Νεστοριανισμός: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Γραμμή 7:
== Ιστορικό ==
H θρησκευτική πολιτική του [[Θεοδόσιος Β'|Θεοδοσίου Β']] δημιούργησε σημαντικές θεολογικές έριδες που προκάλεσαν ταραχές στον [[Κλήρος|κλήρο]]. Μια από αυτές αποτελούσε η σχέση θείας και ανθρώπινης φύσης του Ιησού. Μια ομάδα υποστήριζε την άποψη των δύο χωριστών φύσεων του Ιησού και μια άλλη την άρρηκτη σχέση των δύο φύσεων, θεϊκής και ανθρώπινης.
==== Σωκράτης ο Σχολαστικός ====
Ας δούμε όμως πώς εκανε την εμφάνισή της η αίρεση του Νεστοριανισμού, παρακολουθώντας την αφήγηση του Σωκράτους του Σχολαστικού, συγχρόνου εκκλησιαστικού συγγραφέα. Ο Σωκράτης ο Σχολαστικός, αφού περιγράφει τα πρώτα δείγματα γραφής του Νεστορίου ως Πατριάρχη, συνδέει την αρχική εκδήλωση της αίρεσης στην Κωνσταντίνου Πόλιν με τα κηρύγματα του πρεσβυτέρου Αναστασίου του Αντιοχέως, συμβούλου του νέου Πατριάρχη και συνοδού του στο ταξίδι του από την Αντιόχεια προς την Κωνσταντινούπολη. Πιο συγκεκριμένα, ο Αναστάσιος, σε κάποιο κήρυγμά του επεσήμανε ότι κανείς δεν πρέπει να αποκαλεί την Μητέρα του Χριστού Θεοτόκο, καθόσον αυτή ήταν άνθρωπος, και είναι αδύνατον ο Θεός να γεννηθεί από άνθρωπο. Αυτή η αναφορά προκάλεσε μεγάλη ταραχή στην Πόλη, η οποία έσπρωξε τον Νεστόριο να υποστηρίξει την θέση αυτή του συμβούλου του. Η διδασκαλία αυτή φαίνεται πως προκάλεσε σύγχυση σε μια μερίδα θεολογούντων, οι οποίοι προσπαθούσαν από τη μια να δικαιολογήσουν τη θέση του Νεστορίου, και από την άλλη θέλησαν να κρατηθούν σε απόσταση απ' αυτήν. Η άρνηση των δύο ανδρών να αποδεχθούν τον προσδιορισμό "Θεοτόκος" εκκίνησε μία τόσο μεγάλη συζήτηση στους εκκλησιαστικούς κύκλους, ώστε να εκφρασθεί η άποψη για την ανάγκη σύγκλησης Οικουμενικής Συνόδου.
Εν συνεχεία ο Σωκράτης καταθέτει τη δική του ερμηνεία σχετικά με τη στάση του νέου Πατριάρχη. Ο συγγραφέας αποδίδει τη στάση του Νεστορίου στην έλλειψη από μέρους του ουσιώδους θεολογικής κατάρτισης. Κατά τη γνώμη του, ο Νεστόριος δεν ακολουθούσε ούτε τον Δυναμικό Μοναρχιανισμό του Παύλου του Σαμοσατέως, ούτε την εκδοχή του Σαβελιανισμού που δίδασκε ο Φωτεινός -όπως πίστεψαν τότε οι περισσότεροι-, ούτε και υποστήριζε πως ο Ιησούς ήταν μόνον άνθρωπος ("ψιλός άνθρωπος"). Ο Σωκράτης θεωρεί πως ο Νεστόριος, λόγω της ρητορικής του δεινότητας έτρεφε μία αλαζονεία, η οποία τον έσπρωχνε στην απαξίωση της μελέτης των παλαιών θεολόγων. Έτσι, αγνοούσε ότι οι παλαιοί ερμηνευτές επεσήμαιναν ότι στα παλαιά αντίγραφα της Επιστολής Ιωάννου Α΄ εμφανιζόταν η γραφή «Παν πνεύμα ό λύει τον Ιησούν, από του Θεού ουκ έστι». Ο Σωκράτης εδώ κάνει αναφορά στον στ. 3 κεφ. 4 της επιστολής, όπου διαβάζουμε : «Και παν πνεύμα ό μη ομολογεί τον Ιησούν Χριστόν εν σαρκί εληλυθότα, εκ του Θεού ουκ έστι·». Εξηγεί, λοιπόν, ότι ο Νεστόριος αγνοούσε πως σύμφωνα με τους παλαιούς ερμηνευτές του κειμένου, κάποιοι παραχάραξαν την επιστολή του Ιωάννου, αφαιρώντας την γραφή «Παν πνεύμα ό λύει τον Ιησούν...» θέλοντας να λύσουν τον άνθρωπο Ιησού από τον Θεό, αρνούμενοι έτσι την θεότητα του προσώπου του<ref>Βλέπε το κριτικό υπόμνημα της εκδόσεως της Λειψίας της Ελληνικής Καινής Διαθήκης εκδοθείσης υπό Henrici Augusti Schott (''Novum Testamentum Graece'', Lipsiae 1825). Στο κριτικό υπόμνημα του στ. 3 του 4ου κεφ. της Α΄ Επιστολής Ιωάννου διαβάζουμε : "Υπήρξε ακόμα άλλη αρχαία γραφή : ''και παν πνεύμα, ό λύει'' (ή ''ό καταλύει'') ''τον Ιησούν<nowiki>''</nowiki>.''</ref>.
Υπέρμαχοι των δύο απόψεων υπήρξαν ο [[Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως|πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως]] Νεστόριος, εκπρόσωπος της σχολής της [[Αντιόχεια (Συρίας)|Αντιόχειας]], και ο [[Πατριαρχείο Αλεξανδρείας|πατριάρχης Αλεξάνδρειας]] [[Κύριλλος Α΄ Αλεξανδρείας|Κύριλλος]].
| |||