Πυρηνική αντίδραση αλυσίδας πρωτονίου-πρωτονίου: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Vcharmandaris (συζήτηση | συνεισφορές)
Vcharmandaris (συζήτηση | συνεισφορές)
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 2:
[[Αρχείο:Nuclear_energy_generation.svg|δεξιά|μικρογραφία| [[Λογάριθμος]] της παραγόμενης ισχύος ανά μονάδα μάζας (ε) των διεργασιών σύντηξης πρωτονίου-πρωτονίου (PP), CNO και τρία-α σε διαφορετικές θερμοκρασίες (Τ). Η διακεκομμένη γραμμή δείχνει τη συνδυασμένη παραγωγή ενέργειας των διεργασιών PP και CNO μέσα σε ένα αστέρι. Στη θερμοκρασία του πυρήνα του Ήλιου, η διαδικασία PP είναι πιο αποτελεσματική.]]
[[Αρχείο:Fusion_in_the_Sun.svg|lang=en|μικρογραφία|356x356εσ| Σχέδιο της αλυσιδωτής αντίδρασης πρωτονίου-πρωτονίου]]
Η '''αλυσιδωτή αντίδραση πρωτονίου - πρωτονίου''', που συνήθως αναφέρεται επίσης ως '''αλυσίδα pp''', είναι μία από τις δύο γνωστές ακολουθίες αντιδράσεων [[Πυρηνική σύντηξη|πυρηνικής σύντηξης]] με τις οποίες τα [[Αστέρας|αστέρια]] μετατρέπουν το [[υδρογόνο]] σε [[ήλιο]] . Κυριαρχεί στα αστέρια με μάζες μικρότερες ή ίσες με εκείνες του [[Ήλιος|Ήλιου]], <ref>{{Cite web|url=http://csep10.phys.utk.edu/astr162/lect/energy/ppchain.html|title=The Proton–Proton Chain|website=Astronomy 162: Stars, Galaxies, and Cosmology|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160620155744/http://csep10.phys.utk.edu/astr162/lect/energy/ppchain.html|archivedate=2016-06-20|accessdate=2018-07-30}}</ref> ενώ ο κύκλος CNO, η άλλη γνωστή αντίδραση, προτείνεται από θεωρητικά μοντέλα να κυριαρχεί σε αστέρια με μάζες μεγαλύτερες από περίπου 1,3 φορές εκείνεςτης μάζας του Ήλιου. <ref>{{Cite book|title=Evolution of Stars and Stellar Populations|first=Maurizio|last=Salaris|first2=Santi|last2=Cassisi|publisher=[[John Wiley and Sons]]|isbn=0-470-09220-3|year=2005|pages=119–121|url=https://books.google.com/books?id=p4ojTNkcFx8C&pg=PA119}}</ref>
 
ΓενικάΣύμφωνα με την κλασική φυσική, η σύντηξη πρωτονίου-πρωτονίου μπορείθα μπορούσε να συμβεί μόνο εάν η [[κινητική ενέργεια]] (δηλ. η [[θερμοκρασία]] ) των πρωτονίων είναι αρκετά υψηλή ώστε να ξεπεράσει την αμοιβαία [[Νόμος του Κουλόμπ|ηλεκτροστατική απώθηση τους]] . <ref>[[Ishfaq Ahmad]], ''The Nucleus'', '''1''': 42, 59, (1971), The Proton type-nuclear fission reaction.</ref>
 
Στον Ήλιο, η παραγωγή [[δευτέριο|δευτερίου]] είναι σπάνια. Τα λεγόμενα διπρωτόνια (ήλιο-2) είναι το πολύ πιο κοινό αποτέλεσμα των αντιδράσεων πρωτονίου-πρωτονίου εντός του αστεριού καιαλλά τα διπροτόνια αποσυντίθενται σχεδόν αμέσως σε δύο πρωτόνια. Δεδομένου ότι η μετατροπή του υδρογόνου σε ήλιο είναι αργή, μια που μέρος της γίνεται μέσω της ασθενούς πυρηνικής δύναμης, η πλήρης μετατροπή του υδρογόνου στον πυρήνα του Ήλιου υπολογίζεται ότι διαρκεί περισσότερα από δέκα δισεκατομμύρια χρόνια. <ref>Kenneth S. Krane, ''Introductory Nuclear Physics'', Wiley, 1987, p. 537.</ref>
 
