Ιροκουά: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
επιμ.
Γραμμή 1:
[[Image:1914 Panoramic View of Iroquois.jpg|centerright|thumb|400 px|Ινδιάνοι Ιροκουά περ. 1914. [[Βιβλιοθήκη του ΚονγκρέσουΚογκρέσου]]]]
Το όνομα '''Ιροκουά''' δόθηκε σε ένα σύνολο [[φυλών]] [[ιθαγενείς Αμερικανοί|ιθαγενών Αμερικανών]], μελών μιας συνομοσπονδίας (Ενωση των πέντε, και αργότερα των εξι[[ένωση των Έξι Εθνών|έξι Εθνών]]. Σήμερα τα μέλη των φυλών αυτών (περ. 50.000) βρίσκονται διασκορπισμένα ανάμεσα στον [[Καναδά]] ([[Οντάριο]], [[Κεμπέκ]]) και τις [[Ηνωμένες Πολιτείες]] ([[Πολιτεία της Νέας Υόρκης]], [[Ουισκόνσιν]], [[Οκλαχόμα]]).
 
== Η Ένωση των Πέντε Εθνών ==
 
Η Ένωση των Πέντε Εθνών δημιουργήθηκε το 1570 για να τερματίσει τις συγκρούσεις ανάμεσα στις διάφοες φυλές και για να εξασφαλίσει μια κοινή άμυνα, ιδιαίτερα απέναντι στους [[Χιούρον]] και στους γάλλους συμμάχους τους. Της Ένωσης ηγούτανηγούναν μια επιτροπή από 50 μέλη (sachem). Χάρη στα εισοδήματα που εξασφάλιζε το εμπόριο [[γούνα|γούνας]] και στα εφόδια σε πυροβόλα όπλα που κατάφερε να εξασφαλίσει, η 'Ενωση,Ένωση σε συμμαχία με τους Άγγλους κατάφερε κατά τον 17ο αιώνα να καταστρέψει γειτονικές εχθρικές φυλές όπως τους [[Χιούρον]], [[Νετρ]], [[Πετύν]], και [[Εριέ]] και να αντιπαραταχθεί απέναντι στους αποίκους της "[[Νέα Γαλλία|Νέας Γαλλίας]]". Τον 18ο αιώνα εξαιτίας των επιδημιών οι Ιροκουά αποδεκατίζονται και η Ένωση παρακολουθεί αμέτοχη την γαλλοαγγλική σύγκρουση. Κατά τον [[Αμερικανικός πόλεμος της Ανεξαρτησίας|αμερικανικό Πόλεμο της Ανεξαρτησίας]] οι Ονέιντα και οι Τυσκαρόρα πήραν το μέρος των εξεγερμένων, ενώ οι Καγιούγκα και οι Μοχώκ συντάχθηκαν με τους Βρετανούς.
 
 
'''==Φυλές μέλη της Ενωσης'''Ένωσης==
 
{| border="1" cellpadding="4" cellspacing="0"
|- style="background:#efefef;"
! ΕΛΛ.Ελληνικά !! ΓΑΛΛ.Γαλλικά !! Στη γλώσσα των Ιροκουά !!
|-
| [[[[Σενέκα]] ]] || Seneca || ''Onondowahgah'' || </tr>
|}-
| [[ [[Καγιούγκα]]]] || Cayuga || ''Guyohkohnyoh'' ||</tr>
|-
| [[[[Ονοντάγκα]]|]] || Onondaga || ''Onöñda'gega''' ||</tr>
|-
| [[[[Ονέιντα]]|]] || Oneida || ''Onayotekaono'' || </tr>
|-
| [[[[Μοχώκ]] |]] || Mohawk || ''Kanien'kéhaka'' || </tr>
|-
| [[[[Τυσκαρόρα ]] (έγιναν μέλη το 1712)]] || Tuscarora || ''Ska-Ruh-Reh'' ||
|}
 
