Μαλεβιζιώτικος χορός: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Δημιούργησα ένα λήμμα για τον Μαλεβιζώτικο χορό
 
Ellitsatali (συζήτηση | συνεισφορές)
Νέα σελίδα: === <u>Γενικά</u> === Ο Καστρινός, γνωστός και ως Μαλεβιζιώτικος, Μαλεβιζιώτης ή πηδηχτός, είναι ένας...
Γραμμή 1:
=== <u>Γενικά</u> ===
Ο ''μαλεβιζώτικος χορός'' ή ''μαλεβιζιώτης'' είναι ένας κρητικός χορός ο οποίος ονομάστηκε έτσι καθώς χορεύτηκε πρώτα στην [[Επαρχία Μαλεβιζίου]]. Συναντάται και ως ''καστρινός'' παίρνοντας το όνομά του από το [[Ηράκλειο Κρήτης|Ηράκλειο]] που παλιά ονομαζόταν Κάστρο.
Ο Καστρινός, γνωστός και ως Μαλεβιζιώτικος, Μαλεβιζιώτης ή πηδηχτός, είναι ένας αλματώδης χορός. Πρόκειται για έναν από τους πιο γρήγορους και ζωηρούς κρητικούς χορούς. Γι' αυτό το λόγο, είναι και ένας από τους πιο αγαπητούς. Χορεύεται σε κύκλο, με τα χέρια πιασμένα από τις παλάμες στο ύψος των ώμων και τους αγκώνες λυγισμένους.
 
=== <u>Μέτρο και ενορχήστρωση</u> ===
=== Προέλευση ===
Ο χορός αυτός συνοδεύεται από μουσική προερχόμενη από [[βιολί]], [[λαούτο]] ή [[μαντολίνο]]. Χορεύεται σε ρυθμό με μέτρο 2/4.
Ο συγκεκριμένος χορός προέρχεται από τον αρχαίο κρητικό πολεμικό χορό ''ορσίτη'', ο οποίος αναφέρεται και ως ο πυρρίχιος χορός της [[Κρήτη|Κρήτης]], με προέλευση στη Μινωική εποχή. Η συγκεκριμένη ονομασία έχει αποδοθεί από τις "όρσες" ή "όρτσες" οι οποίες είναι οι αλματώδεις, γρήγορες και στριφογυριστές κινήσεις του πρωτοχορευτή.
 
=== <u>Βήματα και φιγούρες</u> ===
=== Χαρακτηριστικά ===
Περιλαμβάνει 16 βήματα: 8 μπροστά και 8 πίσω. Μερικές φορές όμως τα 8 βήματα μπορούν να γίνουν και επιτόπου.
Ο ''μαλεβιζώτικος χορός'' ή ''μαλεβιζιώτης'' είναι ένας γρήγορος χορός, δυναμικός, ζωηρός, αλματώδης και ενθουσιώδης και αποτελείται από οχτώ βήματα μπροστά και οχτώ πίσω. Χορεύεται από γυναίκες και άντρες σχηματίζοντας έναν κύκλο, με τα χέρια να βρίσκονται στο ύψος των ώμων και να είναι πιασμένα από τις παλάμες. Συνοδεύεται συνήθως από [[κρητική λύρα]], [[ασκομαντούρα]], [[Λαούτο|λαγούτο]] και [[βιολί]], ενώ ο ρυθμός του σκοπού είναι τα 2/4. Πρόκειται για έναν χορό που μπορεί κανείς να αυτοσχεδιάσει με πολλές φιγούρες, κυρίως άλματα, για τους άνδρες που σέρνουν το χορό, με ρυθμικά χτυπήματα των ποδιών στο έδαφος, και στροφές με καθίσματα για τις γυναίκες. Προκειμένου να εκτελέσει ο άντρας τις συγκεκριμένες χορευτικές φιγούρες, μπορούν και τα 16 βήματα του χορού να γίνουν επιτόπου. Ο [[Γεώργιος Χατζιδάκις]] έχει περιγράψει με χαρακτηριστικό τρόπο αυτές τις ιδιαίτερες φιγούρες : ''“άλλοτε ο οδηγός του χορού αποσπάται του κύκλου και χορεύει μόνος κρούοντας χείρας, άλλοτε πάλιν υψών τους πόδας κτυπά αυτούς με τα χείρας του εν ρυθμό. Οι πλέον ευκίνητοι στηριζόμενοι δια της μία χειρός επί του δευτέρου χορευτού και υψούντες το σώμα επί των ποδών, κάμπτουν τούτο προς τα όπισθεν, μέχρις ότου η κεφαλή αυτών εγγίζει το έδαφος. Ανορθούμενοι δ’ έπειτα αποτόμως εξακολουθούν χορεύοντας χωρίς να χάσουν τον ρυθμόν”.''
 
