[[Αρχείο:Vesubio desde Pompeya.jpg|thumb|right|250px|Ο Βεζούβιος όπως φαίνεται από την Πομπηία]]
[[Αρχείο:Wnętrze krateru Wezuwiusz.jpg|thumb|right|250px|Εσωτερικό κρατήρα του Βεζούβιου]]
Ο '''Βεζούβιος ''' είναι [[βουνό]]-[[ηφαίστειο]] στις δυτικές ακτές της [[Ιταλία]]ς και σε απόσταση 12 χλμ. από τη [[Νάπολη]]. Μέχρι το 79 μ.Χ., το θεωρούσαν ένα απλό βουνό. Ο [[Στράβων]]ας μάλιστα λέει ότι το βουνό ''Ουεσούϊον'' (έτσι αποκαλεί τον Βεζούβιο) ήταν σκεπασμένο με ωραίους αγρούς, εκτός από την κορυφή του, που ήταν επίπεδη, μαύρη και σκεπασμένη εδώ και κει και βγάζει το συμπέρασμα ότι το βουνό είχε πάρει φωτιά και είχε καεί, αλλά η φωτιά έσβησε, επειδή έλειπε το καύσιμο υλικό. Η πρώτη έκρηξη του Βεζούβιου σύμφωνα μεκατά τους ιστορικούς χρόνους, πουη οποία κατάστρεψεκατέστρεψε ολοκληρωτικά και εξαφάνισε μέσα στη λάβα, τρεις μεγάλες πόλεις:, την [[Πομπηία]], το [[Ερκολάνο|Ηράκλειο ή Ηράκλεια]] (σημερινό [[Ερκολάνο (σύγχρονη πόλη)|Ερκολάνο]]) και τις [[Σταβίες]], καθώς και το Oplontis, έγινε το [[79]] μ.Χ. Την έκρηξη την περιέγραψε ο [[Πλίνιος ο Νεότερος]], που ήταν αυτόπτης μάρτυρας της καταστροφής. Άλλες μεγάλες εκρήξεις καταγράφηκαν το [[1794]], το [[1872]] και το [[1906]], που προκάλεσανπροκαλώντας μεγάλες καταστροφές και θανάτους πολλών ανθρώπων. Η τελευταία έκρηξη του Βεζούβιου καταγράφηκε το 1944. Σήμερα, οι περιοχές γύρω από τον Βεζούβιο είναι ιδιαίτερα πυκνοκατοικημένες, παρά τον κίνδυνο που γνωρίζουν ότι διατρέχουν οι κάτοικοι ότι διατρέχουν, καθώς το ηφαιστειογενές έδαφος του βουνού είναι ιδιαίτερα εύφορο. (προσχωσιγενές).
Τη μορφή και τηντη διαμόρφωση που έχει σήμερα ο Βεζούβιος την πήρε μετά από την έκρηξή του [[79]] μ.Χ., Αναν και οι διάφορεςμεταγενέστερες εκρήξεις που έγιναν αργότερα προξένησαν μερικέςκάποιες μεταβολές στην όψη του. Έχει τρεις κορυφές:, Τηντη Σόμμα βόρεια, τον καθαυτό Βεζούβιο νότια και τοτον Οτταγιάνο ανάμεσα. Σήμερα, ο καθαυτό Βεζούβιος έχει περιφέρεια βάσης 45 χιλιόμετρα και η διάμετρος του κρατήρα του είναι 570 μέτρα περίπου. Το ύψος του μεταβάλλεται μετά από κάθε ισχυρή έκρηξη και είναι σήμερα 1.180 μέτρα. Οι πλαγιές του βουνού είναι κατάφυτες από κήπους και αγρούς μέχρι ένα ορισμένο ύψος. Ιδιαίτερα ευδοκιμούν τα αμπέλια από αρχαιότατααρχαιοτάτων χρόνιαχρόνων. Τα κρασιά του Βεζούβιου τα εκτιμούσαν ιδιαίτερα από τη Ρωμαϊκή εποχή και είναι περιζήτητο το θαυμάσιο κρασί «''Λάκριμα Κρίστι''» (Δάκρυα του Χριστού). Ο Βεζούβιος αναφέρεται σε πολλές ταινίες, περιοδικά, κόμικς και βιβλία.
