Δίκη του Χάρκοβο

Η Δίκη του Χάρκοβο (αγγλικά: Kharkov Trial)ήταν μια δίκη για εγκλήματα πολέμου που διεξήχθη από ένα σοβιετικό στρατιωτικό δικαστήριο το Δεκέμβριο του 1943 στο Χάρκοβο της Σοβιετικής Ένωσης. Οι κατηγορούμενοι περιελάμβαναν έναν σοβιετικό συνεργάτη, καθώς και προσωπικό του γερμανικού στρατού, της αστυνομίας και των SS που ήταν υπεύθυνοι για την εφαρμογή των επαγγελματικών πολιτικών κατά τη διάρκεια του γερμανικού-σοβιετικού πολέμου του 1941-45. Η δίκη ήταν η πρώτη φορά που ένα γερμανικό στρατιωτικό προσωπικό δικάστηκε για εγκλήματα πολέμου από τους Συμμάχους κατά τη διάρκεια και μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Ο Κωνσταντίν Σιμόνοφ υπηρέτησε ως ανταποκριτής πολέμου κατά τη διάρκεια της δίκης.

Ιστορικό

Οι μονάδες του γερμανικής Βέρμαχτ κατέλαβαν για πρώτη φορά το Χάρκοβο στις 23-24 Οκτωβρίου 1941. Οι γερμανικές δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένων των Einsatzgruppen (κινητών ομάδων θανάτου), σκότωσαν δεκάδες χιλιάδες Εβραίους, καθώς και κομμουνιστές, σοβιετικούς αιχμάλωτους πολέμου και άλλους «ανεπιθύμητους». Χρησιμοποιήθηκαν όπλα, κρεμάλες και φορτηγά αερίου. Δεκαπέντε χιλιάδες Εβραίοι δολοφονήθηκαν στις 15 Δεκεμβρίου 1941 σε μαζική εκτέλεση στο Ντρομπίτσκυ Γιαρ.

Η πόλη ανακτήθηκε προσωρινά από τον Κόκκινο Στρατό τον Φεβρουάριο του 1943 και έπειτα από τη Βέρμαχτ τον Απρίλιο του 1943. Ήδη την άνοιξη του 1943 οι σοβιετικές αρχές ανακάλυψαν μαζικούς τάφους των θυμάτων, κυρίως Εβραίων. Μέχρι τη στιγμή που το Χάρκοβο απελευθερώθηκε για τον Αύγουστο του 1943, ουσιαστικά κανένας Εβραίος δεν επέζησε στην πόλη.

Ακροαματική Διαδικασία

Το δικαστήριο άκουσε την υπόθεση εναντίον τεσσάρων κατηγορουμένων, ενός σοβιετικού συνεργάτη και τριών Γερμανών, μελών των δυνάμεων της Βέρμαχτ, της αστυνομίας και των SS, αντίστοιχα. Κατηγορήθηκαν τόσο βάσει του σοβιετικού όσο και του διεθνούς δικαίου, αλλά και των Διακηρύξεων της Μόσχας. Οι κατηγορούμενοι κατηγορήθηκαν για συμμετοχή στις δολοφονίες Σοβιετικών πολιτών, ενώ ο συνεργάτης κατηγορήθηκε για προδοσία. Εισαγγελείς, δικηγόροι υπεράσπισης και δικαστές ήταν όλοι στρατιωτικοί. Μια ιατροδικαστική ομάδα έξι ατόμων παρείχε μαρτυρίες εμπειρογνωμόνων και μια έκθεση που κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο τρόπος των δολοφονιών ήταν συνέπεια των εκτελέσεων και την χρήση αερίου.

Οι κατηγορούμενοι παραδέχθηκαν τα εγκλήματα και τα περιέγραψαν λεπτομερώς, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης των φορτηγών αερίου, των μαζικών εκτελεσεων και των δολοφονίων γυναικών και παιδιών, που ενθαρρύνονταν και επιβραβεύτηκαν στη συνέχεια από τους ανωτέρους τους. Η στρατηγική του δικηγόρου υπεράσπισης ισοδυναμούσε με το επιχείρημα ότι οι κατηγορούμενοι ακολουθούσαν εντολές. Η εισαγγελία αναγνώρισε ότι οι κατηγορούμενοι ενεργούσαν κατ' ανώτατο όριο, αλλά το απέρριψαν ως βάσιμη υπεράσπιση, χρησιμοποιώντας την απόφαση των δικών για εγκλήματα πολέμου της Λειψίας ως προηγούμενο. Η δίκη ολοκληρώθηκε στις 18 Δεκεμβρίου 1943 με καταδικαστικές αποφάσεις. Οι καταδικασθέντες εκτελέστηκαν την επόμενη μέρα. Ολα τα έγγραφα της δίκης δημοσιεύθηκαν στα Αγγλικά για ένα διεθνές κοινό.

Βιβλιογραφία

• Bazyler, Michael J.· Tuerkheimer, Frank M. (2014). Forgotten Trials of the Holocaust. New York: New York University Press. ISBN 9781479886067. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• "The people's verdict : a full report of the proceedings at the Krasnodar and Kharkov German atrocity trials"