Ελληνικές βουλευτικές εκλογές Μαΐου 1915: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
→<άνοιγμα>: Bullets για τα αποτελέσματα Ενημερωση αποτελεσματων εδρων από Νικολακοπουλο(186+6ανεξαρτητοι=192, οχι 189). Ενημερωση λινκ με λιστα βουλευτων ολων των εκλογων 1822-1935 απευθείας στο σιτε της Ελληνικης Βουλης. Χρηση του Φεντερασιον για βουλευετες Αριστερας. Επεξήγηση καινφανούς Κομματος Εθνικοφρόνων. |
Μετακινηση και ενοποίηση bullets από <ανοιγμα> στην επόμενη ενότητα για τα Αποτελέσματα. |
||
Γραμμή 1:
Οι '''εκλογές της Δευτέρας [[31 Μαΐου]] [[1915]]''' πραγματοποιήθηκαν από την (διορισμένη από τον [[Κωνσταντίνος Α΄ της Ελλάδας|Βασιλιά Κωνσταντίνο]]) υπηρεσιακή [[Κυβέρνηση Δημητρίου Γούναρη 1915|κυβέρνηση του Δημητρίου Γούναρη]] και τις κέρδισε το «[[Κόμμα Φιλελευθέρων (Ελλάδα)|Κόμμα των Φιλελευθέρων»]] με ευρεία πλειοψηφία, και ενώ το διακύβευμά τους, εν είδει δημοψηφίσματος, ήταν η συμπαράταξη της χώρας με τις δυνάμεις της [[Τριπλή Συνεννόηση|Τριπλής Αντάντ]] στον [[Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Α' Παγκόσμιο Πόλεμο]], σε αντίθεση με τη "διαρκή ειρήνη" του Βασιλιά, που εξυπηρετούσε τις [[Κεντρικές Δυνάμεις]].<ref name=":0">[[Ηλίας Νικολακόπουλος]]: «ΟΙ ΕΚΛΟΓΕΣ 1910 - 1920: Ελευθέριος Βενιζέλος από τον θρίαμβο στην ήττα», https://eclass.uoa.gr/modules/document/?course=PSPA154</ref><ref>''«(...)Οπότε, μετά τις εκλογές, ο Γούναρης συνέχισε να κυβερνά το κράτος, αφού ο ασθενής βασιλιάς δεν μπορούσε να υπογράψει το διάταγμα για να συγκληθεί η Βουλή και να δώσει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον Βενιζέλο. Η καθυστέρηση δεν θα είχε μεγάλη σημασία σε άλλους καιρούς, αλλά μέσα στη βράση του ευρωπαϊκού πολέμου και ενώ οι Αγγλογάλλοι πίεζαν την Ελλάδα να βγει στον πόλεμο ήταν σαφώς παράγοντας ανωμαλίας.Ο Ιούνιος και ο Ιούλιος πέρασαν με τον Γούναρη πρωθυπουργό, σε αναμονή της ανάρρωσης του Κωνσταντίνου. Οι βενιζελικές εφημερίδες κατηγορούσαν την κυβέρνηση ότι οχυρώνεται πίσω απο την ασθενεια του Κωνσταντίνου για να κρατηθεί στην αρχή ενώ οι κυβερνητικές εφημερίδες μέμφονταν την αντιπολίτευση που δεν σέβεται τη μάχη του βασιλιά για τη ζωή του. Πολύ δηλητήριο χύθηκε αυτούς τους δυο μήνες, κι ο σπόρος του λεγόμενου εθνικού διχασμού άρχισε να ριζώνει.Τελικά στις αρχές Αυγούστου ο βασιλιάς συγκάλεσε τη Βουλή και σχηματίστηκε κυβέρνηση από τον Βενιζέλο, που όμως υπήρξε βραχύβια.