Κατεχόμενη Λευκωσία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Αφαιρέθηκε ανακατεύθυνση προς το Βόρεια Λευκωσία
Ετικέτες: Αφαιρέθηκε ανακατεύθυνση Χειροκίνητη αναστροφή Αναιρέθηκε μεγάλη προσθήκη
μ Αναστροφή της επεξεργασίας από τον 213.7.66.123 (συνεισφ.), επιστροφή στην τελευταία εκδοχή υπό NikosLikomitros
Ετικέτες: Νέα ανακατεύθυνση Επαναφορά
Γραμμή 1:
#ΑΝΑΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ [[Βόρεια Λευκωσία]]
{{Πόλη
| Πόλη = Βόρεια Λευκωσία<br />Lefkoşa
| Έμβλημα = Nicosia municipal logo - Turkey.jpg
| Σημαία =
| Χάρτης =
| Εικόνα = North Nicosia collage.png
| Λεζάντα = Από επάνω αριστερά: Το ιστορικό τμήμα της Βόρειας Λευκωσίας, το [[Μπουγιούκ Χαν]], ουρανοξύστες επί της [[Λεωφόρος Μπεντρετίν Ντεμιρέλ|Λεωφόρου Μπεντρετίν Ντεμιρέλ]] (το κτίριο στα δεξιά είναι το υψηλότερο κτίριο στην Βόρεια Λευκωσία), θέα από το πολιτισμικό κέντρο επί της [[Λεωφόρος Μεχμέτ Ακίφ|Λεωφόρου Μεχμέτ Ακίφ]], η [[Πλατεία Ατατούρκ]] στην καρδιά της παλιάς πόλης, το Δημαρχείο της Βόρειας Λευκωσίας και το [[Τέμενος Σελιμιγιέ (Λευκωσία)|Τέμενος Σελιμιγιέ]].
| pushpin_map = Κύπρος
| Χώρα = {{flag|Northern Cyprus}}
| Περιφέρεια = [[Επαρχία Λεφκόσα]]
| Νομός =
| Πληθυσμός = 49.868
| Απογραφή = [[2006]]
| Έκταση =
| Υψόμετρο =
| ΤαχυδρομικόςΚωδικός =
| Δήμαρχος = [[Μεχμέτ Χαρμαντσί]] ([[TDP]])
| Ιστοσελίδα = {{flagicon|Northern Cyprus}} [http://www.lefkosaturkbelediyesi.org Τουρκικός Δήμος Λευκωσίας]
}}
 
Η '''Βόρεια Λευκωσία''' ([[τουρκική γλώσσα|τουρκικά]]: ''Kuzey Lefkoşa''), είναι η πρωτεύουσα και μεγαλύτερη σε πληθυσμό πόλη του ''[[de facto]]'' κράτους της [[Βόρεια Κύπρος|Βόρειας Κύπρου]], η οποία αναγνωρίζεται από τη [[Δημοκρατία της Κύπρου]] και τα [[Ηνωμένα Έθνη]] ως κατεχόμενο κυπριακό έδαφος. Αποτελεί το βόρειο τμήμα της πόλης της [[Λευκωσία]]ς και υπάγεται στον [[Δήμος Λεφκόσα|Δήμο Λεφκόσα]]. Ευρισκόμενη επί του ποταμού [[Πεδιαίος|Πεδιαίου]] και σχεδόν στο κέντρο του νησιού, αποτελεί έδρα της κυβέρνησης, καθώς και το σημαντικότερο επιχειρηματικό κέντρο του αυτονακηρυγμένου κράτους.
 
Μετά τις [[διακοινοτικές Ταραχές του 1963]], η πρωτεύουσα της Κυπριακής Δημοκρατίας χωρίστηκε σε δύο κοινότητες μεταξύ [[Ελληνοκύπριοι|Ελληνοκυπρίων]] και [[Τουρκοκύπριοι|Τουρκοκυπρίων]] στα νότια και βόρεια αντιστοίχως.<ref>{{cite web|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field%28DOCID+cy0023%29 |title=Cyprus |publisher=Lcweb2.loc.gov |date=1967-11-20 |accessdate=2013-03-26}}</ref><ref>indley, Dan. [http://books.google.com/books?id=cKm7VWIbkwsC&pg=PA87&dq=Green+Line+cyprus+1964&hl=en&ei=3pBCTtaWF5PA8QP55YG1CQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=9&ved=0CFgQ6AEwCA#v=onepage&q=Green%20Line%20cyprus%201964&f=false Promoting peace with information: transparency as a tool of security regimes] (2007) Princeton University Press, p.87</ref> Το πραξικόπημα της ελληνικής [[Δικτατορία των Συνταγματαρχών|Δικτατορίας των Συνταγματαρχών]] για την ανατροπή του Μακαρίου και την προσάρτηση του νησιού στην Ελλάδα το 1974 οδήγησε στην [[τουρκική εισβολή στην Κύπρο]], με την παγκόσμια κοινότητα να θεωρεί, έκτοτε, την Βόρεια Λευκωσία ως έδαφος υπό τουρκική κατοχή.
 
Ο τωρινός πληθυσμός της Βόρειας Λευκωσίας ανέρχεται στις 49.868 κατοίκους.<ref>[http://nufussayimi.devplan.org/Nufus-nitelikleri-index.html 2006 Census of the TRNC State Planning Organization - Table 2]</ref> Η Βόρεια Λευκωσία είναι σημαντικής επιχειρηματικής σημασίας, καθώς διαθέτει πολλά εμπορικά καταστήματα, δύο σύγχρονα εμπορικά κέντρα, εστιατόρια και χώρους διασκέδασης. Η πόλη αποτελεί εμπορικό κέντρο και παράγει [[ύφασμα|υφάσματα]], [[δέρμα|δέρματα]], ενώ διαθέτει βιομηχανία [[αγγειοπλαστική]]ς, [[πλαστικό|πλαστικού]], καθώς και άλλων προϊόντων. Η Λευκωσία αποτελεί έδρα δύο τουρκοκυπριακών πανεπιστημίων.
 
==Ιστορία==
[[File:Nicosia Buyuk Han 02.jpg|thumb|250px|right|Το [[Μπουγιούκ Χαν]].]]
[[File:Nicosia 01-2017 img29 Kyrenia Gate.jpg|right|thumb|250px|Η [[Πύλη της Κερύνειας]].]]
 
===Προϊστορία===
Η Λευκωσία κατοικείτο από τις απαρχές της [[Εποχή του Χαλκού|Εποχής του Χαλκού]] κατά το 2500 π.Χ., όταν οι πρώτοι κάτοικοι εγκαταστάθηκαν στην εύφορη πεδιάδα της [[Μεσαορία]]ς.<ref>{{cite web |url=http://www.nicosia.org.cy/english/lefkosia_istoria_arxaia_lefkosia.shtm |title=Nicosia Municipality |publisher=Nicosia.org.cy |date= |accessdate=2012-03-10 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120315231529/http://www.nicosia.org.cy/english/lefkosia_istoria_arxaia_lefkosia.shtm |archivedate=2012-03-15 |url-status=dead }}</ref> Η Λευκωσία κατέστη αργότερα μια [[πόλη-κράτος]] γνωστή ως [[Λήδρα]] ή, μεταγενέστερα, ως ''Ledrae'', ένα από τα συνολικά δώδεκα βασίλεια της Αρχαίας Κύπρου, η οποία χτίστηκε από τους [[Αχαιοί|Αχαιούς]] μετά το τέλος του [[Τρωικός Πόλεμος|Τρωικού Πολέμου]]. {{Citation needed|date=Οκτώβριος 2011}} Ερείπια της παλιάς Λήδρας είναι δυνατό να βρεθούν σήμερα στον λόφο της Αγίας Παρασκευής στα νοτιοανατολικά της πόλης. Μέχρι σήμερα μόνον ένας βασιλιάς της Λήδρας είναι γνωστός, ο [[Ονασαγόρας]]. Το βασίλειο της Λήδρας ήταν αρκετά βραχύβιο. Όσο η Κύπρος τελούσε υπό ασσυριακό έλεγχο, ο Ονασαγόρας, αναφέρεται ότι πλήρωνε φόρο υποτέλειας στον [[Εσαραδδών]] της [[Ασσυρία]]ς το 672 π.Χ. Ανακατασκευασμένη από τον [[Λεύκωνας|Λεύκωνα]], γιο του [[Πτολεμαίος Α΄ Σωτήρ|Πτολεμαίου Α΄]] περί το 300 π.Χ., η Λήδρα περιγράφεται ως μια μικρή σε μέγεθος και ασήμαντη πόλη, επίσης γνωστή με την ονομασία ''Λευκόθεο''. Κύρια ενασχόληση των κατοίκων της πόλης αυτής ήταν η αγροτική καλλιέργεια. Στη διάρκεια αυτής της περιόδου, η Λήδρα δεν είχε ανάπτυξη ανάλογη αυτής που έχαιραν οι υπόλοιπες κυπριακές παράκτιες πόλεις, η οποία βασιζόταν, πρωτίστως, στο εμπόριο.<ref>{{cite web |url=http://www.nicosia.org.cy/english/lefkosia_istoria_lidras.shtm |title=Nicosia Municipality |publisher=Nicosia.org.cy |date= |accessdate=2012-03-10 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120307153813/http://www.nicosia.org.cy/english/lefkosia_istoria_lidras.shtm |archivedate=2012-03-07 |url-status=dead }}</ref>
 
===Ρωμαϊκή και Βυζαντινή Περίοδος===
Κατά την Βυζαντινή περίοδο, η πόλη αναφέρεται και ως ''Λευκουσία'' ή ''Καλλινίκηση''. Τον 4ο αιώνα μ.Χ., η πόλη έγινε έδρα επισκοπής, με πρώτο επίσκοπο τον Όσιο Τριφύλλιο, μαθητή του Αγίου Σπυρίδωνα.<ref>{{cite web|url=http://saintsoftheday108.blogspot.com/2011/06/june-13-saint-tryphillius-trifillios-of.html |title=Saint Tryphillius |publisher=Saintsoftheday108.blogspot.com |date= |accessdate=2012-03-10}}</ref>
 
