Υπόθεση Novartis στην Ελλάδα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Αναίρεση έκδοσης 8371711 - Υπάρχει ανοιχτή συζήτηση, παρακαλώ να συμμετάσχεις εκεί. Δεν υπάρχει καμία κομματική υπεράσπιση, κατηγορίες που δεν ευσταθούν και δεν προκύπτουν από πουθενά, δες καταρχάς τι αφαιρείς: Καταθέσεις μαρτύρων Ετικέτα: Αναίρεση |
Το λήμμα είναι τρικυμία εν κρανίω. Δεν δύναται να επαναφέρεις υλικό τέτοιου είδους. Ετικέτα: Αναίρεση |
||
Γραμμή 1:
[[Αρχείο:Industria Novartis.jpg|μικρογραφία|Τα κεντρικά γραφεία της Novartis στη [[Βασιλεία (Ελβετία)]]|330x330px]]
Η '''υπόθεση Novartis στην Ελλάδα''' αποτέλεσε σκάνδαλο δωροδοκίας ιατρών και υψηλά ιστάμενων πολιτικών προσώπων στην Ελλάδα από την πολυεθνική φαρμακοβιομηχανία [[Novartis]], η οποία έχει έδρα στη [[Βασιλεία (Ελβετία)|Βασιλεία]] της Ελβετίας.
Η πρώτη δικογραφία που σχηματίστηκε το 2018 βασίστηκε στις καταθέσεις τριών προστατευόμενων μαρτύρων και αφορούσε δέκα πολιτικά πρόσωπα της περιόδου 2006-2015, συγκεκριμένα τους δύο πρώην πρωθυπουργούς [[Αντώνης Σαμαράς|Αντώνη Σαμαρά]] και [[Παναγιώτης Πικραμμένος|Παναγιώτη Πικραμμένο]], καθώς και τους πρώην υπουργούς [[Γιάννης Στουρνάρας|Γιάννη Στουρνάρα]], [[Δημήτρης Αβραμόπουλος|Δημήτρη Αβραμόπουλο]], [[Άδωνις Γεωργιάδης|Άδωνι Γεωργιάδη]], [[Ευάγγελος Βενιζέλος|Ευάγγελο Βενιζελο]], [[Ανδρέας Λυκουρέντζος|Ανδρέα Λυκουρέντζο]], [[Μάριος Σαλμάς|Μάριο Σαλμά]], [[Ανδρέας Λοβέρδος|Ανδρέα Λοβέρδο]] και [[Γιώργος Κουτρουμάνης|Γιώργο Κουτρουμάνη]]. Οι πράξεις που αναφέρονταν στη δικογραφία ήταν η δωροληψία, παθητική δωροδοκία και η απιστία σχετικά με την υπηρεσία.
Τα εμπλεκόμενα πολιτικά πρόσωπα αρνήθηκαν κατηγορηματικά εξ' αρχής όλες τις κατηγορίες εναντίον τους. Μέχρι τις αρχές του 2020 η δικογραφία αρχειοθετήθηκε στο σκέλος που αφορά τους Παναγιώτη Πικραμμένο, Γιώργο Κουτρουμάνη, Ευάγγελο Βενιζέλο, Ανδρέα Λυκουρέντζο, Μάριο Σαλμά, Αντώνη Σαμαρά και Γιάννη Στουρνάρα, καθώς δεν προέκυψαν στοιχεία τέλεσης αδικημάτων.
Οι αρχές των ΗΠΑ επέβαλαν πρόστιμο ύψους 225 εκ. Δολαρίων στην Novartis Hellas για τις δραστηριότητες δωροδοκίας ιατρών.<ref>{{Cite web|url=http://www.ekathimerini.com/254083/article/ekathimerini/news/novartis-former-unit-to-pay-346-million-to-resolve-us-bribery-charges|title=Novartis, former unit to pay $346 million to resolve US bribery charges {{!}} Kathimerini|website=www.ekathimerini.com|language=English|accessdate=2020-08-02}}</ref> Η Ελληνική Κυβέρνηση μέχρι στιγμής δεν έχει κινηθεί νομικά εναντίον της Novartis για πιθανή αποζημίωση.
