Μπάλες σπόρων: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
δημιουργησα το λημμα για τις Μπάλες σπόρων
(Καμία διαφορά)

Έκδοση από την 19:25, 17 Σεπτεμβρίου 2020

Οι Μπάλες σπόρων, γνωστές και ως «μπάλες της γης» ή nendo dango» ή Seed balls, αποτελούνται από μια ποικιλία διαφορετικών σπόρων που τυλίγονται μέσα σε μια μπάλα από πηλό, κατά προτίμηση ηφαιστειακό πυροκλαστικό κόκκινο πηλό. Μπορούν να περιληφθούν διάφορα πρόσθετα, όπως χούμο ή κομπόστ. Αυτά τοποθετούνται γύρω από τους σπόρους, στο κέντρο της σφαίρας, για την παροχή μικροβιακών εμβολίων. Οι βαμβακερές ίνες ή το υγροποιημένο χαρτί αναμιγνύονται μερικές φορές στον πηλό για να το ενισχύσουν, το υγροποιημένο χαρτί που επικαλύπτεται στο εξωτερικό γινεται για να προστατεύσει περαιτέρω την πήλινη σφαίρα κατά τη σπορά με ρίψη, ή σε ιδιαίτερα σκληρούς οικοτόπους.

Ανάπτυξη της τεχνικής

Η τεχνική για τη δημιουργία σπόρων σπόρων ανακαλύφθηκε εκ νέου από τον ιαπωνικό πρωτοπόρο φυσικής καλλιέργειας Μασανόμπου Φουκουόκα. Η τεχνική χρησιμοποιήθηκε επίσης, για παράδειγμα, στην αρχαία Αίγυπτο για την επισκευή αγροκτημάτων μετά την ετήσια πλημμύρα της άνοιξης του Νείλου. Στη σύγχρονη εποχή, κατά την περίοδο του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου ο Φουκουόκα, ενας ο ιαπωνικός κυβερνητικός επιστήμονας φυτών που εργάζεται σε κυβερνητικό εργαστήριο, και που ζούσε στο ορεινό νησί Σικόκου, ήθελε να βρει μια τεχνική που θα αύξανε την παραγωγή τροφίμων χωρίς να απομακρυνθεί από το εκτάσεις που έχουν ήδη διατεθεί για την παραδοσιακή παραγωγή ρυζιού που ευδοκιμούν στα πλούσια ηφαιστειακά εδάφη της Ιαπωνίας.

Κατασκευή

Για να φτιάξετε μια μπάλα σπόρων, γενικά χρειαζονται περίπου πέντε μεζουρες κόκκινου πηλού κατ' όγκο συνδυάζονται με μια μεζουρα σπόρων. Οι μπάλες σχηματίζονται μεταξύ 10mm και 80mm (περίπου 0,4 έως 3,15 ίντσες) σε διάμετρο. Αφού σχηματιστούν οι σφαίρες των σπόρων, πρέπει να στεγνώσουν για 24-48 ώρες πριν από τη χρήση.

Βομβαρδισμός σπόρων

Ιστορία του βομβαρδισμού σπόρων

Ο βομβαρδισμός με σπόρους είναι η πρακτική της εισαγωγής βλάστησης στο έδαφος ρίχνοντας ή θαβωντας τους σπόρους. Έγινε δημοφιλές από τα πράσινα κινήματα όπως η ανταρσία κηπουρική ως τρόπος για να την πρακτικη και ενεργή αναδάσωση.

Οι μπάλες σπόρων χρησιμοποιήθηκαν επίσης πειραματικά σε εναέρια σπορά στην Κένυα το 2016.[1][2] Αυτή ήταν μια προσπάθεια να βελτιωθεί η απόδοση της τυποποιημένης εναέριας σποράς.

Η εναέρια σπορά (ή εναέρια αναδάσωση) είναι η τεχνική διάδοσης σπόρων από ενα αεροπλάνο, ελικόπτερο ή παρόμοια μεταφορά πτήσης. Μπορεί να θεωρηθεί ένας συγκεκριμένος τύπος άμεσης σποράς: ως εκ τούτου, εισάγει σπόρους απευθείας στο χωράφι και συχνά δεν είναι οικονομικό λόγω των ζητημάτων βλάστησης, παρασίτων και αρπαγη σπόρων από τρωκτικά ή άλλα άγρια ζώα. Η μεταφύτευση φυτωρίων από φυτώριο στο χωράφι είναι μια πιο αποτελεσματική τεχνική σποράς.