Μετά την καταστροφή της [[Σαλαμίνα Κύπρου|Σαλαμίνας]] από Αραβικές επιδρομές το 647, η ακόμη υπάρχουσα πρωτεύουσα της Κύπρου, {{Citation needed|date=Οκτώβριος 2011}} η Λευκωσία έγινε η πρωτεύουσα το νησιού προς το 965, όταν και η Κύπρος προσαρτήθηκε από την [[Βυζαντινή Αυτοκρατορία]]. Οι Βυζαντινοί μετέφεραν την έδρα των διοικητικών υπηρεσιών του νησιού στην Λευκωσία, πρωτίστως για λόγους ασφαλείας, καθώς οι παράλιες πόλεις ήταν τις περισσότερες φορές ευάλωτες σε πειρατικές επιδρομές. Έκτοτε, παρέμεινε, έως και σήμερα, πρωτεύουσα της Κύπρου. Στην Λευκωσία ανεγέρθηκε κάστρο, ενώ, ταυτόχρονα, αποτέλεσε και έδρα του τοπικού κυβερνήτη στη διάρκεια της Βυζαντινής κυριαρχίας στο νησί. Τελευταίος Βυζαντινός κυβερνήτης του νησιού ήταν ο [[Ισαάκ Κομνηνός της Κύπρου|Ισάακ Κομνηνός]], ο οποίος αυτοανακηρύχτηκε αυτοκράτορας και κυβέρνησε το νησί από το διάστημα 1183–1191.<ref>{{cite web |url=http://www.nicosia.org.cy/english/lefkosia_istoria_mexri_simera.shtm |title=Nicosia Municipality |publisher=Nicosia.org.cy |date= |accessdate=2012-03-10 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120305172209/http://www.nicosia.org.cy/english/lefkosia_istoria_mexri_simera.shtm |archivedate=2012-03-05 |url-status=dead }}</ref>
 
===Μεσαίωνας===
Καθ'οδόν για τους [[Άγιοι Τόποι|Αγίους Τόπους]] στη διάρκεια της [[Γ΄ Σταυροφορία]]ς το 1187, ο στόλος του [[Ριχάρδος Α΄ της Αγγλίας|Ριχάρδου Α΄ της Αγγλίας]] ταλαιπωρήθηκε από τις καταιγίδες. Ο ίδιος σταμάτησε, αρχικώς, στην [[Κρήτη]] και στη συνέχεια στην [[Ρόδος|Ρόδο]]. Τρία άλλα πλοία συνέχισαν την πορεία τους, ένα εκ των οποίων μετέφερε την [[Ιωάννα της Αγγλίας|Βασίλισσα Ιωάννα της Σικελίας]] και την [[Μπερανζέρ της Ναβάρρας]], μέλλουσα σύζυγο του Ριχάρδου. Δύο από τα πλοία αυτά βυθίστηκαν στη διάρκεια της πορείας, προτού φτάσουν στην Κύπρο, ωστόσο το πλοίο που μετέφερε την Ιωάννα και την Μπερανζέρ κατάφερε να φτάσει με ασφάλεια ως την Λεμεσό. Εκεί, η Ιωάννα αρνήθηκε να αποβιβαστεί, φοβούμενη ότι θα πιανόταν αιχμάλωτη και θα κρατούνταν ως όμηρος από τον Ισαάκ Κομνηνό, ο οποίος είχε ιδιαίτερο μίσος για καθετί φράγκικο. Το πλοίο της παρέμεινε αγκυροβολημένο επί μία ολόκληρη εβδομάδα, έως ότου ο Ριχάρδος φτάσει, τελικά, στις 8 Μαΐου. Εξοργισμένος με την αντιμετώπιση που είχαν η αδερφή του και μέλλουσα σύζυγός του, ο Ριχάρδος εισέβαλε στο νησί.<ref>{{cite web |url=http://www.boisestate.edu/courses/crusades/3rd/07.shtml |title=The Crusades - home page |publisher=Boisestate.edu |date= |accessdate=2012-03-10 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20091001165212/http://www.boisestate.edu/courses/crusades/3rd/07.shtml |archivedate=2009-10-01 |url-status=dead }}</ref>
 
Ο Ριχάρδος πολιόρκησε την Λευκωσία. Τελικώς, συγκρούστηκε και νίκησε τον [[Ισαάκιος Κομνηνός της Κύπρου|Ισαάκ Κομνηνό]] στην [[Τρεμετουσιά]]. Ο Ριχάρδος έγινε, τότε, μόνος κύριος του νησιού, ωστόσο το πούλησε στο [[Τάγμα του Ναού]]. Οι Ναΐτες κυβέρνησαν το νησί έχοντάς το αγοράσει, προηγουμένως, από τον Ριχάρδο τον Λεοντόκαρδο, έναντι του ποσού των 100.000 χρυσών βυζαντίων. Έδρα τους ήταν το [[Κάστρο της Λευκωσίας]]. Την ημέρα του Πάσχα, στις 11 Απριλίου 1192, οι κάτοικοι της Λευκωσίας εξεγέρθηκαν και εκδίωξαν τους Ναΐτες από την πόλη. Έχοντας εκδιώξει τους Ναΐτες, και φοβούμενοι την επιστροφή τους, οι κάτοικοι της Λευκωσίας γκρέμισαν σχεδόν συθέμελα το κάστρο της πόλης.<ref>{{cite web |url=http://www.nicosia.org.cy/english/lefkosia_istoria_rixardos_leontokardos.shtm |title=Nicosia Municipality |publisher=Nicosia.org.cy |date= |accessdate=2012-03-10 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120330152845/http://www.nicosia.org.cy/english/lefkosia_istoria_rixardos_leontokardos.shtm |archivedate=2012-03-30 |url-status=dead }}</ref>
 
Ο [[Γκι ντε Λουζινιάν]], [[Βασιλιάς της Ιερουσαλήμ]], αγόρασε, τότε, την Κύπρο από τους Ναΐτες και εγκατέστησε σε αυτή αριθμό ευγενών και λοιπών τυχοδιωκτών, οι οποίοι προέρχονταν από την [[Βασίλειο της Γαλλίας|Γαλλία]], την [[Βασίλειο της Ιερουσαλήμ|Ιερουσαλήμ]], την [[Κομητεία της Τρίπολης|Τρίπολη]], το [[Πριγκιπάτο της Αντιόχειας]] και το [[Αρμενικό Βασίλειο της Κιλικίας|Βασίλειο της Αρμενίας]]. Ο Γκι μοίρασε τις εκτάσεις που είχε αγοράσει μεταξύ αυτών και η Λευκωσία έγινε πρωτεύουσα του νέου αυτού βασιλείου. Επέβαλε σκληρό φεουδαρχικού τύπου σύστημα διακυβέρνησης και η ευρεία πλειοψηφία των Κύπριων υποβιβάστηκαν στην θέση των δούλων (serfs).<ref>{{cite web |url=http://www.nicosia.org.cy/english/lefkosia_istoria_proteuousa_vasileiou.shtm |title=Nicosia Municipality |publisher=Nicosia.org.cy |date= |accessdate=2012-03-10 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120306214327/http://www.nicosia.org.cy/english/lefkosia_istoria_proteuousa_vasileiou.shtm |archivedate=2012-03-06 |url-status=dead }}</ref> Η Φραγκική εξουσία στην Κύπρο ξεκίνησε από το 1192 και κράτησε έως το 1489. Στη διάρκεια αυτής της περιόδου, η Λευκωσία ήταν πρωτεύουσα του μεσαιωνικού [[Βασίλειο της Κύπρου|Βασιλείου της Κύπρου]], έδρα των βασιλέων του [[Οίκος των Λουζινιάν|Οίκου του Λουζινιάν]], της Λατινικής Εκκλησίας, καθώς και των φραγκικών διοικητικών υπηρεσιών του νησιού. Στη διάρκεια της περιόδου της φραγκικής κυριαρχίας στο νησί, ανεγέρθηκαν τα τείχη της πόλης μαζί με πολλά άλλα παλάτια και κτίρια, συμπεριλαμβανομένου του γοτθικού ρυθμού [[Τέμενος Σελιμιγιέ|Καθεδρικού της Αγίας Σοφίας]]. Οι τάφοι των βασιλέων του [[Οίκος των Λουζινιάν|Οίκου του Λουζινιάν]] βρίσκονται εντός αυτού. Το πρώτο κάστρο των Λουζινιάν ανεγέρθηκε στη διάρκεια της βασιλείας του βασιλιά Ερρίκου Α΄, το 1211. Στις σφραγίδες του βασιλιά και της μητέρας του Αλίκης το 1234, ένα κάστρο με έναν ή δύο πύργους αναπαριστάται μαζί με την επιγραφή ''"CIVITAS NICOSIE"''.<ref>{{cite web |url=http://www.nicosia.org.cy/english/lefkosia_istoria_oxiroseis.shtm |title=Nicosia Municipality |publisher=Nicosia.org.cy |date= |accessdate=2012-03-10 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120305050754/http://www.nicosia.org.cy/english/lefkosia_istoria_oxiroseis.shtm |archivedate=2012-03-05 |url-status=dead }}</ref> Το [[εξώνυμο]] ''"Nicosia"'' έκανε την εμφάνισή του με την άφιξη των Λουζινιάν. Συγκεκριμένα, οι [[Γαλλική γλώσσα|Γαλλόφωνοι]] Σταυροφόροι είτε αδυνατούσαν, είτε αδιαφορούσαν, να προφέρουν την ονομασία ''Λευκωσία'', προτιμώντας την χρήση του όρου ''"Nicosie"'' ο οποίος μεταφράστηκε στα ιταλικά και έγινε, στη συνέχεια, διεθνώς γνωστός ως ''"Nicosia"''. {{Citation needed|date=Οκτώβριος 2011}}
 
[[File:Nicosia by Giacomo Franco.jpg|thumb|alt=Image of map of Nicosia, created in 1597|right|180px|Χάρτης της Λευκωσίας εντός της Κύπρου, ο οποίος χρονολογείται από το 1597.]]
 
