Χιμπαντζής ο κοινός: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Nea Makri 2007 (συζήτηση | συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Ετικέτες: Επεξεργασία από κινητό Διαδικτυακή επεξεργασία από κινητό
Aetorraxi (συζήτηση | συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1:
Ο '''Χιμπαντζής ο κοινός''' (''Pan troglodytes'' - ''Παν ο τρωγλοδύτης'') είναι [[πρωτεύοντα|πρωτεύον]] της οικογένειας των [[Ανθρωποειδή|Ανθρωποειδών]]. Αν και συχνά αποκαλείται απλά [[χιμπαντζής]], τεχνικά αυτός ο όρος χρησιμοποιείται για να περιγράψει κάθε [[είδος]] του [[γένος (βιολογία)|γένους]] [[Παν (γένος)|Παν]] (Pan), δηλαδή τον κοινό χιμπαντζή και τον [[Μπονόμπο]] ή Πυγμαίο Χιμπαντζή (''Pan paniscus'' - ''Παν ο πανίσκος'').
{{Ταξινομοπλαίσιο
 
==Ταξινομία==
Πρόσφατες έρευνες στο [[DNA]] του [[Μπονόμπο]] και του κοινού Χιμπαντζή υποστηρίζουν πως η εξελικτική πορεία των δύο ειδών διαχωρίστηκε περίπου ένα εκατομμύριο χρόνια πριν. Ο τελευταίος κοινός πρόγονος όλων των [[χιμπαντζής|χιμπαντζήδων]] με τον [[άνθρωπος|άνθρωπο]] έζησε περίπου έξι εκατομμύρια χρόνια πριν.<ref>{{cite journal |author=Won YJ, Hey J |title=Divergence population genetics of chimpanzees |journal=Mol. Biol. Evol. |volume=2264553998=297–307%54565
|year=2005 |month=February |pmid=15483319 |doi=10.1093/molbev/msi017 |url= |page=297}}</ref><ref>{{cite journal |author=Fischer A, Wiebe V, Pääbo S, Przeworski M |title=Evidence for a complex demographic history of chimpanzees |journal=Mol. Biol. Evol. |volume=21 |issue=5 |pages=799–808 |year=2004 |month=May |pmid=14963091 |doi=10.1093/molbev/msh083 |url=}}</ref> Επειδή κανένα άλλο είδος εκτός του [[Άνθρωπος|ανθρώπου]] δεν επέζησε κατά την [[ανθρώπινη εξέλιξη]] στο [[γένος (βιολογία)|γένος]] [[Homo]], τα δύο είδη των χιμπαντζήδων αποτελούν τους πιο στενούς [[εξέλιξη|εξελικτικούς]] συγγενείς του ανθρώπου. Το γένος των χιμπαντζήδων, Παν, διαχωρίστηκε από το γένος των [[γορίλας|Γορίλων]] επτά εκατομμύρια χρόνια πριν.
 
==Υποείδη==
Υπάρχουν πολλά διαφορετικά υποείδη κοινού Χιμπαντζή:
 
* [[Κεντρικός Χιμπαντζής]], ''Pan troglodytes troglodytes'', στο [[Καμερούν]], τη [[Κεντροαφρικανική Δημοκρατία]], την [[Ισημερινή Γουινέα]] και τη [[Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό]]
*{{Ταξινομοπλαίσιο
|όνομα=Χιμπαντζής ο κοινός
<!-- |εποχή = [[Παλαιολιθική περίοδος|Ανώτερη Παλαιολιθική]] -->
Γραμμή 19 ⟶ 29 :
|είδος='''P. troglodytes'''
|διώνυμο=''Pan troglodytes'' (Παν ο τρωγλοδύτης)
*}} [[Δυτικός Χιμπαντζής]], ''Pan troglodytes verus'', στη [[Γουινέα]], το [[Μαλί]], τη [[Σιέρα Λεόνε]], τη [[Λιβερία]], την [[Ακτή Ελεφαντοστού]], την [[Γκάνα]] και τη [[Νιγηρία]].
}}
Ο '''Χιμπαντζής ο κοινός''' (''Pan troglodytes'' - ''Παν ο τρωγλοδύτης'') είναι [[πρωτεύοντα|πρωτεύον]] της οικογένειας των [[Ανθρωποειδή|Ανθρωποειδών]]. Αν και συχνά αποκαλείται απλά [[χιμπαντζής]], τεχνικά αυτός ο όρος χρησιμοποιείται για να περιγράψει κάθε [[είδος]] του [[γένος (βιολογία)|γένους]] [[Παν (γένος)|Παν]] (Pan), δηλαδή τον κοινό χιμπαντζή και τον [[Μπονόμπο]] ή Πυγμαίο Χιμπαντζή (''Pan paniscus'' - ''Παν ο πανίσκος'').
 
