιάς Ερρίκος Γ΄ υπέγραψε την «Ειρήνη του Κυρίου» που τερμάτιζε τον Πέμπτο Θρησκευτικό Πόλεμο που είχε ξεσπάσει εν τω μεταξύ. Οι καθολικοί εξανέστησαν πάλι και οι ντε Γκυζ συγκρότησαν την [[Καθολική Ένωση (Γαλλία)|Καθολική ή Ιερή Λίγκα]] (ένωση, ομοσπονδία - Ligue catholique ή Sainte Ligue). Ακολούθησαν άλλοι τρεις θρησκευτικοί πόλεμοι. <br />
Το 1584 ο δούκας του Αλανσόν, τελευταίος γιος της Αικατερίνης και διάδοχος του θρόνου, πέθανε, και ο άτεκνος βασιλιάς αναγνώρισε τον Ερρίκο ως διάδοχό του και συνεχιστή της δυναστείας των Καπετιδών. Αλλά οι αντιδράσεις ήταν σφοδρές. Ήταν αδιανόητο ένας Ουγενότος να γίνει βασιλιάς της Γαλλίας. Ο βασιλιάς παρασύρθηκε προς στιγμήν και απαίτησε από τους Ουγενότους να ασπαστούν τον Καθολικισμό ή να εγκαταλείψουν την Γαλλία. Ο καρδινάλιος [[Κάρολος των Βουρβόνων]] αυτοανακηρύχθηκε διάδοχος του θρόνου και ο πάπας αφώρισε τον Ερρίκο. Αυτός απηύθυνε έκκληση σ’ ολη την Ευρώπη να αναγνωρίσει τα δίκαιά του και η Αικατερίνη του υποσχέθηκε να τον βοηθήσει αν απαρνούνταν τον Προτεσταντισμό. Αρνήθηκε, κατέλαβε δώδεκα πόλεις και νίκησε το 1587 στο Κουτράς ένα στράτευμα της Λίγκας διπλάσιο από το δικό του. Οι Ουγενότοι που αποτελούσαν το ένα δωδέκατο του πληθυσμού, κατείχαν τώρα τις μισές από τις σπουδαιότερες πόλεις της Γαλλίας. <br />
Ο Ερρίκος Γ’ πιεζόμενος αφόρητα από όλες τις πλευρές αλλά κυρίως από την Λίγκα, που τον κατηγορούσε για την χλιαρή στάση του και είχε εγκαταστήσει επαναστατική κυβέρνηση στο Παρίσι, άρχισε να παίρνει αλληλοσυγκρουόμενες αποφάσεις και τελικά συγκάλεσε συνέλευση των Γενικών Τάξεων στο Μπλουά. Όταν εμφανίστηκε εκεί ο δούκας ντε Γκυζ, χαιρετίστηκε με βασιλικές σχεδόν τιμές από τους αντπροσώπους. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την κατάσταση στο Παρίσι και τις πληροφορίες που είχε ο βασιλιάς για σχέδιο απαγωγής του από την Λίγκα και ισπανική εισβολή, εξώθησε τον καχύποπτο Ερρίκο Γ΄ να διατάξει την δολοφονία του δούκα ντε Γκυζ και του καρδιναλίου αδελφού του. <br />
Γραμμή 81:
=== Ο κυβερνήτης ===
Όταν το 1594 ανέλαβε την διακυβέρνηση ο Ερρίκος, η Γαλλία ήταν σε κατάσταση υλικής και ηθικής διαλύσεως. Εκατοντάδες χιλιάδες σπιτιών είχαν καταστραφεί καθώς και ο εμπορικός της στόλος. Ληστές λυμαίνονταν τους δρόμους και τα χωριά, οι ευγενείς ήταν ανεξέλεγκτοι, οι επαρχίες ενεργούσαν αυτόνομα. Οι Ουγενότοι απαιτούσαν θρησκευτική και πολιτική ανεξαρτησία, η [[Καθολική Ένωση (Γαλλία)|Λίγκα]] διατηρούσε ακόμη εχθρικό στρατό μέσα στο κράτος, το μίσος κυριαρχούσε. <br />Ιδρυτής μιας νέας δυναστείας, των Βουρβόνων, ο Ερρίκος ήταν αυτός που την ταύτισε με την απόλυτο μοναρχία. Έκρινε ότι μια απολυταρχική διακυβέρνηση ήταν αναγκαία για την αντιμετώπιση της κατάστασης και είχε σ’ αυτό την λαϊκή υποστήριξη.