ΒΑΟ, ΓΑΟ, ΔΑΟ: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
-c/paste
Ετικέτα: επεξεργασία κώδικα 2017
Okranas (συζήτηση | συνεισφορές)
Επιμέλεια
Γραμμή 1:
[[Αρχείο:baogaodao.jpg|thumb|400x400px|Νεα Εστια τεύχος 271 σελ. 485.]]
 
[[Αρχείο:baogaodao2.jpg|thumb|400x400px|Νεα Εστια τεύχος 271 σελ. 486.]]
 
Το '''Βαο, γαο, δαο''' (ή '''Βάο, Γάο, Δάο''' κ.λπ.) είναι [[σονέτο]] του [[Ναπολέων Λαπαθιώτης|Ναπολέοντα Λαπαθιώτη]]. Πρωτοδημοσιεύτηκε στη [[Νέα Εστία]] το [[1938]] (τεύχος 271, σελ. 485-486), στη σελίδα της Αλληλογραφίας αναγνωστών, ως μέρος επιστολής του Λαπαθιώτη προς τον [[Πέτρος Χάρης|Πέτρο Χάρη]].<ref>{{Cite web|url=https://sarantakos.wordpress.com/2017/10/29/baogaodao/|title=Βάο, γάο, δάο: ένα υπερσουρεαλιστικό σονέτο του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη|ημερομηνία=2017-10-29|website=Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία|language=el-GR|accessdate=2020-01-08}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://sarantakos.wordpress.com/2020/01/08/lapathiotis-16/|title=Ο σατιρικός Λαπαθιώτης|ημερομηνία=2020-01-08|website=Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία|language=el-GR|accessdate=2020-01-08}}</ref>. Στην επιστολή αυτή ο ποιητής γράφει: ''«Μελετώντας, άρρωστος, αυτές τις μέρες, τη φιλοσοφία του [[Υπερρεαλισμός|Συρρεαλισμού]], που, λογικά, καταργεί τη λογική, σκέφτηκα τούτο: Αφού, καλά ή κακά, φτάσαμε στο σημείο, λυτρωμένοι από το ζυγό του ειρμού, στις σημερινές ποιητικές συνθέσεις μας, να ζητήσουμε την έμπνευση στην ίδια της πηγή, που ήταν πάντα, έμμεσα, το υποσυνείδητο, γιατί τάχα να μην κάνουμε ακόμα ένα βήμα, – το τελευταίο ίσως δυνατό προς την κατεύθυνση αυτή, και να λυτρωθούμε κι’ από τη συμβατικότητα της γλώσσας, κάθε γλώσσας;»'',<ref name="Πέραν του Συρρεαλισμού: επιστολή προς τον Πέτρο Χάρη">{{Cite web |last= [[Ναπολέων Λαπαθιώτης|Λαπαθιώτης]] |first= Ναπολέων |title= Πέραν του Συρρεαλισμού: επιστολή προς τον Πέτρο Χάρη |url= https://convolutes.wordpress.com/2009/12/26/4/ |publisher= [[Νέα Εστία]], τχ. 271, 1938, σελ. 485-486. convolutes |date= 26 Δεκεμβρίου 2009 |accessdate= 11 Δεκεμβρίου 2015}}</ref><ref>Παρατίθεται στο βιβλίο: {{Cite book |last1= Σπετσιώτης |first1= Τάκης |last2= Λαπαθιώτης |first2= Ναπολέων |title= Χαίρε Ναπολέων: Δοκίμιο για την τέχνη του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη: 63 πεζά ποιήματά του και εικόνες του Άγγελου Παπαδημητρίου |url= http://www.biblionet.gr/book/38675/Σπετσιώτης,_Τάκης/Χαίρε_Ναπολέων |publisher= Άγρα |location= Αθήνα |date= 1999 |isbn= 978-960-325-334-1}}</ref>{{#tag:ref|Πρβλ. και τον πίνακα του [[Πωλ Γκωγκέν]], ''[[Από πού ερχόμαστε; Τι είμαστε; Πού πάμε;]]'' ([[1897]]-[[1898|98]]), κάτω αριστερή γωνία, το παράξενο λευκό πουλί που αρπάζει στα νύχια του μια σαύρα, και το οποίο δηλώνει το ανώφελο και τη ματαιότητα των [[Λέξη|λέξεων]].<ref>{{Cite book |last= Ragusa |first= Elena |title= Γκωγκέν |url= http://www.biblionet.gr/book/114029/Ragusa,_Elena/Γκωγκέν |others= εισαγωγή: Guillermo Solana, μετάφραση: Δήμητρα Παπαβασιλείου, επιμέλεια σειράς: Ανδρέας Παππάς |publisher= [[Η Καθημερινή]] |location= Αθήνα |date= 2006 |isbn= 978-960-6709-02-9 |pages= 152}}</ref>.|group="σημ."}}», και αναδημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Εκλογή» τον Νοέμβριο του [[1951]] (τεύχος 73, σελίδα 98).<ref>{{Cite book|title=Γλωσσολογία και Λογοτεχνία: Από την τεχνική στην τέχνη του λόγου|first=Γεώργιος|last=[[Γεώργιος Μπαμπινιώτης|Μπαμπινιώτης]]|publisher=Εκδόσεις Δέσποινα Μαυρομμάτη|isbn=|date=1984|location=Αθήνα|pages=134|url=}}</ref>.''
 
