Ελλάδα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
→Γ΄ Ελληνική Δημοκρατία: αλλαγή γουικισυνδέσμου που παρέπεμπε σε σελίδα αποσαφήνισης |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 153:
Το 1935 ο [[Γεώργιος Β΄ της Ελλάδας|βασιλιάς Γεώργιος Β΄]] επανήλθε στην Ελλάδα μετά από ένα [[Ελληνικό δημοψήφισμα του 1935|νόθο δημοψήφισμα]] και τον Αύγουστο του 1936, σε συνεργασία με τον πρωθυπουργό [[Ιωάννης Μεταξάς|Ιωάννη Μεταξά]], επέβαλε [[καθεστώς της 4ης Αυγούστου|δικτατορία]], εγκαινιάζοντας μία μακρά περίοδο αυταρχικής διακυβέρνησης που θα διαρκούσε με μικρά διαλείμματα ως το 1974.<ref name="FleischerAuthoritarianRule237"/> Η Ελλάδα εισήλθε στο [[Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο]] το 1940, απαντώντας σε [[Ελληνοϊταλικός Πόλεμος|επίθεση της Ιταλίας]], η οποία αντιμετωπιζόταν επιτυχώς. Ωστόσο, με την [[Γερμανική εισβολή στην Ελλάδα|επέμβαση της Γερμανίας]] η χώρα ηττήθηκε και ακολούθησε περίοδος [[Κατοχή της Ελλάδας 1941-1944|στρατιωτικής κατοχής]] από τις δυνάμεις του [[Δυνάμεις του Άξονα|Άξονα]] (1941-1944). Στην κατεχόμενη Ελλάδα έδρασαν [[Εθνική Αντίσταση (Ελλάδα)|αντιστασιακές οργανώσεις]], μαζικότερη από τις οποίες ήταν το [[αριστερά (πολιτική)|αριστερό]] [[Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο|ΕΑΜ]], που οργάνωσε στρατό, τον [[Ελληνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός|ΕΛΑΣ]], και τη «[[Λαϊκή δημοκρατία|λαοκρατική]]» άσκηση της εξουσίας στις [[Ελεύθερη Ελλάδα|περιοχές της Ελλάδας που απελευθέρωσε]]. Η αδυναμία ειρηνικής επίλυσης του ζητήματος του αφοπλισμού των αντιστασιακών στρατών μετά την [[Απελευθέρωση της Αθήνας (1944)|αποχώρηση των Γερμανών]] είχε ως αποτέλεσμα μία [[Δεκεμβριανά|αντικυβερνητική εξέγερση του ΕΛΑΣ στην Αθήνα το Δεκέμβριο του 1944]], που κατεστάλη με την επέμβαση του βρετανικού στρατού, και τη [[Συμφωνία της Βάρκιζας|διάλυση του ΕΛΑΣ]] το 1945. Κατόπιν παρακρατικών [[Λευκή τρομοκρατία (Ελλάδα)|διώξεων αριστερών]], το 1946 ξέσπασε ανάμεσα στο [[Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας|ΚΚΕ]] και την κυβέρνηση [[Ελληνικός εμφύλιος πόλεμος (1946–1949)|εμφύλιος πόλεμος]], που κράτησε μέχρι το 1949 και τελείωσε με την ήττα του [[Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας|κομμουνιστικού στρατού]] και τη νίκη της κυβέρνησης, που από το 1947 λάμβανε αμερικανική βοήθεια μέσω του [[σχέδιο Μάρσαλ|σχεδίου Μάρσαλ]].
[[Αρχείο:Hellenic Gendarme Guard Duty 1950s.jpeg|thumb|[[Ελληνική
Το 1952 η Ελλάδα έγινε μέλος του [[ΝΑΤΟ]]. Το ίδιο έτος συντάχθηκε ένα [[Σύνταγμα της Ελλάδας|νέο σύνταγμα]]. Τα επόμενα χρόνια η Ελλάδα [[Ελληνικό οικονομικό θαύμα|γνώρισε σημαντική οικονομική ανάπτυξη]], ενώ η πολιτική ζωή χαρακτηριζόταν από την ύπαρξη περιορισμών της απρόσκοπτης λειτουργίας των κοινοβουλευτικών θεσμών και των ατομικών ελευθεριών. Το ΚΚΕ είχε τεθεί εκτός νόμου από το 1947 και όσοι πολίτες κρίνονταν μειωμένης «[[εθνικοφροσύνη]]ς» δεν απολάμβαναν πλήρη ισοτιμία. Από το 1955 και έως το 1963 πρωθυπουργός διετέλεσε ο δεξιός πολιτικός [[Κωνσταντίνος Καραμανλής]]. Ο Καραμανλής εφάρμοσε πολιτική νομισματικής σταθερότητας και οικονομικού εκσυγχρονισμού, επίλυσης του [[Κυπριακό (ζήτημα)|Κυπριακού ζητήματος]] όχι με την [[Ένωσις (Κύπρος)|ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα]], όπως ζητούσε η αντιβρετανική [[Εθνική Οργάνωσις Κυπρίων Αγωνιστών|ΕΟΚΑ]], αλλά με την [[Συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου|ανεξαρτησία της Κύπρου]] το 1960 και καταστολής της αριστερής πολιτικής δράσης μετά τις εκλογές του 1958.