<br />Ο Ουγενότος [[Μαξιμιλιάν ντε Μπετύν (δούκας του Συλί)|δούκας ντε Σουλλύ]] (duc de Sully) ήταν ο πολυτιμότερος συνεργάτης του. Είχε πολεμήσει δίπλα στον Ερρίκο επί δεκατέσσερα χρόνια και ανέλαβε τώρα να καταπολεμήσει την ακμάζουσα διαφθορά, να εισπράττει τους φόρους που πληρώνονταν αλλά δεν έφταναν στο δημόσιο ταμείο, να εποπτεύει, να κατασκευάζει και να επισκευάζει τους δρόμους, τις γέφυρες, τις διώρυγες, τα δημόσια κτίρια, τις οχυρώσεις, τα πάντα. Σταθεροποίησε το νόμισμα, πάταξε την γραφειοκρατία, υποχρέωσε όσους είχαν κλέψει το κράτος και καταπατήσει την περιουσία του κατά την διάρκεια τον πολέμων, να αποδώσουν τα αρπαγέντα και υποχρέωσε σαράντα χιλιάδες φοροφυγάδες να πληρώσουν επί τέλους. Όταν ανέλαβε, το δημόσιο χρέος ήταν 296 εκατομμύρια λίβρες. Οι υποχρεώσεις αυτές πληρώθηκαν όλες και υπήρξε πλεόνασμα 13 εκατομμυρίων λιβρών.<br />Προκειμένου να έχει ένα αντίβαρο κατά της απείθαρχης αριστοκρατίας, ο Ερρίκος ευνόησε την τάξη των νομικών που στελέχωναν τα δικαστήρια και τα παρλαμέντα, επιτρέποντας (αντί τιμήματος εννοείται) την κληρονομική μεταβίβαση των σχετικών αξιωμάτων –μέτρο που κρίθηκε ως μια από τις αιτίες που «έσκαψαν τον λάκκο» της μοναρχίας. Ανύψωσε έτσι την μεσαία τάξη, δημιουργώντας την «αριστοκρατία της τηβέννου» (noblesse de robe κατ’ αντιδιαστολήν προς την παραδοσιακή noblesse d'épée, την αριστοκρατία του ξίφους). Γενικοί τοποτηρητές και περιφερειακοί επίτροποι ασκούσαν πλέον την εξουσία αντί των κατά τόπους ανυπότακτων ευγενών.<br />Στις καλλιεργήσιμες εκτάσεις του στέμματος, ο Ερρίκος εφήρμοσε τις νέες μεθόδους που πρότεινε ο Ολιβιέ ντε Σερρές (Olivier de Serres) στο βιβλίο του ''«Το θέατρο της γεωργίας»''. Απαγόρευσε στους ευγενείς να περνούν έφιπποι από τους αγρούς των χωρικών κατά τα κυνήγια τους, και την λεηλασία των αγρών από τα στρατεύματα. Διέγραψε είκοσι εκατομμύρια αγροτικών χρεών, εισήγαγε την καλλιέργεια της μουριάς και αποξήρανε έλη. Έλεγε ότι ήθελε να βλέπει κάθε γεωργό στο βασίλειό του να έχει κάθε Κυριακή ''«μια όρνιθα στην χύτρα» (une poule dans son pot)''. Η πρόθεσή του ήταν αγαθότατη, αμφισβητείται όμως η επιτυχία των προσπαθειών του στον αγροτικό τομέα. <br />Στον τομέα της βιομηχανίας και του εμπορίου, με σημαντικότερο συνεργάτη του τον Λαφφεμά (Barthélemy de Laffemas), ο Ερρίκος προστάτευσε δασμολογικά τις υφιστάμενες βιομηχανίες και ίδρυσε νέες που όχι μόνο θα περιόριζαν τις εισαγωγές πολυτελών ειδών αλλά θα παρήγαν αυτά τα είδη προς εξαγωγήν. Ίδρυσε έτσι την ταπητουργία των Γκομπλέν, την υφαντουργία της Ρενς, την μεταξουργία της Τρουά κ.α. Η συντεχνιακή δομή της βιομηχανίας καταργήθηκε. Εργοδότες, υπάλληλοι και εργάτες υπάγονταν στην κοινή ρύθμιση που θα αποφάσιζε το κράτος. Τέλος, χρηματοδότησε ευρύ πρόγραμμα δημοσίων έργων για ν’απασχολήσει χιλιάδες ανέργους, απολυμένους στρατιώτες και αργόσχολους.
=== Το Διάταγμα της Νάντης ===
| |||