== Δομή ==
Το σονέτο, [[Σονέτο#Το ιταλικό σονέτο|ιταλικού τύπου]], αποτελείται από δύο τετράστιχες και δύο τρίστιχες στροφές, ενώ το [[Μετρική (ποίηση)|μέτρο]] είναι ιαμβικό και οι στίχοι εναλλαγή παροξύτονων εντεκασύλλαβων και οξύτονων δεκασύλλαβων. Η [[ομοιοκαταληξία]], πλεχτή στα τετράστιχα, είναι της μορφής ΑΒΑΒ ΑΒΑΒ ΓΔΓ ΔΕΕ.
 
== Περιεχόμενο ==
Το ποίημα, αν και προηγείται χρονολογικά του [[Λετρισμός|Λετρισμού]] (περίπου [[1940]]-[[1945]]){{#tag:ref|Οι εκπρόσωποι του κινήματος του [[Λετρισμός|Λετρισμού]], ιδιαίτερα στην [[ποίηση]], επεδίωξαν την κατάργηση των κλασικών μορφών και του συγκεκριμένου νοήματος μέσα από τον κατακερματισμό της [[Λέξη|λέξης]] σε απλά [[Γράμμα|γράμματα]] και τη διάταξή τους σε ευφάνταστους σχηματισμούς.<ref>{{Cite web |title= λετρισμός |url= http://www.ygeiaonline.gr/component/k2/item/31275-letrismos |publisher= Υγείαonline.gr |date= 29 Φεβρουάριος 2012 |accessdate= 11 Δεκεμβρίου 2015}}</ref>.|group="σημ."}} έχει δημιουργηθεί σύμφωνα με την τεχνοτροπία του, δηλαδή δεν περιέχει συμβατικές [[Λέξη|λέξεις]] (εξαιρουμένων των άρθρων, συνδέσμων, προθέσεων κ.λπ.), αλλά λέξεις δημιουργημένες από τον ποιητή, οι οποίες είναι συγχρόνως ''άσημες'', δηλαδή δεν σημαίνουν τίποτα, και ''πολύσημες'', δηλαδή ο καθένας μπορεί να τις ερμηνεύσει με τον δικό του τρόπο και να δώσει το δικό του περιεχόμενο και νόημα σε αυτές.<ref>{{Cite book |last=[[Γεώργιος Μπαμπινιώτης|Μπαμπινιώτης]] |first= Γεώργιος |title= Γλωσσολογία και Λογοτεχνία: Από την τεχνική στην τέχνη του λόγου |url= |publisher= Εκδόσεις Δέσποινα Μαυρομμάτη |location= Αθήνα |date= 1984 |isbn= |pages= 118-119}}</ref><ref>{{Cite web |last= Μπερεκέτης |first= Γεράσιμος |title= ΒΑΟ ΓΑΟ ΔΑΟ |url= http://bereketis.blogspot.gr/2007/01/blog-post_23.html |publisher= KRATIMOKATAVASMA |date= Ιανουαρίου 23, 2007 |accessdate= 11 Δεκεμβρίου 2015}}</ref><ref>{{Cite web |last= [[Νίκος Σαραντάκος|Σαραντάκος]] |first= Νίκος |title= ΒΑΟ, ΓΑΟ, ΔΑΟ |url= http://www.sarantakos.com/liter/lapathiotis/baogaodao.html |publisher= Οι σελίδες του Νίκου Σαραντάκου |accessdate= 11 Δεκεμβρίου 2015}}</ref>.
 
== Το σονέτο ==
 
'''ΒΑΟ, ΓΑΟ, ΔΑΟ'''
 
Γραμμή 23 ⟶ 24 :
σ' έν' άφαρο δαμένικο ραλιό.
 
Σούβεροδα στ' αλίκοπα σουνέκια·{{#tag:ref|Η πρώτη λέξη του ένατου στίχου, «Σούβεροδα», παραβιάζει τον [[Νόμος της τρισυλλαβίας|νόμο της τρισυλλαβίας]].<ref>{{Cite web |last= Aραποπούλου |first= Mαρία |title= νόμος της τρισυλλαβίας |url= http://www.greek-language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/glossology/show.html?id=21 |publisher= Λεξικό γλωσσολογικών όρων |accessdate= 11 Δεκεμβρίου 2015}}</ref>.|group="σημ."}}<br>
μεσ' στ' άλινα που δεν εσιβονεί<br>
βαρίλωσα σ' ακίμορα κουνέκια.