Χρυσή Αυγή: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Ο '''Λαϊκός Σύνδεσμος – Χρυσή Αυγή''', συχνά αποκαλούμενος απλά ως '''Χρυσή Αυγή''', είναι ελληνικόελληνική εγκληματική οργάνωση η οποία παρουσιαζόταν ως [[ακροδεξιά|ακροδεξιό]] [[Νεοναζισμός|νεοναζιστικό]] [[πολιτικό κόμμα]].{{R|bbc|ta-nea-augo}}<ref>{{Cite journal|title=The Rise of Golden Dawn: The New Face of the Far Right in Greece|url=https://doi.org/10.1080/13608746.2013.782838|journal=South European Society and Politics|date=2013-12-01|issn=1360-8746|pages=543–565|volume=18|issue=4|doi=10.1080/13608746.2013.782838|first=Antonis A.|last=Ellinas}}</ref><ref name=":0" /><ref name=":1" /><ref>{{Cite book|title=Militant Democracy – Political Science, Law and Philosophy|first=Afshin|last=Ellian|publisher=Springer International Publishing AG|isbn=978-3-319-97003-5|year=2018|location=Basel|page=69|quote=}}</ref><ref>{{cite web |url=https://thepressproject.gr/egklimatiki-organosi-i-chrysi-avgi/|title=Εγκληματική οργάνωση η Χρυσή Αυγή}}</ref>

Ιδρύθηκε το 1980<ref name="tovima1980"/> από τον [[Νίκος Μιχαλολιάκος|Νίκο Μιχαλολιάκο]] ως οργάνωση με [[Ναζισμός|ναζιστική]] ιδεολογία, προσανατολισμένη γύρω από την έκδοση ομώνυμου περιοδικού. Ανέπτυξε τη δράση της στις αρχές της δεκαετίας του 1990, περίοδο έντασης του [[Μακεδονικό ονοματολογικό ζήτημα|Μακεδονικού ζητήματος]]. Έκτοτε καταγγέλθηκαν δεκάδες βίαιες επιθέσεις της οργάνωσης εναντίον μεταναστών και Ελλήνων. Το 1998 απαγγέλθηκαν κατηγορίες για μια τέτοια επίθεση στον υπαρχηγό της οργάνωσης, [[Περίανδρος Ανδρουτσόπουλος|«Περίανδρο» Ανδρουτσόπουλο]], που ήταν καταζητούμενος για εφτά χρόνια. Η ΧΑ δημιούργησε συγγενικές οργανώσεις, όπως τη «Γαλάζια Στρατιά» στο χώρο οπαδών της [[Εθνική Ελλάδος (ποδόσφαιρο ανδρών)|εθνικής ομάδας ποδοσφαίρου]] και το κόμμα «Πατριωτική Συμμαχία». Μετά τις αντιδράσεις για το σχεδιασμό ενός «φεστιβάλ μίσους» το 2005, ο Ανδρουτσόπουλος παραδόθηκε οικειοθελώς, και καταδικάστηκε, ενώ η ΧΑ ανακοίνωσε ότι θα ανέστελλε τη δράση της, που συνεχίστηκε όμως μέσα από την «Πατριωτική Συμμαχία».

Από τη δεκαετία του '90<ref name="Psar2012-268">{{harvnb|Ψαρράς|2012|p=268}}</ref> οι εκπρόσωποι της ΧΑ έχουν παύσει τις αναφορές στο ναζισμό και αυτοπροσδιορίζονται συστηματικά ως «εθνικιστές».<ref name="vima-fyrer" /> Η ΧΑ εξακολουθεί να θεωρείται εξτρεμιστική [[Νεοναζισμός|νεοναζιστική]] οργάνωση,<ref name=":0">{{Cite journal|title=Neo-Nazism in an Established Democracy: The Persistence of Golden Dawn in Greece|url=https://doi.org/10.1080/13608746.2014.981379|journal=South European Society and Politics|date=2015-01-02|issn=1360-8746|pages=1–20|volume=20|issue=1|doi=10.1080/13608746.2014.981379|first=Antonis A.|last=Ellinas}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Golden Dawn, Austerity and Young People: The Rise of Fascist Extremism Among Young People in Contemporary Greek Society|url=http://journals.sagepub.com/doi/10.1111/1467-954X.12270|journal=The Sociological Review|date=2015-12|issn=0038-0261|pages=231–249|volume=63|issue=2_suppl|doi=10.1111/1467-954X.12270|language=en|first=Alexandra|last=Koronaiou|first2=Evangelos|last2=Lagos|first3=Alexandros|last3=Sakellariou|first4=Stelios|last4=Kymionis|first5=Irini|last5=Chiotaki-Poulou}}</ref><ref>{{Cite book|title=The Politics of Fear: What Right-Wing Populist Discourses Mean|first=Ruth|last=Wodak|isbn=|year=2015|location=Lancaster|page=150}}</ref>{{R|bbc|ethnos_mixaloliakos_KYP_neonazi|proklisi|Τάκης Καμπύλης|lmdanforth|tvxs_xrysh_avgh_mesa_enhmerwshs|dporat|Maya Jaggi|Dina Kyriakidou}}<ref name=":1">{{harvnb|Vasilopoulou|Halikiopoulou|2015|pp=3-6}}</ref> από δημοσιογράφους, ερευνητές, πολιτικούς αναλυτές και επιστήμονες, που αναφέρονται στα σύμβολα της, τη δράση, τις ιστορικές αναφορές και την ιδεολογία της.

Τον Σεπτέμβριο του 2013, μετά από μια σειρά βίαιων επιθέσεων μελών της, που κορυφώθηκαν με τη [[δολοφονία του Παύλου Φύσσα]], εισαγγελικές έρευνες στοιχειοθέτησαν την κατηγορία της σύστασης εγκληματικής οργάνωσης και συνελήφθησαν από την [[Αντιτρομοκρατική Υπηρεσία (Ελλάδα)|αντιτρομοκρατική υπηρεσία]] ο αρχηγός της οργάνωσης, βουλευτές και στελέχη της.{{R|kath_eglim_org|tvxs σύλληψη βουλετών ΧΑ}} Συνολικά 69 πρόσωπα παραπέμφθηκαν σε [[δίκη της Χρυσής Αυγής|δίκη]],<ref name="taneadikh" /> που ξεκίνησε στις 20 Απριλίου 2015.<ref name="taneadikh2" /> Στις 7 Οκτωβρίου 2020, η Χρυσή Αυγή κρίθηκε ομόφωνα ως εγκληματική οργάνωση από το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων.<ref>{{Cite web|url=https://www.efsyn.gr/ellada/dikaiosyni/i-diki-tis-hrysis-aygis/263097_hrysi-aygi-i-ora-tis-istorikis-apofasis-pallaiki|title=Χρυσή Αυγή: Η ώρα της ιστορικής απόφασης - Παλλαϊκή κινητοποίηση|last=|first=|ημερομηνία=07.10.2020|website=efsyn.gr|publisher=Εφημερίδα των Συντακτών|archiveurl=|archivedate=|accessdate=}}</ref>