Νεοελληνική λογοτεχνία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Το σημαντικό γεγονός της κατάλυσης της [[Βυζαντινή αυτοκρατορία|Βυζαντινής αυτοκρατορίας]] μετά το [[1453]] δεν άφησε ανεπηρέαστη την λογοτεχνία: κάποια από τα πρώτα κείμενα που εμφανίστηκαν ήταν ανώνυμα ή επώνυμα στιχουργικά κείμενα αναφερόμενα στην άλωση, τα οποία είναι γνωστά ως '''''Θρήνοι'''''. Το πιο γνωστό από αυτά τα κείμενα είναι το ''Ανακάλημα της Κωνσταντινόπολης''. Άλλα παρόμοια κείμενα είναι τα ''Άλωσις Κωνσταντινουπόλεως'', ''Θρήνος των τεσσάρων Πατριαρχείων'', ''Θρήνος της Κωνσταντινουπόλεως''. Η μεγαλύτερη λογοτεχνική άνθηση της περιόδου όμως προήλθε από τις περιοχές που τελούσαν υπό [[Φραγκοκρατία|φράγκικη κυριαρχία]] και ώς ένα βαθμό οφείλεται στην αλληλεπίδραση μεταξύ της ελληνικής και της δυτικής κουλτούρας. Τα αξιολογότερα λογοτεχνικά δείγματα της περιόδου προέρχονται από την [[Κύπρος|Κύπρο]], την [[Ρόδος|Ρόδο]], την [[Κρήτη]] και τα [[Επτάνησα]].

 

Από την [[Ρόδος|Ρόδο]] προέρχεται μια συλλογή ερωτικών ποιημάτων του 15ου αιώνα που είναι γνωστή με τον τίτλο '''''Καταλόγια''''' ή ''Ερωτοπαίγνια''<ref>Λίνου Πολίτη, ''Μερικές σημειώσεις στα «Ερωτοπαίγνια»'', Ελληνικά, τομ.13, τ/χ.2 (1954), σελ.266-274</ref> και ένα έμμετρο χρονικό με τίτλο ''Το θανατικό της Ρόδου'', του Εμμανουήλ Λιμενίτη, που αναφέρεται στην επιδημία πανούκλας που έπληξε την [[Ρόδος|Ρόδο]] το [[1498]]-[[1499]]. Από τα [[Επτάνησα]] σώζονται τα στιχουργήματα του [[Κέρκυρα|Κερκυραίου]] Ιάκωβου Τριβώλη ''Ιστορία του Ταγιαπιέρα'' (τυπώθηκε το [[1528]]) και ''Ιστορία του ρε της Σκότζιας με την ρήγισσα της Εγγλιτέρας'' (τυπώθηκε το [[1543]]) και του [[Ζάκυνθος|Ζακυνθηνού]] Μάρκου Δεφαράνα ''Λόγοι διδακτικοί του πατρός προς τον υιόν'' ([[1543]]) και ''Ιστορία της Σωσάννης'' ([[1569]]). Στην [[Κύπρος|Κύπρο]] είχε αναπτυχθεί αξιόλογη πνευματική κίνηση μέχρι την άλωση από τους Τούρκους το [[1571]]. Από τα μέσα του 16ου αι. προέρχεται μία συλλογή ερωτικών ποιημάτων, γνωστή με τον τίτλο [[Κυπριακά ερωτικά ποιήματα του 16ου αιώνα|''Κυπριακά ερωτικά ποιήματα'']]. Περιέχει 156 ποιήματα στην [[Ελληνική Κυπριακή διάλεκτος|κυπριακή διάλεκτο]], επηρεασμένα από την ιταλική ποίηση της [[Αναγέννηση]]ς και κυρίως από τον [[Πετράρχης|Πετράρχη]]. Σε αυτήν την συλλογή βρίσκονται τα πρώτα ελληνικά [[σονέτο|σονέτα]].