Το 1374, η Λευκωσία κατελήφθη και λεηλατήθηκε από τους [[Δημοκρατία της Γένοβας|Γενουάτες]] και το 1426 από τους [[Μαμελούκοι|Μαμελούκους της Αιγύπτου]]. {{Citation needed|date=Οκτώβριος 2011}}
 
Το 1489, όταν η Κύπρος τέθηκε υπό [[Δημοκρατία της Βενετίας|ενετικό]] έλεγχο, η Λευκωσία αποτέλεσε διοικητικό τους κέντρο και έδρα του Ενετού κυβερνήτη. Ο Ενετός κυβερνήτης έκρινε ως απαραίτητη την οχύρωση όλων των πόλεων της Κύπρου, λόγω της οθωμανικής απειλής.<ref>{{cite web |url=http://www.nicosia.org.cy/english/lefkosia_istoria_dikoisi_veneton.shtm |title=Nicosia Municipality |publisher=Nicosia.org.cy |date= |accessdate=2012-03-10 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120305145302/http://www.nicosia.org.cy/english/lefkosia_istoria_dikoisi_veneton.shtm |archivedate=2012-03-05 |url-status=dead }}</ref> Το 1567, οι Ενετοί ανήγειραν τα νέα τείχη της Λευκωσίας, τα οποία διατηρούνται έως σήμερα σε καλή κατάσταση, γκρεμίζοντας τα παλιά τείχη που είχαν χτιστεί από τους Φράγκους, καθώς και άλλα σημαντικά κτίρια της φραγκικής περιόδου, συμπεριλαμβανομένου του Βασιλικού Παλατιού, άλλα ιδιωτικά παλάτια και εκκλησίες και μοναστήρια που ανήκαν τόσο σε Ορθοδόξους όσο και σε Λατίνους.<ref name="nicosia.org.cy">{{cite web |url=http://www.nicosia.org.cy/english/lefkosia_istoria_nea_tixi_tzoulio.shtm |title=Nicosia Municipality |publisher=Nicosia.org.cy |date= |accessdate=2012-03-10 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120306102256/http://www.nicosia.org.cy/english/lefkosia_istoria_nea_tixi_tzoulio.shtm |archivedate=2012-03-06 |url-status=dead }}</ref> Τα νέα τείχη είχαν αστεροειδή σχήμα με έντεκα φρούρια. Ο σχεδιασμός των φρουρίων αυτών ήταν καλύτερος για το πυροβολικό και προσέφερε καλύτερο οπτικό πεδίο για τους αμυνόμενους. Τα τείχη διέθεταν τρεις συνολικά πύλες, στο Βορρά της [[Πύλη της Κερύνειας]], στα δυτικά την [[Πύλη της Πάφου]] και στα ανατολικά την [[Πύλη της Αμμοχώστου]].<ref name="nicosia.org.cy"/> Ο ποταμός [[Πεδιαίος]] είχε σχεδιαστεί έτσι ώστε να περνάει δια μήκος της περιτοιχισμένης ενετικής πόλης. Το 1567, η ροή του εκτράπηκε εντός μίας νεόκτιστης τάφρου για στρατηγικούς λόγους, λόγω της επερχόμενης οθωμανικής επίθεσης.<ref name="liminalzones.kein.org">{{cite web |url=http://liminalzones.kein.org/sites/liminalzones.kein.org/files/Nicosia,%20River-Bridge,%20GlobMedJourn.pdf |title=Nicosia |format=PDF |date= |accessdate=2013-03-26 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120422001342/http://liminalzones.kein.org/sites/liminalzones.kein.org/files/Nicosia,%20River-Bridge,%20GlobMedJourn.pdf |archivedate=2012-04-22 |url-status=dead }}</ref>
 
===Οθωμανική και Βρετανική κατοχή===
Στις 1 Ιουλίου 1570, οι [[Οθωμανική Αυτοκρατορία|Οθωμανοί]] εισέβαλαν στο νησί. Στις 22 Ιουλίου, κι ενώ ο [[Πιαλέ Πασάς]] είχε καταλάβει την [[Πάφος|Πάφο]], την [[Λεμεσός|Λεμεσό]] και την [[Λάρνακα]], βάδισε με τα στρατεύματά του προς την Λευκωσία και ξεκίνησε την πολιορκία της πόλης.<ref>{{cite web |url=http://www.nicosia.org.cy/english/lefkosia_istoria_poliorkia_lefkosias.shtm |title=Nicosia Municipality |publisher=Nicosia.org.cy |date= |accessdate=2012-03-10 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120307111831/http://www.nicosia.org.cy/english/lefkosia_istoria_poliorkia_lefkosias.shtm |archivedate=2012-03-07 |url-status=dead }}</ref> Η πόλη κατάφερε να αντέξει για διάστημα 40 ημερών υπό καθεστώς πολιορκίας προτού καταληφθεί στις 9 Σεπτεμβρίου 1570. Περίπου 20.000 κάτοικοι πέθαναν στη διάρκεια της πολιορκίας και κάθε εκκλησία, δημόσιο κτήριο και παλάτι λεηλατήθηκε.<ref>{{cite web|url=http://historymedren.about.com/library/text/bltxtcyprus5.htm |title=Cyprus - Historical Setting - Ottoman Rule |publisher=Historymedren.about.com |date=2010-06-17 |accessdate=2012-03-10}}</ref> Μετά την πολιορκία της, με τα τείχη της σε κατάσταση ερειπίων, η Λευκωσία αριθμούσε, πλέον, μικρό αριθμό κατοίκων. Οι κυριότερες λατινικές εκκλησίες μετατράπηκαν σε τζαμιά, όπως συνέβη με την μετατροπή του Καθεδρικού της Αγίας Σοφίας στο [[Σελιμιγιέ Τζαμί (Λευκωσία)|Σελιμιγιέ Τζαμί]]. Από το 1570 όταν και οι Οθωμανοί απέκτησαν τον έλεγχο της Λευκωσίας, η παλαιά κύτη του ποταμού που διέσχιζε την περιτειχισμένη πόλη παρέμεινε ανοιχτή και χρησιμοποιήθηκε ως χώρος ρίψης απορριμάτων, όπου το βρόχινο νερό την διέσχιζε, κατά διαστήματα, καθαρίζοντάς την.<ref name="liminalzones.kein.org"/>
 
Η Λευκωσία αποτέλεσε έδρα του [[Πασάς|Πασά]], του [[Εκκλησία της Κύπρου|Έλληνα Αρχιεπισκόπου]], του [[Δραγομάνος|Δραγομάνου]] και του [[Καδής|Καδή]]. Όταν ο προσφάτως εγκατεστημένος τουρικός πληθυσμός κατέφθασε, αρχικά εγκαταστάθηκε στα βόρεια της παλαιάς κύτης του ποταμού. Οι Ελληνκύπριοι παρέμεναν συγκεντρωμένοι στα νότια, όπου και η [[Αρχιεπισκοπή]] της Ορθόδοξης Εκκλησίας ανεγέρθηκε. Άλλες εθνικές μειονότητες όπως οι Αρμένιοι και οι Λατίνοι εγκαταστάθηκαν κοντά στη δυτική είσοδο της πόλης, την Πύλη της Πάφου.<ref>{{cite web |url=http://www.conflictincities.org/nicosia.html |title=Nicosia |publisher=Conflictincities.org |date= |accessdate=2012-03-10 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120425141625/http://www.conflictincities.org/nicosia.html |archivedate=2012-04-25 |url-status=dead }}</ref>
 
[[File:Hosting the British flag at Nicosia.jpg|thumb|alt=Painting, hoisting the British flat in Nicosia|180px|right|Ανύψωση της βρετανικής σημαίας στη Λευκωσία.]]
 
Στις 5 Ιουλίου 1878, η διοίκηση του νησιού επισήμως μεταβιβάστηκε στην [[Βρετανική Αυτοκρατορία|Μεγάλη Βρετανία]]. Στις 31 Ιουλίου 1878, ο [[Γκάρνετ Γουόλσλι, 1ος Υποκόμης Γουόλσλι|Γκάρνετ Γουόλσλι]], ο [[Κατάλογος Βρετανών κυβερνητών της Κύπρου|πρώτος]] [[Ύπατος Αρμοστής]], αφίχθη στην Κύπρο. Άμεσα, εγκατέστησε μία υποτυπώδη μορφή διακυβέρνησης, αποστέλλοντας από έναν αξιωματούχο σε κάθε επαρχία, προκειμένου να επιθεωρήσουν την απόδοση δικαιοσύνης και να συγκεντρώσουν κάθε δυνατή πληροφορία για την περιοχή. Ο Γκάρνετ Γουόλσλι άμεσα προχώρησε στην δημιουργία ενός Ταχυδρομικού Γραφείου στο στρατόπεδό του στο μοναστήρι του Μετοχίου της Μονής Κύκκου, στα περίχωρα της Λευκωσίας. Ο Γκάρνετ Γουόλσλι διέμεινε σε αυτό το "Μοναστηριακό Στρατόπεδο", έως ότου μία προκατασκευασμένη οικία ανεγέρθηκε για την φιλοξενία του, κοντά στον [[Στρόβολος|Στρόβολο]], στην θέση του σημερινού Προεδρικού Μεγάρου της Κυπριακής Δημοκρατίας.<ref>{{cite web |url=http://www.nicosia.org.cy/english/lefkosia_istoria_aglliki_katoxi.shtm |title=Nicosia Municipality |publisher=Nicosia.org.cy |date= |accessdate=2012-03-10 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120306054708/http://www.nicosia.org.cy/english/lefkosia_istoria_aglliki_katoxi.shtm |archivedate=2012-03-06 |url-status=dead }}</ref>
 
