Δύσπνοια: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Παρότι η δύσπνοια προκαλείται γενικώς από διαταραχές στο [[Καρδιαγγειακό σύστημα|καρδιαγγειακό]] ή στο [[αναπνευστικό σύστημα]], και άλλα συστήματα όπως το νευρικό,<ref name="ch8139" />, το [[μυοσκελετικό σύστημα|μυοσκελετικό]], το [[ενδοκρινικό σύστημα|ενδοκρινικό]], καθώς και ψυχιατρικοί παράγοντες μπορεί να είναι η αιτία.<ref name=Sarkar2006>{{cite journal |author=Sarkar S, Amelung PJ |title=Evaluation of the dyspneic patient in the office |journal=Prim. Care |volume=33 |issue=3 |pages=643–57 |date=Σεπτέμβριος 2006 |pmid=17088153 |doi=10.1016/j.pop.2006.06.007 |url=}}</ref>. Το ιατρικό [[Έμπειρα συστήματα|έμπειρο σύστημα]] ''DiagnosisPro'', περιείχε 497 διακριτές αιτίες τον Οκτώβριο του 2010.<ref>{{Cite web |url=http://en.diagnosispro.com/differential_diagnosis-for/poisoning-specific-agent-dyspnea/25103-154-100.html |title=Αρχειοθετημένο αντίγραφο |accessdate=2014-12-02 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20101116101702/http://en.diagnosispro.com/differential_diagnosis-for/poisoning-specific-agent-dyspnea/25103-154-100.html |archivedate=2010-11-16 |url-status=dead }}</ref> Οι συνηθέστερες καρδιαγγειακές αιτίες είναι το οξύ [[έμφραγμα του μυοκαρδίου]] και η [[καρδιακή ανεπάρκεια]], ενώ συνήθη πνευμονικά αίτια είναι η [[χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια]], το [[άσθμα]], ο [[πνευμοθώρακας]], το πνευμονικό οίδημα και η [[πνευμονία]].<ref name=Shiber06/>. επίΕπί παθοφυσιολογικής βάσεως τα αίτια μπορούν να ταξινομηθούν σε: (1) αυξημένη συνειδητοποίηση της κανονικής αναπνοής, όπως κατά τη διάρκεια κρίσεων άγχους, (2) αύξηση του αναπνευστικού έργου και (3) ανωμαλία στο σύστημα αερισμού.<ref name="ch8139">{{cite book | last1 = Frownfelter | first1 = Donna | last2 = Dean | first2 = Elizabeth | title = Cardiovascular and Pulmonary Physical Therapy | chapter = 8 | volume = 4 | editors = Willy E. Hammon III | publisher = Mosby Elsevier | year = 2006 | pages = 139}}</ref>.

Το [[οξύ στεφανιαίο σύνδρομο]] προκαλεί συχνά πόνο στο στήθος και δυσκολία στην αναπνοή,<ref name=Shiber06/>, ωστόσο μπορεί να είναι ασυμπτωματικό, μόνο με λαχάνιασμα.<ref name=Old2007/>. Παράγοντες κινδύνου αποτελούν η μεγάλη ηλικία, το κάπνισμα, η [[υπέρταση]], η [[υπερλιπιδαιμία]] και ο [[Διαβήτης (ασθένεια)|διαβήτης]].<ref name=Old2007/>. Σημαντικά για τη διάγνωση και την αγωγή είναι το [[ηλεκτροκαρδιογράφημα]] και η μέτρηση των [[Καρδιακά ένζυμα|καρδιακών ενζύμων]]. Η αγωγή αποσκοπεί στο να μειώσει τις απαιτήσεις της καρδιάς σε οξυγόνο και να αυξήσει τη ροή του αίματος.<ref name=Shiber06/>.

