Ινδοευρωπαϊκές γλώσσες: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Προστέθηκε περιεχόμενο
Ετικέτες: Επεξεργασία από κινητό Διαδικτυακή επεξεργασία από κινητό
Αναίρεση έκδοσης 8362877 από τον 5.55.247.111 (Συζήτηση)
Ετικέτα: Αναίρεση
Γραμμή 3:
[[Αρχείο:Sprachfamilien der Welt (non Altai).png|thumb|350px|Ινδοευρωπαϊκές γλώσσες (ανοιχτό πράσινο) και άλλες γλωσσικές οικογένειες ανά τον κόσμο]]
 
Οι '''ινδοευρωπαϊκές γλώσσες''' αποτελούν μια υποθετική [[γλωσσική οικογένεια]] τα μέλη της οποίας θεωρούμε ήταν, στην αρχαιότερή τους μορφή, [[Διάλεκτος|διάλεκτοι]] μιας ενοποιημένης [[γλώσσα]]ς, οι οποίες διαφοροποιήθηκαν σταδιακά εξαιτίας των αλλεπάλληλων μεταναστεύσεων και των επαφών των [[Ινδοευρωπαίοι|Ινδοευρωπαίων]] με άλλα γλωσσικά ιδιώματα. Σύμφωνα με τη θεωρία αυτή η οποία αξίζει να σημειωθεί ότι έχει αρχίσει να αποδομηται με βάση τις σύγχρονες αρχαιολογικές μελετες, οι ινδοευρωπαϊκές γλώσσες ομιλούνταν από λαούς που ζούσαν, ανεξαρτήτως της φυλετικής τους ταυτότητας, σε μια ενιαία αν και εκτεταμένη περιοχή, η οποία δικαιολογεί πολιτισμική και γλωσσική ομοιογένεια.
 
Οι ινδοευρωπαϊκές γλώσσες είναι ομάδα αρκετών εκατοντάδων γλωσσών και διαλέκτων<ref>Περιλαμβάνει 449 γλώσσες και διαλέκτους, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις (2005) του ''[[Ethnologue]]''. Εξωτερικός σύνδεσμος:[http://www.ethnologue.com/ethno_docs/distribution.asp?by=family Εθνολόγος λίστα [[Γλωσσική οικογένεια|γλωσσικών οικογενειών]]].</ref> που περιλαμβάνει τις περισσότερες από τις γλωσσικές υπο-οικογένειες της [[Ευρώπη|Ευρώπης]] όπως και πολλές γλώσσες της [[Ασία|Ασίας]]. Σύγχρονες γλώσσες που ανήκουν στην ινδοευρωπαϊκή γλωσσική οικογένεια είναι, ανάμεσα σε άλλες, η [[Αγγλική γλώσσα|Αγγλική]], η [[Γαλλική γλώσσα|Γαλλική]], η [[Γερμανική γλώσσα|Γερμανική]], η [[Ισπανική γλώσσα|Ισπανική]], η [[Μπενγκάλι γλώσσα|Μπενγκάλι]], η [[Πορτογαλική γλώσσα|Πορτογαλική]], η [[Ρωσική γλώσσα|Ρωσική]] και η [[Χίντι γλώσσα|Χίντι]], κάθε μία από τις οποίες είναι μητρική γλώσσα περισσότερων από 40 εκατομμύρια ανθρώπων. Επίσης στην ίδια γλωσσική οικογένεια ανήκουν πολυάριθμες άλλες μικρότερες εθνικές ή μειονοτικές γλώσσες όπως η [[Αλβανική γλώσσα|Αλβανική]], η [[Αρμενική γλώσσα|Αρμενική]], η [[Ελληνική γλώσσα|Ελληνική]], η [[Ιταλική γλώσσα|Ιταλική]], η [[Κουρδική γλώσσα|Κουρδική]], η [[Λιθουανική γλώσσα|Λιθουανική]], η [[Περσική γλώσσα|Περσική]] (ή Φαρσί).
 
Στην ινδοευρωπαϊκή γλωσσική οικογένεια ανήκουν επίσης γλώσσες που δεν έχουν πια ομιλητές όπως η [[Λατινική γλώσσα|Λατινική]], η [[αρχαιοελληνική γλωσσα|αρχαιοελληνικά]],[[Σανσκριτική γλώσσα|Σανσκριτική]], η [[Τοχαρική γλώσσα|Τοχαρική]], η [[Χιττιτική γλώσσα|Χεττιτική]] και άλλες. Η ινδοευρωπαϊκή είναι η μεγαλύτερη γλωσσική οικογένεια στον κόσμο σήμερα με τα μέλη της να αποτελούν τη μητρική γλώσσα περισσότερων από 3 δισεκατομμύρια ανθρώπων· η δεύτερη μεγαλύτερη οικογένεια γλωσσών είναι η [[Σινοθιβετικές γλώσσες|σινοθιβετική]].
 