Κατά την περίοδο της βρετανικής διοίκησης, η Λευκωσία βρισκόταν, ακόμη, περιορισμένη εντός των παλαιών ενετικών τειχών της. Παρά τον σημαντικό αριθμών ιδιωτικών κήπων και την ευρεία παροχή νερού προς προς τις δημόσιες κρήνες μέσω υδραγωγείων, οι δρόμοι παρέμεναν μη ασφαλτοστρωμένοι και αρκετά φαρδιοί μονάχα για ένα φορτωμένο ζώο. Το 1881, σκυροστρωμένοι δρόμοι οι οποίοι διέσχιζαν την πόλη ανοίχτηκαν με στόχο την σύνδεση με τις κυριότερες οδικές αρτηρίες προς τις παραλιακές πόλεις, ωστόσο κανένας δρόμος δεν ασφαλτοστρώθηκε προ του [[ΑΠΠ|Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου]]. Μία σειρά ανοιγμάτων στα ενετικά τείχη έδωσε άμεση πρόσβαση σε περιοχές πέρα των τειχών. Το πρώτο άνοιγμα ανοίχτηκε στην Πύλη της Πάφου το 1879. Το άνοιγμα της Λεμεσού ή της Χατζησσάβα, η σημερινή Πλατεία Ελευθερίας, συνέδεε την πόλη με τα κυβερνητικά γραφεία το 1882. Τον Ιούνιο του ίδιου έτους, τα όρια της πόλης επεκτάθηκαν σε "έναν κύκλο που σχεδιάστηκε σε μία απόσταση πεντακοσίων γιαρδών από το ακρότερο σημείο των προμαχώνων των οχυρώσεων. Ένα άνοιγμα σχεδιάστηκε στο ύψος της Πύλης της Κερύνειας το 1931, καθώς ένα από τα πρώτα λεωφορεία που χρησιμοποιήθηκαν στην Λευκωσία ήταν αρκετά ψηλό ώστε να μπορεί να περάσει μέσα από την παλαιά πύλη. Ακόμη περισσότερα παρομοίου τύπου ανοίγματα στα παλαιά τείχη ακολούθησαν. Στην διάρκεια της μεταπολεμικής περιόδου, τα χωριά γύρω από την Λευκωσία άρχισαν να επεκτείνονται. Το 1958, είχαν απορροφηθεί από τα προάστια της πόλης. Μόνον ο Στρόβολος και η Αγλαντζιά κατάφεραν να διατηρήσουν την αυτονομία τους, κυρίως λόγω των δημοσίων εκτάσεων που τα περιτριγύριζαν. Εκείνη την περίοδο, το ιστορικό κέντρο της πόλης είχε γεμίσει από καταστήματα και εργαστήρια."<ref>{{cite web |url=http://www.nicosia.org.cy/english/lefkosia_istoria_astiki_anaptyksi.shtm |title=Nicosia Municipality |publisher=Nicosia.org.cy |date= |accessdate=2012-03-10 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120305040833/http://www.nicosia.org.cy/english/lefkosia_istoria_astiki_anaptyksi.shtm |archivedate=2012-03-05 |url-status=dead }}</ref>
 
Το 1955, ένοπλος αγώνας ενάντια στην βρετανική κυριαρχία ξεκίνησε με απώτερο στόχο την ένωση του νησιού με την [[Ελλάδα]], δηλαδή την ''[[Ένωσις|Ένωση]]''. Του αγώνα αυτού ηγήθηκε η [[ΕΟΚΑ]], [[Ελληνοκύπριοι|ελληνοκυπριακή]] εθνικιστική παραστρατιωτική αντιστασιακή οργάνωση,<ref>{{cite web|url=http://www.globalsecurity.org/military/world/para/eoka.htm|title=EOKA (Ethniki Organosis Kyprion Agoniston)|accessdate=2008-12-12}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.britains-smallwars.com/cyprus/war.html|title=War and Politics – Cyprus|accessdate=2008-12-12|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081216001406/http://www.britains-smallwars.com/cyprus/war.html|archivedate=2008-12-16|url-status=dead}}</ref> ενώ έχαιρε της υποστήριξης της ευρείας πλειοψηφίας των Ελληνοκυπρίων. Η ένωση με την Ελλάδα απέτυχε και, αντιθέτως, η ανεξαρτησία της Κύπρου διακηρύχθηκε το 1960. Στην διάρκεια της περιόδου των συγκρούσεων, η Λευκωσία αποτέλεσε το σκηνικό βίαιων διαδηλώσεων ενάντια στην βρετανική κυριαρχία. {{Citation needed|date=Οκτώβριος 2011}}
 
===Ανεξαρτησία και διαίρεση===
[[File:TRNCborder.jpg|thumb|right|Το συνοριακό πέρασμα της [[Λευκωσία]]ς μεταξύ της Βόρειας Κύπρου και της Κυπριακής Δημοκρατίας, φωτογραφημένο από την πλευρά της Βόρειας Κύπρου, τον Ιούλιο του 2012.]]
[[File:Tall buildings in North Nicosia.JPG|thumb|left|250px|Ουρανοξύστες στη Βόρεια Λευκωσία. Στα αριστερά, κτίριο το οποίο χρησιμοποιείται για επιχειρηματικούς λόγους. Στα δεξιά, το ''Merit Hotel'', το οποίο είναι το υψηλότερο κτήριο στην Βόρεια Λευκωσία.<ref>Hastürer, Hasan. [http://www.kibrispostasi.com/print.php?col=98&art=3444 Lefkoşa'ya en tepeden bakarken...] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304033251/http://www.kibrispostasi.com/print.php?col=98&art=3444 |date=2016-03-04 }} (Kıbrıs Postası) Retrieved on 13 June 2012.</ref> Τα δύο αυτά κτίρια βρίσκονται επί της [[Λεωφόρος Μπεντρετίν Ντεμιρέλ|Λεωφόρου Μπεντρετίν Ντεμιρέλ]].]]
[[File:Dereboyu at night North Nicosia 1.jpg|thumb|200px|left|Το [[Λεωφόρος Μεχμέτ Ακίφ|Ντερεμπογιού]], το ψυχαγωγικό κέντρο της Βόρειας Λευκωσίας, στη διάρκεια της νύχτας.]]
[[File:Nicosia Ledra street border.jpg|thumb|250px|right|Η [[Οδός Λήδρας]].]]
Το 1960, η Λευκωσία έγινε πρωτεύουσα της [[Κύπρος|Δημοκρατίας της Κύπρου]], ενός κράτους που ιδρύθηκε από Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους. Το 1963, η ελληνοκυπριακή πλευρά πρότεινε τροπολογίες επί του ήδη ισχύοντος Συντάγματος, οι οποίες απορρίφθηκαν από την τουρκοκυπριακή κοινότητα.<ref>{{cite web|first=Eric|last=Solsten|url=http://countrystudies.us/cyprus/12.htm |title=The Republic of Cyprus |publisher=US Library of Congress |date= |accessdate=2012-06-18}}</ref> Την επομένη αυτής της κρίσεως, στις 21 Δεκεμβρίου 1963, διακοινοτικές ταραχές ξέσπασαν μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Η Λευκωσία, τότε, χωρίστηκε μεταξύ ελληνικών και τουρκικών συνοικιών μέσω της [[Πράσινη Γραμμή|Πράσινης Γραμμής]], η οποία πήρε την ονομασία της από το χρώμα του στυλό που χρησιμοποίησε ο αξιωματούχος των [[Ηνωμένα Έθνη|Ηνωμένων Εθνών]] για την χάραξη της γραμμής πάνω στον χάρτη της πόλης.<ref>{{cite web |url=http://www.nicosia.org.cy/english/lefkosia_istoria_lefkosia1963.shtm |title=Nicosia Municipality |publisher=Nicosia.org.cy |date= |accessdate=2012-03-10 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120307020610/http://www.nicosia.org.cy/english/lefkosia_istoria_lefkosia1963.shtm |archivedate=2012-03-07 |url-status=dead }}</ref> Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την παύση της συμμετοχής της τουρκοκυπριακής πλευράς στην κυβέρνηση, με περαιτέρω διακοινοτικές ταραχές να ακολουθούν το 1964, με αριθμό Τουρκοκυπρίων κατοίκων να μετακινούνται προς το τουρκικό τμήμα της Λευκωσίας, προκαλώντας σοβαρό ζήτημα υπερπληθυσμού.<ref>{{cite web|first=Eric|last=Solsten|url=http://countrystudies.us/cyprus/13.htm |title=Intercommunal Violence |publisher=US Library of Congress |date= |accessdate=2012-06-18}}</ref>
 
Στις 15 Ιουλίου 1974, επιχειρήθηκε [[Πραξικόπημα του 1974 στην Κύπρο|πραξικόπημα]] το οποίο είχε σχεδιάσει η [[Χούντα των Συνταγματαρχών|Ελληνική Χούντα των Συνταγματαρχών]] με στόχο την ένωση του νησιού με την [[Ελλάδα]]. Το πραξικόπημα είχε ως αποτέλεσμα την ανατροπή του προέδρου [[Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Μακάριος Γ΄|Μακαρίου Γ΄]] και την αντικατάστασή του με τον ενωτικό εθνικιστή [[Νίκος Σαμψών|Νίκο Σαμψών]].<ref name="TIME">{{Cite journal |title=CYPRUS: Big Troubles over a Small Island |date=29 July 1974 |journal=[[TIME]] |url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,911440,00.html }}</ref>
 
Στις 20 Ιουλίου 1974, ο τουρκικός στρατός [[Τουρκική εισβολή στην Κύπρο|εισέβαλε]] στο νησί, φοβούμενος ότι το πραξικόπημα θα είχε ως αποτέλεσμα την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα.<ref>Alford, Jonathan. ''Adelphi papers, Issues 149-164'' (1979), International Institute for Strategic Studies, [http://books.google.com.tr/books?id=79AdAAAAMAAJ&q=%22prelude+to+Enosis,+invaded+the+island+in%22&dq=%22prelude+to+Enosis,+invaded+the+island+in%22&hl=en&sa=X&ei=WgzfT8bTDIX-4QSJ14mzCg&redir_esc=y p. 18].</ref> Η εισβολή αυτή έλαβε την κωδική ονομασία [[Επιχείρηση Αττίλας]] και περιελάμβανε δύο φάσεις.
 
