Αμανές: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Διάσωση 1 πηγών και υποβολή 0 για αρχειοθέτηση.) #IABot (v2.0
Greco22 (συζήτηση | συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1:
{{πηγές|13|05|2010}}
Ο '''Αμανές''' αποτελεί ιδιόρρυθμο είδος μονωδικού, μακρόσυρτου και παθητικού τραγουδιού με κύριο χαρακτηριστικό την επανάληψη του τουρκικού επιφωνήματος '''αμάν''' (= έλεος, οίκτος).<br />
 
== Προέλευση ==
Παρότι ο αμανές φαίνεται να έχει τουρκότροπο μουσικό χαρακτήρα, πλείστοι έγκυροι ανατολιστές και μουσικοκριτικοί υποστηρίζουν ότι, αν και καλλιεργήθηκε από τους Τούρκους και άλλους λαούς της Ανατολής, φέρεται να έχει κάποια επίδραση απο την Βυζαντινή μουσική και συγκεκριμένα του [[Βυζαντινή μουσική#|ήχου]] που λέγεται "βαρύς" και ανήκει στο [[Βυζαντινή μουσική#Μουσικά γένη|εναρμόνιο γένος]]. Παρόμοια χαρακτηριστικά με τους αμανέδες βρίσκουμε στους βαρείς και μακρόσυρτους επαναλαμβανόμενους ήχους όπως το χριστιανικό ψαλτικό «[[τεριρέμ]]». Ωστόσο ηοι ανατολιτικεςανατολίτικες και μουσουλμανικεςμουσουλμανικές επιρροές στο συγκεκριμένο είδος είναι ξεκαθαρες.
 
Η λέξη «''Αμανές''», προσδιορίζεται εκ του συμφυρμού των τουρκικών λέξεων «''αμάν''» και «''μανές''» (= λιανοτράγουδο, δίστιχο ή τετράστιχο).
 
== Τεχνοτροπία ==
Μουσικά, οι Αμανέδεςαμανέδες έχουν δική τους τεχνοτροπία με υψηλόφωνη, βαριά και βαθιά μολπή (τραγουδιστική απόδοση) που σύρει επί μακρόν σε ένταση και ποικιλία τους ήχους των λέξεων προσδίδοντας έτσι ανατολίτικο πάθος απροσμέτρητης αισθηματικότητας (κοινώς «νταλκά»).
 
Στην αρχή του αμανέ οι λέξεις αφού χωρίζονται σε φθόγγους και συλλαβές με παρατεταμένη κλιμάκωση και ποικιλία εκφώνησης, έτσι που μόλις ένα δίστιχο να χρειάζεται πέντε λεπτά της ώρας για να αποδοθεί, στη συνέχεια αρχίζει η επανάληψη πάλι του ίδιου διστίχου σε ταχύτερο ρυθμό με συνοδεία και άλλων [[αμανετζής|αμανετζήδων]] όπου και οι λέξεις πλέον γίνονται κατανοητές.
Γραμμή 18:
 
== Ο Αμανές στην Ελλάδα ==
Ο Ελληνικόςελληνικός λαός αναγνώρισε {{πηγή}}στο είδος αυτό όχι μόνο τη Βυζαντινήβυζαντινή συνέχεια αλλά και την απαρχή των ασμάτων των αρχαίων ραψωδών που με την ίδια ακριβώς φόρτιση ξεκίναγαν την απαγγελία των Ομηρικών περικοπών στα διάφορα συμπόσια{{πηγή}}, με αποτέλεσμα οι Έλληνες αμανετζήδες να δημιουργήσουν ένα ελαφρύτερο είδος αμανέ, λιγότερο βαρύ και μονότονο και περισσότερο ευπρεπές και εύηχο αντικαθιστώντας το κλαυθμηρό ύφος με υμνωδικά στοιχεία.
 
Αν και το είδος αυτό απαντιώταν στον ελληνικό χώρο από παλαιότερα, το [[1877]] φαίνεται πως άρχισε ν΄ απασχολεί τους τότε συνθέτες και στιχουργούς. Η πρώτη ηχογράφηση αμανέδων έγινε το [[1906]], στην Αθήνα, και περίπου τον ίδιο χρόνο και στην [[Κωνσταντινούπολη]].<br />
Πρώτοι αμανετζήδες φέρονται ο Καρίπης (που το πραγματικό του επίθετο ήταν Καριπόπουλος) και ο Μιχάλης ο επονομαζόμενος "Νταλκάς" από τους πολλούς νταλκάδες, σεβντάδες και σεκλέτια που παρουσίαζαν τα τραγούδια του. Αξίζει να σημειωθεί ότι στις 7 Νοεμβρίου του 1934 το Κεμαλικόκεμαλικό καθεστώς στη Τουρκία απαγόρευσε αυτό το είδος του τραγουδιού σε ολη τη τουρκική επικράτεια με τη δικαιολογία ότι ήταν συνυφασμένο με τους Έλληνες και την εποχή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.{{πηγή}} Τρία χρόνια μετά, το [[1937]] το καθεστώς του [[Ιωάννης Μεταξάς|Ιωάννη Μεταξά]] με ιδιαίτερη διάταξη απαγορεύειαπαγόρευσε το είδος αυτό σε όλη την ελληνική επικράτεια, θεωρούμενο ως καθαρό είδος τουρκικούτουρκικής τραγουδιού. Έτσι επίσημα το είδος αυτό εξωβελίστηκεεπιρροής και από τις δύο Χώρες!πολιτισμού.
 
Όμως και παρά τη σύγχρονη τάση εκ της ξενηλασίας και του «μοντερνισμού» που καταπολέμησε επιπρόσθετα το είδος αυτό, δε έπαψε να αποτελεί τουλάχιστον ο ελληνικός αμανές, από τη μακρά περίοδο συμβίωσης με τους Τούρκους, μέρος αναπόσπαστο της λαϊκής μας μουσικής και παράδοσης. Ένας από τους χαρακτηριστικούς αμανέδες είναι κι ο ακόλουθος:
::::::::''Κρυφή πληγή είναι αδύνατον να λάβει σωτηρία''
::::::::''γιατί σ΄ αυτή τη συμφορά εσύ σαι η αιτία''.
Γραμμή 33:
::::::::''το αχ, το βαχ, τ΄ αλοίμονο και την απενταρία''.
 
Πολλοί σύγχρονοι μουσικοί ερευνητές θεωρούν το είδος του αμανέ να συγγενεύει με το κλέφτικο, το ριζίτικο, με το λεγόμενο της τάβλας, το μοιρολογίστικο όπου κυριαρχεί ο πόνος, το παράπονο και κάποιος καημός.
 
== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
{{βικιλεξικό}}
* [https://web.archive.org/web/20140123175332/http://www.musipedia.gr/wiki/%CE%91%CE%BC%CE%B1%CE%BD%CE%AD%CF%82 musipedia.gr, Αμανές]
 
 
[[Κατηγορία:Λαϊκή μουσική]]
[[Κατηγορία:Πολιτισμός της Τουρκίας]]
[[Κατηγορία:Τουρκικές λέξεις και φράσεις]]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Αμανές"