Πορτοκάλι: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Ατεκμηρίωτο κείμενο - τα μπλογκς δεν είναι πηγές Ετικέτα: Αναίρεση |
προσέθεσα περιεχομενο , παραπομπές |
||
Γραμμή 16:
Το αιθέριο έλαιο της φλούδας, των ανθών και των φύλλων χρησιμοποιείται στην [[αρωματοποιία]] αλλά και στη ζαχαροπλαστική.
Από τη φλούδα επίσης παρασκευάζεται [[γλυκό κουταλιού]].
== Διατροφική Αξία ==
=== Πλούσια πηγή βιταμινών, μετάλλων και ιχνοστοιχείων ===
Είναι γνωστά για την περιεκτικότητα σε βιταμίνη C, η οποία είναι ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό, βοηθώντας στην προστασία των κυττάρων μας από πιθανές βλάβες και στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος. Μόνο ένα μεσαίο πορτοκάλι θα εξασφαλίσει την συνιστώμενη ημερήσια δόση της βιταμίνης C για ενήλικες.
=== Περιέχουν φλαβονόνες ===
Πρόκειται για ενώσεις που προάγουν την υγεία. Έρευνες υποδεικνύουν ότι αυτά τα φυτοχημικά συστατικά των εσπεριδοειδών βοηθούν στη ενίσχυση του ανθρώπινου οργανισμού και τον προστατεύουν από παθήσεις όπως οι καρδιαγγειακές παθήσεις και ο καρκίνος, ενώ παράλληλα διαθέτουν αντιφλεγμονώδη, αντιική και αντιμικροβιακή δράση.
=== Χολίνη, ζεαξανθίνη και καροτενοειδή ===
Η χολίνη είναι μια σημαντική θρεπτική ουσία που βρίσκεται στα πορτοκάλια που βοηθάει στον ύπνο, την κίνηση των μυών, τη μάθηση και τη μνήμη. Ενώ Η ζεαξανθίνη και τα καροτενοειδή έχουν αντιοξειδωτικές επιδράσεις και έχουν αποδειχθεί ότι έχουν αντίστροφη σχέση με τα συνολικά ποσοστά καρκίνου και καρκίνο του προστάτη ειδικότερα.
{| class="wikitable"
| colspan="2" |Θρεπτικά συστατικά / 100 γρ πορτοκαλιού
|-
| colspan="2" |Μακροθρεπτικά συστατικά
|-
|Ενέργεια
|47 kcal
|-
|Λιπίδια
|0,2 gr
|-
|Υδατάνθρακες
|12 gr
|-
| -εκ των οποίων σάκχαρα
|9 gr
|-
|Φυτικές ίνες
|2,4 gr
|-
|Πρωτεΐνη
|0,7 gr
|-
|Νερό
|87,1 gr
|-
| colspan="2" |Μέταλλα & Ιχνοστοιχεία
|-
|Ασβέστιο
|43 mg
|-
|Σίδηρο
|0.09 mg
|-
|Κάλιο
|169 mg
|-
|Νάτριο
|0 mg
|-
|Φώσφορο
|12 mg
|-
|Μαγνήσιο
|10 mg
|-
| colspan="2" |Βιταμίνες
|-
|Βιταμίνη C
|50,2 mg
|-
|Θειαμίνη
|0,1 mg
|-
|Νιασίνη
|0,4 mg
|-
|Βιταμίνη Β6
|0,05 mg
|-
|Βιταμίνη Β12
|0 μg
|-
|Bιταμίνη Α
|225 IU
|-
|Βιταμίνη D
|0 IU
|}
== Οφέλη για την υγεία ==
=== Υγεία της καρδιάς ===
Η περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, [[Κυανιούχο κάλιο|κάλιο]], [[φλαβονοειδή]], [[βιταμίνη C]] και χολίνη στα πορτοκάλια υποστηρίζει την υγεία της καρδιάς. Η προστατευτική δράση των φλαβονοειδών ουσιών του πορτοκαλιού αναφέρεται και στην αρχική έρευνα. Η αύξηση της πρόσληψης καλίου μαζί με τη μείωση της πρόσληψης [[Υδροξείδιο του νατρίου|νατρίου]] (όπου μπορεί να συνεισφέρει η κατανάλωση πορτοκαλιού) είναι μία σημαντική διαιτητική αλλαγή που μπορεί να κάνει κάποιος για να μειώσει τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου. Οι υψηλές προσλήψεις καλίου σχετίζονται με μειωμένο κίνδυνο θανάτου από ισχαιμική καρδιακή νόσο ή εγκεφαλικό επεισόδιο.
