Φριζικές γλώσσες: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
SuperKstar (συζήτηση | συνεισφορές)
Πληροφορίες,διόρθωση
SuperKstar (συζήτηση | συνεισφορές)
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 20:
Οι '''φριζικές γλώσσες'''<ref>[http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:92001E000323:EL:HTML ΓΡΑΠΤΗ ΕΡΩΤΗΣΗ E-0323/01 υποβολή: Bart Staes (Verts/ALE) προς την Επιτροπή. Το Ευρωπαϊκό Έτος Γλωσσών και η προγραμματισμένη κατάργηση του τμήματος Φρισικής γλώσσας και λογοτεχνίας στη φιλοσοφική σχολή του Πανεπιστημίου του Άμστερνταμ. | http://eur-lex.europa.eu]</ref> είναι μία στενά συνδεδεμένη ομάδα γλωσσών των [[Γερμανικές γλώσσες|γερμανικών γλωσσών,]]<ref>{{Cite web|url=https://www.omniglot.com/writing/frisian.htm|title=Frisian languages, alphabets and pronunciation|website=www.omniglot.com|accessdate=2020-01-25}}</ref> που ομιλούνται από περίπου 500.000 ομιλητές. Οι Φρισικές γλώσσες είναι οι κοντινότερες γλώσσες στην [[αγγλικές γλώσσες]], με τους δύο αυτούς γλωσσικούς κλάδους να δημιουργούν την [[Αγγλοφριζικές γλώσσες|αγγλοφριζική ομάδα]]. Σήμερα, λόγω γλωσσικών επιρροών από άλλες γλώσσες ([[Ολλανδική γλώσσα|ολλανδικά]], [[Δανική γλώσσα|δανικά]] και [[Γερμανική γλώσσα|γερμανικά]]), οι φριζικές γλώσσες δεν είναι κατανοητές μεταξύ τους.
 
Υπάρχουν τρεις φρισικές γλώσσες: τα [[Δυτική Φριζική γλώσσα|Δυτικά Φριζικά]] που μιλιούνται από την πλειονότητα των [[Φρίσιοι|Φρισσίων]] στην ολλανδική επαρχία [[Επαρχία Φρίσλαντ|Φρίσλαντ]]<ref>{{Cite web|url=http://www.taalportaal.org/taalportaal/topic/pid/topic-14225224491227143|title=Taalportaal {{!}} A general introduction to Frisian|website=www.taalportaal.org|accessdate=2020-01-25}}</ref>, τα [[Βόρεια Φριζικά]]<ref>{{Cite web|url=https://www.omniglot.com/writing/northfrisian.htm|title=North Frisian language, alphabet and pronunciation|website=www.omniglot.com|accessdate=2020-01-25}}</ref> που μιλιούνται στα σύνορα [[Δανία|Δανίας]] - [[Γερμανία|Γερμανίας]] καθώς και τα [[Σάτερλαντ Φρισικά|Σάτερλαντ Φριζικά]]<ref>{{Cite web|url=https://www.omniglot.com/writing/saterlandfrisian.htm|title=Saterland Frisian language, alphabet and pronunciation|website=www.omniglot.com|accessdate=2020-01-25}}</ref> που μιλιούνται στην [[Γερμανία]].
 
== Χαρακτηριστικά ==
 
=== Διαχωρισμός ===
Οι φριζικές γλώσσες χωρίζονται σε τρεις γλώσσες: [[Δυτική Φριζική γλώσσα|Δυτικά Φριζικά]], [[Βόρεια Φριζικά]] και [[Σάτερλαντ Φριζικά]]. Μερικοί γλωσσολόγοι θεωρούν ότι στην πραγματικότητα υπάρχει μόνο μία Φριζική γλώσσα, με τις 3 μορφές της να είναι αποκαλούνται [[Διάλεκτος|διάλεκτοι]]. Οι περισσότεροι όμως συμφωνούν ότι υπάρχουν 3 ξεχωριστές μορφές της Φριζικής γλώσσας.
 
Τα Φριζικά αποκαλούνται ''Frysk'' στα Δυτικά Φριζικά, ''Fräisk'' στα Σάτερλαντ Φριζικά και ''Frasch'', ''Fresk'', ''Freesk'' και ''Fräisch'' στα Βόρεια Φριζικά. Λόγω του μεγάλου αριθμού διαλέκτων, τα Φριζικά λέγονται και ''Friisk'', ως τεχνητός όρος<ref>{{Cite web|url=https://www.omniglot.com/writing/frisian.htm|title=Frisian languages, alphabets and pronunciation|website=www.omniglot.com|accessdate=2020-01-25}}</ref>.
Γραμμή 32:
 