Η δεύτερη φάση της τουρκικής εισβολής έλαβε χώρα στις 14 Αυγούστου 1974, όπου ο τουρκικός στρατός προέλασε φτάνοντας να καταλάβει συνολική έκταση της τάξεως του 37% επί της συνολικής έκτασης του κυπριακού εδάφους, συμπεριλαμβανομένου του βόρειου τμήματος της Λευκωσίας, της [[Κερύνεια]]ς και της [[Αμμόχωστος|Αμμοχώστου]].
 
Η εμπόλεμη κατάσταση στην οποία είχε βυθιστεί το νησί, είχε ως αποτέλεσμα την δημιουργία μείζονος προσφυγικού ζητήματος. Επί συνολικού πληθυσμού της τάξεως των 600.000 κατοίκων, ένας εκτιμώμενος αριθμός 140.000 Ελληνοκυπρίων είχε μείνει άστεγος και κατέφυγε νότια, πέραν της [[Πράσινη Γραμμή|Πράσινης Γραμμής]]. Την ίδια στιγμή, ένας εκτιμώμενος αριθμός 60.000 Τουρκοκυπρίων παρέμενε στα νότια της Πράσινης Γραμμής, μη γνωρίζοντας τί μέλει γενέσθαι με την περίπτωσή τους.<ref>{{cite book|url=http://books.google.com/books?id=4dotrHSZLGUC&pg=PA221&dq=turkish+invasion+of+cyprus+number+of+people+killed&hl=el&ei=jKuWToCUJoX-4QTn25CsBA&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=4&ved=0CDoQ6AEwAw#v=onepage&q&f=false |title=The Cyprus Conspiracy: America, Espionage and the Turkish Invasion. By Brendan O'Malley, Ian Craig |publisher=Books.google.com |date=2001-08-25 |accessdate=2012-03-10}}</ref>
 
Στις 13 Φεβρουαρίου 1975, η τουρκοκυπριακή κοινότητα διακήρυξε την ίδρυση του [[Τουρκικό Ομοσπονδιακό Κράτος της Κύπρου|Τουρκικού Ομοσπονδιακού Κράτους της Κύπρου]] στην περιοχή που βρισκόταν υπό τον έλεγχο των τουρκικών δυνάμεων.<ref name="NathanShaw212">Malcolm Nathan Shaw, ''International Law'', Cambridge University Press, 2003, ISBN 978-0-521-82473-6, [http://books.google.com/books?id=cc3XzkFt-IUC&pg=PA212&dq=%22On+13+February+1975+the+Turkish+Federated+State+of+Cyprus+was+proclaimed+in+the+area+occupied+by+Turkish+forces%22&hl=en&ei=8n1dTq-4GMXlrAfIl9WyDw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CCkQ6AEwAA#v=onepage&q=%22On%2013%20February%201975%20the%20Turkish%20Federated%20State%20of%20Cyprus%20was%20proclaimed%20in%20the%20area%20occupied%20by%20Turkish%20forces%22&f=false p. 212.]</ref> Στις 15 Νοεμβρίου 1983, η Τουρκοκύπριοι ανακήρυξαν την ανεξαρτησία τους ως [[Βόρεια Κύπρος|Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου]], η οποία έκτοτε αναγνωρίζεται μόνο από την Τουρκία, στρατεύματα της οποίας βρίσκονται εντός της επικράτειας της Βόρειας Κύπρου.
 
Στις 23 Απριλίου 2003, το συνοριακό πέρασμα του [[Λήδρα Παλάς]] άνοιξε κατά μήκος της Πράσινης Γραμμής, όπου ήταν και η πρώτη φορά που κάτι τέτοιο συνέβη μετά το 1974.<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/2969089.stm Emotion as Cyprus border opens] (BBC News) Retrieved on 2012-06-18.</ref> Αυτή η κίνηση συνοδεύτηκε από την επαναλειτουργία του συνοριακού περάσματος [[Άγιος Δομέτιος Λευκωσίας|Αγίου Δομετίου]]/[[Μετεχάν (Λευκωσία)|Μετεχάν]] στις 9 Μαΐου 2003.<ref>[https://docs.google.com/viewer?a=v&q=cache:2LSheATdp40J:www.moi.gov.cy/moi/pio/pio.nsf/All/669FE6D32B5DEEC5C2256DC3002DE05A/%24file/27%2520May%25202003.doc%3FOpenElement+10+May+2003+cyprus+ayios+dometios&hl=en&pid=bl&srcid=ADGEESgbI-U9uhq1bVhGCx5BFUodre7oF3QwDE4rsMeeqL649lLXb28-a00aVDd7gys3GDlE3WWZLQxke9bWGMANnv9_-6fqYkKb63ExxQit6UOC274BNZV5EZ-qRxlfpbS3IthcdMkv&sig=AHIEtbRoF8A2rV3CkgSAlD2q9y0lvFX4Pw Report of the Secretary-General on the United Nations Operation in Cyprus]</ref> Στις 3 Απριλίου 2008, το πέρασμα της [[Οδός Λήδρας|Οδού Λήδρας]] επίσης άνοιξε.<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/7327866.stm Symbolic Cyprus crossing reopens] (BBC News) Retrieved on 2012-06-18.</ref>
 
== Διοίκηση ==
[[File:Lefkoşa Türk Belediyesi.JPG|thumb|left|Άποψη του Δημαρχιακού Μεγάρου της Βόρειας Λευκωσίας.]]
Ως πρωτεύουσα, η Βόρεια Λευκωσία αποτελεί πολιτικό, οικονομικό και πολιτισμικό κέντρο της Βόρειας Κύπρου. Η Βόρεια Λευκωσία φιλοξενεί τα υπουργεία της Βόρειας Κύπρου. Η πόλη κυβερνάται από τον τουρκικό δήμο Λευκωσίας, ο οποίος αναγνωρίζεται από το σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας.<ref>[http://www.cyprus.gov.cy/portal/portal.nsf/0/f7eb7480579b1a50c2256fdb0040a003?OpenDocument&ExpandSection=5#_Section5 The Constitution - Appendix D: Part 12 - Miscellaneous Provisions]</ref>
 
Δήμαρχος είναι ο [[Μεχμέτ Χαρμαντσί]] του [[Κοινοτικό Δημοκρατικό Κόμμα|Κοινοτικού Δημοκρατικού Κόμματος]] (TDP).<ref>{{cite web|title=Belediye Başkanı|url=http://www.lefkosabelediyesi.org/tr/index.php/kurumsal/baskan|publisher=Nicosia Turkish Municipality|accessdate=7 Ιανουαρίου 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150103071610/http://www.lefkosabelediyesi.org/tr/index.php/kurumsal/baskan|archivedate=2015-01-03|url-status=dead}}</ref> Ανήλθε στην εξουσία έπειτα από τις τοπικές εκλογές του 2014 με ποσοστό 38% επί του συνόλου των ψήφων, νικώντας τους υποψήφιους δύο μεγάλων κομμάτων, οι οποίοι θεωρούνταν ως οι έχοντες τις περισσότερες πιθανότητες εκλογικής νίκης σύμφωνα με τα τουρκοκυπριακά ΜΜΕ, με αποτέλεσμα η νίκη του να θεωρείται ως έκπληξη.<ref>{{cite web|title=Lefkoşa’da sol ittifak: Bu daha başlangıç!|url=http://www.birgun.net/news/view/lefkosada-sol-ittifak-bu-daha-baslangic/1317|publisher=Birgün|accessdate=7 Ιανουαρίου 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150107031741/http://www.birgun.net/news/view/lefkosada-sol-ittifak-bu-daha-baslangic/1317|archivedate=2015-01-07|url-status=dead}}</ref> Η οργάνωση του δήμου περιλαμβάνει ένα Δημοτικό Συμβούλιο 22 μελών, το οποίο αποτελείται από 8 συμβούλους προερχόμενους από το [[Ρεπουμπλικανικό Τουρκικό Κόμμα]] (CTP), 6 από το [[Κόμμα Εθνικής Ενότητας (Βόρεια Κύπρος)|Κόμμα Εθνικής Ενότητας]] (UBP), 6 από το Κοινοτικό Δημοκρατικό Κόμμα, 1 από το [[Δημοκρατικό Κόμμα (Βόρεια Κύπρος)|Δημοκρατικό Κόμμα]] (DP-UG) και 1 από το [[Κόμμα Νέας Κύπρου]] (YKP).<ref>{{cite web|title=Belediye Meclisi|url=http://www.lefkosabelediyesi.org/tr/index.php/kurumsal/belediye-meclisi|publisher=Nicosia Turkish Municipality|accessdate=7 Ιανουαρίου 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150103075856/http://www.lefkosabelediyesi.org/tr/index.php/kurumsal/belediye-meclisi|archivedate=2015-01-03|url-status=dead}}</ref>
 
=== Δήμαρχοι του Τουρκικού Δήμου Λευκωσίας ===
Παρακάτω ακολουθεί ο κατάλογος των δημάρχων του Τουρκικού Δήμου Λευκωσίας από την ίδρυσή του το 1958:<ref>{{cite web|title=Belediyemizin Tarihçesi|url=http://www.lefkosabelediyesi.org/tr/index.php/kurumsal/tarihce|publisher=Nicosia Turkish Municipality|accessdate=6 Ιανουαρίου 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150103075942/http://www.lefkosabelediyesi.org/tr/index.php/kurumsal/tarihce|archivedate=2015-01-03|url-status=dead}}</ref>
* [[Ταχσίν Γκιοζμέν]]: 1958–1962
* [[Τσεβντέτ Μιράτα]]: 1962–1962
* [[Φουάτ Τσελαλετίν]]: 1962–1968
* [[Ζιβέρ Κεμάλ]]: 1969–1976
* [[Μουσταφά Ακιντζί]]: 1976–1990
* [[Μπουρχάν Γιετκιλί]]: 1990–1994
* [[Σεμί Μπορά]]: 1994–2002
* [[Κουτλάι Ερκ]]: 2002–2006
* [[Τσεμάλ Μετίν Μπουλουτογλουλαρί]]: 2006–2013
* [[Καντρί Φελάχογλου]]: 2013–2014
* [[Μεχμέτ Χαρμαντσί]]: 2014–σήμερα
 