== Έρευνα στην Ελλάδα ==
Η [[Ελλάδα]], ειδικότερα, αποτελεί χώρα ειδικού ενδιαφέροντος για την Novartis, αφού η τιμή ενός προϊόντος στην χώρα θα επηρέαζε την τιμή του διεθνώς. Έτσι, μια αύξηση 10 σεντ στην Ελλάδα, υπολογίζεται ότι μπορεί να μεταφράζεται σε κέρδη 25 εκατομμυρίων για την εταιρεία.<ref name=":12">{{Cite news|url=http://www.huffingtonpost.gr/entry/osa-ynorizoeme-yia-to-skandalo-novartis-oi-marteres-kleidia-oi-prothepoeryoi-oi-epoeryoi-kai-e-dikoyrafia-poe-semera-paei-ste-voele_gr_5a793a83e4b00f94fe9450ee|title=Όσα γνωρίζουμε για το σκάνδαλο Novartis. Οι μάρτυρες-κλειδιά, οι πρωθυπουργοί, οι υπουργοί και η δικογραφία που σήμερα πάει στη Βουλή|newspaper=HuffPost Greece|date=2018-02-06|language=el-GR|accessdate=2018-02-06}}</ref> Η ζημιά του Δημοσίου στην Ελλάδα, και συγκεκριμένα του ΕΟΠΥΥ, από την τιμολόγηση των μονάδων σκευασμάτων έχει υπολογιστεί ότι ξεπερνά τα 3 δισ. ευρώ.<ref>{{Cite web|url=https://www.kathimerini.gr/950090/article/epikairothta/ellada/ypo8esh-novartis-nea-lista-me-onomata-300-giatrwn-poy-elegxontai-gia-dwrodokia|title=Υπόθεση Novartis: Νέα λίστα με ονόματα 300 γιατρών που ελέγχονται για δωροδοκία {{!}} Kathimerini|website=www.kathimerini.gr|accessdate=2019-11-25}}</ref>
Τον Αύγουστο του 2016 αρχικά δύο, και στη συνέχεια τρεις, Έλληνες πολίτες πρώην υψηλόβαθμοι υπάλληλοι της Novartis στην Ελλάδα κατήγγειλαν στις αρχές των Η.Π.Α. ότι η εταιρεία χρησιμοποιεί αθέμιτες μεθόδους για να βελτιώσει τη θέση της στην ελληνική αγορά φαρμάκων επί σειρά ετών, σε βάρος άλλων φαρμακοβιομηχανιών. Οι μάρτυρες κατέθεσαν έγγραφα που υποδείκνυαν, μεταξύ άλλων, καταβολές χρηματικών ποσών από την εταιρεία σε γιατρούς του δημόσιου συστήματος υγείας και σε ιδιώτες γιατρούς. Οι δυο πρώτοι μάρτυρες, οι οποίοι είχαν απολυθεί το 2014 από την εταιρεία,<ref name=":42">{{Cite web|url=https://www.lifo.gr/articles/opinions/181066/ypothesi-novartis-skandalo-i-skeyoria|title=Υπόθεση Novartis: Σκάνδαλο ή σκευωρία;|website=LiFO|language=el|accessdate=2019-11-22|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180528001208/http://www.lifo.gr/articles/opinions/181066/ypothesi-novartis-skandalo-i-skeyoria|archivedate=2018-05-28|url-status=live}}</ref> κατέθεσαν τον Αύγουστο του 2016, ενώ ο τρίτος τον Οκτώβριο του 2017.<ref>{{Cite news|url=http://tvxs.gr/news/ellada/pos-oi-amerikanikes-arxes-ksetyliksan-koybari-tis-novartis|title=Πώς οι αμερικανικές αρχές ξετύλιξαν το κουβάρι της Novartis|last=tvxs.gr|newspaper=TVXS - TV Χωρίς Σύνορα|date=2018-02-08|language=el-GR|accessdate=2018-02-08}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.iefimerida.gr/news/306859/skandalo-diafthoras-tis-novartis-stin-ellada-ereyna-i-epitropi-kefalaiagoras-ton-ipa|title=Σκάνδαλο διαφθοράς της Novartis στην Ελλάδα ερευνά η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ {{!