Εβραϊκή γλώσσα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Αντικατάσταση της Image:Penteteuch.jpg με την Image:Hebrew_Pentateuch_(The_S.S._Teacher's_Edition-The_Holy_Bible_-_Plate_VIII).jpg (από τον CommonsDelinker επειδή: File renamed: [[:c:COM:FR#FR2|Criter
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 88:
[[Αρχείο:Aleppo Codex Joshua 1 1.jpg|thumb|250px|Ο Κώδικας Aleppo (Χαλεπίου): Εβραϊκή [[Αγία Γραφή|Βίβλος]] του 10ου αιώνα με μασοριτική σήμανση]]
 
Μετά το [[Ταλμούδ]] αναπτύχθηκαν διαφορεςδιάφορες περιφερειακές γραπτές διάλεκτοι της '''Μεσαιωνικής Εβραϊκής'''. Η σπουδαιότερη είναι η Εβραϊκή της [[Τιβεριάδα]]ς ή [[Μασορίτες|Μασοριτική]] Εβραϊκή, μια τοπική διάλεκτος της Τιβεριάδας στη [[Γαλιλαία]], η οποία αποτέλεσε το πρότυπο φωνηεντισμού της Εβραϊκής [[Αγία Γραφή|Βίβλου]] και, ως εκ τούτου, επέδρασε σε όλες τις άλλες περιφερειακές διαλέκτους της Εβραϊκής. Η Εβραϊκή της Τιβεριάδας μεταξύ 7ου και 10ου αι. μ.Χ. αποκαλείται μερικές φορές «Βιβλική Εβραϊκή», επειδή χρησιμοποιήθηκε για την εξακρίβωση της προφοράς τής Εβραϊκής [[Αγία Γραφή|Βίβλου]]. Εντούτοις, κανονικά θα πρέπει να διακρίνεται από την ιστορική Βιβλική Εβραϊκή του 6ου αι. π.Χ., η προφορά της οποίας αποτελεί αντικείμενο επανασυνθέσεως.
 
Η Εβραϊκή της [[Τιβεριάδα]]ς ενσωματώνει την αξιοσημείωτη λόγια μελέτη των [[Μασορίτες|Μασοριτών]] (από τη λ. ''masorah'' «παράδοση»), οι οποίοι προσέθεσαν φωνηεντικά και γραμματικά σημάδια στα εβραϊκά γράμματα, προκειμένου να διατηρήσουν τα πρωιμότερα χαρακτηριστικά της Εβραϊκής, που χρησιμοποιούνταν κατά την ψαλμωδία. Οι [[Μασορίτες]] κληρονόμησαν ένα Βιβλικό κείμενο, του οποίου τα γράμματα θεωρούνταν πολύ ιερά για να τροποποιηθούν και, επομένως, τα σημάδια τους τέθηκαν εντός και περί των γραμμάτων. Η συριακή γραφή, από την οποία προήλθε η αραβική, ανέπτυξε επίσης συστήματα φωνηεντικών σημείων την ίδια εποχή. Ο Κώδικας Aleppo (Χαλεπίου), Εβραϊκή [[Αγία Γραφή|Βίβλος]] με τα σημεία των [[Μασορίτες|Μασοριτών]], γράφτηκε κατά τον 10ο αιώνα, πιθανώς στην [[Τιβεριάδα]], και διατηρείται μέχρι σήμερα. Αποτελεί πιθανόν το σπουδαιότερο εβραϊκό χειρόγραφο που υπάρχει.<ref>Βλ. Federbush, S. 1967, הלשון העברית בישראל ובעמים, Jerusalem, σελ. 50-2</ref>
Γραμμή 95:
 
