Βιοφωταύγεια: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
βιοφωτισμός -> βιοφωταύγεια + βικισυνδέσμοι
+φύκη
Γραμμή 1:
'''Βιοφωταύγεια''' (ή και '''βιοφωτισμός''') ονομάζεται το φαινόμενο παραγωγής και έκλυσης [[Φως|ορατού φωτός]] από [[ζωντανός οργανισμός|ζωντανούς οργανισμούς]]. Η διαδικασία αυτή επιτυγχάνεται μέσω [[χημική αντίδραση|χημικών αντιδράσεων]] και παρατηρείται σε πληθώρα διαφορετικών οργανισμών όπως [[Βακτήριο|βακτήρια]], [[Μύκηταςφύκος|φύκη]], [[μύκητας|μύκητες]], [[Ψάρι|ψάρια]] και [[έντομα]]. Το φαινόμενο λαμβάνει χώρα και στο χερσαίο αλλά και στο υδάτινο περιβάλλον με τη θάλασσα να κρατάει τα ηνία και να παρουσιάζει τμήματα όπου η βιοφωταύγεια είναι η κύρια πηγή φωτός (πχ μεγάλα βάθη). Η παραγωγή του φωτός γίνεται σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις μέσω [[Οξειδοαναγωγή|οξείδωσης]] μιας ομάδας χημικών μορίωνουσιών που ονομάζονται λουσιφερίνες ή και εωσφορίνες (luciferins). Σύμφωνα με τις παρατηρήσεις των επιστημόνων η βιοφωταύγεια αναπτύχθηκε για να εξυπηρετήσει σκοπούς όπως η επικοινωνία, η θήρευση ή η άμυνα των οργανισμών προσφέροντας ορισμένες φορές τρομερά πλεονεκτήματα στους χρήστες του. <ref name=":0">{{Cite journal|title=Bioluminescence in the Sea|url=http://dx.doi.org/10.1146/annurev-marine-120308-081028|journal=Annual Review of Marine Science|date=2010-01|issn=1941-1405|pages=443–493|volume=2|issue=1|doi=10.1146/annurev-marine-120308-081028|first=Steven H.D.|last=Haddock|first2=Mark A.|last2=Moline|first3=James F.|last3=Case}}</ref><ref name=":1">{{Cite journal|title=BIOLUMINESCENCE|url=http://dx.doi.org/10.1146/annurev.cellbio.14.1.197|journal=Annual Review of Cell and Developmental Biology|date=1998-11|issn=1081-0706|pages=197–230|volume=14|issue=1|doi=10.1146/annurev.cellbio.14.1.197|first=Thérèse|last=Wilson|first2=J. Woodland|last2=Hastings}}</ref><ref name=":2">{{Cite journal|title=Bioluminescence|url=http://dx.doi.org/10.1126/science.205.4409.893-a|journal=Science|date=1979-08-31|issn=0036-8075|pages=893–893|volume=205|issue=4409|doi=10.1126/science.205.4409.893-a|first=K. H.|last=NEALSON}}</ref><ref>{{Cite book|title=The HarperCollins dictionary of biology|last=Hale, W. G.|publisher=HarperPerennial|isbn=0064610152|date=1991|location=New York, NY|url=https://www.worldcat.org/oclc/21976571|id=21976571}}</ref>
 
=== Οργανισμοί ===
Το φάσμα των οργανισμών με την ικανότητα βιοφωταύγειας είναι εντυπωσιακά μεγάλο και περιλαμβάνει τάξα[[ταξινομική μονάδα|ταξινομικές μονάδες]] με τεράστια ποικιλία και διαφορετικότητα. Ξεκινώντας από θαλάσσια βακτήρια και χερσαίους μύκητες (όπως τα μανιτάρια) φτάνει μέχρι [[κεφαλόποδα]] και ψάρια. Ενδιάμεσα συναντώνται, στο θαλάσσιο ενδιαίτημα, ομάδες οργανισμών όπως τα [[δινομαστιγωτά]], τα [[κνιδόζωα]] (μέδουσες), τα κτενοφόρα, οι πολύχαιτοι, τα [[μαλάκια]], τα [[καρκινοειδή]], τα [[εχινόδερμα]] ακόμα και τα [[Σαλάχι μάντα|σαλάχια]] ενώ, στο χερσαίο ενδιαίτημα, εντοπίζονται οργανισμοί όπως τα [[μυριάποδα]] και τα [[κολεόπτερα]] (πυγολαμπίδες). <ref name=":0" /> Ωστόσο, παρατηρούνται και κάποιες περιπτώσεις όπου η παραγωγή φωτός από έναν οργανισμό ενώ φαίνεται να γίνεται από τον ίδιο, γίνεται στην πραγματικότητα από βακτήρια ή άλλους μικροοργανισμούς που το άτομο φιλοξενεί σε κοιλότητες και σημεία του σώματός του. Τέτοιες περιπτώσεις είναι συνήθεις σε κάποια γένη ψαριών και κεφαλόποδων (όπως τα [[Καλαμάρι|καλαμάρια]]). <ref name=":1" /><ref name=":2" />
[[Αρχείο:Dinoflagellate luminescence.jpg|μικρογραφία|Βιοφωτισμός δινομαστιγωτών με τον κυματισμό. <ref>{{Cite journal|title=Αρχείο:Dinoflagellate luminescence.jpg|url=https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:Dinoflagellate_luminescence.jpg|journal=Βικιπαίδεια|language=el}}</ref>]]
Τρεις είναι οι ομάδες με ικανότητα βιοφωτισμού που παρατηρούνται συχνότερα από τον άνθρωπο: Οι πυγολαμπίδες, τα [[δινομαστιγωτά]] και τα [[Βακτήριο|βακτήρια]]. Ο βασικότερος λόγος είναι η εγγύτητα και ενίοτε η έκταση που εμφανίζεται το φαινόμενο. Για παράδειγμα, τα δινομαστιγωτά είναι υπεύθυνα για την δημιουργία σπάνιων εικόνων στις ακτές και τους  κόλπους όπου βρίσκονται σε αφθονία. Με τον κυματισμό ή την ανατάραξη των νερών τα άτομα των δινομαστιγωτών ενεργοποιούνται ελευθερώνοντας ακτινοβολία και δίνοντας στα νερά ένα λαμπερό γαλάζιο χρώμα. <ref name=":0" />