}} ΕΛΛΑΔΑ|last=IEFIMERIDA.GR|first=NEWSROOM|ημερομηνία=2016-12-12|website=iefimerida.gr|language=el|accessdate=2019-11-22|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170623162441/http://www.iefimerida.gr/news/306859/skandalo-diafthoras-tis-novartis-stin-ellada-ereyna-i-epitropi-kefalaiagoras-ton-ipa|archivedate=2017-06-23|url-status=live}}</ref><ref name=":32">{{Cite web|url=https://www.tovima.gr/2017/11/16/society/stis-ipa-gia-to-skandalo-tis-novartis-i-eisaggeleas-diafthoras/|title=Στις ΗΠΑ για το σκάνδαλο της Novartis η εισαγγελέας διαφθοράς|last=Ελευθερία|first=Κόλλια|ημερομηνία=2017-11-16|website=Ειδήσεις - νέα - Το Βήμα Online|language=el|accessdate=2019-11-22}}</ref>
Η έρευνα των Εισαγγελέων Διαφθοράς στην Ελλάδα ξεκίνησε το Δεκέμβριο του 2016 με αρχικό υλικό τα στοιχεία για δωροδοκίες κρατικών λειτουργών και γιατρών, μετά από διαταγή της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου και αφότου ο τότε υπουργός Δικαιοσύνης [[Σταύρος Κοντονής]] προσκόμισε φάκελο με καταγγελίες και δημοσιεύματα.<ref name=":5">{{Cite web|url=https://www.in.gr/2018/02/05/greece/skandalo-novartis-prwin-prwthypoyrgoi-kai-ypoyrgoi-ferontai-emplekomenoi/|title=Σκάνδαλο Novartis: Πρώην πρωθυπουργοί και υπουργοί φέρονται εμπλεκόμενοι|last=in.gr|ημερομηνία=2018-02-05|website=in.gr|language=el|accessdate=2019-11-22|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180402205629/http://www.in.gr/2018/02/05/greece/skandalo-novartis-prwin-prwthypoyrgoi-kai-ypoyrgoi-ferontai-emplekomenoi/|archivedate=2018-04-02|url-status=live}}</ref> Τον Ιανουάριο του 2017 στελέχη της Εισαγγελίας Διαφθοράς κατάσχεσαν έγγραφα και ηλεκτρονικούς υπολογιστές από τα γραφεία της Novartis Hellas.<ref name=":3">{{Cite web|url=https://www.tovima.gr/2017/11/16/society/stis-ipa-gia-to-skandalo-tis-novartis-i-eisaggeleas-diafthoras/|title=Στις ΗΠΑ για το σκάνδαλο της Novartis η εισαγγελέας διαφθοράς|last=Ελευθερία|first=Κόλλια|ημερομηνία=2017-11-16|website=Ειδήσεις - νέα - Το Βήμα Online|language=el|accessdate=2019-11-22}}</ref> Τον Μάρτιο του 2017 παραιτήθηκε η μέχρι τότε Εισαγγελέας Διαφθοράς Ελένη Ράικου που ερευνούσε, μεταξύ άλλων, και την υπόθεση Novartis<ref>{{Cite web|url=https://www.kathimerini.gr/902514/article/epikairothta/ellada/vary-klima-meta-thn-paraithsh-raikoy|title=Βαρύ κλίμα μετά την παραίτηση Ράικου, της Ιωάννας Μάνδρου {{!