Ερωτευμένος Ορλάνδος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Ο Ορλάνδος και ο Φεραγούτος, βλέποντας την Αγγελική να φεύγει, σταματούν να μάχονται. Τη στιγμή εκείνη φτάνει ντυμένη στα μαύρα η ''Φιορδεσπίνα'' (Fiordespina), που παραγγέλει στον Φεραγούτο να εμφανιστεί αμέσως στον κύριό του, τον Σαρακηνό βασιλιά της Ισπανίας ''Μαρσίλιο'' (Marsilio), ο οποίος τον έχει ανάγκη για να αντιμετωπίσει την καταστρεπτική επίθεση των ινδικών στρατευμάτων του Γραδάσσου (που έχουν αποβιβαστεί κοντά στηστην ΒαρκελώνηΙσπανία, κάνοντας με τα πλοία τον γύρο όλης της Αφρικής από την Ινδία). Ο Φεραγούτος σπεύσει να βοηθήσει τον βασιλιά και τη χώρα του, ενώ ο Ορλάνδος πάει προς ανατολικά, ακολουθώντας πάντα την Αγγελική. Στο μεταξύ ο Καρλομάγνος κάνει συμβούλιο για να βοηθήσει τον Μαρσίλιο, με τον οποίο, αν και Σαρακηνός, είχε πάντοτε φιλικές σχέσεις. Οι περισσότεροι χριστιανοί παλαδίνοι του Καρλομάγνου με επικεφαλής τον Ρανάλδο, που είχε επιστρέψει στο μεταξύ, περνούν τις Άλπεις ακολουθούμενοι από μεγάλο στράτευμα, προς βοήθεια του Μαρσιλίου κατά του Γραδάσσου, ο οποίος βαδίζει με τα στρατεύματά του κατά της Βαρκελώνης. Ο Γραδάσσος διατάζει τους δικούς του να αιχμαλωτίσουν όλους τους αντιπάλους ιππότες και ιδιαιτέρως το άλογο του Ρανάλδου. Η μάχη είναι τρομερή, ωστόσο κανένας ιππότης δεν αιχμαλωτίζεται, αφού ο Ρανάλδος πάντα επεμβαίνει και τους σώζει χωρίς κανείς αντίπαλος να μπορεί να τον νικήσει. Τότε μπαίνει στη μάχη ο ίδιος ο Γραδάσσος, δίνοντας κουράγιο στους δικούς του. Οι Σαρακηνοί του Μαρσίλιου και οι Φράγκοι με τον Ρανάλδο μάχονται ως σύμμαχοι, αν και καθένας χωριστά στις παρατάξεις τους. Η μάχη διαρκεί ολόκληρη τη μέρα και είναι ακόμα αμφίρροπη. Ο Γραδάσσος αυτοπροσώπως αντιμετωπίζει καβάλα στο άλογό του τον Ρανάλδο, αλλά δεν μπορεί να τον νικήσει λόγω των κινήσεων που κάνει το έξυπνο άλογο του Ρανάλδου, ο Βαγιάρδος, το οποίο ο Γραδάσσος επιθυμεί τόσο διακαώς να αποκτήσει. Στέλνει τότε τον γίγαντα ''Ωρίωνα'' (Orione) εναντίον του Ρανάλδου.

Ο Ρανάλδος, αν και με μεγάλη δυσκολία, καταφέρνει να νικήσει τον γίγαντα Ωρίωνα κόβοντάς τον στα δύο με το σπαθί του, την ''Φουσμπέρτα'' (Fusberta), απελευθερώνοντας και τον αδερφό του Ριχαρδέτο, που ήταν αιχμάλωτος του γίγαντα. Τότε ξαναμπαίνει στον αγώνα ο Γραδάσσος, επειδή όμως έχει νυχτώσει αποφασίζουν να αναβάλουν τον αγώνα για την επομένη. Ωστόσο ο Ρανάλδος είναι πάντα στο μυαλό της Αγγελικής, η οποία έχει επιστρέψει με τη βοήθεια της μαγείας στην Κατάη, το βασίλειο του πατέρα της στην Ανατολή. Αποφασίζει να ελευθερώσει τον μάγο Μαλαγίση (κι αυτόν εξάδερφο του Ορλάνδου), για να να την βοηθήσει να βρει τον αγαπημένο της Ρανάλδο και να της τον φέρει. Ο Μαλαγίσης συμφωνεί υπό τον όρο ότι αυτή θα του ξαναδώσει το βιβλίο του με τα μαγικά. Ο Μαλαγίσης με μαγικό τρόπο φτάνει πάραυτα στη Βαρκελώνη και εντυπωσιάζεται από την κάθετη άρνηση του Ρανάλδου να ξανασυναντήσει την Αγγελική. Αποφασίζει τότε να καταφύγει στον δόλο: καλεί μέσω της μαγείας έναν δαίμονα, τον Δρακινάζο (Draginazo) και του δίνει τη μορφή του Γραδάσσου, οπότε την άλλη μέρα ο Ρανάλδος νομίζει ότι