Δαίμονας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
Επέκταση |
||
Γραμμή 1:
[[Image:FR-29191 detailcalvaire04.jpg|200px|thumb|upright=1.2|Άγαλμα ενός δαίμονα στη [[Βρετάνη]] της [[Γαλλία]]ς.]]
Ένας '''δαίμονας''' είναι ένα υπερφυσικό και συχνά κακόβουλο ον που κυριαρχεί στη [[θρησκεία]], τον [[Αποκρυφισμός|αποκρυφισμό]], τη [[λογοτεχνία]], τη [[μυθοπλασία]], τη [[μυθολογία]] και τη [[λαογραφία]].
Γραμμή 8 ⟶ 7 :
== Ετυμολογία ==
Οι ελληνικοί όροι δεν έχουν καμία ένδειξη κακού ή κακίας. Στην πραγματικότητα, εὐδαιμονία (''eudaimonia''), (κυριολεκτικά καλό πνεύμα) σημαίνει ευτυχία. Από την πρώιμη [[Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία]], αγάλματα λατρείας θεωρήθηκαν από [[Ειδωλολατρία|ειδωλολάτρες]] και τους χριστιανούς γείτονές τους, πως κατοικούνταν από τη φωτεινή παρουσία των θεών: «Όπως οι ειδωλολάτρες, οι Χριστιανοί εξακολουθούσαν να αισθάνονται και να βλέπουν τους [[Θεός|θεούς]] και τις δυνάμεις τους, και με μια εύκολη παραδοσιακή αλλαγή απόψεων, μετέτρεψαν αυτούς τους ειδωλολατρικούς δαίμονες σε κακόβουλους «δαίμονες», την στρατιά του Σατανά... Μέχρι τη [[Βυζαντινή Αυτοκρατορία|Βυζαντινή περίοδο]] οι Χριστιανοί έβλεπαν το παλιό ειδωλολατρικό άγαλμα των πόλεων τους ως έδρα της παρουσίας των δαιμόνων. Δεν ήταν πια όμορφο, μολύνθηκε.».<ref>Fox, Robin Lane (1989). ''Pagans and Christians,'' σελ. 137</ref> Ο όρος είχε αποκτήσει για πρώτη φορά τις αρνητικές του δηλώσεις στη [[Μετάφραση των Εβδομήκοντα|μετάφραση]] της [[Τανάκ|Εβραϊκής Βίβλου]] απο τους [[Εβδομήκοντα Απόστολοι|Εβδομήκοντα]] στα [[Ελληνική γλώσσα|ελληνικά]], η οποία βασίστηκε στη μυθολογία των αρχαίων σημιτικών θρησκειών. Αυτό στη συνέχεια κληρονομήθηκε από το κείμενο της Καινής Διαθήκης που ήταν γραμμένο στην [[Ελληνιστική Κοινή]]. Η δυτική μεσαιωνική και νεο-μεσαιωνική σύλληψη ενός δαίμονα προέρχεται απρόσκοπτα από τον περιβαλλοντικό λαϊκό πολιτισμό της [[Ύστερη αρχαιότητα|Ύστερης Αρχαιότητας]]. Ο ελληνιστικός «δαίμονας» τελικά κατέληξε να συμπεριλάβει πολλούς σημιτικούς και κοντινούς ανατολικούς θεούς όπως εκτιμήθηκε από τον Χριστιανισμό.<ref>{{Cite book|title=The Goetia : the lesser key of Solomon the King : Lemegeton--Clavicula Salomonis Regis, book one|first=Mathers Samuel Liddell|last=MacGregor|last2=Crowley Aleister|publisher=Samuel Weiser|isbn=0-87728-847-X|year=|date=1995|location=York Beach, Me.|page=|url=https://www.worldcat.org/oclc/33044028|id=33044028|quote=}}</ref>[[Image:PazuzuDemonAssyria1stMil 2.jpg|200px|thumb|upright=1.2|Χάλκινο αγαλματίδιο του ασσυροβαβυλωνιακού δαιμονικού βασιλιά [[Παζούζου]], περίπου 800-700 π.