Βάβδος Χαλκιδικής: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Γραμμή 23:
Η ονομασία του χωριού πιθανότατα οφείλεται σε Ρωμαίο χιλίαρχο, ο οποίος εγκαταστάθηκε στην περιοχή περίπου στα μέσα του 3ου αιώνα μ.Χ. Οι αρχαιότερες πηγές που επιβεβαιώνουν την ύπαρξη του χωριού και την κατοίκηση του ανάγονται στο 14ο αιώνα. Στο ναό του χωριού, στο Ιερό Βήμα, έχει τοποθετηθεί άμβωνας από [[μάρμαρο]] με ανάγλυφες παραστάσεις. Φαίνεται ότι ήταν έργο του 5ου αιώνα μ.Χ. που πιθανότατα βρισκόταν σε παλαιοχριστιανική εκκλησία. Το [[1821]], το χωριό καταστράφηκε και κάηκε από τους Τούρκους.
 
Ως ένα από τα [[Οδοιπορικά στα μεταλλεία της Χαλκιδικής#Μαντεμοχώρια|Μαντεμοχώρια]]<ref>[[Βασίλειος Σφυρόερας|Βασ. Βλ. Σφυρόερα]], ''Επισκόπηση οικονομική και δημογραφική του τουρκοκρατούμενου ελληνικού χώρου (1669-1821)'', Αθήνα 1979, σελ. 24.</ref>, γνώρισε μεγάλη οικονομική άνθηση που οφειλόταν στα μεταλλεία αργύρου και μολύβδου που υπήρχαν στην ευρύτερη περιοχή των Μαντεμοχωρίων.<ref> Ντέιβιντ Ούρκχαρτ, Η Τουρκία και οι πόροι της, 1833</ref> Oι κάτοικοι των χωριών αυτών εξόρυσσαν από το Στρατωνικό Ορος κυρίως (τον Αργυρόλοφο) ασήμι και μόλυβδο για το σουλτάνο. Οι κάτοικοί των Μαντεμοχωρίων, λοιπόν, ήταν μεταλλωρύχοι και πολύ καλοί μεταλλουργοί. Τα Μαντεμοχώρια ήταν: η Γαλάτιστα, ο Βάβδος, ο Καζαντζή Μαχαλάς (σημερινά Στάγειρα), ο Στανός, η Βαρβάρα, η Λιαρίγκοβη (σημερινή Αρναία), το Νοβοσέλο (σημερινό Νεοχώρι), ο Ίσβορος (σημερινή Στρατονίκη), η Χωρούδα, τα Ρεβενίκια (σημερινή Μεγάλη Παναγία) και η Ιερισσός.<ref>Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος, Ιστορία του Ελληνικού Έθνους «Ειδικαί περιπέτειαι. Χαλκιδική», τόμ. Πέμπτος, σ. 552, Εν Αθήναις εκ του τυπογραφείου των Καταστημάτων Ανέστη Κωνσταντινίδη, 1887</ref> Οι Μαντεμοχωρίτες, εκτός από τα υπόλοιπα προνόμια, απολάμβαναν και μια σχετική αυτοδιοίκηση (υπήρχε βέβαια ο τούρκος αγάς, ο οποίος όμως μόνο επέβλεπε) και είχαν φτιάξει κάτι σαν ομοσπονδία την οποία διοικούσαν οι δώδεκα βεκίληδες (οι εκπρόσωποι δηλαδή των 12 Μαντεμοχωρίων). Πάντως οι υποχρεώσεις των Μαντεμοχωριτών προς τον σουλτάνο ήταν βαρύτατες: ζύγιζαν ακριβώς 220 οκάδες ασήμι το χρόνο, τις οποίες έπρεπε να παραδίδουν στο σουλτανικό θησαυροφυλάκιο, σε ειδικές για τον σουλτάνο τιμές. Η φόρτωση γινόταν με κουβάδες και ζεμπίλια στις θρυλικές μαούνες και στη συνέχεια στα πλοία στον κόλπο του Στρατωνίου (που τότε θεωρείτο παραθαλάσσιο επίνειο του Ισβόρου). Ιστορικές αναφορές υπάρχουν από τον Γάλλο Πρόξενο στη Θεσσαλονίκη Κοζινερί το έτος 1793. Κι όμως, παρότι από τον 19ο αιώνα τα μεταλλεία είχαν φτωχύνει και η παραγωγή τους ήταν λιγοστή, οι Έλληνες συνέχισαν να δίνουν ασήμι στον σουλτάνο (πολλές φορές αγόραζαν ισπανικά τάλιρα, τα έλιωναν και έστελναν το ασήμι στη Κωνσταντινούπολη), για να απολαμβάνουν τον εκπληκτικό φορολογικό και διοικητικό παράδεισο που είχε ο «μουκατάς» τους και να βγάζουν από τα χωράφια τους περισσότερους θησαυρούς απ’ όσους έβγαζαν οι στοές τους. Έτσι, τα Μαντεμοχώρια συνέχισαν να πλουτίζουν και να ακμάζουν, όχι από τα μεταλλεία αλλά από τα χωράφια, τα κοπάδια, το εμπόριο και τις μικρές βιοτεχνίες (ταπητουργίες, υφαντουργεία, κεραμουργεία κ.λ.π.). Οι κάτοικοι της Βάβδου συμμετείχαν στην [[επανάσταση του 1821]]. Σπουδαίοι αγωνιστές της [[Ελληνική Επανάσταση του 1821|επανάστασης του 1821]] ήταν ο [[Ραφαήλ Βασιλικός]], ο Θωμάς Αβραάμ Ξυνιάς, ο Αυγερινός Αβραάμ, ο Νικόλαος Δημητρίου, ο Εμμανουήλ Δημητρίου<ref>Γενικά Αρχεία του Κράτους, Φάκελοι Αγωνιστών του 1821</ref> <ref>Νίκος Εμμ. Παπαοικονόμου, "Προσωπογραφία Αγωνιστών του 1821 από τη Χαλκιδική και τη Θεσσαλονίκη", έκδοση Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, Θεσσαλονίκη 2016, σ. 83-100</ref>, καθώς και οι οπλαρχηγοί [[Δημήτριος Αργυρίου]], [[Παύλος Χαλάτης]], [[Θεολόγος Τουρλάκης]] και [[Αυγερινός Καραγιάννης]]<ref>[http://www.ideografhmata.gr/forum/viewtopic.php?f=114&t=10407&sid=f02b816162f1eb558ceca4646b676962 Εικόνες από την επανάσταση του 1821 και τις εξεγέρσεις του 1854 και 1878 στον Πολύγερο και στη Χαλκιδική, Νικόλαος Γ. Παπανικολάου]</ref>.
 
== Πολιτισμός ==