Πραξικόπημα της 21ης Απριλίου: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
μ Αναστροφή της επεξεργασίας από τον 2A02:587:4D0D:7E00:D4E6:32B0:E212:6ED2 (συνεισφ.), επιστροφή στην τελευταία εκδοχή υπό InternetArchiveBot Ετικέτα: Επαναφορά |
||
Γραμμή 5:
| εικόνα = Αρχείο:21april1967.png|150px
| λεζάντα = Το έμβλημα του νέου καθεστώτος
| τόπος = [[Ελλάδα]]
| συντεταγμένες =
| αίτια = '''
| στόχοι =
| μέθοδοι = '''Στρατιωτική κατάληψη δημοσίων κτιρίων και οργανισμών'''
| κατάσταση =
| έκβαση = [[Στρατιωτική δικτατορία στην Ελλάδα (1967 - 1974)
| έδαφος =
| πλευρά1 = Ανώτεροι και ανώτατοι αξιωματικοί των Ενόπλων Δυνάμεων
Γραμμή 39:
{{πηγές ενότητας|28|11|2018}}
Μετά τον [[Ελληνικός Εμφύλιος 1946 - 1949|Εμφύλιο του 1946-49]] ήταν διάχυτος ο φόβος της επικράτησης του κομμουνισμού παρά την ήττα του [[ΔΣΕ]] και την εξορία των ηγετικών στελεχών του ΚΚΕ. Οι κυβερνήσεις λάμβαναν μέτρα όπως η απαγόρευση του [[ΚΚΕ]], η εκτόπιση αντιφρονούντων κ.λπ. Ορισμένοι αξιωματικοί στο στρατό, στην αστυνομία/χωροφυλακή, στην [[ΚΥΠ]] και αλλού θεωρούσαν ότι οι πολιτικοί δε λάμβαναν αρκετά μέτρα ή ότι δεν ήταν αρκετά ικανοί να αποτρέψουν τον κίνδυνο και είχαν ουσιαστικά αυτονομήσει την δράση τους, δημιουργώντας το λεγόμενο ''«[[παρακράτος]]»''. Δημιουργήθηκαν ομάδες αξιωματικών, οι οποίες συνέρχονταν και αποφάσιζαν κοινή δράση χωρίς να λογοδοτούν ή να ελέγχονται από την πολιτική ηγεσία. Ταυτόχρονα με ψευδείς εκθέσεις ή με προβοκάτσιες προσπαθούσαν να πείσουν ότι η αριστερά είχε οργανωμένη δράση για την κατάληψη της εξουσίας. Οι κυβερνήσεις της εποχής κατά τις δεκαετίες '50 και '60 δε στάθηκε δυνατόν να ελέγξουν αυτούς τους παρακρατικούς μηχανισμούς είτε διότι δεν αντιλαμβάνονταν τη σοβαρότητα του κινδύνου για τη δημοκρατία, είτε διότι πολλές φορές τα ανάκτορα παρενέβαιναν υπέρ τους, νομίζοντας ότι οι παρακρατικοί είναι ως επί το πλείστον ορκισμένοι φιλομοναρχικοί. Δείγματα της δράσης των παρακρατικών ήταν το [[σχέδιο «Περικλής»]], ως ένα βαθμό η «βία και νοθεία» στις [[Ελληνικές βουλευτικές εκλογές 1961|εκλογές του 1961]] και η δολοφονία του βουλευτή της [[ΕΔΑ]] [[Γρηγόρης Λαμπράκης|Γρηγόρη Λαμπράκη]] το 1963.
[[Αρχείο:Γεώργιος Α. Παπανδρέου 1.jpg|thumb|Ο
Η δράση των αντιδημοκρατικών ακροδεξιών ομάδων αυτών εντάθηκε μετά τη νίκη στις [[Ελληνικές βουλευτικές εκλογές 1963|εκλογές του 1963]] της [[Ένωσις Κέντρου|Ενώσεως Κέντρου]] με αρχηγό τον [[Γεώργιος Παπανδρέου (πρεσβύτερος)|Γεώργιο Παπανδρέου]], ο οποίος ήταν μεν
[[Αρχείο:Andreas Papandreou (1968) 2.jpg|left|thumb|Ο
Την ίδια στιγμή οι αντιαμερικανικές δηλώσεις του Ανδρέα Παπανδρέου, η χείρα φιλίας που έτεινε προς την [[ΕΔΑ]] και οι προτροπές του για ενίσχυση της φιλίας με τις χώρες του [[Σύμφωνο της Βαρσοβίας|Συμφώνου της Βαρσοβίας]] είχαν θορυβήσει όλους τους δεξιούς θεσμικούς και εξωθεσμικούς παράγοντες, περιλαμβανομένων και των Αμερικανών. Λόγω της προχωρημένης ηλικίας του Γ. Παπανδρέου ο Α. Παπανδρέου διαφαινόταν ως ο διάδοχός του σε περίπτωση νίκης στις επερχόμενες εκλογές.
Γραμμή 231:
Μετά από απόφαση της [[Κυβέρνηση Κωνσταντίνου Γ. Καραμανλή 1974|κυβέρνησης Καραμανλή]], η θανατική ποινή για τους τρεις καταδικασθέντες μετατράπηκε σε ισόβια κάθειρξη. Στον ίδιο τον [[Κωνσταντίνος Γ. Καραμανλής|Κωνσταντίνο Καραμανλή]] αποδίδεται η ιστορική φράση ''«Και όταν λέμε ισόβια, εννοούμε ισόβια»''. Η πράξη επιείκειας αντιμετωπίσθηκε με σφοδρότητα από το σύνολο της αντιπολίτευσης, κυρίως για το γεγονός της κυβερνητικής παρέμβασης σε αποφάσεις της δικαιοσύνης.
Οι 18 καταδικασθέντες αξιωματικοί για το πραξικόπημα της 21 Απριλίου καθαιρέθηκαν με προεδρικό διάταγμα και υποβιβάστηκαν οριστικά στο βαθμό του στρατιώτη μετά την επικύρωση από τον Άρειο Πάγο της απόφασης του Πενταμελούς Εφετείου, στις 21 Ιουνίου
Ο Δημήτριος Σταματελόπουλος ήταν ο μόνος από τους καταδικασθέντες, που του αναγνωρίστηκαν τα ελαφρυντικά του προηγουμένου εντίμου βίου του και ότι έδειξε αληθινά μεταμέλεια για τις πράξεις του και για πολύ καιρό μετά τις πράξεις η συμπεριφορά του ήταν καλή. Παρότι πρωταίτιος, διαφώνησε σύντομα μετά την 21η Απριλίου
== Παραπομπές ==
| |||