Τιβέριος Β΄: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Γεννημένος στη [[Διοίκηση Θράκης|Θράκη]], o Tιβέριος διορίστηκε στο αξίωμα του "«Νοταρίου"», όπου λίγο μετά το 552 συστήθηκε από τον [[Πατριάρχης Ευτύχιος|Πατριάρχη Ευτύχιο]] στον μελλοντικό Αυτοκράτορα [[Ιουστίνος Β΄|Ιουστίνο Β΄]], με τον οποίο έγιναν στενοί φίλοι. Ήταν αξιωματικός και είχε πολεμήσει εναντίον των [[Λομβαρδοί|Λομβαρδών]] στην Ιταλική Χερσόνησο. Υπό την προστασία του Ιουστίνου Β΄ ο Τιβέριος προήχθη στη θέση του "«κόμη των Εξκουβιτόρων"», που διατήρησε από το 565 ως το 574. Παραβρέθηκε κατά την Αυτοκρατορική ενθρόνιση του Ιουστίνου Β΄ στις 14 Νοεμβρίου 565 και παρακολούθησε επίσης την ορκωμοσία του Αυτοκράτορα ως [[Ύπατος|Ύπατου]] την 1 Ιανουαρίου 566.

Ο Ιουστίνος Β΄ σταμάτησε να κάνει προς τους [[Άβαροι|Αβάρους]] πληρωμές, που είχαν συμφωνηθεί από τον προκάτοχό του [[Ιουστινιανός Α´|Ιουστινιανό Α΄]]. Το 569 διόρισε τον Τιβέριο στην θέσιν του ''magister utriusque militiae'' με εντολήν να ασχοληθεί με τους Αβάρους και τα αιτήματά τους. Ο Τιβέριος συμφώνησε με τους Αβάρους να εγκατασταθούν σε Ρωμαϊκά εδάφη στα Βαλκάνια με αντάλλαγμα την παραλαβή ομήρω από διάφορους αρχηγούς τους. Ο Ιουστίνος όμως παραβίασε την συμφωνία αυτή, επιμένοντας να πάρει ομήρους από την οικογένεια του ίδιου του Χαν των Αβάρων. Ο όρος αυτός απορρίφθηκε από τους Αβάρους, έτσι ο Τιβέριος κινητοποιήθηκε για πόλεμο. Το 570 ενίκησε ένα στρατό των Αβάρων στην [[Θράκη]] και επέστρεψε στην [[Κωνσταντινούπολιν|Κωνσταντινούπολη]]. Ενώ όμως προσπάθησε να δώσει συνέχεια στην νίκη αυτή, στα τέλη του 570 ή στις αρχές του 571, ο Τιβέριος ηττήθηκε σε μια μάχη που ακολούθησε, όπου παρ' ολίγο γλύτωσε τον θάνατο, καθώς ο στρατός του υποχωρούσε από το πεδίο της μάχης. Συμφωνώντας σε μιαν ανακωχή, ο Τιβέριος παρείχε συνοδεία στους Αβάρους απεσταλμένους δια να συζητήσουν τους όρους μιας συνθήκης με τον Ιουστίνο Β΄. Κατά την επιστροφήν τους οι Άβαροι απεσταλμένοι δέχθηκαν επίθεση και ληστεύτηκαν από τοπικούς φυλάρχους, γεγονός που τους εξανάγκασε να απευθύνουν έκκληση προς τον Τιβέριον δια βοήθεια. Αυτός εντόπισε την ομάδα, που είχε διαπράξει την ληστείαν και τους επέστρεψε τα κλοπιμαία.