(...)''https://sarantakos.wordpress.com/2019/05/31/31may1915/</ref> Προέκυψαν από την παραίτηση του [[Ελευθέριος Βενιζέλος|Ελευθερίου Βενιζέλου]] λόγω της άρνησης του [[Βασιλιάς Κωνσταντίνος Β΄|Βασιλιά Κωνσταντίνου]] να αποσταλεί ελληνικό άγημα στην ανταντική [[εκστρατεία της Καλλίπολης]] ([[Ελλήσποντος|Δαρδανέλια]]), μεσούντος του [[Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Α' Παγκοσμίου Πολέμου]]´,<ref>{{Cite web|url=https://archive.patris.gr/articles/54575/18743|title=Φεβρουάριος 1915 - Οι παραιτήσεις του Βενιζέλου και ο εθνικός διχασμός|last=Μπογδανίδης|first=Κώστας|ημερομηνία=2005-02-22|website=Πατρις καθημερινη πρωiνη εφημεριδα Ηρακλειου|publisher=ΠΑΤΡΙΣ|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200909002646/https://archive.patris.gr/articles/54575/18743|archivedate=2020-09-09|accessdate=2020-09-09}}</ref> γεγονός που σηματοδότησε την έναρξη του [[Εθνικός Διχασμός|Εθνικού Διχασμού]][[File:PdG procession avec icone pro constantin.jpg|thumb|right|Στις 4 Ιουλίου 1915 η θεωρούμενη θαυματουργή εικόνα της [[Παναγία Τήνου|Παναγίας της Τήνου]], η οποία είχε μεταφερθεί από το νησί στην πρωτεύουσα, για να την προσκυνήσει ο Βασιλιάς, τέθηκε και σε δημόσιο προσκύνημα στην Μητρόπολη των Αθηνών, πριν την επιστροφή της στην Τήνο. <br />Με αυτήν την αφορμή, συγκεντρωμένοι Αθηναίοι γιορτάζουν την ανάρρωση του Βασιλιά.<ref>Εφημερίδα "Σκρίπ", φύλλο 5ης Ιουλίου 1915, σελ.2</ref>]]
* Σε αυτές τις εκλογές ψήφισαν πρώτη φορά οι περιοχές της Ελλάδας που είχαν προσαρτηθεί μετά τις νίκες στους [[Βαλκανικοί Πόλεμοι|Βαλκανικούς Πολέμους]] - οι επονομαζόμενες και «Νέες Χώρες» - δηλαδή η Μακεδονία, η Ήπειρος, η Κρήτη και τα νησιά του Αιγαίου.▼
* Το «Κόμμα των Φιλελευθέρων» απέσπασε πλειοψηφία εδρών στο Κοινοβούλιο (192 από 316) , κερδίζοντας όλες τις έδρες της Κρήτης, της Ηπείρου και του ανατολικού Αιγαίου, ενώ διατήρησε την κυριαρχία του στην λεγόμενη «Παλαιά Ελλάδα» (128 από 184), με εξαίρεση Αρκαδία, Λακωνία και Ζάκυνθο.<ref name=":0" /> ▼
* Αντίθετα, ηττήθηκε κατά κράτος στην Μακεδονία, όπου οι εθνικοθρησκευτικές μειονότητες έβλεπαν τον Βενιζέλο και την Ελλάδα ως υποδουλωτή τους, και ψήφισαν μαζικά τους αντίπαλους υποψήφιους του πρωτοεμφανιζόμενου «[[Κόμμα Εθνικοφρόνων|Κόμματος των Εθνικοφρόνων»]]. ▼
* Το «Κόμμα των Εθνικοφρόνων» συμπήχθηκε τότε στη βάση της ταύτισης της βασιλοφροσύνης με την εθνικοφροσύνη, καθώς και του αντι-βενιζελισμού, και συμπεριέλαβε και 2 βουλευτές της [[Φεντερασιόν]] (και κατόπιν του [[Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα Ελλάδος|ΣΕΚΕ]]) στη Μακεδονία, εγκαινιάζοντας την ανάμειξη του Παλατιού,πλέον, και στις εκλογές.<ref name=":0">[[Ηλίας Νικολακόπουλος]]: «ΟΙ ΕΚΛΟΓΕΣ 1910 - 1920: Ελευθέριος Βενιζέλος από τον θρίαμβο στην ήττα», https://eclass.uoa.gr/modules/document/?course=PSPA154</ref>▼
Παρά την ξεκάθαρη νίκη του Ελευθερίου Βενιζέλου, [[Κυβέρνηση Ελευθερίου Βενιζέλου 1915|ο σχηματισμός της κυβέρνησής του]] θα καθυστερήσει, επισήμως, από το Βασιλιά Κωνσταντίνο λόγω ασθένειας του, και θα πραγματοποιηθεί τελικά στις [[10 Αυγούστου]] του [[1915]], παρατείνοντας έτσι τη στρατηγική της "διαρκούς ειρήνης" του.
