Γενικά '''μηχανή''' ή '''μηχάνημα''' ονομάζεται οποιοδήποτε εργαλείο ή μέσον που μπορεί να διευκολύνει την ανθρώπινη εργασία ή που μπορεί να αυξήσει τη δύναμη ή την αποτελεσματικότητά της. Επίσης οποιαδήποτε συσκευή που χρησιμοποιείται για την παραγωγή έργου, είτε μεταδίδοντας είτε μετατρέποντας άλλη μορφή ενέργειας σε παραγωγή έργου. Ακόμη μπορεί να εννοείται και κάθε ευφυής επινόηση. Μεταφορικά, σημαίνει ραδιουργία, σκευωρία αλλά και χαρακτηρισμό πλήθους υπηρεσιών π.χ. «Κρατική μηχανή» ή «αμυντικός μηχανισμός».
== Αρχαιότητα ==
Στην [[αρχαιότητα]], οι [[Αρχαία Ελλάδα|αρχαίοι Έλληνες]] απέδιδαν την σημασία της πρώτης παραπάνω πρότασης που αναφέρεται ως ορισμός από τον [[Βιτρούβιος|Βιτρούβιο]] , ενώ διέκριναν δύο είδη μηχανών: τις απλές και τις σύνθετες. Στις απλές ανήκαν οι [[μοχλός|μοχλοί]], η [[σφήνα]], ο [[κοχλίας]], το πολύσπαστο, κ.ά. Στις σύνθετες ανήκαν οι [[υδραυλική|υδραυλικές]] μηχανές, οι βιομηχανικές ([[μύλος|μύλοι]] άλεσης και σύνθλιψης), οι υψωτικές ή ανυψωτικές, οι [[πολεμική μηχανή|πολεμικές]] και οι [[μηχανή θεάτρου|μηχανές θεάτρου]].
Κατά τη [[μηχανολογία]], η μηχανή είναι ένα σύνολο μηχανικών μερών και [[μηχανισμός|μηχανισμών]] ικανών να μετατρέψουν μια [[ενέργεια]] τροφοδότησης σε μία διαφορετικού ή ίδιου τύπου αλλά με διαφορετικές παραμέτρους [[τελική ενέργεια]], προκειμένου να την χορηγήσουν σε άλλες μηχανές ή να την χρησιμοποιήσουν άμεσα για να πραγματοποιήσουν συγκεκριμένες διαδικασίες παραγωγής έργου.
Tην ανάγκη χρησιμοποίησης εργαλείων την ένοιωσε ο άνθρωπος από την παλαιολιθική εποχή. Κατασκεύαζε πέτρινα εργαλεία και όπλα, λαξεύοντας τους λίθους που βρίσκονταν δίπλα στη σπηλιά του. Πολλά τέτοια εργαλεία έχουν βρεθεί από τους αρχαιολόγους στους διάφορους παλαιολιθικούς οικισμούς. Πιστεύεται όμως ότι η ανακάλυψη του εργαλείου έγινε παλιότερα.