Το 574 Ιουστίνος Β΄ αρρώστησε ψυχικά, αναγκάζοντας την αυτοκράτειρα [[Σοφία (αυτοκράτειρα)|Σοφία]] να στραφεί προς τον Τιβέριον για να διευθύνει την αυτοκρατορία, που πολεμούσε τους [[Αυτοκρατορία των Σασσανιδών|Πέρσες]] στην Ανατολήν και ήταν απασχολημένος με την εσωτερική επιδημία της [[Πανώλη|πανώληςπανώλη]]ς. Για να πάρουν μια ανάπαυλα, ο Τιβέριος και η Σοφία συμφώνησαν μία μονοετή συνθήκη με τους Πέρσες, με αντάλλαγμα 45.000 [[Σόλιδος|σόλιδους]]. Στις 7 Δεκεμβρίου 574 ο Ιουστίνος Β΄, σε μια από τις στιγμές διαύγειάς του, ανακήρυξε τον Τιβέριον ''[[Καίσαρας|Καίσαρα]]'' και τον υιοθέτησε ως υιό του. Ο Τιβέριος πρόσθεσε στο όνομά του το όνομα ''Κωνσταντίνος''. Αν και το αξίωμά του ήταν τώρα επίσημο, ήταν ακόμη υπαγόμενος στον Ιουστίνο. Η Σοφία ήταν αποφασισμένη να παραμείνει στην εξουσία και διατήρησε τον Τιβέριο υπό το στενό έλεγχό της μέχρι τον θάνατο του Ιουστίνου το 578.

Το 575 ο Τιβέριος άρχισε να μετακινεί τις στρατιές της Θράκης και του [[Παννονία|Ιλλυρικού]] στις ανατολικές επαρχίες. Αγοράζοντας χρόνο για να κάνει τις αναγκαίες προετοιμασίες, συμφώνησε σε τριετή ανακωχή με τους Πέρσες, πληρώνοντάς τους 30.000 νομίσματα, αν και η ανακωχή δεν περιελάμβανε ενέργειες στην περιοχή γύρω από την [[Αρμενία]]. Ο Τιβέριος χρησιμοποίησε επίσης την περίοδο αυτή για να στείλει ενισχύσεις στην Ιταλία υπό τη διοίκηση του Βαδουάριου, με εντολή να ανακόψει την εισβολή των [[Λομβαρδοί|Λομβαρδών]]. Έσωσε τη [[Αρχαία Ρώμη|Ρώμη]] από τους Λομβαρδούς και συνήψε συμμαχία της Αυτοκρατορίας με το [[Χιλδεβέρτος Β΄|Χίλντεμπερτ Β΄]] των [[Φράγκοι|Φράγκων]], για να τους νικήσει. Ατυχώς ο Βαδουάριος ηττήθηκε και σκοτώθηκε το 576, αφήνοντας να χαθούν ακόμη περισσότερα εδάφη της Αυτοκρατορίας στην Ιταλία. Ο Τιβέριος δεν κατάφερε να αντιδράσει, όταν ο Πέρσης [[Αυτοκρατορία των Σασσανιδών|Σασσανίδης]] Αυτοκράτορας [[Χοσρόης Α΄ της Περσίας|Χοσρόης Α΄]] έπληξε τις Αρμενικές επαρχίες της Αυτοκρατορίας το 576, λεηλατώντας τη [[Μαλάτεια|Μελιτηνή]] και τη [[Σεβάστεια]]. Στρέφοντας την προσοχή του προς ανατολάς έστειλε το στρατηγό του Ιουστινιανό με τις ανατολικές στρατιές να απωθήσει τους Πέρσες στον [[Ευφράτης|Ευφράτη]]. Οι Βυζαντινοί τους απώθησαν βαθειά μέσα στο Περσικό έδαφος, με αποκορύφωμα μια επιδρομή στην Ατροπατηνή (σημερινό ΒΔ Ιράν). Το 577 όμως ο Ιουστινιανός ηττήθηκε στην Περσική Αρμενία και οι Ρωμαίοι αναγκάστηκαν να αποσυρθούν. Αντιδρώντας στην ήττα αυτή ο Τιβέριος αντικατέστησε τον Ιουστινιανό με τον στρατηγό [[Μαυρίκιος (αυτοκράτορας)|Μαυρίκιο]] (μέλλοντα Αυτοκράτορα). Κατά τη διάρκεια της ανακωχής που συνήψε με το Χοσρόη, ο Τιβέριος ενίσχυσε αρκετά το στρατό της Ανατολής, όχι μόνο με μετακινήσεις από τις δυτικές στρατιές του, αλλά επίσης με στρατολόγηση βαρβάρων, που οργάνωσε σε μια νέα μονάδα [[Φοιδεράτοι|Φοιδεράτων]], ανερχόμενη σε περίπου 10.000 στρατιώτες στο τέλος της βασιλείας του.