=== Σύγχρονη Εβραϊκή ===
Στη σύγχρονη περίοδο, από τον 19ο αιώνα και εξής, η γραπτώς παραδεδομένη Εβραϊκή αναβίωσε ως η ομιλουμένη γλώσσα του σύγχρονου [[Ισραήλ]], η οποία αποκαλείται Νέα Εβραϊκή, Ισραηλινή Εβραϊκή, Σύγχρονη Εβραϊκή κ.τ.όκτλ. Η Νέα Εβραϊκή εμφανίζει αρκετά χαρακτηριστικά της [[Σεφαρδίτες|Σεφαραδίτικης]] Εβραϊκής λόγω της τοπικής Ιεροσολυμικής παράδοσης, αλλά έχει ενσωματώσει επίσης αρκετούς νεολογισμούς και δάνεια (συνήθως τεχνικούς όρους) από ευρωπαϊκές γλώσσες και (συχνά καθημερινούς) όρους από την [[Αραβική γλώσσα|Αραβική]], προκειμένου να λειτουργεί ως σύγχρονη γλώσσα.
 
[[Αρχείο:Moses Mendelson P7160073.JPG|thumb|left|Μωυσής Μέντελσον]]
Γραμμή 130:
Εντούτοις, στο [[Ισραήλ]] η αποκαλούμενη «Στερεότυπη Εβραϊκή» προφορά αντανακλά πολλές φορές την προέλευση ενός ομιλητή της [[Διασπορά (ομογένεια)|Διασποράς]] μάλλον παρά τις συγκεκριμένες συστάσεις της Ακαδημίας τής Εβραϊκής γλώσσας. Ως εκ τούτου, περισσότεροι από τους μισούς ομιλητές προφέρουν το ר ως σταφυλικό παλλόμενο (όπως στη [[Γίντις]] και σε ορισμένες ποικιλίες της [[Γερμανική γλώσσα|Γερμανικής]]) ή ως σταφυλικό τριβόμενο (όπως στη [[Γαλλική γλώσσα|Γαλλική]] και σε άλλες ποικιλίες της [[Γερμανική γλώσσα|Γερμανικής]]) παρά ως [r] (υπερωικό παλλόμενο), όπως στην [[Ισπανική γλώσσα|Ισπανική]]. Η προφορά του συγκεκριμένου φωνήματος χρησιμοποιείται συχνά μεταξύ των Ισραηλινών ως ''σχιββωλέθ'' (šibboleth) ή κριτήριο για την εξακρίβωση της εθνικής προέλευσης των ξένων.
 
'''Επισημείωση:''' Ο όρος ''σχιββωλέθ / σιμπολέτ'' (εβρ. ''šibboléth,'' שבלת) σημαίνει «ρεύμα ποταμού» ή «στάχυ» και η προφορά του είναι δύσκολο να αποδοθεί με ελληνικούς χαρακτήρες. Σε δύο κώδικες της [[Μετάφραση των Εβδομήκοντα|Μετάφρασης των Εβδομήκοντα]] (''Septuaginta'') η λέξη αυτή αποδίδεται αντιστοίχως «σύνθημα» και «στάχυς». Πρόκειται για μεταφορά τμήματος από την Εβραϊκή Βίβλο (''Šophetím,'' Κριταί 12:6 ויאמרו לו אמר־נא שׁבלת ויאמר סבלת ולא יכין לדבר כן ויאחזו אותו וישׁחטוהו אל־מעברות הירדן ויפל בעת ההיא מאפרים ארבעים ושׁנים אלף׃ ), στο οποίο αναφέρεται ότι η προφορά της λέξεως χρησιμοποιήθηκε ως διακριτικό γνώρισμα των μελών τής φυλής ΕφραΐμΕφραίμ (Εφραϊμίτες ή Εφραθίτες), που αδυνατούσαν να προφέρουν ως οπίσθιο γλωσσοφατνιακό τον φθόγγο [š], με αποτέλεσμα να προκύπτει η λέξη ''sibboléth'' (סבלת), η οποία σημαίνει «φορτίο». Ως εκ τούτου, η λέξη έφθασε να σημαίνει ―κυρίως στην εβραϊκή κοινότητα― «διακριτικό γνώρισμα, χαρακτηριστικό».
 
== Συνύπαρξη με την Αραμαϊκή ==