Μάχη του Πέτα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 35:
Τη νύχτα της Δευτέρας 3ης προς την 4η Ιουλίου 1822, μία δύναμη αποτελούμενη από περίπου 8.000 Οθωμανούς στρατιώτες και επικεφαλής τους πασάδες Μεχμέτ Ρεσίτ Κουταχή και Ισμαήλ Πλιάσα, βγήκε από την Άρτα. Το Πέτα βρίσκεται σε μια κορυφογραμμή από βορρά προς νότο με απότομες πλαγιές που βλέπουν προς την Άρτα. Στα αριστερά τοποθετήθηκαν οι Φιλέλληνες, πιο δεξιά το πυροβολικό τους, στη συνέχεια το σώμα των Επτανησίων με τον Σπ. Πανά, και στο δεξιό άκρο πάνω σε ένα λόφο ο [[Γώγος Μπακόλας]] με τους πολεμιστές του. Σε άλλη κορυφογραμμή πιο πίσω και σαν εφεδρείες, τοποθετήθηκαν τα άτακτα σώματα των Μπότσαρη, Βαρνακιώτη, Βλαχόπουλου, Ίσκου, Γάτσου, Δημοτσέλου κ.α. οπλαρχηγών, που όμως συνολικά η δύναμή τους δεν ξεπερνούσε τους 2.000 μαχητές.
 
Η μάχη άρχισε από τα χαράματα και κράτησε έως το απόγευμα. Η πορεία της μάχης ευνοούσε την ελληνική πλευρά, όμως στο ύψωμα που κατείχε ο Μπακόλας φάνηκαν ξαφνικά περίπου 80 Τούρκοι σημαιοφόροι. Οι Έλληνες ερμήνευσαν αυτό το περιστατικό ως προδοσία του Μπακόλα και οπισθοχώρησαν, και καθώς άργησε η διαταγή της οπισθοχώρησης οι Φιλέλληνες που έμειναν στην μάχη περικυκλώθηκαν από τους εχθρούς. Οι 11 Πολωνοί Φιλέλληνες, με αρχηγό τους τον Μιρζεύσκι, οχυρώθηκαν στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου στο κέντρο του Πέτα όπου βρήκαν τραγικό θάνατο.<ref> Αρχείο Ιωάννη Κώτση. Επιμέλεια δασκάλου Παναγιώτη Ι.Κώτση </ref> Από το Σώμα των Φιλελλήνων (Ιταλοί, Γερμανοί, Γάλλοι, Ελβετοί, Βέλγοι, Ολλανδοί, Δανοί, Σουηδοί, Πολωνοί) 68 σκοτώθηκαν, ανάμεσά τους και ο διοικητής του τακτικού στρατεύματος συνταγματάρχης [[Πιέτρο Ταρέλλα]], όπως και ο διοικητής της διλοχίας 120 φιλελλήνων αξιωματικών, Ιταλός συνταγματάρχης Αντρέα Δάνια<ref>Εφημερίδα "Εθνική Ηχώ", φύλο Ιουνίου 2020, σελ. 12, "Αγώνες για τη δόξα του Σουλίου"</ref>. Ηρωϊκό θάνατο βρήκε και ο Γάλλος λοχαγός Μονιάκ, παλεύοντας μόνος και κυκλωμένος από τον εχθρό, ενώ ο βαριά πληγωμένος στρατηγός Νόρμαν είπε στον Μαυροκορδάτο: «πρίγκηπα, όλα τα χάσαμε, εκτός από την τιμή».<ref>Δ. Φωτιάδης, Ιστορία του 21, ΜΕΛΙΣΣΑ, Τ. Β, σ. 212 - 215</ref> Μόλις και μετά βίας, 25 φιλέλληνες έχοντας επικεφαλής τους λοχαγούς Χέλμαν (Γερμανός) και Ανναί (Βέλγος) κατάφεραν να ανοίξουν δρόμο με τα σπαθιά τους και να διασπάσουν έτσι τον κλοιό ώστε πέτυχαν τελικά να διασωθούν, καταφεύγοντας μέσω μίας ορεινής αφύλακτης διάβασης στα παρακείμενα υψώματα. Οικτρή ήταν η τύχη όσων πιάστηκαν αιχμάλωτοι, καθώς υποχρεώθηκαν από τους Τούρκους να μεταφέρουν τα κομμένα κεφάλια των νεκρών συναγωνιστών τους στην Άρτα.
 
==Απόηχος==
Οι απώλειες της ελληνικής πλευράς στο Πέτα ήταν πολύ βαρύτερες σε σχέση με κάθε άλλη μάχη κατά τα τρία πρώτα χρόνια της επανάστασης. Οι Φιλέλληνες αξιωματικοί θέλησαν να αποδώσουν την ήττα τους στην φυγή των άτακτων ελληνικών ομάδων από το πεδίο της μάχης, κάτι που επέτρεψε στην Τουρκική πλευρά να περικυκλώσει το Τάγμα των Φιλελλήνων και το Σύνταγμα Ταρέλα, τις δύο τακτικές μονάδες που είχαν παραμείνει παρατεταγμένες στις θέσεις τους. Το κύριο όμως αίτιο της ήττας ήταν ο συνδυασμός δύο τακτικά ασυμβίβαστων στρατευμάτων σε μια ενιαία διάταξη μάχης, δηλαδή οι άτακτες ελληνικές μονάδες από τη μια και το Τάγμα των Φιλελλήνων και το Σύνταγμα Ταρέλα από την άλλη.<ref>Χαράλαμπος Παπασωτηρίου, Ο αγώνας για την ελληνική ανεξαρτησία. Πολιτική και στρατηγική των Ελλήνων και της οθωμανικής αυτοκρατορίας 1821-1832, εκδ.Ι. Σιδέρης, Αθήνα, 1996, σελ. 160 Όπως παρατηρεί ο Παπασωτηρίου, οι Ευρωπαϊκοί στρατοί της εποχής είχαν σαν τακτική τους την απόλυτη εναρμόνιση των κινήσεών τους, την πυκνή διάταξη της παράταξής τους, αντίθετα τα παραδοσιακά στρατεύματα, μέσα στα οποία ήταν και των Ελλήνων της Επανάστασης, ήταν η άτακτη ορμή προς τον εχθρό και η υποχώρηση. Αυτές οι δύο τακτικές συγκρούστηκαν εντός της Ελληνικής παράταξης στη μάχη του Πέτα. Την πρώτη ασκούσαν τα ξένα Φιλελληνικά σώματα που συμμετείχαν στη μάχη, τη δεύτερη οι Έλληνες άτακτοι. Για μια διεξοδικότερη ανάλυση των δύο στρατιωτικών στρατηγικών βλ. στο ίδιο: σελ.150-158.</ref>