Όλο το 577 και το 578 ο Τιβέριος απέφυγε όλες τις άλλες εμπλοκές, που θα του αποσπούσαν την προσοχή από την επικείμενη σύγκρουση με τους Πέρσες. Κατεύνασε, με μεγάλη επιτυχία, τόσο τους [[Σύνοδος της Χαλκηδόνας|Δυοφυσίτες]] όσο και τους [[Μονοφυσιτισμός|Μονοφυσίτες]] Χριστιανούς, με τη χρήση στρατηγικών διορισμών και την άμβλυνση των διώξεων. Πλήρωσε στους Λομβαρδούς φυλάρχους περίπου 200.000 σόλιδους, σε μια προσπάθεια να τους κρατήσει διαιρεμένους και να εμποδίσει την εκλογή ενός βασιλιά. Όταν οι [[Σλάβοι]] εισέβαλαν στο Ιλλυρικό, μετέφερε στρατεύματα Αβάρων για να τους επιτεθούν και να τους υποχρεώσουν να υποχωρήσουν. Στη συνέχεια, όταν ο Χοσρόης εισέβαλε στη Ρωμαϊκή [[Μεσοποταμία]] το 578, ο στρατηγός του Μαυρίκιος κατάφερε να εισβάλει στην Αρζανηνή της Αρμενίας και στη Μεσοποταμία λεηλατώντας αρκετές σημαντικές πόλεις και αναγκάζοντας τους Πέρσες να σταματήσουν την προέλασή τους και να υπερασπιστούν τα δικά τους εδάφη. Την περίοδο αυτή απεβίωσε τελικά ο ασθενής Αυτοκράτορας Ιουστίνος Β΄, στις αρχές Οκτωβρίου του 578.

Οι συνεχιζόμενες επιτυχίες κατά των Περσών στην Ανατολή, επέτρεψαν για μια ακόμη φορά στον Τιβέριο να στρέψει το βλέμμα του προς τη Δύση. To 579 επεξέτεινε πάλι τη στρατιωτική του δράση στα κατάλοιπα της [[Δυτική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία|Αυτοκρατορίας στην Ιταλία]]: έστειλε χρήματα και στρατεύματα για να ενισχύσει τη [[Ραβέννα]] και για να ανακαταλάβει το λιμάνι της, την Κλάση. Σχημάτισε συμμαχία με έναν από τους [[Βησιγότθοι|Βισηγότθους]] πρίγκιπες στην [[Ισπανία]], που ετοίμαζε εξέγερση και οι στρατηγοί του νίκησαν τους [[Βέρβεροι|Βέρβερους]] στη [[Βόρεια Αφρική]]. Επενέβη επίσης στις υποθέσεις των [[Φράγκοι|Φράγκων]] στην πρώην επαρχία της [[Γαλατία]]ς, που ήταν σε μεγάλο βαθμό απαλλαγμένη από επαφές με την Αυτοκρατορία για σχεδόν έναν αιώνα. Αυτό ίσως να ήταν η βάση του μυθικού αυτοκράτορα Λούκιου Τιβέριου του μύθου του [[Βασιλιάς Αρθούρος|βασιλιά Αρθούρου]], που έστειλε απεσταλμένους σε πρώην Ρωμαϊκές επαρχίες μετά από μια μακρά περίοδο χωρίς Αυτοκρατορική παρουσία.