=== Αρτηριακή πίεση ===
Το πορτοκάλι είναι πλούσιο σε κάλιο και περιέχει σχεδόν καθόλου νάτριο. Η διατήρηση χαμηλής πρόσληψης νατρίου είναι απαραίτητη για τη μείωση της [[αρτηριακής πίεσης]], ωστόσο η αύξηση της πρόσληψης καλίου μπορεί να είναι εξίσου σημαντική εξαιτίας των επιδράσεων αγγειοδιαστολής.
=== Καρκίνος ===
Το πορτοκάλι ως εξαιρετική πηγή της ισχυρής αντιοξειδωτικής βιταμίνης C, μπορεί να βοηθήσει στην καταπολέμηση του σχηματισμού ελεύθερων ριζών που είναι γνωστό ότι μπορεί να προκαλέσουν καρκίνο. Ωστόσο, ενώ μια επαρκής πρόσληψη βιταμίνης C είναι απαραίτητη και πολύ ωφέλιμη ως αντιοξειδωτικό, η ποσότητα που απαιτείται για κατανάλωση για θεραπευτικούς σκοπούς για καρκίνο είναι μεγαλύτερη από ό, τι μπορούμε να καταναλώσουμε. Ακόμα η υψηλή πρόσληψη ινών από τα φρούτα και τα λαχανικά συνδέονται με τον μειωμένο κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου.
=== Διαβήτης ===
Χάρη στην περιεκτικότητά του στις φυτικές ίνες, φάινεται να βοηθάει τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη. Μελέτες έχουν δείξει ότι άτομα με διαβήτη τύπου 1 που καταναλώνουν δίαιτες υψηλής περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες έχουν χαμηλότερα επίπεδα [[Γλυκόζη|γλυκόζης]] στο αίμα ενώ άτομα με διαβήτη τύπου 2 μπορεί να έχουν βελτιώσει τα επίπεδα σακχάρου, λιπιδίων και ινσουλίνης στο αίμα.
=== Δέρμα ===
Η αντιοξειδωτική βιταμίνη C, όταν τρώγεται στη φυσική της μορφή (όπως σε πορτοκάλι), μπορεί να βοηθήσει στην καταπολέμηση της βλάβης του δέρματος από τον ήλιο και τη ρύπανση, να μειώσει τις ρυτίδες και να βελτιώσει τη συνολική υφή του δέρματος. Η βιταμίνη C διαδραματίζει ζωτικό ρόλο στη διαμόρφωση του [[Κολλαγόνο|κολλαγόνου]], του συστήματος υποστήριξης του δέρματός μας.
== Συντήρηση ==
Τα πορτοκάλια πρέπει να συλλέγονται αφού πρώτα έχουν ωριμάσει, διότι σε αντίθεση με κάποια άλλα φρούτα, δεν ωριμάζουν ή βελτιώνονται στην ποιότητα μετά τη συλλογή τους. Τα πορτοκάλια πρέπει να φυλάσσονται σε θερμοκρασία δωματίου, και να μην είναι άμεσα διαθέσιμα στο φως του ήλιου.
Ενώ είναι δύσκολο να βρούμε πολλά φρούτα και λαχανικά το χειμώνα, ο χειμώνας είναι η κατάλληλη στιγμή για να προμηθευτείτε με ε[[σπεριδοειδή]]. Ο χειμώνας είναι η εποχή αιχμής για τα πορτοκάλια αλλά και για τα υπόλοιπα εσπεριδοειδή.