Αν και ονομάζεται "αλυσιδωτή αντίδραση πρωτονίου - πρωτονίου", δεν είναι [[αλυσιδωτή αντίδραση]] υπό την κανονική έννοια. Στις περισσότερες πυρηνικές αντιδράσεις, μια αλυσιδωτή αντίδραση ορίζειείναι μια αντίδραση που παράγει ένα προϊόν, όπως νετρόνια που εκλύονται κατά τη διάρκεια της [[Πυρηνική σχάση|σχάσης]], που προκαλεί γρήγορα μια άλλη τέτοια αντίδραση.
 
Η αλυσίδα πρωτονίου-πρωτονίου είναι, όπως μια αλυσίδα αποσύνθεσης, μια σειρά αντιδράσεων. Το προϊόν της μίας αντίδρασης είναι το αρχικό υλικό της επόμενης αντίδρασης. Υπάρχουν δύο τέτοιες αλυσίδες που οδηγούν τη μεταστοιχείωση από το υδρογόνο στο ήλιο στον Ήλιο. Η μία αλυσίδα έχει πέντε αντιδράσεις, η άλλη αλυσίδα έχει έξι.
 
== Ιστορία της θεωρίας ==
Η θεωρία ότι οι αντιδράσεις πρωτονίου-πρωτονίου είναι η βασική αρχή με την οποία "καίγονται¨ ο Ήλιος και άλλα αστέρια, υποστηρίχθηκε από τον [[Άρθουρ Στάνλεϋ Έντινγκτον|Arthur Eddington]] τη δεκαετία του 1920. Εκείνη την εποχή, η θερμοκρασία του Ήλιου είχε ήδη υπολογιστεί σε περίπου 15 εκατομμύρια βαθμούς και θεωρήθηκε πολύ χαμηλή (σχεδόν 1000 φορές χαμηλότερη) για να ξεπεράσει το φράγμα Coulomb . Μετά την ανάπτυξη της [[Κβαντική μηχανική|κβαντικής μηχανικής]], ανακαλύφθηκε ότι ητο [[φαινόμενο σήραγγας]] των [[Κυματοσυνάρτηση|κυματοσυστημάτων]] των πρωτονίων διά μέσω του απωθητικού φράγματος Coulomb επιτρέπει τη σύντηξη υδρογόνου σε ήλιο σε πολύ χαμηλότερη θερμοκρασία από την [[Κλασική Φυσική|κλασική]] πρόβλεψη.
 
Το 1939, ο [[Χανς Μπέτε|Χανς Μπέθε]] προσπάθησε να υπολογίσει τα ποσοστά των διαφόρων αντιδράσεων στα αστέρια. Ξεκινώντας με δύο πρωτόνια που συνδυάζονταν για να δώσουν [[δευτέριο]] (το οποίο συμβολίζεται ως <sup>2</sup><sub>1</sub>D, ή D, ή <sup>2</sup><sub>1</sub>Η) και ένα [[ποζιτρόνιο]], βρήκε(το οποίο συμβολίζεται ως e<sup>+</sup>) ανακάλυψε αυτό που τώρα ονομάζουμε κλάδος II (p-p II) της αντίδρασης πρωτονίου-πρωτονίου. Αλλά δεν έλαβε υπόψη την αντίδραση των δύο {{Chem|πυρήνων ηλίου-3|He}} (που συμβολίζεται ως <nowikisup>3</brsup><sub>2</nowikisub>Ηe {{Chem|ή <sup>3|He}}</sup>Ηe, πυρήνες (κλάδος Ι) που τώρα γνωρίζουμε ότι είναι σημαντικός. <ref>{{Cite journal|last=Hans Bethe|title=Energy Production in Stars|journal=[[Physical Review]]|date=Mar 1, 1939|volume=55|issue=5|pages=434–456|doi=10.1103/PhysRev.55.434|bibcode=1939PhRv...55..434B}}</ref> Αυτό ήταν μέρος του σώματος της εργασίας στην αστρική νουκλεοσύνθεσηπυρηνοσύνθεση για την οποία ο [[Χανς Μπέτε|ΜπέθεΜπέτε]] κέρδισε το [[βραβείο Νόμπελ Φυσικής]] το 1967.
 