}} Kathimerini|website=www.kathimerini.gr|accessdate=2019-11-22|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170620033258/http://www.kathimerini.gr/902514/article/epikairothta/ellada/vary-klima-meta-thn-paraithsh-raikoy|archivedate=2017-06-20|url-status=live}}</ref> και την διαδέχθηκε η [[Ελένη Τουλουπάκη]]. Το Νοέμβριο του 2017 η Ε. Τουλουπάκη μετέβη στις [[Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής|ΗΠΑ]] και επισκέφτηκε τις αμερικανικές αρχές και δη την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς (αρμόδια σε περιπτώσεις παραβίασης ομοσπονδιακών νόμων, εν προκειμένω αυτού για τις Πρακτικές Διαφθοράς στο Εξωτερικό).<ref name=":3" />
=== Παραπομπή δικογραφίας στη Βουλή στις αρχές του 2018
Στις 5 Φεβρουαρίου 2018 η Εισαγγελία Διαφθοράς παρέδωσε το πρώτο μέρος της δικογραφίας στην εισαγγελέα του Αρείου Πάγου Ξένη Δημητρίου προκειμένου να διαβιβαστεί στη Βουλή με βάση το νόμο περί ευθύνης υπουργών. Η έρευνα, η οποία βασίστηκε κυρίως στις καταθέσεις τριών ανώνυμων μαρτύρων, αφορούσε δέκα πολιτικά πρόσωπα της περιόδου 2006-2015 και συγκεκριμένα τους δύο πρώην πρωθυπουργούς [[Αντώνης Σαμαράς|Αντώνη Σαμαρά]] και [[Παναγιώτης Πικραμμένος|Παναγιώτη Πικραμμένο]] και τους πρώην υπουργούς [[Γιάννης Στουρνάρας|Γιάννη Στουρνάρα]], [[Δημήτρης Αβραμόπουλος|Δημήτρη Αβραμόπουλο]], [[Άδωνις Γεωργιάδης|Άδωνι Γεωργιάδη]], [[Ευάγγελος Βενιζέλος|Ευάγγελο Βενιζελο]], [[Ανδρέας Λυκουρέντζος|Ανδρέα Λυκουρέντζο]], [[Μάριος Σαλμάς|Μάριο Σαλμά]], [[Ανδρέας Λοβέρδος|Ανδρέα Λοβέρδο]] και [[Γιώργος Κουτρουμάνης|Γιώργο Κουτρουμάνη]].<ref name=":52">{{Cite web|url=https://www.in.gr/2018/02/05/greece/skandalo-novartis-prwin-prwthypoyrgoi-kai-ypoyrgoi-ferontai-emplekomenoi/|title=Σκάνδαλο Novartis: Πρώην πρωθυπουργοί και υπουργοί φέρονται εμπλεκόμενοι|last=in.gr|ημερομηνία=2018-02-05|website=in.gr|language=el|accessdate=2019-11-22|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180402205629/http://www.in.gr/2018/02/05/greece/skandalo-novartis-prwin-prwthypoyrgoi-kai-ypoyrgoi-ferontai-emplekomenoi/|archivedate=2018-04-02|url-status=live}}</ref> Ωστόσο, η δικογραφία στη Βουλή δεν περιελάμβανε αποδεικτικά στοιχεία, αλλά μόνο υπόνοιες, περιγραφές και εκτιμήσεις των προστατευόμενων μαρτύρων για δωροδοκία σε πολιτικά πρόσωπα.<ref>{{Cite web|url=https://www.iefimerida.gr/news/394885/mono-stin-ellada-katigoroyntai-politikoi-gia-tin-ypothesi-novartis|title=Μόνο στην Ελλάδα κατηγορούνται πολιτικοί για την υπόθεση Novartis {{!}} ΠΟΛΙΤΙΚΗ|last=IEFIMERIDA.GR|first=NEWSROOM|ημερομηνία=2018-02-08|website=iefimerida.gr|language=el|accessdate=2019-11-22}}</ref><ref name=":43">{{Cite web|url=https://www.lifo.gr/articles/opinions/181066/ypothesi-novartis-skandalo-i-skeyoria|title=Υπόθεση Novartis: Σκάνδαλο ή σκευωρία;|website=LiFO|language=el|accessdate=2019-11-22|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180528001208/http://www.lifo.gr/articles/opinions/181066/ypothesi-novartis-skandalo-i-skeyoria|archivedate=2018-05-28|url-status=live}}</ref>