μάχεται με τον Ινδό βασιλιά, ενώ αγωνίζεται κατά του δαίμονα. Κάποια στιγμή ο δαίμονας εγκαταλείπει τη μάχη μπαίνοντας σε ένα πλοίο. Τότε ο Ρανάλδος τον ακολουθεί και κολυμπώντας ανεβαίνει στο πλοίο, το οποίο σαλπάρει, ενώ ο δαίμονας εξαφανίζεται. Το πλοίο ανοίγεται στη θάλασσα, ενώ ο Ρανάλδος, καταλαβαίνοντας ότι απομακρύνεται από το πεδίο της μάχης, νιώθει απελιπισίααπελπισία. Το πλοίο κατευθύνεται γρήγορα προς το Παλάτι της Χαράς (Palazzo Gioioso) σε ένα νησί καταμεσίς της θάλασσας. Στο μεταξύ ο Ορλάνδος, που έχει περάσει τον ποταμό Δον ολομόναχος ψάχνοντας πάντα την Αγγελική, έχει νικήσει έναν γίγαντα (μάλλον εύκολα) και συναντά τώρα την [[Σφίγγα]], που είναι όμορφη στην όψη ως γελαστή κοπέλα, αλλά πιο κάτω έχει στήθος λιονταριού. Ο Ορλάνδος μαθαίνει από τη Σφίγγα ότι η Αγγελική είναι στην Κατάη. Η Σφίγγα τον ρωτά το αίνιγμά της, αλλά ο Ορλάνδος δεν ξέρει να της απαντήσει και στην πάλη μαζί της την σκοτώνει. Έπειτα λύνει το άινιγμα. Αλλά τότε έχει να αντιμετωπίσει έναν άλλο γίγαντα, τον Ζαμπάρδο (Zambardo).

Ο Ορλάνδος καταφέρνει μετά από πολλά να εξουδετερώσει τον γίγαντα, ωστόσο ευθύς αμέσως πιάνεται σε ένα σιδερένιο δίχτυ που είχε βάλει αυτός ως παγίδα και μένει εκεί νηστικός και χωρίς να μπορεί να κάνει τίποτα. Βλέποντας να περνάει ένας γέρος μοναχός από εκεί, του ζητά βοήθεια, αλλά ο μοναχός, όντας πολύ αδύναμος, αποτυγχάνει να κόψει το δίχτυ με την Ντουριντάνα, το σπαθί του Ορλάνδου. Του λέει ωστόσο να έχειαφεθεί εμπιστοσύνη στη δύναμη του Θεού, γιατί και ο ίδιος είχε καταφέρει να σωθεί από τη σπηλιά ενός φοβερού ανθρωποφάγου και μονόφθαλμου γίγαντα, σαν τον Πολύφημο. Ειδάλλως, το πολύ - πολύ να γίνει ιππότης στην Αυλή του ίδιου του Θεού, δηλαδή στον Παράδεισο. Εκεί όμως που είναι έτοιμος να αφήσει τον Ορλάνδο στη μοίρα του, εμφανίζεται ξαφνικά εκείνος ο ίδιος τρομερός γίγαντας από τον οποίο είχε σωθεί ο καλόγερος. Αυτός θέλοντας να φάει τον Ορλάνδο κόβει με το σπαθί το δίχτυ και τότε ο Ορλάνδος, ελευθερωμένος, καταφέρνει να πάρει τοένα σπαθίκοντάρι του γίγαντα και να τον τραυματίσει καίρια στο μάτι, μετρυπώντας τοτα σπαθί ναμυαλά του τρυπάει τα μυαλά και ναρίχνοντάς ρίχνειτον νεκρό τον γίγαντα χάμω. Τώρα ο Ορλάνδος είναι ελεύθερος να μεταβεί στην ''Αλμπράκα'' (Albracca), την πρωτεύουσα του βασιλείου της Αγγελικής στην Κατάη. Φτάνοντας εκεί, προτού μπει στην πόλη, βλέπει μια κοπέλα που του λέει να πιεί νερό από μια πηγή. Αυτό του προξενεί παντελή απώλεια μνήμης. Στη συνέχεια μπαίνει σε έναν μαγεμένο κήπο, όπου ήταν το παλάτι της κοπέλας. Πίσω στο πεδίο της μάχης, ο Γραδάσσος είναι εκνευρισμένος που ο Ρανάλδος λείπει από την συμφωνημένη μονομαχία και το ίδιο είναι και ο ''Ριχαρδέτος'' (Ricciardetto), άλλος ένας εξάδερφος του Ορλάνδου, που παίρνει το στράτευμα και υποχωρεί στο Παρίσι. Μετά από αυτό ο Μαρσίλιος, μη μπορώντας να αντιμετωπίσει τον Γραδάσσο μόνος του, αποφασίζει να συμμαχήσει μαζί του. Μαρσίλιος και Γραδάσσος αποφασίζουν να ενώσουν τις δυνάμεις του και να επιτεθούν στο Παρίσι τώρα που οι χριστιανοί ιππότες είναι διασκορπισμένοι και έχουν χάσει τους σημαντικότερους ήρωές τους.