== Πώς μπορούμε να καταναλώσουμε το πορτοκάλι; ==
Οι τρόποι κατανάλωσης του πορτακαλιού είναι πολλοί!
* Κρατήστε ένα μπωλ στο τραπέζι της κουζίνας ή στον πάγκο με φρέσκα και εποχιακά φρούτα και ανάμεσα τους το πορτοκάλι. Βλέποντας τα φρούτα που είναι άμεσα διαθέσιμα θα σας προκαλέσει πιθανότατα να τα επιλέξετε ως σνακ πιο συχνά , ειδικότερα όταν στα ντουλάπια δεν υπάρχουν λιγότερο υγιεινά σνακ.
* Κάντε μία φρουτοσαλάτα με φράουλες, ανανά, πορτοκάλια και σταφύλια ή άλλο συνδυασμό φρούτων που σας αρέσει. Συνοδεύστε την φρουτοσαλάτα σας με λίγο γιαούρτι.
* Προσθέστε μερικές φέτες πορτοκαλιού στη σαλάτα σας. Μαζί με τα πορτοκάλια, μπορείτε να προσθέσετε καρύδια ή φυστίκια πεκάν, λίγο τυρί και μπαλσαμικό ή βινεγκρετ εσπεριδοειδών.
* Αρωματίστε διάφορα γλυκά ή φαγητά με το χύμο ή το ξύσμα του πορτοκαλιού.
* Κάντε το χυμό σας! Τίποτα δεν έχει καλύτερη γεύση και δεν σας χαρίζει ενέργεια από έναν φρέσκο χυμό πορτοκαλιού το πρωί. Όταν φτιάχνετε τη δική σας πορτοκαλάδα, μπορείτε να είστε βέβαιοι ότι δεν υπάρχουν πρόσθετα συντηρητικά ή γλυκαντικά<ref>{{Cite web|url=https://www.mednutrition.gr/portal/efarmoges/leksiko-diatrofis/6098-ena-portokali-tin-imera-ton-giatro-ton-kanei-pera|title=Πορτοκάλι|last=Meladaki|first=Dimitra|website=medΝutrition|language=el-gr|accessdate=2020-08-13}}</ref>.
== Καλλιέργεια ==
Η πορτοκαλιά είναι δέντρο αυτογονιμοποιούμενο ευρέως διαδεδομένο στη Ελλάδα κυρίως στο Νότο. Η καλλιέργεια της πορτοκαλιάς καλύπτει εκτάσεις 350.000 στρ. με κύριες περιοχές καλλιέργειας την Λακωνία, την Άρτα, την Ηλεία, τη Μεσσηνία, την Αργολίδα και τη Κορινθία.
Οι παραδοσιακές μεσοπρώιμες κοινές ποικιλίες, Άρτας και Χανίων, ωριμάζουν τον Ιανουάριο, ενώ στις κοινές ποικιλίες ανήκει και η ποικιλία Βαλέντσια που ωριμάζει τέλη άνοιξης και καλοκαίρι. Πολύ διαδεδομένες είναι οι ομφαλοφόρες ποικιλίες, με πιο γνωστή την ποικιλία Μέρλιν, που διακρίνονται καθώς οι καρποί φέρουν ομφαλό, ένα μικρό καρπό στην άκρη, ακριβώς απέναντι από τον ποδίσκο. Επίσης, τα τελευταία χρόνια έχουν εισαχθεί οι ποικιλίες Navel ή Ναβαλίνες με εξαιρετική ποιότητα και απόδοση. Παραδοσιακές ποικιλίες όπως το αιματόχρωμο σανγκουίνι, έχουν περιοριστεί.
== Καλλιέργεια της πορτοκαλιάς και εδαφοκλιματικές συνθήκες ==
Στο περιβάλλον, η πορτοκαλιά απαιτεί ήπιες δροσερές συνθήκες, χωρίς υψηλές και χαμηλές θερμοκρασίες ή απότομες μεταβολές τους.