Οι Μοχώκ, οι Ονέιντα, οι Ονοντάγκα, οι Καγιούγκα, οι Σενέκα, και, από το 1712, οι Τυσκαρόρα, ήταν εγκατεστημένοι στα νότια και ανατολικά της [[λίμνη Οντάριο|λίμνης Οντάριο]] και ασχολούνταν με την γεωργία (την καλιέργεια [[καλαμπόκι|καλαμποκιού]], [[φασόλι|φασολιού]], [[κολοκύθα|κολοκύθας]]) σε συνδυασμό με το [[ψάρεμα]], το [[κυνήγι]] και την τροφοσυλλογή. Οι φυλές τους ήταν οργανωμένες σε εξωγαμικές μητρογραμμικές ομάδες καταγωγής ([[κλάν]]), που τηρούσαν αυστηρά τον κανόνα της μονογαμίας. Οι γυναίκες ασχολούνταν με τις οικιακές υποθέσεις και τις αγροτικές εργασίες, ενώ οι άνδρες κυνηγούσαν και λάμβαναν μέρος σε ένοπλες συγκρούσεις προκειμένου να αποκτήσουν αιχμαλώτους. Οι αιχμάλωτοι στην πλειονότητά τους υιοθετούνταν από τους δεσμώτες τους. Θεωρούνταν οτιότι οι γυναίκες απαιτούσαν την υιοθεσία και μάλιστα οι μητέρες που έχασαν ένα γιο, καθώς ο υιοθετημένος θεωρούνταν ότι αντικαθιστά το νεκρό. Οσοι δεν υιοθετούνταν, θανατώνονταν μετά από τελετουργικά βασανιστήρια. Οι Ιροκουά ήταν οι μόνοι [[Αμερινδιανοί]] του Βορρά που επιδίδονταν σε [[κανιβαλισμός|ανθρωποφαγικές]] πρακτικές.
 
 
[[Image:1914 Panoramic View of Iroquois.jpg|center|thumb|400 px|Ινδιάνοι Ιροκουά περ. 1914. [[Βιβλιοθήκη του Κονγκρέσου]]]]
[[br:Haudenosaunee]]
[[bg:Ирокези]]
Γραμμή 31 ⟶ 54 :
[[vec:Irochixi]]
[[zh:易洛魁聯盟]]
 
 
'''Φυλές μέλη της Ενωσης'''
 
 
<center>
{| border="1" cellpadding="4" cellspacing="0"
|- style="background:#efefef;"
! ΕΛΛ. !! ΓΑΛΛ. !! Στη γλώσσα των Ιροκουά !!
|-
| [[[[Σενέκα]] ]] || Seneca || ''Onondowahgah'' || </tr>
| [[ [[Καγιούγκα]]]] || Cayuga || ''Guyohkohnyoh'' ||</tr>
| [[[[Ονοντάγκα]]|]] || Onondaga || ''Onöñda'gega''' ||</tr>
| [[[[Ονέιντα]]|]] || Oneida || ''Onayotekaono'' || </tr>
| [[[[Μοχώκ]] |]] || Mohawk || ''Kanien'kéhaka'' || </tr>
| [[[[Τυσκαρόρα ]](έγιναν μέλη το 1712)]] || Tuscarora || ''Ska-Ruh-Reh'' ||
|}
</tr>
 
 
 
 
 
 
 
<div style='text-align: left; direction: ltr; margin-left: 1em;'>
Οι Μοχώκ, οι Ονέιντα, οι Ονοντάγκα, οι Καγιούγκα, οι Σενέκα, και, από το 1712, οι Τυσκαρόρα, ήταν εγκατεστημένοι στα νότια και ανατολικά της λίμνης Οντάριο και ασχολούνταν με την γεωργία (την καλιέργεια καλαμποκιού, φασολιού, κολοκύθας) σε συνδυασμό με το ψάρεμα, το κυνήγι και την τροφοσυλλογή. Οι φυλές τους ήταν οργανωμένες σε εξωγαμικές μητρογραμμικές ομάδες καταγωγής ([[κλάν]]), που τηρούσαν αυστηρά τον κανόνα της μονογαμίας. Οι γυναίκες ασχολούνταν με τις οικιακές υποθέσεις και τις αγροτικές εργασίες, ενώ οι άνδρες κυνηγούσαν και λάμβαναν μέρος σε ένοπλες συγκρούσεις προκειμένου να αποκτήσουν αιχμαλώτους. Οι αιχμάλωτοι στην πλειονότητά τους υιοθετούνταν από τους δεσμώτες τους. Θεωρούνταν οτι οι γυναίκες απαιτούσαν την υιοθεσία και μάλιστα οι μητέρες που έχασαν ένα γιο, καθώς ο υιοθετημένος θεωρούνταν ότι αντικαθιστά το νεκρό. Οσοι δεν υιοθετούνταν, θανατώνονταν μετά από τελετουργικά βασανιστήρια. Οι Ιροκουά ήταν οι μόνοι [[Αμερινδιανοί]] του Βορρά που επιδίδονταν σε [[ανθρωποφαγικές]] πρακτικές.
 
</div>
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Ιροκουά"