Η ομοιότητα βασικών λέξεων στη σανσκριτική, αρχαία ελληνική(η οποία θεωρείται η μητέρα των παρακάτω γλωσσών), λατινική, γερμανική, αγγλική κ.ά. όπως ''πατέρας'' (σανσκ. ''pita'', αρχ. ελλ. ''πατήρ'', λατ. ''pater'', γερμ. ''Vater'', αγγλ. ''father''), ''μητέρα'' (σανσκ. ''mata'', αρχ. ελλ. ''μήτηρ'', λατ. ''mater'', γερμ. ''Mutter'', αγγλ. ''mother''), ''σπίτι'' (σανσκ. ''dáma-'', αρχ. ελλ. ''δόμος'', λατ. ''domus'') άλογο (σανσκ. ''áśva-'', αρχ. ελλ. ''ἵππος'', λατ. ''equus'') κλπ. οδήγησε τους γλωσσολόγους στην υπόθεση ότι οι λέξεις αυτές έχουν κοινή ρίζα. Η ύπαρξη κοινών ριζών οδήγησε με τη σειρά της στην υπόθεση ότι οι γλώσσες αυτές προέρχονται από μια κοινή [[πρωτογλώσσα]], η οποία ονομάζεται συμβατικά '''[[Πρωτοϊνδοευρωπαϊκή γλώσσα|Πρωτοϊνδευρωπαϊκή]]''' (ΠΙΕ). Η δυνατότητα τέτοιες ομοιότητες να οφείλονται σε [[δάνειο (γλώσσα)|δανεισμό]] μεταξύ γειτονικών γλωσσών αποκλείστηκε, διότι θεωρείται απίθανο ένας λαός με ξεχωριστή γλώσσα να μην έχει δικές του λέξεις για τόσο βασικές έννοιες, αλλά να χρησιμοποιεί τις λέξεις άλλων γλωσσών.
 
Για να στηριχθεί η υπόθεση της κοινής καταγωγής των ινδοευρωπαϊκών γλωσσών, έπρεπε να καταδειχθεί ότι οι αποκλίσεις από την κοινή ρίζα στις διάφορες γλώσσες οφείλονται σε αλλαγές που δεν έγιναν τυχαία, αλλά ακολουθώντας μια κανονικότητα (ξεχωριστή για κάθε γλώσσα). Έτσι διατυπώθηκαν νόμοι για τις φωνητικές μεταβολές ([[φωνητικός νόμος|φωνητικοί νόμοι]]), οι οποίοι έχουν καθολική ισχύ και οι εξαιρέσεις των οποίων υπακούουν και αυτές με τη σειρά τους σε δικούς τους κανόνες. Παράδειγμα τέτοιων νόμων είναι οι [[Μετατόπιση συμφώνων στις γερμανικές γλώσσες|νόμοι για τη μετατόπιση συμφώνων στις γερμανικές γλώσσες]]. Με βάση αυτούς τους φωνητικούς νόμους και με βάση τη μορφή που έλαβε η κοινή ρίζα στις διάφορες γλώσσες μπορεί να [[επανασύνθεση|επανασυντεθεί]] ο αρχικός της τύπος και να υποτεθεί, με περισσότερη ή λιγότερη βεβαιότητα, ποια μορφή είχε η κοινή λέξη στην πρωτογλώσσα. Επειδή η Πρωτοϊνδοευρωπαϊκή ανάγεται σε βάθος χρόνου πριν την ανακάλυψη της [[γραφή|γραφής]], θεωρείται απίθανο να βρεθούν γραπτά τεκμήριά της που να επιβεβαιώνουν ή να διαψεύδουν άμεσα τους επανασυντιθέμενους τύπους. Η ανακάλυψη όμως και η αποκρυπτογράφηση αρχαίων γλωσσών (όπως η [[Χεττιτική γλώσσα|Χεττιτική]]) και συστημάτων γραφής (όπως η [[Γραμμική Β']]) βοηθούν στην επιβεβαίωση ή διάψευση και χρονολόγηση των φωνητικών νόμων.