== Η αλυσιδωτή αντίδραση πρωτονίου-πρωτονίου ==
Το πρώτο βήμα σε όλους τους κλάδους είναι η σύντηξη δύο [[Πρωτόνιο|πρωτονίων]] (που συμβολίζονται ως p, ή <sup>1</sup><sub>1</sub>H) σε [[δευτέριο]] . Καθώς τα πρωτόνια συντήκονται, ένα από αυτά υποβάλλεται σε διάσπαση βήτα, δηλαδή μετατρέπεται σε ένα [[νετρόνιο]] εκπέμποντας ένα [[ποζιτρόνιο]] (ώστε να διατηρηθεί το φορτίο) και ένα νετρίνο ηλεκτρονίου (ώστε να διατηρηθεί ο λεπτονικός αριθμός) <ref name=":0">{{Cite book|title=Nuclear Physics of Stars|first=Christian|last=Iliadis|publisher=Wiley-VCH|isbn=9783527406029|date=2007|location=Weinheim}}</ref>. (ανΑξίζει καινα σημειωθεί ότι μια μικρή ποσότητα δευτερίου παράγεται από την αντίδραση "pep", (δείτε παρακάτω).
 
:{| border="0"
Γραμμή 28:
|}
 
Το [[ποζιτρόνιο]] πιθανώς θα [[Εξαΰλωση|εξαφανιστεί]] με ένα [[ηλεκτρόνιο]], απότα τοοποία περιβάλλονυπάρχουν διαθέσιμα σε μεγάλες ποσότηες στο κέντρο του Ήλιο μια που όλο το υδρογόνο είναι ιονισμένο, εκπέμποντας δύο [[Ακτίνες γ|ακτίνες γάμμα]] .


Συμπεριλαμβανομένης αυτής της [[Εξαΰλωση|εξαΰλωσης]] και της ενέργειας του νετρίνου, ολόκληρη η αντίδραση έχει τιμή ''Q'' (απελευθερούμενη [[ενέργεια]] ) 1,442 [[Ηλεκτρονιοβόλτ|MeV]] . <ref name=":0">{{Cite book|title=Nuclear Physics of Stars|first=Christian|last=Iliadis|publisher=Wiley-VCH|isbn=9783527406029|date=2007|location=Weinheim}}</ref> Οι σχετικές ποσότητες ενέργειας που πηγαίνουν στο νετρίνο και στα άλλα προϊόντα ποικίλουν.
 
Αυτή η αντίδραση είναι εξαιρετικά αργή επειδή ξεκινά από την [[Ασθενής αλληλεπίδραση|ασθενή πυρηνική δύναμη]] . Το μέσο [[πρωτόνιο]] στον πυρήνα του [[Ήλιος|Ήλιου]] περιμένει 9 δισεκατομμύρια χρόνια πριν συγχωνευθεί επιτυχώς με ένα άλλο [[πρωτόνιο]] . Δεν ήταν δυνατή η πειραματική μέτρηση της ενεργού διατομής αυτής της αντίδρασης λόγω αυτών των μακροχρόνιων κλιμάκων. <ref>{{Cite book|title=The Physics of Stars|first=Anthony C.|last=Phillips|publisher=John Wiley|isbn=0471987972|date=1999|edition=2nd|location=Chichester}}</ref>