Στις 22 Φεβρουαρίου 2018, η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝΕΛ για τη συγκρότηση ειδικής επιτροπής προκαταρκτικής εξέτασης συγκέντρωσε την απόλυτη πλειοψηφία των βουλευτών και για τα δέκα πολιτικά πρόσωπα τα οποία αναφέρονταν στην πρόταση.<ref>{{Cite web|url=https://www.kathimerini.gr/949900/article/epikairothta/politikh/proanakritikh-kai-gia-toys-deka-politikoys-poy-emplekontai-sthn-ypo8esh-novartis|title=Προανακριτική και για τους δέκα πολιτικούς που εμπλέκονται στην υπόθεση Novartis {{!}} Kathimerini|website=www.kathimerini.gr|accessdate=2019-11-22}}</ref>
Η, τότε στην αξιωματική αντιπολίτευση, Νέα Δημοκρατία ισχυρίστηκε ότι οι κατηγορίες εναντίον των πολιτικών στελεχών της είναι αβάσιμες μαρτυρίες ανωνύμων που κατέθεσαν στην ελληνική Δικαιοσύνη. Στα πρώτα έγγραφα που έστειλαν οι αμερικανικές αρχές στις 13 Δεκεμβρίου 2017 μετά από αίτημα της εισαγγελέως Ε. Τουλουπάκη, και τα οποία ενσωματώθηκαν στην δικογραφία της Novartis, εμφανίζεται το όνομα του Γ. Στουρνάρα και του [[Κωνσταντίνος Φρουζής|Κωνσταντίνου Φρουζή]] μεταξύ άλλων, μη πολιτικών προσώπων. Στη συνέχεια, η Ε. Τουλουπάκη ζήτησε από το FBI να χρησιμοποιήσει επτά ονόματα συγκεκριμένων πολιτικών προσώπων.<ref name=":62">{{Cite web|url=https://www.iefimerida.gr/news/395061/ayta-einai-ta-eggrafa-toy-fbi-gia-ti-novartis-poia-onomata-perilamvanoyn|title=Αυτά είναι τα έγγραφα του FBI για τη Novartis -Ποια ονόματα περιλαμβάνουν {{!}} ΠΟΛΙΤΙΚΗ|last=IEFIMERIDA.GR|first=NEWSROOM|ημερομηνία=2018-02-08|website=iefimerida.gr|language=el|accessdate=2019-11-22|archiveurl=https://web.archive.org/web/20181026075357/http://www.iefimerida.gr/news/395061/ayta-einai-ta-eggrafa-toy-fbi-gia-ti-novartis-poia-onomata-perilamvanoyn|archivedate=2018-10-26|url-status=live}}</ref><ref name=":44">{{Cite web|url=https://www.lifo.gr/articles/opinions/181066/ypothesi-novartis-skandalo-i-skeyoria|title=Υπόθεση Novartis: Σκάνδαλο ή σκευωρία;|website=LiFO|language=el|accessdate=2019-11-22|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180528001208/http://www.lifo.gr/articles/opinions/181066/ypothesi-novartis-skandalo-i-skeyoria|archivedate=2018-05-28|url-status=live}}</ref>
Τα εμπλεκόμενα στην έρευνα πολιτικά πρόσωπα διέψευσαν τις κατηγορίες. Ο Α. Σαμαράς αναφέρθηκε σε «συκοφαντίες» και «κατασκευασμένες μαρτυρίες ανωνύμων», ο Π. Πικραμμένος διέψευσε την εμπλοκή του στην υπόθεση, ο Γ. Στουρνάρας μίλησε για «πολιτική στοχοποίηση και bullying» και ο Δ. Αβραμόπουλος δήλωσε ότι δεν έχει καμία σχέση με το ζήτημα καθώς επί Υπουργίας του «η πολιτική του φαρμάκου και η τιμολόγησή του δεν ανήκε στην αρμοδιότητα του υπουργείου Υγείας».