Η εναέρια σπορά έχει χαμηλή απόδοση και απαιτεί 25% έως 50% περισσότερους σπόρους από ότι οι φυτεμενοι σπόροι για να επιτευχθούν τα ίδια αποτελέσματα.[3] Μερικές φορές χρησιμοποιείται ως τεχνική για την κάλυψη των καλλιεργειών χωρίς να χρειάζεται να περιμένετε την εκτός εποχής κύριας καλλιέργειας.[3] Οι πρώτες προσπάθειες εναέριας αναδάσωσης χρονολογούνται από τη δεκαετία του 1930. Σε αυτήν την περίοδο, τα αεροπλάνα χρησιμοποιήθηκαν για τη διανομή σπόρων σε ορισμένα απρόσιτα βουνά στη Χονολουλού μετά από πυρκαγιές στα δάση.[4] Αυτά τα πειράματα ήταν σε μεγάλο βαθμό ανεπιτυχή, λόγω της κακής διασποράς των σπόρων: οι σπόροι απέτυχαν να αποκτήσουν αρκετή κινητική ενέργεια για να εισέλθουν στο έδαφος και ως εκ τούτου προηγήθηκαν μαζικά. Αυτό με τη σειρά του προκάλεσε προσβολή τρωκτικών στη Χαβάη.[5][6]

Η χρήση μπάλων σπόρων, αντί για απλούς σπόρους, για την πραγματοποίηση εναέριας αναδάσωσης στην Κένυα φαίνεται να είχε τα επιθυμητά αποτελέσματα.[7] Η Chardust Ltd, η εταιρεία που συμμετείχε και διανέμε τις μπάλες σπόρων για αυτό το έργο, ισχυρίζεται ότι έχει πουλήσει και διανείμει πάνω από 7 εκατομμύρια σπόρους, τον Αύγουστο του 2019.[8] Είναι πιθανό, ωστόσο, ότι η πλειοψηφία αυτών των μπάλων σπόρων αναπτύσσεται παραδοσιακά αντί μέσω εναέριου σποράς και δεν υπάρχουν δημοσιευμένα δεδομένα που να υποστηρίζουν τα οφέλη από τη χρήση μπάλων σπόρου μέσω εναέριας σποράς.

Το 1987, ο Λιν Γκάρρισον πρότεινε τη δημιουργία ενός έργου εναέριας αναδάσωσης της Αϊτής (HARP), με το οποίο τόνοι σπόρων θα διασκορπίζονταν από ειδικά τροποποιημένα αεροσκάφη. Οι σπόροι θα ενθυλακώνονται σε απορροφητικό υλικό. Αυτή η επικάλυψη θα περιέχει λιπάσματα, εντομοκτόνα/απωθητικά ζώων και ίσως μερικούς σπόρους λαχανικών. Η Αϊτή έχει διτροπική περίοδο βροχών, με βροχόπτωση την άνοιξη και το φθινόπωρο. Οι σπόροι θα μπορούσαν να έχουν υγρανθεί λίγες μέρες πριν από την πτώση, για να ξεκινήσει η βλάστηση. Δυστυχώς, το έργο δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ.

Μια άλλη πιο πρόσφατη ιδέα του έργου ήταν η χρήση δενδρυλλίων αντί σπόρων με ριψη απο αερος.[9] Τα δενδρύλλια θα περικλείονταν σε ανθεκτικά και βιοαποικοδομήσιμα δοχεία που θα λειτουργούσαν ως βλήματα και θα διαπερνούσαν το έδαφος με υψηλή ταχύτητα. Αυτό πιθανότατα εγγυάται καλύτερη απόδοση σε σύγκριση με την απλή εναέρια σπορά ή ακόμη και τον βομβαρδισμό σπόρων.