==Ταξινομία==
Πρόσφατες έρευνες στο [[DNA]] του [[Μπονόμπο]] και του κοινού Χιμπαντζή υποστηρίζουν πως η εξελικτική πορεία των δύο ειδών διαχωρίστηκε περίπου ένα εκατομμύριο χρόνια πριν. Ο τελευταίος κοινός πρόγονος όλων των [[χιμπαντζής|χιμπαντζήδων]] με τον [[άνθρωπος|άνθρωπο]] έζησε περίπου έξι εκατομμύρια χρόνια πριν.<ref>{{cite journal |author=Won YJ, Hey J |title=Divergence population genetics of chimpanzees |journal=Mol. Biol. Evol. |volume=2264553998=297–307%54565
|year=2005 |month=February |pmid=15483319 |doi=10.1093/molbev/msi017 |url= |page=297}}</ref><ref>{{cite journal |author=Fischer A, Wiebe V, Pääbo S, Przeworski M |title=Evidence for a complex demographic history of chimpanzees |journal=Mol. Biol. Evol. |volume=21 |issue=5 |pages=799–808 |year=2004 |month=May |pmid=14963091 |doi=10.1093/molbev/msh083 |url=}}</ref> Επειδή κανένα άλλο είδος εκτός του [[Άνθρωπος|ανθρώπου]] δεν επέζησε κατά την [[ανθρώπινη εξέλιξη]] στο [[γένος (βιολογία)|γένος]] [[Homo]], τα δύο είδη των χιμπαντζήδων αποτελούν τους πιο στενούς [[εξέλιξη|εξελικτικούς]] συγγενείς του ανθρώπου. Το γένος των χιμπαντζήδων, Παν, διαχωρίστηκε από το γένος των [[γορίλας|Γορίλων]] επτά εκατομμύρια χρόνια πριν.
 
==Υποείδη==
Υπάρχουν πολλά διαφορετικά υποείδη κοινού Χιμπαντζή:
 
* [[Κεντρικός Χιμπαντζής]], ''Pan troglodytes troglodytes'', στο [[Καμερούν]], τη [[Κεντροαφρικανική Δημοκρατία]], την [[Ισημερινή Γουινέα]] και τη [[Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό]]
* [[Δυτικός Χιμπαντζής]], ''Pan troglodytes verus'', στη [[Γουινέα]], το [[Μαλί]], τη [[Σιέρα Λεόνε]], τη [[Λιβερία]], την [[Ακτή Ελεφαντοστού]], την [[Γκάνα]] και τη [[Νιγηρία]].
* [[Χιμπαντζής Νιγηρίας-Καμερούν]], ''Pan troglodytes vellerosus'', στη [[Νιγηρία]] και το [[Καμερούν]]
* [[Ανατολικός Χιμπαντζής]], ''Pan troglodytes schweinfurthii'', στη [[Κεντροαφρικανική Δημοκρατία]], το [[Σουδάν]], τη [[Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό]], την [[Ουγκάντα]], τη [[Ρουάντα]], την [[Τανζανία]], το [[Μπουρουντί]] και τη [[Ζάμπια]].
Γραμμή 45 ⟶ 44 :
 
 
[[Αρχείο:Pan troglodytes area.png|μικρογραφία|Μέρη όπου συναντιέται ο χιμπατζής ο κοινός]]
{{Ανθρωπίδαι}}
{{Portal bar|Ζωολογία|Θηλαστικά}}