=== Εδαφικές απαιτήσεις ===
Η πορτοκαλιά ευδοκιμεί σε μέσης σύστασης εδάφη, αμμοαργιλλώδη ή αργιλλοαμμώδη, γόνιμα, βαθιά, με χαμηλή περιεκτικότητα σε ασβέστιο και που διαθέτουν καλή αποστράγγιση.
=== Κλιματικές απαιτήσεις ===
Οι δυνατοί άνεμοι, ειδικά οι ψυχροί-βόρειοι, το χαλάζι και το χιόνι προκαλούν μείωση της βλάστησης και της παραγωγής καθώς και υποβάθμιση της ποιότητας των καρπών της πορτοκαλιάς.
== Καλλιέργεια και άρδευση ==
H πορτοκαλιά χρειάζεται συχνά ποτίσματα για να εξασφαλίσουμε ικανοποιητική εδαφική υγρασία στο ριζικό της σύστημα. Ειδικά τους θερινούς μήνες απαιτεί επάρκεια νερού, ενώ την περίοδο της άνοιξης και του φθινοπώρου το πότισμα περιορίζεται. Η ποσότητα κάθε ποτίσματος σχετίζεται με παράγοντες που αφορούν την στράγγιση του εδάφους, την ηλικία των δέντρων, καθώς και τις καιρικές συνθήκες . Ειδικά τα νεαρά δενδρύλλια πορτοκαλιάς, όταν φυτεύονται απαιτούν ικανοποιητικά ποτίσματα για να αναπτυχθεί επαρκώς το ριζικό τους σύστημα και να εκπτύξουν γρήγορα νέα δυνατή βλάστηση.
== Λίπανση και καλλιέργεια πορτοκαλιάς ==
H πορτοκαλιά έχει ανάγκη από συστηματική λίπανση με τα βασικά στοιχεία (Άζωτο/Φώσφορο/Κάλιο) καθώς επίσης και επάρκεια ιχνοστοιχείων όπως μαγνησίου, σίδηρου και ψευδαργύρου με στόχο την ετήσια πλούσια βλάστηση και καλή παραγωγή.
== Κλάδεμα και καλλιέργεια ==
Το κλάδεμα της πορτοκαλιάς γίνεται από τις αρχές της άνοιξης μέχρι τα τέλη καλοκαιριού, αφού έχει ολοκληρωθεί η καρποφορία των δέντρων. Ο χρόνος του κλαδέματος εξαρτάται από την ποικιλία της πορτοκαλιάς και τις κλιματικές συνθήκες της περιοχής. Στόχος του κλαδέματος είναι να εξασφαλίσουμε καλύτερο αερισμό και φωτισμό, ενώ διατηρούμε το δένδρο σε ένα σταθερό ύψος.
== Εχθροί και ασθένειες πορτοκαλιάς ==
Η πορτοκαλιά προσβάλλεται από αρκετά έντομα όπως από ψευδόκοκκο ή βαμβακάδα, μύγα της Μεσογείου, θρίπας, και ο φυλλοκνίστης στα νεαρά δένδρα, καθώς και από μυκητολογικές ασθένειες όπως η φυτόφθορα. Μεγάλος κίνδυνος για τις πορτοκαλιές είναι ο ιός της τριστέτσας που πρόσφατα εμφανίστηκε και στην Ελλάδα και προσβάλλει πορτοκαλιές που είναι εμβολιασμένες σε υποκείμενο νερατζιάς.
Όλες οι προσβολές θα πρέπει να ελέγχονται από τους τοπικούς γεωπόνους και να γίνονται εφαρμογές σύμφωνα με τις οδηγίες τους και τα εγκεκριμένα σκευάσματα φυτοπροστασίας.<ref>{{Cite web|url=http://www.meteofarm.gr/|title=Η καλλιέργεια της πορτοκαλιάς|website=Meteofarm.gr|language=el-gr|accessdate=2020-08-13}}</ref>
==Παραγωγή==
| |||