Αυτό το έργο αναπτύχθηκε το 1999 από μια εταιρεία με την επωνυμία Aerial Reforestation Inc, στο Νιούτον της Μασαχουσέτης, με βάση μια πρωτότυπη ιδέα του πιλότου Τζακ Γουόλτερς.[10] Η εταιρεία σχεδίαζε να χρησιμοποιήσει στρατιωτικά αεροσκάφη C-130, που παραδοσιακά χρησιμοποιούμενα για την τοποθέτηση ναρκών ξηράς σε πεδία μάχης.[11] Σύμφωνα με το 2019, η εταιρεία δεν φαίνεται να λειτουργεί πια.[12] Άλλοι ερευνητές εξακολουθούν να διερευνούν τις δυνατότητες αυτών των "βελάκια εναέριων δενδρυλλίων", βελτιώνοντας την αεροδυναμική τους για να επιτύχουν καλύτερη διείσδυση στο έδαφος και συνεπώς υψηλότερες αποδόσεις αναδάσωσης.[13] Απαιτείται περισσότερη έρευνα για να εκτιμηθεί ακριβώς η απόδοσή τους έναντι άλλων μεθόδων αναδάσωσης.

Η πιο πρόσφατη προσπάθεια στο Seed Bombing πραγματοποιείται από την DroneSeed, μια εταιρεία που έχει τεθεί σε λειτουργία το 2019. Ισχυρίζονται ότι έχουν επινοήσει μια ιδιόκτητη βόμβα σπόρων που είναι ικανή να αποτρέψει τα ζώα από την κατανάλωση των σπόρων και, χρησιμοποιώντας ένα μείγμα διαφορετικών σπόρων στην ίδια βόμβα, για να μεγιστοποιήσει την απόδοση των εργασιών φύτευσης δέντρων.[14] Δεδομένης της εστίασης αυτής της εταιρείας στην ανακούφιση από καταστροφές, θεώρησαν ότι τα δενδρύλλια βελάκια δεν αποτελούν αποτελεσματική λύση, δεδομένου ότι "οι προμηθευτές φυτωρίων δεν έχουν ικανότητα αναδάσωσης μετά από μεγάλες πυρκαγιές - ειδικά σε επαναλαμβανόμενες πυρκαγιές"[14]

Σκοπιμότητα και αδυναμίες

Παρά τη χαμηλή απόδοση, το ενδιαφέρον για εναέρια σπορά έχει αυξηθεί πρόσφατα, ενώ αναζητά ένα γρήγορο σύστημα για την αναδάσωση και την καταπολέμηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Το πλεονέκτημα της χρήσης αεροπλάνου/ελικοπτέρου είναι η ικανότητα γρήγορης σποράς μεγάλων περιοχών, ακόμη και απομακρυσμένων περιοχών, αλλιώς μη πρακτική για χρήση σε ενεργή αναδάσωση.

Επομένως, η εναέρια σπορά ταιριάζει καλύτερα σε τοποθεσίες των οποίων η απομακρυσμένη περιοχή, η τραχύτητα, η δυσκολία πρόσβασης ή ο αραιός πληθυσμός καθιστούν δύσκολη τη φύτευση φυτωρίων. Είναι ιδιαίτερα κατάλληλο για "προστατευόμενα δάση" επειδή τα ελικόπτερα ή τα αεροπλάνα μπορούν εύκολα να απλώσουν σπόρους σε απότομες πλαγιές ή απομακρυσμένες λεκάνες απορροής και απομονωμένες ξηρές περιοχές. Φαίνεται επίσης κατάλληλο για χρήση σε περιοχές όπου μπορεί να υπάρχει έλλειψη εξειδικευμένων εργαζομένων, εποπτών και πόρων για αναδάσωση. Έχει τη δυνατότητα να συμβάλει στην αύξηση της παραγωγής δένδρων για ζωοτροφές, τρόφιμα και μέλι, καθώς και ξύλο για καύσιμα, στύλους, ξυλεία, κάρβουνο και πολτό.