=== Συνοικίες ===
Η Λευκωσία είναι χωρισμένη σε αριθμό διοικητικών υποδιαιρέσεων γνωστών ως ''[[μαχαλάς|mahalleler]]'' (ενικός: ''mahalle'') ή συνοικιών. Καθεμία από αυτές τις συνοικίες έχει ως επικεφαλής έναν ''[[μουχτάρ (τίτλος)|muhtar]]'', ο οποίος εκλέγεται από τους κατοίκους σε τοπικές εκλογές. Υπάρχουν συνολικά 25 συνοικίες οι οποίες τελούν υπό την δικαιοδοσία του τουρκικού δήμου Λευκωσίας, εκ των οποίων οι 12 βρίσκονται εντός της περιτειχισμένης πόλης και οι 13 εκτός των τειχών,<ref>{{cite web|last1=Bağışkan|first1=Tuncer|title=Lefkoşa'nın Mahalleleri|url=http://www.yeniduzen.com/Ekler/adres-kibris/141/lefkosa-mahalleleri/1069|publisher=Yeni Düzen|accessdate=6 Ιανουαρίου 2015}}</ref> ενώ παρακάτω ακολουθεί κατάλογός τους σύμφωνα με τον καταγεγραμμένο πληθυσμό τους κατά την διάρκεια της απογραφής του 2011:<ref>{{cite web|title=Tablo 3. İlçe, Bucak, Belediye, Mahalle ve Cinsiyete göre sürekli ikamet eden nüfus, 2011|url=http://www.devplan.org/Frame-tr.html|publisher=TRNC State Planning Organization|accessdate=6 Ιανουαρίου 2015}}</ref>
[[File:Samanbahçe in North Nicosia.jpg|thumb|right|Η ιστορική γειτονιά Σαμανμπαχτσέ στην συνοικία Ιμπραΐμπασα.]]
[[File:Dereboyu at night North Nicosia 3.jpg|thumb|right|Η περιοχή Ντερεμπογιού στην συνοικία [[Κιοσκλουτσιφτλίκ]], στην διάρκεια της νύχτας.]]
[[File:Merit and YAR highrises in North Nicosia 3.jpg|thumb|right|Άποψη από την [[Λεωφόρος Μπεντρετίν Ντεμιρέλ|Λεωφόρο Μπεντρετίν Ντεμιρέλ]], στο Κουμσάλ.]]
{| class="wikitable sortable"
|-
! Συνοικία !! Πληθυσμός
|-
| [[Κουτσούκ Καϊμακλί]] || 10.572
|-
| [[Ορτάκιοϊ (ΤΔΒΚ)|Ορτάκιοϊ]] || 8.868
|-
| [[Χαμίτκιοϊ]]|| 5.338
|-
| [[Χασπολάτ]] || 4.204
|-
| [[Τασκινκιόι]] || 3.847
|-
| [[Γενισεχίρ (ΤΔΒΚ)|Γενισεχίρ]]|| 3.715
|-
| [[Κιζιλάι]]|| 3.535
|-
| [[Μάρμαρα (Λευκωσία)|Μάρμαρα]] || 3.081
|-
| [[Γκιοτσμενκιόι]] || 3.003
|-
| [[Κιοσκλουτσιφτλίκ]] || 2.939
|-
| [[Άγιος Δομέτιος Λευκωσίας|Άγιος Δομέτιος]] || 2.314
|-
| [[Κουμσάλ]] || 1,855
|-
| [[Γιενιτσαμί]] || 1.663
|-
| [[Τσαγλαϊάν (Λευκωσία)|Τσαγλαϊάν]] || 1.307
|-
| [[Σελιμιγιέ (ΤΔΒΚ)|Σελιμιγιέ]] || 878
|-
| [[Ακ Καβούκ]] || 793
|-
| [[Αμπντί Τσαούς (ΤΔΒΚ)|Αμπντί Τσαούς]] || 568
|-
| [[Ιμπραΐμπασα (ΤΔΒΚ)|Ιμπραΐμπασα]] || 566
|-
| [[Αραμπαχμέτ]] || 561
|-
| [[Αγιλντίζ]] || 489
|-
| [[Καραμανζαντέ (ΤΔΒΚ)|Καραμανζαντέ]] || 351
|-
| [[Μαχμούτπασα]] || 314
|-
| [[Αϊκασιανό]] || 233
|-
| [[Ιπλίκ-Παζάρ-Κορκούτ Εφέντι (ΤΔΒΚ)|Ιπλικπαζαρί]] || 229
|-
| [[Χαϊντάρπασα]] || 155
|}
 
== Αστικό τοπίο ==
=== Η περιτειχισμένη πόλη ===
[[File:Nicosia 01-2017 img32 AtatuerkSquare.jpg|thumb|right|Το Σαράϊονού]]
[[File:Großer Khan Nikosia.JPG|thumb|right|Το Μπουγιούκ Χαν]]
[[File:Nicosia 01-2017 img20 View from Shacolas Tower.jpg|thumb|right|Το Σελιμιγιέ Τζαμί]]
Η περιτειχισμένη πόλη της Λευκωσίας έχει ιδιαιτέρως πλούσια ιστορία, πολιτισμό και αρχιτεκτονική. Το βόρειο τμήμα είναι πλουσιότερο σε ιστορικά κτίρια και πολιτισμικά έργα, με την συνοικία [[Σελιμιγιέ (Λευκωσία)|Σελιμιγιέ]] να διατηρεί αναλλοίωτο τον ιστορικό της χαρακτήρα και ατμόσφαιρα.<ref>{{cite web|title=6.12: Kentsel Koruma|url=http://www.spd.gov.ct.tr/Portals/103/6.12%20Kentsel%20Koruma%20PDF.pdf|publisher=TRNC Department of City Planning|accessdate=12 Αυγούστου 2015|language=τουρκικά|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150924104316/http://www.spd.gov.ct.tr/Portals/103/6.12%20Kentsel%20Koruma%20PDF.pdf|archivedate=2015-09-24|url-status=dead}}</ref> Το σύνολο της περιτειχισμένης πόλης έχει ανακηρυχθεί ως προστατευόμενη περιοχή από το Τουρκοκυπριακό Τμήμα Αρχαιοτήτων, ενώ 672 κτίρια και τοποθεσίες ιστορικής σημασίας έχουν, επίσης, προστεθεί σε αυτήν.<ref>{{cite web|title=Lefkoşa Kentsel Sit Alanı|url=http://spd.gov.ct.tr/Portals/103/%C4%B0LANED%C4%B0LM%C4%B0%C5%9E%20ESK%C4%B0%20ESER%20ALANLARI/LEFKO%C5%9EA%20KENTSEL%20S%C4%B0T%20ALANI.pdf|publisher=TRNC Department of City Planning|accessdate=12 Αυγούστου 2015|language=τουρκικά|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160307000232/http://spd.gov.ct.tr/Portals/103/%C4%B0LANED%C4%B0LM%C4%B0%C5%9E%20ESK%C4%B0%20ESER%20ALANLARI/LEFKO%C5%9EA%20KENTSEL%20S%C4%B0T%20ALANI.pdf|archivedate=2016-03-07|url-status=dead}}</ref>
 
Στο κέντρο της περιτειχισμένης πόλης βρίσκεται η [[Πλατεία Ατατούρκ]], περισσότερο γνωστή ως Σαράϊονού. Η πλατεία έχει χαρακτηριστεί ως "η καρδιά της Λευκωσίας" και ιστορικά αποτελούσε το πολιτισμικό κέντρο της τουρκοκυπριακής κοινότητας, με τους επισκεπτόμενους Τούρκους πρωθυπουργούς να δίνουν ομιλίες στον χώρο αυτό πριν και κατά την διάρκεια των συγκρούσεων στην Κύπρο. Ακόμη και σήμερα αποτελεί τόπο μαζικών συγκεντρώσεων στην διάρκεια πολιτικών εκστρατειών, ενώ φιλοξενεί τα κεντρικά γραφεία του [[Κόμμα Εθνικής Ενότητας (Βόρεια Κύπρος)|Κόμματος Εθνικής Ενότητας]].<ref name=sarac>{{cite web|title=İki paradan bir milyona... Saraçoğlu’ndan Ecevit’e...|url=http://www.kibris.net/basin/yazarlarimiz/serbest/hasanhasturer/arsiv/2004/kasim_2004/14_kasim_2004.htm|publisher=kibris.net|accessdate=3 Ιανουαρίου 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304034324/http://www.kibris.net/basin/yazarlarimiz/serbest/hasanhasturer/arsiv/2004/kasim_2004/14_kasim_2004.htm|archivedate=2016-03-04|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|title=UBP Sarayönü Genel Merkez binasında heyecanlı bekleyiş sürüyor|url=http://www.kibrispostasi.com/index.php/cat/35/news/111216|publisher=Kıbrıs Postası|accessdate=3 Ιανουαρίου 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304023911/http://www.kibrispostasi.com/index.php/cat/35/news/111216|archivedate=2016-03-04|url-status=dead}}</ref> Στο μέσον της πλατείας ορθώνεται ο Ενετικός Κίονας, περισσότερο γνωστός στους ντόπιους απλώς ως "ο Οβελίσκος" ("Dikiltaş") και συμβολικής αξίας για την κυβέρνηση της χώρας.<ref name=sarac/> Ο κίονας μεταφέρθηκε από την αρχαία πόλη της [[Σαλαμίνα Κύπρου|Σαλαμίνας]] από τους Ενετούς κατά το 1550. Τα οικόσημα έξι ιταλικών οικογενειών ευγενών ακόμη διακρίνονται στην βάση του κίονα, αν και το άγαλμα του λέοντα που βρισκόταν στην κορυφή του έχει, αντικατασταθεί, πλέον, από μία χάλκινη σφαίρα.<ref>{{cite web|title=Venedik Sütunu|url=http://www.lefkosabelediyesi.org/tr/index.php/lefkosa/turistikyerler/10-genel/58-venediksutunu|publisher=Nicosia Turkish Municipality|accessdate=3 Ιανουαρίου 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150103051925/http://www.lefkosabelediyesi.org/tr/index.php/lefkosa/turistikyerler/10-genel/58-venediksutunu|archivedate=2015-01-03|url-status=dead}}</ref> Στην πλατεία βρισκόταν παλιά το παλάτι των Λουζινιάν, την θέση του οποίου πήρε το, κατασκευασμένο στην διάρκεια της περιόδου της βρετανικής κυριαρχίας, σημερινό δικαστικό μέγαρο.<ref>{{cite web|last1=Dizdarlı|first1=Bülent|title=Orta çağ taş müzesi ve bir turistin düşündürdükleri…|url=http://haberkibris.com/orta-cag--tas-muzesi-ve-bir-turistin-dusundurdukleri-2012-05-23.html|publisher=Haber Kıbrıs|accessdate=3 Ιανουαρίου 2015}}</ref>
 