Η [[καρδιακή ανεπάρκεια]] προκαλεί συχνά δύσπνοια με την άσκηση, [[ορθόπνοια]] και [[παροξυσμική νυκτερινή δύσπνοια]].<ref name=Shiber06/>. Προσβάλλει μεταξύ του 1 και του 2% του γενικού πληθυσμού στις ΗΠΑ και το 10% των άνω των 65 ετών.<ref name=Shiber06/><ref name=Old2007/>. Παράγοντες κινδύνου αποτελούν η υπερβολική πρόσληψη αλατιού, η καρδιακή ισχαιμία, οι [[Καρδιακή αρρυθμία|αρρυθμίες]], η [[νεφρική ανεπάρκεια]], η πνευμονική εμβολή, η [[υπέρταση]] και μολύνσεις.<ref name=Old2007/>.

Ασθενείς με [[χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια]] (ΧΑΠ), [[εμφύσημα]] ή [[χρόνια βρογχίτιδα]], εμφανίζουν συχνά χρόνια δύσπνοια και χρόνιο παραγωγικό [[Βήχας|βήχα]].<ref name=Shiber06/> Μία οξεία επιδείνωση (παροξυσμός) προκαλεί αυξημένη δύσπνοια και παραγωγή [[Πτύελο|πτυέλων]].<ref name=Shiber06/>. Η ΧΑΠ αποτελεί παράγοντα κινδύνου για [[πνευμονία]]. Η αγωγή κατά του παροξυσμού είναι χορήγηση συνδυασμού [[Αντιχολινεργικό|αντιχολινεργικών]], μυοχαλαρωτικών, [[Στεροειδή|στεροειδών]], και πιθανώς ο αερισμός υπό θετική πίεση.<ref name=Shiber06/>.

Το [[άσθμα]] είναι το συχνότερο αίτιο εισόδου στο τμήμα επειγόντων περιστατικών με δύσπνοια.<ref name=Shiber06/>. Αποτελεί τη συνηθέστερη πνευμονική ασθένεια, τόσο στις αναπτυσσόμενες όσο και στις ανεπτυγμένες χώρες, επηρεάζοντας περί το 5% του πληθυσμού.<ref name=Shiber06/>. Συμπτώματα του άσθματος είναι και ο συριστικός ρόγχος, το σφίξιμο στο στήθος και ο μη παραγωγικός βήχας.<ref name=Shiber06/>. Τα αναπνεύσιμα [[κορτικοστεροειδή]] αποτελούν την αγωγή εκλογής για τα παιδιά, παρότι μπορούν να μειώσουν την ανάπτυξη.<ref>{{cite web |url=http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/asthma/treatment.html |title=How Is Asthma Treated and Controlled? |work= |accessdate=}}</ref>. Τα οξέα συμπτώματα ανακουφίζονται με βρογχοδιασταλτικά με άμεση δράση.

Ο [[πνευμονοθώρακας]] προκαλεί συνήθως πλευριτικό πόνο στο στήθος με απότομη έναρξη και δύσπνοια που δεν βελτιώνεται με τη χορήγηση οξυγόνου. Φυσικά ευρήματα μπορεί να είναι η απουσία ήχων της αναπνοής στη μία πλευρά, και η απόκλιση της [[τραχεία]]ς.<ref name=Shiber06/>.

Τα συμπτώματα της [[πνευμονία]]ς είναι [[πυρετός]], παραγωγικός [[βήχας]], δύσπνοια και πλευριτικός πόνος.<ref name=Shiber06/>. Ακτινογραφία θώρακα μπορεί να χρησιμεύσει στη διαφοροποίηση της πνευμονίας από την καρδιακή ανεπάρκεια.<ref name=Shiber06/>. Η πνευμονία αντιμετωπίζεται με [[αντιβιοτικά]].<ref name=Shiber06/>.