Οι μπάλες σπόρων και η εναέρια αναδάσωση είναι πολύ ευαίσθητες σε περιβαλλοντικές συνθήκες. Η ανάπτυξη σπόρων μπορεί να μην είναι πρακτική σε ορισμένες περιπτώσεις, επειδή ο τοπος μπορεί να απαιτεί προετοιμασία ή η σεζόν μπορεί να είναι λανθασμένη. Για να βλαστήσουν με επιτυχία, οι σπόροι συνήθως πρέπει να πέφτουν απευθείας στο ορυκτό έδαφος και όχι σε υφισταμενη βλάστηση ή σε μη αποσπασμένη οργανική ύλη. Όπου η οργανική ύλη έχει συσσωρευτεί πυκνά, ο τοπος πρέπει κανονικά να καεί, να αυλακωθεί ή να αφαιρεθεί. Η διαταραχή του εδάφους που απομένει μετά την υλοτομία είναι αρκετή. Το τραχύ έδαφος είναι πιο επιδεκτικό στη μετάδοση σποράς, αλλά οι αποδόσεις είναι συνήθως χαμηλές ακόμη και στις καλύτερες συνθήκες.

Σε ορισμένες τοποθεσίες μπορεί να είναι απαραίτητη η προετοιμασία του εδάφους. Η προετοιμασία του τόπου και η λειτουργία σποράς πρέπει να είναι καλά συντονισμένες ώστε να ανταποκρίνονται στις βιολογικές απαιτήσεις για γρήγορη βλάστηση και επιβίωση σποράς. Οι ξηροί χώροι μπορεί να πρέπει να ξεφορτωθούν ή να απορριφθούν ειδικά για να βελτιστοποιηθεί η βροχόπτωση που φτάνει στον σπόρο. Οι υπερβολικά υγρές τοποθεσίες μπορεί να χρειαστεί να ξεφορτωθούν ή να στραγγιστούν.

Ο βαθμός της κλίσης του πεδίου δεν είναι κρίσιμος όσο οι σπόροι βρίσκουν ένα δεκτικό τοπο εγκαταστασης τους. Απότομες λεκάνες απορροής, διαβρωμενές βουνοπλαγιές, γυμνές πλαγιές και όχθες όπου η βλάστηση είναι αραιή είναι συχνά κατάλληλα για εναέρια σπορά (ωστόσο, σε ορισμένες απότομες πλαγιές με λείο, γυμνό έδαφος, η βροχή μπορεί να ξεπλένει τους σπόρους πολύ εύκολα για επιτυχή σπορά).

Οι ξηρές περιοχες και οι σαβάνες (για παράδειγμα, εκείνες όπου οι ετήσιες βροχοπτώσεις είναι κάτω από 800 mm) χρειάζονται περισσότερο την αναδάσωση. Αυτές είναι περιοχές όπου η εναέρια σπορά έχει κατ' αρχήν εξαιρετικό δυναμικό. Περιλαμβάνουν τεράστιες εκτάσεις αχρησιμοποίητων ή κακώς χρησιμοποιημένων εκτάσεων που έχουν αραιή κάλυψη δέντρων και δεν περιορίζονται σε ιδιωτικές εκμεταλλεύσεις γης, επομένως είναι γενικά προσβάσιμες σε αεροσκάφη. Τα εγγενή δέντρα (όπως είδη ακακίας και άλλα γένη) σε αυτές τις περιοχές είναι γενικά καλά προσαρμοσμένα για επιβίωση υπό δύσκολες συνθήκες πεδίου. Αυτά δεν είναι είδη για ξυλεία όσο και για καυσόξυλα, ζωοτροφές, φρούτα, κόμμεα, έλεγχο της διάβρωσης και άλλες τέτοιες χρήσεις.

Ως προϋπόθεση για οποιαδήποτε μέθοδο αναδάσωσης, τα επιλεγμένα είδη πρέπει να προσαρμοστούν στη θερμοκρασία, τη διάρκεια της εποχής καλλιέργειας, τις βροχοπτώσεις, την υγρασία, τη φωτοπερίοδο και άλλα περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά της περιοχής. Στην ιδανική περίπτωση, πριν πραγματοποιηθεί η εναέρια σπορά, πρέπει να δημιουργηθούν δοκιμαστικά οικόπεδα για να δοκιμαστούν αυτά τα είδη που είναι πιο πιθανό να βλαστήσουν και να αναπτυχθούν επιτυχώς στις επιλεγμένες περιοχές. Ακόμα και όταν ένα είδος έχει τα σωστά χαρακτηριστικά, μπορεί να είναι συνετό να δοκιμάσετε σπόρους διαφορετικών προελεύσεων για να βρείτε αυτά που ταιριάζουν καλύτερα στην τοποθεσία.