Ο Ε. Βενιζέλος αναφέρθηκε σε βάρβαρη προσβολή των θεσμών του κράτους δικαίου από την κυβέρνηση και τους δικαστικούς λειτουργούς, «προκειμένου να διαμορφωθεί ένα σκηνικό φτηνού πολιτικού αντιπερισπασμού», ο Α. Γεωργιάδης μίλησε για σκευωρία χαρακτηρίζοντας «τρίχες» τις αποκαλύψεις της δικογραφίας και ο Α. Λυκουρέντζος δήλωσε ότι στη θητεία του δεν υπέγραψε «καμία απόφαση σχετικά με την τιμολόγηση των φαρμάκων για οποιαδήποτε εταιρεία και φυσικά ούτε και για την Novartis».<ref name=":52" />
Παράλληλα, μέχρι τις αρχές του 2018 οι Αντώνης Σαμαράς, Δημήτρης Αβραμόπουλος, Ευάγγελος Βενιζέλος και Άδωνις Γεωργιάδης κατέθεσαν μηνύσεις έναντι των προστατευόμενων μαρτύρων για ψευδορκία, συκοφαντική δυσφήμιση και ψευδή καταμήνυση.<ref>{{Cite web|url=http://newpost.gr/politiki/655568/mhnysh-gia-thn-ypothesh-novartis-katethese-o-ey-benizelos|title=Μήνυση για την υπόθεση Novartis κατέθεσε ο Ευ. Βενιζέλος|website=Newpost.gr|accessdate=2019-11-22}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://newpost.gr/politiki/655628/mhnysh-kai-apo-ton-adwni-gewrgiadh-gia-thn-ypothesh-novartis|title=Μήνυση και από τον Άδωνι Γεωργιάδη για την υπόθεση Novartis|website=Newpost.gr|accessdate=2019-11-22}}</ref> Ο Α. Σαμαράς κατέθεσε επίσης μήνυση και εναντίον του τότε πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα και του τότε αναπληρωτή υπουργού Δικαιοσύνης Δημήτρη Παπαγγελόπουλου τους οποίους κατηγόρησε ως υπεύθυνους για το στήσιμο μιας «άθλιας σκευωρίας».<ref>{{Cite web|url=https://www.protagon.gr/epikairotita/minysi-samara-se-tsipra-den-tha-epivalei-kathestws-madouro-stin-ellada-vinteo-44341567258|title=Μήνυση Σαμαρά σε Τσίπρα: «Δεν θα επιβάλει καθεστώς Μαδούρο στην Ελλάδα» [βίντεο]|website=Protagon.gr|language=el|accessdate=2019-11-24}}</ref>
== Μετέπειτα εξελίξεις το 2018 ==
Γραμμή 193 ⟶ 122 :
Η πρόταση εγκρίθηκε στις αρχές Οκτωβρίου και ακολούθως συστάθηκε επιτροπή προκαταρκτικής εξέτασης, έπειτα από μυστική ψηφοφορία με 173 ψήφους υπέρ, 83 κατά, 4 άκυρα ψηφοδέλτια και 1 λευκό.<ref>{{Cite web|url=https://www.real.gr/politiki/arthro/proanakritiki_gia_papaggelopoulo_me_173_psifous_diarroes_gia_nea_dimokratia_kai_kinima_allagis-578085/|title=Προανακριτική για Παπαγγελόπουλο με 173 ψήφους - Διαρροές για Νέα Δημοκρατία και Κίνημα Αλλαγής|last=Real.gr|website=Real.gr|accessdate=2019-11-25}}</ref>
== Παραπομπές ==
|