Ωστόσο η νέα κυβέρνηση Βενιζέλου δεν θα μακροημερεύσει. Η εμπλοκή του Πρωθυπουργού Βενιζέλου στην απόβαση [[Στρατιά της Ανατολής|αγγλο-γαλλικών στρατευμάτων]] της [[Τριπλή Συνεννόηση|Αντάντ]] στη Θεσσαλονίκη για βοήθεια της [[Βασίλειο της Σερβίας|Σερβίας]] (παρότι η χώρα επίσημα ήταν ακόμα ουδέτερη), και το 2ο βέτο του Βασιλιά Κωνσταντίνου στη μερική επιστράτευση για τη βοήθεια της [[Βαλκανικός Συνασπισμός|συμμάχου]] αυτής χώρας (παρότι η κυβέρνηση είχε μόλις λάβει ψήφο εμπιστοσύνης από την Βουλή για αυτο), θα οδηγήσει τον βασιλιά να τον αποπέμψει. Αργότερα ο Βασιλιάς θα διαλύσει και τη βουλή, αφού η [[Κυβέρνηση Αλέξανδρου Ζαΐμη 1915|«λύση Ζαΐμη»]] δεν έγινε αποδεχτή από τη βενιζελική πλειοψηφία της, και διόρισε Πρωθυπουργό τον [[Στέφανος Σκουλούδης|Στέφανο Σκουλούδη]], προκηρύσσοντας νέες εκλογές για τις [[6 Δεκεμβρίου]] [[1915]], στις οποίες δεν συμμετείχε το «Κόμμα των Φιλελευθέρων», ως διαμαρτυρία για τις παραπάνω συνταγματικές παραβιάσεις, και τις οπόιες κέρδισε το «[[Κόμμα Εθνικοφρόνων|Κόμμα Εθνικοφρόνων»]], εντείνοντας έτσι τον Εθνικό Διχασμό.
== Αποτελέσματα ==
▲*
▲* Το «Κόμμα των Φιλελευθέρων» απέσπασε πλειοψηφία εδρών στο Κοινοβούλιο (192 από 316) , κερδίζοντας όλες τις έδρες της Κρήτης, της Ηπείρου και του ανατολικού Αιγαίου, ενώ διατήρησε την κυριαρχία του στην λεγόμενη «Παλαιά Ελλάδα» (128 από 184), με εξαίρεση Αρκαδία, Λακωνία και Ζάκυνθο.<ref name=":0" />
▲* Αντίθετα, ηττήθηκε κατά κράτος στην Μακεδονία, όπου οι εθνικοθρησκευτικές μειονότητες έβλεπαν τον Βενιζέλο και την Ελλάδα ως υποδουλωτή τους, και ψήφισαν μαζικά τους αντίπαλους υποψήφιους του πρωτοεμφανιζόμενου «[[Κόμμα Εθνικοφρόνων|Κόμματος των Εθνικοφρόνων»]].
▲* Το «Κόμμα των Εθνικοφρόνων» συμπήχθηκε τότε στη βάση της ταύτισης της βασιλοφροσύνης με την εθνικοφροσύνη, καθώς και του αντι-βενιζελισμού, και συμπεριέλαβε και 2 βουλευτές της [[Φεντερασιόν]] (και κατόπιν του [[Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα Ελλάδος|ΣΕΚΕ]]) στη Μακεδονία, εγκαινιάζοντας την ανάμειξη του Παλατιού,πλέον, και στις εκλογές.<ref name=":0"
*'''Εκλογικό Σύστημα''' : [[Πλειοψηφικό σύστημα|Πλειοψηφικό]] με ευρεία και στενή περιφέρεια. Η ψηφοφορία έγινε με σφαιρίδιο
*'''Εκλογικός Νόμος''' : Άρθρο 66 του [[Σύνταγμα της Ελλάδος του 1911|Συντάγματος του 1911]] - Εκλογικός νόμος ''ΧΜΗ΄'' του [[1877]] και ''ΓΡΙΣΤ΄'' του [[1906]] <ref>ΦΕΚ Α 136/ 1906</ref>
*'''Εκλογικές περιφέρειες''' : 19
*'''Εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι''': 1.300.000 <small>(περίπου)</small><ref>Ηλίας Νικολακόπουλος, σελ.36</ref>
*'''Ψήφισαν''' : 687.000<ref name=":0" />
| |||