Τα χαρακτηριστικά που καθιστούν ένα συγκεκριμένο είδος περισσότερο ή λιγότερο κατάλληλο για εναέρια σπορά περιλαμβάνουν:

  • μέγεθος σπόρου
  • διαθεσιμότητα σπόρων
  • ικανότητα του σπόρου να βλαστήσει στην επιφάνεια του εδάφους
  • ταχύτητες βλάστησης και ανάπτυξης φυτών
  • ικανότητα αντοχής σε ακραίες θερμοκρασίες και παρατεταμένες ξηρές περιόδους (ορθόδοξοι σπόροι)
  • ικανότητα ανοχής των εδαφικών συνθηκών
  • ελαφριά ανοχή
  • σταθερότητα των σπόρων όταν αποθηκεύονται σε μεγάλες ποσότητες
  • καταλληλότητα του σπόρου για χειρισμό με μηχανικές συσκευές σποράς,
  • ταχύτητα ανάπτυξης μιας βαθιας ρίζας από φυτά για να τους επιτρέψει να αντέχουν σε αντίξοες κλιματολογικές συνθήκες κατά την περίοδο μετά τη βλάστηση.

Τα είδη με πολύ εύγευστους σπόρους έχουν μικρή προοπτική επιτυχίας, επειδή η άγρια φύση τρώει τους σπόρους πριν έχει την ευκαιρία να βλαστήσουν, εκτός εάν έχει σφαιροποιηθεί. Επίσης, οι μικροί σπόροι και οι ελαφριοί, σκασμένοι σπόροι είναι πιο πιθανό να παρασύρθουν στον άνεμο, οπότε είναι πιο δύσκολο να στοχεύσουν κατά τη διάρκεια της πτώσης. Οι μικροί σπόροι, ωστόσο, πέφτουν σε ρωγμές και είναι πιο πιθανό να καλυφθούν με χώμα, αυξάνοντας έτσι τις πιθανότητες επιβίωσής τους. Η εναέρια σπορά μπορεί να αποδειχθεί ότι λειτουργεί καλύτερα με τα "πρωτοποριακά" είδη, τα οποία βλαστάνονται γρήγορα σε ανοιχτές τοποθεσίες, είναι προσαρμοσμένα για ανάπτυξη σε γυμνές ή διαταραγμένες περιοχές και αναπτύσσονται καλά στο άμεσο ηλιακό φως.

Μέθοδοι ανάπτυξης εναέριων σποράς

Crop Spraying Aircraft

Είναι η πιο κοινή μέθοδος και αυτή που ασκείται από την Farmland Aviation, στην Κένυα, μία από τις λίγες εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε αυτόν τον τομέα. Ισχυρίζονται ότι μπορούν να εξαπλώσουν έως και έξι τόνους σπόρων δέντρων ανά ώρα σε δεκάδες χιλιάδες στρέμματα.

Μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα

Μέχρι πρόσφατα (2017), τα drones δεν είχαν χρησιμοποιηθεί στην εναέρια σπορά. Η χαμηλή χωρητικότητα και το εύρος ωφέλιμου φορτίου των UAV τους περιορίζει για τις περισσότερες εφαρμογές εναέριας σποράς. Ωστόσο, ένα drone που αναπτύχθηκε από την Parrot SA και την BioCarbon Engineering έλυσε αυτό το ζήτημα. Είναι σε θέση να ρίχνει 100.000 λοβούς την ημέρα.[15][16]

Αλεξίπτωτο πλαγιάς

Αυτή η μέθοδος ανάπτυξης δοκιμάζεται στην Κένυα και διατηρεί υποσχέσεις για μεγάλα ποσοστά αναδάσωσης λόγω του χαμηλού κόστους, της χαμηλής ταχύτητας και του υψομέτρου, ακόμη και αν ο ρυθμός ψεκασμού σπόρων είναι πιθανό να είναι πολύ πιο αργός από την ανάπτυξη με αεροσκάφος.

