Μάχη των Βασιλικών Φθιώτιδας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

| αρχηγός1 = [[Παπά-Ανδρέας ΚοκοβιτσιανόςΚοκοβιστιανός]]<br />[[ΑντώνηςΑντώνιος Κοντοσόπουλος]]<br />[[Κωνσταντής Καλύβας]]<br />[[Βασίλης Μπούσγος]]<br />[[Γιάννης Δυοβουνιώτης]]<br />[[Γεώργιος Δυοβουνιώτης]]<br />[[Πανουργιάς|Δημήτριος Ξηρός ήΝάκος Πανουργιάς]]<br />[[Γιάννης Γκούρας]]

| σθένος2 = 87.000 πεζοίιππείς και ιππείςπεζοί με πυροβολικό<ref>Τρικούπης Σπυρίδων, Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως, τ. Β', κεφ.ΚΔ. σελ.68-70.</ref>

Οι [[Οθωμανική Αυτοκρατορία|Τούρκοι]] μετά την περιστολή της επανάστασης στη [[Μακεδονία]] προχώρησαν μέσω [[Λάρισα]]ς προς τη [[Λαμία]], με σκοπό να εισβάλουν στην [[Πελοπόννησος|Πελοπόννησο]]. Την εκστρατεία προς την Πελοπόννησο ανέλαβε ο ΜπαϊράμΜπεϋράμ Πασάς με άλλους τρείςτρεις στρατηγούς, τον Χατζή Μπεκήρ Πασά, τον Μεμίς Πασά και τον Σαχήν Αλή Πασά. Η δύναμη τους αριθμούσε 87.000 πεζούςιππείς, ιππείςπεζοί με πυροβολικό. Οι οπλαρχηγοί της Ανατολικής Ελλάδας πληροφορήθηκαν την εκστρατεία αυτή και μαζεύτηκαν στην Εργίνα της Βουδουνίτσας για να αποφασίσουν την επόμενή τους κίνηση. Αποφάσισαν να εμποδίσουν την προέλαση των Τούρκων καταλαμβάνοντας την θέση των Βασιλικών. Αυτό πρότεινε ο Δυοβουνιώτης. Ο [[Παπά-Ανδρέας ΚοκοβιτσιανόςΚοκοβιστιανός]] με τριακόσιους άνδρες κατέλαβε το πυκνό δάσος κοντά στην είσοδο της κοιλάδας. Ο [[Αντώνης Κοντοσόπουλος]] και ο [[Κωνσταντής Καλύβας]] με άλλους εξακόσιους τοποθετήθηκε στο εσωτερικό της κοιλάδας, ενώ ο Ιωάννης Δυοβουνιώτης μαζί με τον γιο του, τον Γεώργιο, και τον Νάκο Πανουργιά και άλλους χίλιους εκατό πιάσανκατέλαβαν την έξοδο. Ο [[Οδυσσέας Ανδρούτσος]] δεν μπορούσε να παρευρεθεί αλλά είχε στείλει ως αντικαταστάτη του τον [[Γιάννης Γκούρας|Γιάννη Γκούρα]].<ref>Τρικούπης Σπυρίδων, Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως, τ. Β', κεφ.ΚΔ. σελ.68-70.</ref>

Στις 25 Αυγούστου 1821 το τουρκικό ιππικό δύναμης δύο χιλιάδων που είχε σταλεί προς αναγνώριση του στενωπού αποδεκατίστηκε. Μία μέρα αργότερα, στις 26 Αυγούστου, ο Μπαϊράμ Πασάς κινήθηκε με όλο του τον στρατό κατά του Κοντοσόπουλου και Καλύβα. Οι Δυοβουνιώτηδες, ο Πανουργιάς και ο Γκούρας μαζί με τον Βασίλη Μπούσγο είχε φτάσει με τριακόσιους άνδρες ήρθαν να ενισχύσουν, ενώ ο Παπά-Ανδρέας Κοκοβιτσιανός του επιτέθηκε από τα νώτα. Ακολούθησε γενναία μάχη, την οποία νίκησαν οι Έλληνες. Οι Τούρκοι με την δύση του ήλιου τράπηκαν σε φυγή προς την Πλατανιά, αφήνοντας στο πεδίο της μάχης πάνω χίλιους νεκρούς και τραυματίες. Μεταξύ των νεκρών βρίσκονταν και ο Μεμίς Πασάς, τον οποίο σκότωσε ιδιοχείρως ο Γκούρας. Επίσης έχασαν οκτακόσια άλογα, 2 πυροβόλα και 18 σημαίες. Από τους Έλληνες σκοτώθηκαν δέκα και τραυματίστηκαν 30, μεταξύ των οποίων και ο οπλαρχηγός Κοντοστόπουλος.<ref>Τρικούπης Σπυρίδων, Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως, τ. Β', κεφ.ΚΔ. σελ.68-70.</ref>

Η νίκη των Ελλήνων ήταν μια από τις πιο λαμπρές του Ελληνικού αγώνα. Συντέλεσε στην ακύρωση της εκστρατείας των Τούρκων κατά της Πελοποννήσου.<ref>Τρικούπης Σπυρίδων, Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως, τ. Β', κεφ.ΚΔ. σελ.68-70.</ref>