Ο χορευτής που κρατάει πρώτος, έχει τη δυνατότητα να αποσπαστεί από τον κύκλο έτσι ώστε να κάνει άλματα στριφογυριστά, συνθέτοντας πολλαπλούς ενθουσιώδεις βηματισμούς. Οι βηματισμοί αυτοί περιλαμβάνουν φιγούρες που παρουσιάζουν μια ιδιομορφία. Πρόκειται για πλαγιαστές, κοφτές φιγούρες. Ειδικότερα, εάν είναι ο χορευτής γνωρίζει καλά τους κρητικούς χορούς, έχει την ικανότητα να δημιουργήσει την δική του χορευτική πράξη και να εκτελέσει τις λεγόμενες όρτσες (αυτοσχέδιες κινητικές δημιουργίες του χορευτή).
==== Πηγές ====
<blockquote><ref>{{Cite web|url=https://www.krites.org/item/104-μαλεβιζιώτης-ή-καστρινός-χορός-ή-πηδηχτός|title=Λαογραφικός - Χορευτικός Όμιλος «ΚΡΗΤΕΣ» - Μαλεβιζιώτης ή Καστρινός Χορός ή Πηδηχτός|last=User|first=Super|website=www.krites.org|language=el-GR|accessdate=2020-05-14}}</ref> Μαλεβιζιώτης ή καστρινός χορός ή πηδηχτός
 
Η γυναίκα στην Κρήτη βγαίνει και αυτή μπροστά έτσι ώστε με λεπτεπίλεπτους και ελαφρά αλματώδεις βηματισμούς, στροφές και καθίσματα, να συνδυάσει διάφορες παραλλαγές των καθορισμένων βημάτων.
<ref>{{Cite web|url=https://www.epiaspalathon.gr/politismos/topos-kai-xoroi-tou/o-topos-kai-oi-choroi-tou-maleviziotis/|title=Ο τόπος και οι χοροί του: «Μαλεβιζιώτης»|last=ασπαλάθων|first=Επί|ημερομηνία=2017-06-16|website=Επί Ασπαλάθων - Ι.Ν. Αγίων Αναργύρων Ηλιουπόλεως|language=el|accessdate=2020-05-14}}</ref> Κρήτη - Μαλεβιζιώτης</blockquote>
 
=== <u>Ιστορία</u> ===
Πήρε το όνομά του από την [[επαρχία Μαλεβιζίου]] όπου πρωτοεμφανίστηκε. Λέγεται μάλιστα πως προήλθε από τον αρχαίο πολεμικό χορό Ορσίτη (είδος πυρρίχιου χορού)<ref>{{Cite journal|title=Πυρρίχιος|url=https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=%CE%A0%CF%85%CF%81%CF%81%CE%AF%CF%87%CE%B9%CE%BF%CF%82&oldid=8240980|journal=Βικιπαίδεια|date=2020-05-11|language=el}}</ref> ή από κάποιο άλλο είδος πολεμικού χορού που αναπαριστά σκηνές της μάχης ή της προσπάθειας να καταληφθεί το κάστρο του Ηρακλείου. <ref>{{Cite journal|title=Κούλες|url=https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=%CE%9A%CE%BF%CF%8D%CE%BB%CE%B5%CF%82&oldid=8132504|journal=Βικιπαίδεια|date=2020-03-22|language=el}}</ref> Σημαντικό είναι να ειπωθεί πως ο χορός ειναι διαφορετικός στα ορεινά και τα καμπίσια μέρη.
 
=== <u>Συμπερασματικά</u> ===
Ο Μαλεβιζιώτης είναι από τους πιο διαδεδομένους χορούς της Κρήτης . Παρατηρείται πως είναι ιδιαίτερα αγαπητός στους ντόπιους Κρητικούς αλλά και σε πολλούς ακόμα. Για το λόγο αυτό, στα κρητικά πανηγύρια και γλέντια, καταλαμβάνει πρώτη θέση. Χορεύεται κυρίως από άνδρες αλλά και η δυναμική παρουσία των γυναικών γίνεται αισθητή.