Η κλασική [[πνευμονική εμβολή]] προκαλεί δύσπνοια με απότομη έναρξη.<ref name=Shiber06/>. Τα άλλα συμπτώματά της περιλαμβάνουν πλευριτικό πόνο, βήχα, [[αιμόπτυση]] και πυρετό.<ref name=Shiber06/>. Παράγοντες κινδύνου αποτελούν μεταξύ άλλων η [[θρόμβωση βαθείας φλέβας]], η πρόσφατη εγχείρηση, ο [[καρκίνος]] και προηγούμενες [[Θρόμβωση|θρομβοεμβολές]].<ref name=Shiber06/>. Πρέπει πάντα να την υποπτευόμαστε σε ασθενείς με δύσπνοια με απότομη έναρξη.<ref name=Shiber06/>. Η διάγνωση ωστόσο μπορεί να είναι δύσκολη.<ref name=Shiber06/>. Η θεραπευτική αγωγή είναι συνήθως η χορήγηση [[Αντιθρομβωτικό|αντιθρομβωτικών]].<ref name=Shiber06/>.

Αιτίες δύσπνοιας μπορεί να είναι επίσης η [[αναφυλαξία]], η [[διάμεση πνευμονοπάθεια]], οι κρίσεις πανικού<ref name=Z2009/><ref name=Sarkar2006/><ref name=Will2010>{{cite journal |author=Wills C.P., Young M., White D.W. |title=Pitfalls in the evaluation of shortness of breath |journal=Emerg. Med. Clin. North Am. |volume=28 |issue=1 |pages=163–81, ix |date=Φεβρουάριος 2010 |pmid=19945605 |doi=10.1016/j.emc.2009.09.011 |url=}}</ref> και η [[πνευμονική υπέρταση]]. Η συσσώρευση υγρού στο [[περικάρδιο]] προκαλεί επίσης δύσπνοια και διαγνώσκεται με [[Υπέρηχος|υπέρηχους]].<ref name=Will2010/>. Η αναιμία που εμφανίζεται βαθμιαία συνήθως προκαλεί δύσπνοια κατά την άσκηση, κόπωση, αδυναμία και ταχυκαρδία.<ref name=Will2010/>. Μπορεί να οδηγήσει σε [[καρδιακή ανεπάρκεια]].<ref name=Will2010/>. Η αναφυλαξία συνήθως αρχίζει μέσα σε λίγα λεπτά, σε άτομα με αντίστοιχη προϊστορία<ref name=Z2009/> και συνοδεύεται από [[κνίδωση]], οίδημα του λάρυγγα και γαστρεντερική αναστάτωση.<ref name=Z2009/>. Η [[διάμεση πνευμονοπάθεια]] προκαλεί βαθμαία εμφάνιση δύσπνοιας και συνήθως υπάρχει ιστορικό με προδιαθέτουσα περιβαλλοντική έκθεση.<ref name=Sarkar2006/>. Η δύσπνοια αποτελεί συχνά το μοναδικό σύμπτωμα σε ασθενείς με [[Ταχυκαρδία|ταχυαρρυθμίες]].<ref name=Old2007/>. Οι [[Κρίση πανικού|κρίσεις πανικού]] προκαλούν [[Υπεραερισμός|υπεραερισμό]], εφίδρωση και μούδιασμα.<ref name=Z2009/>. Περί τα 2/3 των εγκύων γυναικών εμφανίζουν δύσπνοια που θεωρείται φυσιολογική.<ref name=Uptodate/>. Δύσπνοια μπορεί ακόμα να προκληθεί από νευρολογικές καταστάσεις όπως ο τραυματισμός της σπονδυλικής στήλης, τραυματισμοί των διαφραγματικών νεύρων, το [[σύνδρομο Guillain-Barre]], η [[αμυοτροφική πλευρική σκλήρυνση]], η [[σκλήρυνση κατά πλάκας]] και η [[μυική δυστροφία]].<ref name="ch8139" />. Μία σχετικώς άγνωστη κατάσταση που προκαλεί δύσπνοια είναι το «[[σύνδρομο της άδειας μύτης]]».