Χ., [[Μουσείο του Λούβρου]]]]Η υποτιθέμενη ύπαρξη δαιμόνων παραμένει μια σημαντική έννοια σε πολλές σύγχρονες θρησκείες και αποκρυφιστικές παραδόσεις. Οι δαίμονες εξακολουθούν να προκαλλούν φόβο σε μεγάλο βαθμό λόγω της υποτιθέμενης ικανότητάς τους να [[Δαιμονισμός|κατέχουν ζωντανά πλάσματα]]. Στη σύγχρονη δυτική απόκρυφη παράδοση (ίσως επιτομή από το έργο του [[Άλιστερ Κρόουλι]]), ένας δαίμονας (όπως ο Χορόνζον, που είναι η ερμηνεία του Κρόουλι για το λεγόμενο «Δαίμονας της Αβύσσου») είναι μια χρήσιμη μεταφορά για ορισμένες εσωτερικές ψυχολογικές διαδικασίες (εσωτερικοί δαίμονες), αν και μερικοί μπορεί επίσης να το θεωρούν ως αντικειμενικά πραγματικό φαινόμενο. Μερικοί μελετητές πιστεύουν ότι μεγάλα τμήματα της δαιμονολογίας του [[Ιουδαϊσμός|Ιουδαϊσμού]], μια βασική επιρροή στον Χριστιανισμό και το [[Ισλάμ]], προήλθε από μια μεταγενέστερη μορφή του [[Ζωροαστρισμός|Ζωροαστρισμού]] και μεταφέρθηκαν στον Ιουδαϊσμό κατά την [[Περσία|Περσική εποχή]].<ref>Boyce, 1987; Black and Rowley, 1987; Duchesne-Guillemin, 1988.</ref>
== Αρχαία Αίγυπτος ==
Γραμμή 20 ⟶ 17 :
Οι «περιπλανώμενοι» σχετίζονται με κατοχή, ψυχική ασθένεια, θάνατο και πληγές. Πολλοί από αυτούς χρησιμεύουν ως εκτελεστές για τις μεγάλες θεότητες, όπως του [[Ρα]] ή του Όσιρις, όταν διατάζονται να τιμωρήσουν ανθρώπους στη γη ή στον κάτω κόσμο.<ref name=":2" /> Οι περιπλανώμενοι μπορούν επίσης να είναι παράγοντες του χάους, που προκύπτουν από τον κόσμο πέρα από τη δημιουργία για να προκαλέσουν ατυχία και ταλαιπωρία χωρίς καμία θεϊκή οδηγία και καθοδηγούνται μόνο από κακά κίνητρα. Οι επιρροές των περιπλανώμενων μπορούν να αποφευχθούν και να διατηρηθούν στα σύνορα του ανθρώπινου κόσμου με τη χρήση μαγείας, αλλά δεν μπορούν ποτέ να καταστραφούν. Μια υποκατηγορία των "περιπλανώμενων" είναι δαίμονες εφιάλτη, οι οποίοι πιστεύεται ότι προκαλούν εφιάλτες όταν εισέρχονται σε ένα ανθρώπινο σώμα.<ref>Rita Lucarelli ''Demons (Benevolent and Malevolent'' Ucla Encyclopedia of egyptology 2010 p. 2</ref>
== Μεσοποταμία ==
[[Αρχείο:Dumuzi_aux_enfers.jpg|αριστερά|μικρογραφία|Σφραγίδα κυλίνδρου Σουμερίων που δείχνει ότι τον θεό Ντουμουζίντ να βασανίζεται στον Κάτω Κόσμο από δαίμονες Γκάλα.]]
Οι αρχαίοι [[Μεσοποταμία|Μεσοποταμικοί]] πίστευαν ότι ο κάτω κόσμος φιλοξενούσε πολλούς δαίμονες, οι οποίοι μερικές φορές αναφέρονται ως «απόγονοι του αράλι». Αυτοί οι δαίμονες θα μπορούσαν μερικές φορές να αφήσουν τον κάτω κόσμο και να τρομοκρατήσουν τους θνητούς στη γη.<ref>Black J & Green A 1992 / Gods, Demons and Symbols of Ancient Mesopotamia: An Illustrated Dictionary, σελ. 180</ref> Μια τάξη δαιμόνων που πιστεύεται ότι κατοικούσαν στον κάτω κόσμο ήταν γνωστή ως Γκάλα και ο πρωταρχικός τους σκοπός φαίνεται να ήταν να επιστρέψουν τους ατυχούς θανάτους πίσω στον Κούρ.<ref>Black J & Green A 1992 / Gods, Demons and Symbols of Ancient Mesopotamia: An Illustrated Dictionary, σελ. 85</ref> Αναφέρονται συχνά σε μαγικά κείμενα και ορισμένα κείμενα τα περιγράφουν ως επτά σε αριθμό.<ref name=":4">Black J & Green A 1992 / Gods, Demons and Symbols of Ancient Mesopotamia: An Illustrated Dictionary, σελ. 86</ref> Αρκετά υπάρχοντα ποιήματα περιγράφουν την τάξη δαιμόνων Γκάλα να σέρνουν τον θεό Ντουμουζίντ στον κάτω κόσμο. Όπως και άλλοι δαίμονες, ωστόσο, οι Γκάλα θα μπορούσε επίσης να είναι καλοπροαίρετοι και σε έναν ύμνο από τον Βασιλιά Γκούντεα της πόλης Λάγκας (2144 - 2124 π.Χ.), ένας ανήλικος θεός που ονομάζεται Ιγκ-αλιμά περιγράφεται ως "η μεγάλη Γκάλα του Γκιρσού".<ref name=":4" />