Η Λεωφόρος Γκιρνέ συνδέει το Σαραγιονού με την [[Πύλη της Κερύνειας]] και την Πλατεία Ινονού, η οποία ευρίσκεται εμπρός της τελευταίας. Η λεωφόρος έχει χαρακτηριστεί ως "το σύμβολο της περιτειχισμένης πόλης", ενώ είναι γεμάτη με αριθμό καταστημάτων και εστιατορίων.<ref>{{cite web|title=Girne Caddesi'nin dokusu değişecek|url=http://www.kibrispostasi.com/index.php/cat/87/news/139612/PageName/LEFKOSA|publisher=Kıbrıs Postası|accessdate=3 Ιανουαρίου 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304050823/http://www.kibrispostasi.com/index.php/cat/87/news/139612/PageName/LEFKOSA|archivedate=2016-03-04|url-status=dead}}</ref> Ένα σχέδιο βρισκόταν σε φάση εφαρμογής το 2015 με στόχο την αναδόμηση της περιοχής με καλύτερη κτιριακή διάταξη και ποιότητα, ορατότητα και προσβασιμότητα.<ref>{{cite web|title=Başkent Lefkoşa'ya yeni çehre|url=http://www.kibrisgenctv.com/k%C4%B1br%C4%B1s/baskent-lefkosa-ya-yeni-cehre.html|publisher=Genç TV|accessdate=3 Ιανουαρίου 2015}}</ref>
 
Κοντά στην είσοδο της περιτειχισμένης πόλης, στα δυτικά της Λεωφόρου Γκιρνέ, βρίσκεται η γειτονιά του Σαμανμπαχτσέ, χτισμένη στην διάρκεια του 19ου αιώνα από την κυβέρνηση, ενώ θεωρείται ως το πρώτο δείγμα εργατικών κατοικιών στο νησί. Οι οικίες είναι ομοιόμορφες και συνεχόμενες, ενώ στο κέντρο της γειτονιάς βρίσκεται ένα ιστορικό συντριβάνι. Κατοικήσιμη περιοχή έως σήμερα, η γειτονιά αυτή θεωρείται ως ένα από τα πλέον χαρακτηριστικά παραδείγματα της κυπριακής κουλτούρας.<ref>{{cite web|title=Samanbahçe Evleri|url=http://www.lefkosabelediyesi.org/tr/index.php/lefkosa/turistikyerler/10-genel/54-samanbahceevleri|publisher=Nicosia Turkish Municipality|accessdate=4 Ιανουαρίου 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150104051014/http://www.lefkosabelediyesi.org/tr/index.php/lefkosa/turistikyerler/10-genel/54-samanbahceevleri|archivedate=2015-01-04|url-status=dead}}</ref>
 
Νοτιότερα, δίπλα στο σημείο ελέγχου της [[Οδός Λήδρας|Οδού Λήδρας]], βρίσκεται η περιοχή Αράστα. Η περιοχή αυτή πεζοδρομήθηκε το 2013 και περιλαμβάνει σειρά ιστορικών οδών καταστημάτων, χαρακτηριστικών της ανατολίτικης παράδοσης με καταστήματα πώλησης παραδοσιακών ειδών, καθώς και εστίασης. Η περιοχή είναι ιδιαίτερα δημοφιλής μεταξύ των τουριστών.<ref>{{cite web|title=Arasta|url=http://www.lefkosabelediyesi.org/tr/index.php/lefkosa/turistikyerler/10-genel/44-arasta|publisher=LTB|accessdate=4 Ιανουαρίου 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150104050409/http://www.lefkosabelediyesi.org/tr/index.php/lefkosa/turistikyerler/10-genel/44-arasta|archivedate=2015-01-04|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|title=Asmaaltı ve Arasta'ya Çöp Bidonları|url=http://www.kibristime.com/kibris/asmaalti-ve-arastaya-cop-bidonlari-h37078.html|publisher=Kıbrıs Time|accessdate=4 Ιανουαρίου 2015}}</ref>
 
Κοντά σε αυτήν βρίσκεται και το [[Μπουγιούκ Χαν]], το μεγαλύτερο καραβανσεράι του νησιού και το οποίο θεωρείται ως ένα από τα ομορφότερα ως προς την αρχιτεκτονική κτίρια στην Κύπρο, ενώ ανεγέρθηκε το 1572 από τους [[Οθωμανική Αυτοκρατορία|Οθωμανούς]]. Το κτίριο διέθετε 68 δωμάτια κι ένα μικρό τζαμί στο μέσον του προαυλίου χώρου του, ενώ σήμερα λειτουργεί ως πολιτισμικό κέντρο για το τουριστικό κοινό, με αριθμό καταστημάτων πώλησης ενθυμίων και χειροποίητων προϊόντων, καφενεία και ταβέρνες με παραδοσιακό φαγητό, ενώ, ταυτόχρονα, οργανώνει σειρά πολιτισμικών δραστηριοτήτων, όπως μικρής κλίμακας συναυλίες όπερας.<ref>{{cite web|title=Arasta boş, Büyük Han kaynıyor!|url=http://www.kibrispostasi.com/index.php/cat/35/news/131989/PageName/KIBRIS_HABERLERI|publisher=Kıbrıs Postası|accessdate=4 Ιανουαρίου 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304045857/http://www.kibrispostasi.com/index.php/cat/35/news/131989/PageName/KIBRIS_HABERLERI|archivedate=2016-03-04|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|title=Büyük Han|url=http://www.lefkosabelediyesi.org/tr/index.php/lefkosa/turistikyerler/10-genel/57-butukhan|publisher=LTB|accessdate=4 Ιανουαρίου 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150104050529/http://www.lefkosabelediyesi.org/tr/index.php/lefkosa/turistikyerler/10-genel/57-butukhan|archivedate=2015-01-04|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|title=Büyük Han’da opera sürprizi|url=http://www.kibrispostasi.com/index.php/cat/35/news/143053/PageName/KIBRIS_HABERLERI|publisher=Kıbrıs Postası|accessdate=4 Ιανουαρίου 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304025341/http://www.kibrispostasi.com/index.php/cat/35/news/143053/PageName/KIBRIS_HABERLERI|archivedate=2016-03-04|url-status=dead}}</ref> Ακριβώς στην απέναντι πλευρά του δρόμου, βρίσκεται το [[Κουμαρτσιλάρ Χαν]] (Πανδοχείο του Τζογαδόρου), χτισμένο στην διάρκεια του 17ου αιώνα ως χαρακτηριστικό παράδειγμα οθωμανικού εμπορικού πανδοχείου.<ref>{{cite web|title=Kumarcılar Hanı|url=http://www.lefkosabelediyesi.org/tr/index.php/lefkosa/turistikyerler/10-genel/60-kumarcilarhani|publisher=LTB|accessdate=4 Ιανουαρίου 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150104050421/http://www.lefkosabelediyesi.org/tr/index.php/lefkosa/turistikyerler/10-genel/60-kumarcilarhani|archivedate=2015-01-04|url-status=dead}}</ref>
 