Γραμμή 160:
====Γ΄ Ελληνική Δημοκρατία====
{{κύριο|Γ΄ Ελληνική Δημοκρατία}}
[[
Τον Ιούλιο του 1974 ο [[Κωνσταντίνος Καραμανλής|Καραμανλής]] προσκλήθηκε να επιστρέψει στην Ελλάδα από το [[Παρίσι]], όπου ζούσε αυτοεξόριστος από το 1963, και σχημάτισε [[Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας 1974|κυβέρνηση εθνικής ενότητας]] με πολιτικά πρόσωπα, η οποία δρομολόγησε τη [[Μεταπολίτευση|μετάβαση στη δημοκρατία]] και νομιμοποίησε τη δράση της αριστεράς. Το Νοέμβριο έλαβαν χώρα οι πρώτες πολυκομματικές εκλογές μετά το 1964, τις οποίες κέρδισε ο Καραμανλής, ενώ με [[Ελληνικό δημοψήφισμα του 1974|δημοψήφισμα]] το Δεκέμβριο το πολίτευμα της Ελλάδας μετετράπη ξανά σε [[Γ΄ Ελληνική Δημοκρατία|αβασίλευτη Δημοκρατία]]. Εν μέσω ενός κύματος κοινωνικού και πολιτικού ριζοσπαστισμού, το 1975 τέθηκε σε ισχύ [[Σύνταγμα της Ελλάδας του 1975|νέο Σύνταγμα]] που συντάχθηκε από την Ε' Αναθεωρητική Βουλή και το οποίο ισχύει μέχρι σήμερα και οι πραξικοπηματίες του 1967 [[Δίκη των πρωταιτίων της Χούντας|καταδικάστηκαν για εσχάτη προδοσία και φυλακίστηκαν]]. Το 1980 η Ελλάδα επανεντάχθηκε στο στρατιωτικό σκέλος του [[ΝΑΤΟ]], απ' όπου είχε αποχωρήσει διαμαρτυρόμενη για την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, και το 1979 υπέγραψε το πρωτόκολλο ένταξής της στην [[Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα|ΕΟΚ]] (μεταγενέστερα [[Ευρωπαϊκή Ένωση]]). Στις εκλογές του 1981 αναδείχθηκε πρωθυπουργός ο γιος του [[Γεώργιος Παπανδρέου|Γεωργίου Παπανδρέου]],
[[
Η ένταξη στην [[Ευρωπαϊκή Ένωση]] το 1981 ήταν αρχή μιας περιόδου βιώσιμης ανάπτυξης. Μεγάλες επενδύσεις σε βιομηχανικές επιχειρήσεις και βαρέα υποδομή, η χρηματοδότηση από την ΕΕ και τα αυξανόμενα έσοδα από τον τουρισμό, τη ναυτιλία και τον γρήγορα αυξανόμενο τομέα υπηρεσιών αύξησαν το βιοτικό επίπεδο της χώρας σε πρωτοφανή επίπεδα. Ταυτόχρονα, αυξήθηκε ο ρόλος του κράτους στην οικονομική δραστηριότητα. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990 η Ελλάδα ήγειρε το [[Μακεδονικό ονοματολογικό ζήτημα|ζήτημα της ονομασίας της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας]], αντιτιθέμενη στη χρήση του [[Μακεδονία (ορολογία)|όρου «Μακεδονία»]]. Οι παραδοσιακά τεταμένες [[Σχέσεις Ελλάδας και Τουρκίας|σχέσεις με την Τουρκία]], με αποκορύφωμα την [[Κρίση στο Αιγαίο (1987)|κρίση του 1987]] και [[Κρίση των Ιμίων|εκείνη των Ιμίων το 1996]], βελτιώθηκαν όταν διαδοχικοί σεισμοί χτύπησαν τις δύο χώρες το 1999, οδηγώντας στην άρση του ελληνικού [[Αρνησικυρία|βέτο]] κατά της τουρκικής υποψηφιότητας για την ένταξη στην ΕΕ και στην ένταξη της [[
[[
Το [[Ταραχές του Δεκεμβρίου 2008 στην Ελλάδα|Δεκέμβριο του 2008]] μετά τη δολοφονία ενός 15χρονου από έναν αστυνομικό έλαβαν χώρα μαζικές κινητοποιήσεις και ταραχές. Από τον επόμενο χρόν0ο, η Ελλάδα υπέφερε από μία όχι μόνον οικονομική αλλά και κοινωνική κρίση. Λόγω της υιοθέτησης του ευρώ, όταν η Ελλάδα γνώρισε [[Ελληνική οικονομική κρίση (2009-2018)|οικονομική κρίση]] δεν μπορούσε πλέον να υποτιμήσει το νόμισμά της για να ανακτήσει την ανταγωνιστικότητά της. Η ανεργία των νέων ήταν ιδιαίτερα υψηλή κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 2000.<ref>{{cite book|title=A History of the Global Economy. From 1500 to the Present|author=Baten, Jörg|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-1-107-50718-0|date=2016|page=66}}</ref> Αδυνατώντας να εξυπηρετήσει το δημόσιο χρέος δανειζόμενη από τις διεθνείς χρηματαγορές, η ελληνική κυβέρνηση προσέφυγε την άνοιξη 2010 για
==Γεωγραφία==
| |||