Γεννημένος στο Λατινόφωνο τμήμα της Θράκης, ο Τιβέριος επισημάνθηκε ως ο πρώτος από τους "«Ελληνες [Ελληνόφωνους] Καίσαρες"» από τον [[Έντουαρντ Γκίμπον]], επικαλούμενο το Χριστιανό Αραβα συγγραφέα του 13ου αιώνα Μπαρ Χεμπράους. Ο Τιβέριος φέρεται να ήταν ψηλός και όμορφος και διέθετε ηγεμονικό παράστημα. Ήταν ευγενικός και ανθρώπινος, τόσο ως άνθρωπος όσο και ως ηγέτης, με φήμη γεναιοδωρίας. Σε αντίθεση με τον προκάτοχό του σε μεγάλο βαθμό απέφυγε τις διώξεις των [[Μονοφυσιτισμός|Μονοφυσιτών]] υπηκόων του, αν και οι [[Αρειανισμός|Αρειανοί]] υπήκοοί του στη Δύση δεν είχαν την ίδια μεταχείριση. Ξόδεψε επίσης πολλά χρήματα σε οικοδομικά έργα, ιδιαίτερα τη συνεχή επέκταση του [[Μέγα Παλάτιον|Μεγάλου Παλατιού της Κωνσταντινούπολης]].

<blockquote>Με το άσημο όνομα Τιβέριος, υιοθέτησε τη δημοφιλέστερη ονομασία Κωνσταντίνος και μιμήθηκε τις καλύτερες αρετές των [[Δυναστεία των Αντωνίνων|Αντωνίνων]]. Μετά την εμπειρία της φαυλότητας ή της αφροσύνης πολλών Ρωμαίων πριγκίπων, είναι ευχάριστη, για μια στιγμή, η στάση σε ένα χαρακτήρα που ξεχώριζε για τις αρετές του ανθρωπισμού, της δικαιοσύνης, της εγκράτειας και της καρτερίας, να δούμε έναν ηγεμόνα καταδεκτικό στο παλάτι του, ευσεβή στην εκκλησία, αμερόληπτο στην απονομή της δικαιοσύνης και νικητή, τουλάχιστον δια των στρατηγών του, στον Περσικό πόλεμο. Το λαμπρότερο τρόπαιο της νίκης του συνίστατο σε ένα πλήθος αιχμαλώτων, που ο Τιβέριος φιλοξένησε, εξαγόρασε και έστειλε στην πατρίδα τους με το φιλάνθρωπο πνεύμα ενός Χριστιανού ήρωα. Η αξία ή οι κακοτυχίες των υπηκόων του αποτελούσαν το ισχυρότερο κίνητρο για τις ευεργεσίες του και μετρούσε τη γενναιοδωρία του όχι τόσο από τις προσδοκίες τους όσο από τη δική του αξιοπρέπεια. Αυτό όμως, επικίνδυνο για ένα θεματοφύλακα του δημόσιου πλούτου, ισορροπούνταν από την αρχή της φιλανθρωπίας και της δικαιοσύνης, που τον δίδαξε να απεχθάνεται όσο τίποτα το χρυσό που βγαίνει από τα δάκρυα των ανθρώπων. Για την ανακούφιση τους, κάθε φορά που υπέφεραν από φυσικές ή εχθρικές καταστροφές, έσπευδε να μειώσει τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του παρελθόντος ή τις απαιτήσεις των μελλοντικών φόρων. Απέρριπτε αυστηρά τις δουλοπρεπείς προσφορές των υπουργών του, που αποζημιώνονταν με δεκαπλάσια καταπίεση και οι σοφοί και δίκαιοι νόμοι του Τιβέριου προκαλούσαν διαδοχικά τον έπαινο και τη λύπη. Η Κωνσταντινούπολη πίστευε ότι ο αυτοκράτορας είχε ανακαλύψει ένα θησαυρό αλλά ο πραγματικός θησαυρός του συνίστατο στην πρακτική της φιλελεύθερης οικονομίας και την περικοπή όλων των ανωφελών και περιττών δαπανών. Oι Ρωμαίοι της Ανατολής θα ήταν ευτυχείς αν το καλύτερο δώρο των Ουρανών, ένας πατριώτης βασιλιάς, είχε χρισθεί ως αρμόζουσα και διαρκής ευλογία. Αλλά λιγότερο από τέσσερα χρόνια μετά το θάνατο του Ιουστίνου ο άξιος διάδοχός του βυθίστηκε σε μια θανατηφόρο ασθένεια, που του άφησε χρόνο αρκετό μόνο για να επαναφέρει το στέμμα, σύμφωνα με τη διάρκεια της θητείας που το κατείχε, στους αξιότερους των συμπολιτών του.</blockquote>

