Καθεστώς της 4ης Αυγούστου: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Στις 5 Μαρτίου του 1936 ο Ιωάννης Μεταξάς διορίζεται υπουργός στρατιωτικών στην κυβέρνηση Κωνσταντίνου Δεμερτζή. Στις 14 Μαρτίου αναλαμβάνει υπουργός αεροπορίας και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης. Μετά τον θάνατο του τότε υπηρεσιακού πρωθυπουργού [[Κωνσταντίνος Δεμερτζής|Κων. Δεμερτζή]] στις 13 Απριλίου, ο βασιλιάς [[Γεώργιος Β΄ της Ελλάδας|Γεώργιος]] διόρισε [[Πρωθυπουργός|πρωθυπουργό]] τον Ιωάννη Μεταξά, γνωστό τότε οπαδό της δικτατορικής εκτροπής<ref>[[Γρηγόριος Δαφνής]], Η Ελλάς μεταξύ δύο πολέμων 1923-1940, τόμος δεύτερος, εκδ. Κάκτος, Αθήνα, 1997, σελ. 401</ref>. Στις 27 Απριλίου μετά τις προγραμματικές δηλώσεις του πρωθυπουργού, η βουλή έδωσε ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση Μεταξά με 241 ψήφους υπέρ, 16 κατά και 4 αποχές. Κατά ψήφισαν οι βουλευτές του ΚΚΕ και ο Γεώργιος Παπανδρέου. Στις 30 Απριλίου η βουλή διέκοψε πρόωρα τις εργασίες της έως τις 30 Σεπτεμβρίου, εξουσιοδοτώντας την κυβέρνηση να διοικήσει τη χώρα με νομοθετικά διατάγματα, υπό τον όρο να επιτηρείται από μία 40μελή κοινοβουλευτική επιτροπή. Καίριο ρόλο στην άνοδο του Μεταξά έπαιξε ο θάνατος μεγάλων πολιτικών ηγετών κατά τη διάρκεια του Α' εξαμήνου του 1936 ([[Γεώργιος Κονδύλης]], [[Ελευθέριος Βενιζέλος]], [[Παναγής Τσαλδάρης]], [[Κωνσταντίνος Δεμερτζής]]). Τα [[Απεργιακές κινητοποιήσεις στην Ελλάδα το 1936|αιματηρά γεγονότα της Θεσσαλονίκης του Μαΐου 1936]] θα δώσουν την πρώτη δικαιολογία για την κατάλυση του κοινοβουλευτικού πολιτεύματος, αφού τα αστικά κόμματα φοβούνταν το ενδεχόμενο μίας γενικευμένης λαϊκής εξέγερσης, η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει σε απώλεια του ελέγχου και σε επικράτηση κάποιου είδους [[Δικτατορία του Προλεταριάτου|Κομμουνιστικής εξουσίας]], κατά τα πρότυπα της [[Οκτωβριανή Επανάσταση|ΕΣΣΔ]]<ref>Παύλος Παπαδόπουλος, "Η Καθημερινή", ο.π.</ref>. Τα αιματηρά γεγονότα της [[Θεσσαλονίκη]]ς κατά τη διάρκεια της απεργίας των καπνεργατών, ακολουθήθηκαν από παρόμοια συμβάντα, λίγο καιρό αργότερα, στο [[Βόλος|Βόλο]]. Κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων των διαδηλωτών εργαζομένων με τις δυνάμεις της [[Χωροφυλακή]]ς, ένας εργάτης έπεσε νεκρός και πολλοί άλλοι τραυματίσθηκαν<ref>[https://www.ert.gr/perifereiakoi-stathmoi/volos-istorikos-peripatos-sta-chnaria-tis-apergiakis-machis-tis-2as-iouniou-1936/ "Βόλος: Ιστορικός περίπατος στα χνάρια της απεργιακής μάχης του Ιουνίου 1936" Ανακτήθηκε στις 4/8/2020]</ref>. Μετά τα γεγονότα αυτά ο Ιωάννης Μεταξάς έθεσε στον βασιλιά ζήτημα δικτατορικής διακυβέρνησης της χώρας. Η λήψη των έκτακτων μέτρων μελετήθηκε εντός του πλαισίου της αυξανόμενης έντασης των διεθνών σχέσεων και της επικείμενης απειλής ευρωπαϊκής σύρραξης. «Η δικτατορία εκρίνετο απαραίτητος διά λόγους εξωτερικής πολιτικής». Μάλιστα ένας εκ των κατοπινών υπουργών του καθεστώτος της 4ης Αυγούστου, ο [[Κωνσταντίνος Μανιαδάκης]] σε προεκλογική του ομιλία στα πλαίσια των [[Ελληνικές βουλευτικές εκλογές 1950|εκλογών του 1950]] δήλωσε πως η δικτατορία επιβλήθηκε για λόγους εξωτερικούς.<ref>Γρηγόριος Δαφνής, Η Ελλάς μεταξύ δύο πολέμων 1923-1940, τόμος δεύτερος, εκδ. Κάκτος, Αθήνα, 1997,σελ.408-409</ref> Η αντίδραση των αστικών κομμάτων στη δικτατορία ήταν χλιαρή επειδή και ενωρίτερα είχαν επιβληθεί ή είχαν γίνει απόπειρες επιβολής δικτατορίας και από άλλους πολιτικούς (περιλαμβανομένου του Βενιζέλου), και η άρση των κοινοβουλευτικών θεσμών εθεωρείτο επιτρεπτή προκειμένου να επανέλθει η χώρα στην ομαλότητα.<ref>Π.Γ. Βατικιώτης, "Μια πολιτική βιογραφία του Ιωάννη Μεταξά: Φιλολαϊκή απολυταρχία στην Ελλάδα 1936-1941", Ευρασία, Αθήνα 2005, σ. 383. Αναφέρεται στο [http://thesis.ekt.gr/thesisBookReader/id/38790#page/60/mode/2up Κοντού Γ., "Η πολιτική και κοινωνική ιδεολογία της 4ης Αυγούστου ...", σ. 53. Βλ. επίσης Κοντού Γ. σ. 63.]</ref>