Άλλο ένα κεντρικό σημείο της περιτειχισμένης πόλης είναι το [[Σελιμιγιέ τζαμί|Σελιμιγιέ Τζαμί]], αρχικά χτισμένο ως ο Καθεδρικός Ναός της Αγίας Σοφίας. Το τζαμί αυτό αποτελεί το κατεξοχήν θρησκευτικό κέντρο της Βόρειας Κύπρου. Χτίστηκε μεταξύ του 1209 και του 1228 από την Λατινική Εκκλησία της Κύπρου, σε γοτθικό αρχιτεκτονικό ρυθμό αντίστοιχο αυτού των γαλλικών καθεδρικών ναών. Οι κίονές του είναι παλαιότερης ημερομηνίας, καθώς χρονολογούνται από την ρωμαϊκή περίοδο, αποτελώντας πιθανή απόδειξη της παρουσίας βυζαντινής εκκλησίας στην ίδια θέση πριν την ανέγερση της νέου καθεδρικού ναού. Αποτελούσε τον τόπο στέψης των προερχόμενων από τον [[Οίκος των Λουζινιάν|Οίκο των Λουζινιάν]] βασιλέων, ενώ μετατράπηκε στο μεγαλύτερο τζαμί του νησιού από τους Οθωμανούς το 1571. Παραμένει ως σήμερα, ένα από τα σημαντικότερα αξιοθέατα της πόλης. Δίπλα στο τζαμί βρίσκεται το [[Μπεντεστέν (Λευκωσία)|Μπεντεστέν]], μία μεγάλου μεγέθους πρώην εκκλησία σε βυζαντινό και γοτθικό ρυθμό, χτισμένη κατά τον 6ο και τον 14ο αιώνα. Χρησιμοποιήθηκε ως αγορά στην διάρκεια της οθωμανικής περιόδου. Σήμερα, χρησιμοποιείται ως πολιτισμικό κέντρο, όπου διάφορες πολιτισμικές εκδηλώσεις, όπως συναυλίες και φεστιβάλ λαμβάνουν χώρα.<ref>{{cite web|title=Selimiye Cami|url=http://www.lefkosabelediyesi.org/tr/index.php/lefkosa/turistikyerler/10-genel/48-sekimiyecami|publisher=LTB|accessdate=4 Ιανουαρίου 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150104051005/http://www.lefkosabelediyesi.org/tr/index.php/lefkosa/turistikyerler/10-genel/48-sekimiyecami|archivedate=2015-01-04|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|title=Trio Arion oda müziği konserler dizisi yarın başlıyor|url=http://www.kibrispostasi.com/index.php/cat/35/news/134861/PageName/KIBRIS_HABERLERI|publisher=Kıbrıs Postası|accessdate=4 Ιανουαρίου 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150725014926/http://www.kibrispostasi.com/index.php/cat/35/news/134861/PageName/KIBRIS_HABERLERI|archivedate=2015-07-25|url-status=dead}}</ref><ref name=stwingcity>{{cite web|last1=Dreghorn|first1=William|title=The Antiquities of Turkish Nicosia|url=http://www.stwing.upenn.edu/~durduran/drnic1.html#selim|publisher=stwing.upenn.edu|accessdate=4 Ιανουαρίου 2015}}</ref> Τα δύο αυτά κτίρια επιβλέπουν μία πλατεία, γνωστή ως Πλατεία Σελιμιγιέ, η οποία, επίσης, φιλοξενεί πολιτισμικές δραστηριότητες, καθώς και ορισμένες χορευτικές εκδηλώσεις.<ref name=earthdance>{{cite web|title=Earthdance Nicosia'da dans ve müzik barış için buluştu|url=http://www.kibrispostasi.com/index.php/cat/49/news/39466/PageName/KULTUR_SANAT|publisher=Kıbrıs Postası|accessdate=4 Ιανουαρίου 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150725014141/http://www.kibrispostasi.com/index.php/cat/49/news/39466/PageName/KULTUR_SANAT|archivedate=2015-07-25|url-status=dead}}</ref><ref name=folkfest>{{cite web|title=Festival coşkusu sürüyor|url=http://www.kibrispostasi.com/index.php/cat/49/news/29116/PageName/KULTUR_SANAT|publisher=Kıbrıs Postası|accessdate=4 Ιανουαρίου 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150725013424/http://www.kibrispostasi.com/index.php/cat/49/news/29116/PageName/KULTUR_SANAT|archivedate=2015-07-25|url-status=dead}}</ref> Η Βιβλιοθήκη του Σουλτάνου [[Μαχμούτ Β΄]], η οποία φιλοξενεί χειρόγραφα στα τούρκικα, τα αραβικά και τα περσικά, τα οποία χρονολογούνται ηλικίας άνω των 500 ετών και θεωρούνται ως χαρακτηριστικά παραδείγματα καλλιγραφίας,<ref name=stwingcity/> βρίσκεται επίσης επί της Πλατείας Σελιμιγιέ.<ref>{{cite web|title=Sultan 2. Mahmut Kütüphane|url=http://www.lefkosabelediyesi.org/tr/index.php/lefkosa/turistikyerler/10-genel/55-sultankutuphanesi|publisher=LTB|accessdate=4 Ιανουαρίου 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150104050725/http://www.lefkosabelediyesi.org/tr/index.php/lefkosa/turistikyerler/10-genel/55-sultankutuphanesi|archivedate=2015-01-04|url-status=dead}}</ref>
 
Μεταξύ των συνοικιών της παλαιάς πόλης βρίσκονται το [[Γιενί Τζαμί (Λευκωσία)|Γιενιτσαμί]] και το [[Αράμπ Αχμέτ (Λευκωσία)|Αραμπαχμέτ]]. Το Γιενιτσαμί φιλοξενεί το Τζαμί του Χαϊντάρ Πασά, το οποίο ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη εκκλησία της πόλης πριν από την μετατροπή της σε τζαμί από τους Οθωμανούς, ενώ με τον γοτθικό αρχιτεκτονικό ρυθμό της, διαθέτει πλούσια σκαλισμένες πύλες. Η γειτονιά του Αραμπαχμέτ περιλαμβάνει το [[Αραμπαχμέτ Τζαμί]], το οποίο χτίστηκε το 1845.<ref name=stwingcity/>
 
[[File:Kyrenia Gate Inonu Square panorama North Nicosia.jpg|thumb|centre|590px|Η [[Πύλη της Κερύνειας]] και η Πλατεία Ινονού, στην είσοδο της περιτειχισμένης πόλης]]
 
=== Μητροπολιτική περιοχή ===
[[File:North Nicosia classical 1950s house Koskluciftlik.jpg|thumb|right|Τυπικό παράδειγμα οικίας χρονολογούμενης από την αποικιακή περίοδο στο Κιοσκλουτσιφτλίκ.]]
Πέρα από την περιτειχισμένη πόλη, η Βόρεια Λευκωσία έχει επεκταθεί ώστε να αποτελεί μία μεγάλη πόλη, με μία αστική περιοχή η οποία έχει απορροφήσει την γειτονική πόλη του [[Κιόνελι]] και το πρώην χωριό του [[Χαμίτκιοϊ]] τα οποία αποτελούν, πλέον, μέρος του τουρκικού δήμου Λευκωσίας. Η ευρύτερη μητροπολιτική περιοχή της Βόρειας Λευκωσίας εξ'ορισμού περιλαμβάνει και την περιοχή της Μιας Μηλιάς, η οποία, επίσης, θεωρείται ως μέρος της αστικής περιοχής της πόλης, καθώς βρίσκεται εντός της περιοχής αρμοδιότητας του Τουρκικού Δήμου Λευκωσίας, τον δήμο του [[Γερόλακκος|Γερόλακκου]] και το [[Κανλί|Κανλίκιοϊ]] το οποίο βρίσκεται στην περιοχή αρμοδιότητας του δήμου του Κιόνελι, τοποθεσία προς την κατεύθυνση της οποίας έχει προβλεφθεί πως θα επεκταθεί η Βόρεια Λευκωσία. Η μητροπολιτική περιοχή είναι μεγέθους 165,2 τετραγωνικών χιλιομέτρων.<ref name=spd1>{{cite web|title=Başlangıç|url=http://www.spd.gov.ct.tr/Portals/103/1.0%20Plan%20Alan%C4%B1.pdf|publisher=TRNC Department of City Planning|accessdate=4 Ιανουαρίου 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160306021956/http://www.spd.gov.ct.tr/Portals/103/1.0%20Plan%20Alan%C4%B1.pdf|archivedate=2016-03-06|url-status=dead}}</ref>
 
Οι συνοικίες της Λευκωσίας που βρίσκονται πέρα των τειχών είναι πιο ευρύχωρες από την περιτειχισμένη πόλη, με φαρδύτερους δρόμους και κόμβους. Οι περιοχές αυτές χαρακτηρίζονται από τις πολυόροφες πολυκατοικίες από σκυρόδεμα. Στα προάστια της πόλης, έχει κατασκευαστεί σημαντικός αριθμός επαύλεων που ανήκουν στην μεσαία και την ανώτερη τάξη.<ref>{{cite web|title=Urbanization in Cyprus|url=http://e-dergi.atauni.edu.tr/index.php/dogucografya/article/view/6916/6345|publisher=Eastern Geography Review|accessdate=6 Ιανουαρίου 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120818005743/http://e-dergi.atauni.edu.tr/index.php/dogucografya/article/view/6916/6345|archivedate=2012-08-18|url-status=dead}}</ref> Οι Τουρκοκύπριοι που προέρχονται από την μεσαία και την ανώτερη τάξη έχουν εγκαταλείψει την περιτειχισμένη πόλη, προκειμένου να εγκατασταθούν σε περιοχές όπως το [[Κιουτσούκ Καϊμακλί]] και το Χαμίτκιοϊ, οι οποίες γνώρισαν, ως αποτέλεσμα, ανάλογη οικονομική ανάπτυξη και ανάλογη αύξηση στην εμπορική δραστηριότητα.<ref name=prioom>{{cite web|title=Omorfita|url=http://www.prio-cyprus-displacement.net/default.asp?id=339|publisher=PRIO Displacement Center|accessdate=6 Ιανουαρίου 2015}}</ref><ref name=prioham>{{cite web|title=Hamid Mandres|url=http://www.prio-cyprus-displacement.net/default.asp?id=301|publisher=PRIO Displacement Centre|accessdate=6 Ιανουαρίου 2015}}</ref> Καθώς η πόλη άρχισε να επεκτείνεται πέρα του περιτειχισμένου της τμήματος, μεγάλες και επιβλητικές οικίες χτίστηκαν στις περιοχές του Κιοσκλουτσιφτλίκ και του Τσαγλαγιάν, οι οποίες, σήμερα, χαρακτηρίζουν τις προαναφερθείσες συνοικίες. Η συνοικία της Νεάπολης, σχεδιάστηκε από την βρετανική αποικιακή διοίκηση στην διάρκεια της δεκαετίας του 1940, με απώτερο στόχο την ελάττωση των αποστάσεων και την εύνοια της υγιούς κοινωνικής αλληλεπίδρασης, ενώ θεωρείται έως σήμερα εξαιρετικό παράδειγμα πολεοδομικού σχεδιασμού στην Κύπρο.<ref>{{cite web|title=Lefkoşa'nın ilk planlı varoşu: Yenişehir|url=http://www.havadiskibris.com/Ekler/poli/151/lefkosa-nin-ilk-planli-varosu-yenisehir/936|publisher=Havadis|accessdate=6 Ιανουαρίου 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150106175244/http://www.havadiskibris.com/Ekler/poli/151/lefkosa-nin-ilk-planli-varosu-yenisehir/936|archivedate=2015-01-06|url-status=dead}}</ref>
 
== Παραπομπές ==
<references />
{{coord|35.177011|N|33.36324|E|region:CY_type:city|display=title}}
{{ενσωμάτωση κειμένου|en|North Nicosia}}
[[Κατηγορία:Γεωγραφία της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου]]
[[Κατηγορία:Πρωτεύουσες της Ευρώπης]]