Την άποψη αυτή δεν συμμερίζεται ο [[Τζων Μπάνγκελ Μπιούρυ|Τζων Μπιούρυ]] που σχολίασε :

<blockquote>Όμως, αν και θα μπορούσε να είχε γίνει ένας πολύ καλός υπουργός πολέμου, ο Τιβέριος δεν έγινε καλός Αυτοκράτορας. Ήταν φυσικό να αντιδράσει με τις πρώτες του ενέργειες, καθώς η διοίκηση του Ιουστίνου ήταν εξαιρετικά αντιδημοφιλής. Αφαίρεσε το φόρο για τον "«πολιτικό άρτο"» και διέγραψε το ένα τέταρτο των φόρων σε όλη την Αυτοκρατορία. Αν είχε αρκεστεί σε αυτό θα μπορούσε να είναι άξιος επαίνων, αλλά άρχισε ένα σύστημα πιο ασύνετης σπατάλης. Ευαρεστούσε τους στρατιώτες με μεγάλα και συχνά ''Augustatica'' και χορηγούσε δωρεές σε μέλη όλων των επαγγελμάτων, εκπαιδευτικών ή νομικών ("«ένα πολυπληθές επάγγελμα"»), γιατρών, αργυροχρυσοχόων, τραπεζιτών. Αυτή η γενναιοδωρία σύντομα άδειασε το θσαυροφυλάκιό του. Το αποτέλεσμα ήταν στο τέλος του πρώτου χρόνου της βασιλείας του να έχει ξοδέψει 7.200 κιλά χρυσού, πέραν από άφθονο ασήμι και μετάξι και πριν πεθάνει αναγκάστηκε να προσφύγει στα αποθεματικά κεφάλαια, που η συνετή οικονομία του [[Αναστάσιος Α´ ο Δίκορος|Αναστασίου]] είχε συσσωρεύσει για να χρησιμοποιηθεί για εξαιρετικά επείγουσες ανάγκες. Και, παρά τις ανωτέρω οικονομικές δυσκολίες, έδωσε χρήματα για νέα κτίρια στο παλάτι. Η συνέπεια αυτής της απερισκεψίας ήταν όταν ανέβηκε στο θρόνο ο Μαυρίκιος να βρει το θησαυροφυλάκιο άδειο και το Κράτος χρεοκοπημένο. Υπάρχει πιστεύω σημαντικός λόγος για να κατέβει ο Τιβέριος από το βάθρο του.</blockquote>

{{Βυζαντινός Αυτοκράτορας | προηγούμενος=[[Ιουστίνος Β']] |συναυτοκράτορας=συναυτοκράτορες: [[Ιουστίνος Β']] (574-578) και [[Μαυρίκιος (αυτοκράτορας)|Μαυρίκιος]] (582) [[574]]-[[582]]|επόμενος= [[Μαυρίκιος (αυτοκράτορας)|Μαυρίκιος]]}}