Αντάρτικη κηπουρική

Ο όρος «πράσινος βοηθός σπόρων» χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από στο Λίζ Κρίστι το 1973 όταν ξεκίνησαν οι «πράσινοι αντάρτες».[17] Οι πρώτοι πράσινοι βοηθοί σπόρου κατασκευάστηκαν από προφυλακτικά γεμάτα με σπόρους ντομάτας και λιπάσματα.[18] Πετάχτηκαν πάνω από φράχτες σε άδεια οικόπεδα στη Νέα Υόρκη για να κάνουν τις γειτονιές να φαίνονται καλύτερες. Ήταν το ξεκίνημα του κινήματος της αντάρτικης κηπουρικής.[19]

Δείτε επίσης

Παραπομπές

Περαιτέρω ανάγνωση

  • Smith, K. (2007). The guerilla art kit. Princeton Architectural Press.
  • Huxta, B. (2009). Garden-variety graffiti. Organic gardening, 2009.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

  1. Cookswell Jikos (2016-08-07), Dryland aerial forest restoration using biochar seedballs - Kenya Aug 2106, https://www.youtube.com/watch?v=9xl0Bj1R8Yk, ανακτήθηκε στις 2018-03-25 
  2. Aerial tree seeding for landscape forest restoration in East Africa, http://treeseedlist.blogspot.com/2016/06/aerial-tree-seeding-for-forest.html, ανακτήθηκε στις 2019-08-28 
  3. 3,0 3,1 U.S. Dept. of Agriculture, Aerial seeding of cover crop, https://prod.nrcs.usda.gov/Internet/FSE_DOCUMENTS/stelprdb1167304.pdf, ανακτήθηκε στις 2019-08-28 
  4. Horton, Jennifer. «Could military strategy win the war on global warming?». How Stuff Works. Ανακτήθηκε στις 6 Απριλίου 2012. 
  5. Stewart, Jack, Lecture on Reforestation by Aerial Darts, University of Glasgow 2016, https://www.youtube.com/watch?v=cBslqoJ2gvs, ανακτήθηκε στις 2019-08-28 
  6. Chimera, Charles (2009-11-18), Could poor seed dispersal contribute to predationby introduced rodents in a Hawaiian dry forest?, http://userwww.sfsu.edu/parker/bio840/pdfs/2012StudentPapers/EricaWKatyN/SeedDispHIDryForestRodents.pdf, ανακτήθηκε στις 2019-08-28 
  7. Daily Nation (2017-12-09), Meet the squad bombing forests to grow more trees, https://www.nation.co.ke/business/seedsofgold/Meet-the-squad-bombing-forests-to-grow-more-trees/2301238-4220260-m8hec0/index.html, ανακτήθηκε στις 2019-08-28 
  8. Kinyanjui, Teddy, Throw and Grow Seedballs Kenya, http://www.seedballskenya.com/about/4592985893, ανακτήθηκε στις 2019-08-28 
  9. Horton, Jennifer. «Could military strategy win the war on global warming?». How Stuff Works. Ανακτήθηκε στις 6 Απριλίου 2012. 
  10. Brown, Paul (2 Σεπτεμβρίου 1999). «Aerial bombardment to reforest the earth». The Guardian. Ανακτήθηκε στις 9 Ιουνίου 2011. 
  11. Horton, Jennifer. «Could military strategy win the war on global warming?». How Stuff Works. Ανακτήθηκε στις 6 Απριλίου 2012. 
  12. «The Ups and Downs of Aerial Reforestation». 19 Μαΐου 2016. Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2019. 
  13. Stewart, Jack, Lecture on Reforestation by Aerial Darts, University of Glasgow 2016, https://www.youtube.com/watch?v=cBslqoJ2gvs, ανακτήθηκε στις 2019-08-28 
  14. 14,0 14,1 «DroneSeed Official Website». 27 Οκτωβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 27 Οκτωβρίου 2019. 
  15. Spray Tree Seeds From the Sky to Fight Deforestation
  16. New Drone Plans an Ambitious Mission to Plant 100,000 Trees a Day
  17. «Our History | Green Guerillas». www.greenguerillas.org. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2017. 
  18. «How Guerrilla Gardening Works». How Stuff Works. Ανακτήθηκε στις 12 Σεπτεμβρίου 2017. 
  19. Robinson, Joe (29 Μαΐου 2008). «Guerrilla gardener movement takes root in L.A. area». L.A. Times. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουνίου 2014.