Αμπέλα του Σαλέρνο

Η Αμπέλα του Σαλέρνο (γνωστή και Αμπέλα των Καστελλομάτα) ήταν γιατρός του 14^ου αιώνα και άνηκε στις λεγόμενες Γυναίκες του Σαλέρνο. Πιστεύεται ότι γεννήθηκε γύρω στο 1380 αλλά οι ακριβείς χρονολογίες γέννησης και θανάτου της είναι άγνωστες. Θεωρείται πως κατάγονταν από την οικογένεια Καστελλομάτα που διέθετε μεγάλη επιρροή στο Σαλέρνο. Άλλο γνωστό μέλος της οικογένειας Καστελλομάτα  ήταν ο Τζοβάνι των Καστελλομάτα που ήταν προσωπικός γιατρός του πάπα Ιννοκέντιου Γ’. Αυτό επιβεβαιώνει τους ισχυρούς δεσμούς ανάμεσα στην Ιατρική Σχολή του Σαλέρνο και την παπική έδρα.

Η Αμπέλα δίδασκε στο Πανεπιστήμιο του Σαλέρνο και, όπως και η Ρεμπέκα Γκουάρνα, ήταν εμβρυολόγος. Το Πανεπιστήμιο του Σαλέρνο ήταν το μοναδικό μεσαιωνικό πανεπιστήμιο το οποίο δέχονταν γυναίκες ως φοιτήτριες αλλά και ως διδάσκουσες. Οι γυναίκες που αποφοίτησαν από το πανεπιστήμιο αυτό, γνωστές ως Γυναίκες του Σαλέρνο, επηρέασαν τη μεσαιωνική ιατρική γνώση με το έργο τους αλλά κυρίως προσέφεραν πολύτιμες ιατρικές υπηρεσίες στις γυναίκες της εποχής τους που υπέφεραν από έλλειψη δομών αλλά και γνώσεων αφού οι κατά κύριο λόγο άντρες γιατροί δεν εκπαιδεύονταν σε γυναικολογικά θέματα λόγω κοινωνικών και θρησκευτικών προκαταλήψεων. Αυτός ήταν και ο λόγος που οι Γυναίκες του Σαλέρνο όπως η Αμπέλα και η Τρότα ειδικεύονταν κατά κύριο λόγο σε γυναικολογικά θέματα. Αυτές οι γυναίκες διέψευσαν τις προκαταλήψεις της εποχής τους σχετικά με τους ρόλους των αντρών και των γυναικών και αποτελούν πηγή περηφάνιας για το Σαλέρνο.

Η Αμπέλα έγραψε δύο πραγματείες: το «Περί Μαύρης Χολής» (De atrabile) και το «Περί της Φύσης του Ανθρώπινου Σπέρματος» (De natura seminis humani). Καμία από αυτές δεν διασώζεται σήμερα.

Η Αμπέλα είναι μία από τις τέσσερις γυναίκες που αναφέρει ο μεσαιωνικός γιατρός και ιατρικός ιστορικός Σαλβατόρε ντε Ρέντζι ότι δίδασκαν και εξασκούσαν ιατρική και έγραφαν σχετικές πραγματείες. Οι άλλες τρεις ήταν η Ρεμπέκα Γκουάρνα, η Μερκουριάδα και η Κωστάνς Καλέδα.

Η Αμπέλα του Σαλέρνο αναφέρεται στο έργο τέχνης της Τζούντι Σικάγο, «Το Δείπνο» εκπροσωπώντας τις γυναίκες που διακρίθηκαν μετά από αγώνες και τελικά το όνομά τους ξεχάστηκε ή αποσιωπήθηκε.