Η Λαμαστού ήταν μια δαιμονική θεά με κεφάλι λιονταριού, δόντια γαϊδουριού, γυμνά στήθη, ένα τριχωτό σώμα, χέρια βαμμένα (με αίμα), μακριά δάχτυλα και νύχια, και τα πόδια του Ανζού (μίας μικρότερης θεότητας ή τέρατος που βρίσκουμε σε πολλές θρησκείες της Μεσοποταμίας.). Πιστεύεται ότι τρέφονταν με το αίμα των ανθρώπινων βρεφών και κατηγορήθηκε ευρέως ως η αιτία των αποβολών και των θανάτων απο κούνια.<ref name=":5">Black J & Green A 1992 / Gods, Demons and Symbols of Ancient Mesopotamia: An Illustrated Dictionary, σελ. 116</ref> Αν και η Αλμαστού έχει παραδοσιακά αναγνωριστεί ως δαιμόνιο,<ref name=":5" /> το γεγονός ότι θα μπορούσε να προκαλέσει κακό μόνη της χωρίς την άδεια άλλων θεών δείχνει έντονα ότι θεωρήθηκε ως θεά από μόνη της. Οι μεσοποταμικοί λαοί προστατεύονταν εναντίον της χρησιμοποιώντας φυλαχτά. Πιστεύεται ότι οδηγούσε τη βάρκα της στον ποταμό του κάτω κόσμου και συνδέθηκε με τα γαϊδούρια. Πιστεύεται ότι ήταν κόρη του [[Άνου]] (ή Αν).<ref name=":5" />
Ο [[Παζούζου]] είναι ένας δαιμονικός θεός που ήταν γνωστός στους [[Βαβυλωνία|Βαβυλώνιους]] και τους [[Ασσυρία|Ασσύριους]] κατά τη διάρκεια της πρώτης χιλιετίας π.Χ. Εμφανίζεται με ένα πρόσωπο σκύλου με ασυνήθιστα διογκωμένα μάτια, ένα φολιδωτό σώμα, ένα πέος απο φίδι, τα νύχια ενός πουλιού και συνήθως φτερά.<ref>Black & Green 1992, σελ. 147.</ref> Πιστεύεται ότι είναι ο γιος του θεού [[Χανμπί]].<ref name=":6">Black & Green 1992, σελ. 148.</ref> Συνήθως θεωρείται κακός, αλλά μερικές φορές μπορούσε επίσης να είναι μια ευεργετική οντότητα που προστάτευε από τους ανέμους που έφερναν λοιμό και θεωρήθηκε ότι ήταν σε θέση να αναγκάσει την Λαμαστού να επιστρέψει στον κάτω κόσμο.<ref>Black & Green 1992, σελ. 147–148.</ref> Φυλαχτά που φέρουν την εικόνα του τοποθετήθηκαν σε κατοικίες για να προστατεύσουν τα βρέφη από την Λαμαστού και οι έγκυες γυναίκες φορούσαν συχνά φυλακτά με το κεφάλι του πάνω τους ως προστασία από αυτήν.<ref name=":6" />
Σύμφωνα με την [[Εβραϊκή Εγκυκλοπαίδεια]], «Στη [[μυθολογία]] των [[Χαλδαίοι|Χαλδαίων]] οι επτά κακές θεότητες, γνωστές στην Μεσοποταμία ως Γκάλα, ήταν γνωστές ως σέντου (''shedu''), καταιγίδες-δαίμονες, που εκπροσωπούνται σε μορφή βοοειδούς», μία μορφή που προέρχεται από τους κολοσσιαίους ταύρους που χρησιμοποιούνται ως προστατευτικά [[τζίνι]] των βασιλικών ανακτόρων.<ref>''Assyrisches Handwörterbuch''. pp. 60, 253, 261, 646; Jensen, ''Assyr.-Babyl. Mythen und Epen'', 1900, p. 453; Archibald Sayce, l.c. pp. 441, 450, 463; Lenormant, l.c. σελ. 48–51.</ref>
== Παραπομπές ==
| |||