=== Ομιλητές ===
Οι περισσότεροι ομιλητές των Φριζικών ζουν στην [[Ολλανδία]], κυρίως στην επαρχία [[Επαρχία Φρίσλαντ|Φρίσλαντ]]. Το επίσημο όνομα της επαρχίας αυτής άλλαξε το [[1997]] από ''Friesland'' ([[Ολλανδική γλώσσα|ολλανδικά]]) σε ''Fryslân'' ([[ΔυτικάΔυτική φρισικάφριζική γλώσσα|δυτικά φριζικά]]), για να αντικατοπτρίσει τον γλωσσικό χαρακτήρα της περιοχής. Σύμφωνα με την απογραφή του [[2001]], υπάρχουν 470,000 ομιλητές των Δυτικών Φριζικών<ref>{{Cite web|url=https://www.omniglot.com/writing/westfrisian.htm|title=West Frisian language, alphabet and pronunciation|website=www.omniglot.com|accessdate=2020-01-25}}</ref>.
 
Στην [[Γερμανία]], υπάρχουν περίπου 2,250 ομιλητές των Σάτερλαντ Φριζικών στην περιοχή [[Σάτερλαντ]] στην [[Κάτω Σαξονία]]<ref>{{Cite journal|title=Saterland Frisian|url=https://www.cambridge.org/core/journals/journal-of-the-international-phonetic-association/article/saterland-frisian/A5CC0DB715C1670E22DA15432EC9525E|journal=Journal of the International Phonetic Association|date=2019/08|issn=0025-1003|pages=223–230|volume=49|issue=2|doi=10.1017/S0025100317000226|language=en|first=Jörg|last=Peters}}</ref>. Η γλώσσα έχει αντισταθεί με τα [[Γερμανική γλώσσα|Γερμανικά]] αλλά συνεχίζει να είναι ευάλωτη λόγω του μικρού αριθμού των ομιλητών αλλά και λόγω της έλλειψης υποστήριξης από την διεθνή κοινότητα.
Γραμμή 47:
Υπάρχουν μερικές οργανώσεις που στοχεύουν για την προστασία των Φρισικών γλωσσών, κυρίως για τα Δυτικά Φριζικά. Η οργάνωση ''The Ried fan de Fryske Beweging''<ref>{{Cite web|url=https://www.fryskebeweging.frl/|title=Ried fan de Fryske beweging|website=Fryske Beweging|language=nl|accessdate=2020-01-25}}</ref> είναι μια οργάνωση που αποσκοπεί στην προστασία της Δυτικής Φριζικής γλώσσας και κουλτούρα ενώ η Φρισική Ακαδημία (''The Fryske Academy''<ref>{{Cite web|url=https://www.fryske-akademy.nl/|title=Thús|website=Fryske Akademy|language=fr|accessdate=2020-01-25|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200111133557/https://www.fryske-akademy.nl/|archivedate=2020-01-11|url-status=dead}}</ref>'')'' παίζει μεγάλο ρόλο στην δημιουργία έρευνας για τα δυτική φριζική γλώσσα, ιστορία και κοινωνία. Το τοπικό δίκτυο ''Omrop Fryslân''<ref>{{Cite web|url=https://www.omropfryslan.nl/|title=Omrop Fryslân - Ofstimd op dy!|website=Omrop Fryslân|language=fy|accessdate=2020-01-25}}</ref> επίσης δίνει μία πλατφόρμα για την επέκταση των Δυτικών Φριζικών σε τομείς όπως η εκπαίδευση.
 
Παρόλα αυτά, οι 3 Φριζικές γλώσσες κινδυνεύουν με εξαφάνιση, ειδικά τα [[Σάτερλαντ Φριζικά]] και οι περισσότερες διάλεκτοι των [[Βόρεια Φριζικά|Βόρειων Φριζικών]]. Τα [[Δυτική Φριζική γλώσσα|Δυτικά Φριζικά]] παραμένουν ακόμα ευάλωτα. Για τα άτομα που επιθυμούν να μάθουν μία από τις γλώσσες, η δυσκολία είναι σχετικά μεγάλη, λόγω της χαμηλής ποιότητας των μαθημάτων αλλά και της έλλειψης εκπαιδευτικών υλικών.
 
Τα Δυτικά Φριζικά επίσης κινδυνεύουν από τα [[Ολλανδική γλώσσα|Ολλανδικά]] λόγω της χρήσης και των δύο γλωσσών στην [[Επαρχία Φρίσλαντ|Φρίσλαντ]], και λόγω της έλλειψης εκπαίδευσης, τα Ολλανδικά επικρατούν πάρα πολλές φορές στους περισσότερους δημόσιους τομείς.
Γραμμή 57:
 
* [[Αγγλική γλώσσα|Αγγλικά]]: '''ch'''urch, '''ch'''eese
* [[Δυτική Φριζική γλώσσα|Δυτικά Φριζικά]]: '''ts'''iis, '''ts'''jerke
* [[Γερμανική γλώσσα|Γερμανικά]]: '''K'''äse, '''K'''irche
* [[Ολλανδική γλώσσα|Ολλανδικά]]: '''k'''aas, '''k'''erk