Πυρηνική αντίδραση αλυσίδας πρωτονίου-πρωτονίου: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Ετικέτα: επεξεργασία κώδικα 2017 |
|||
Γραμμή 24:
| +||e<sup>+</sup>
| +
|ν<sub>e</sub>||+ ||
|}
Αυτή η αντίδραση είναι εξαιρετικά αργή επειδή
Το [[ποζιτρόνιο]] πιθανώς θα [[Εξαΰλωση|εξαφανιστεί]] με ένα [[ηλεκτρόνιο]], τα οποία υπάρχουν διαθέσιμα σε μεγάλες ποσότηες στο κέντρο του Ήλιο μια που όλο το υδρογόνο είναι ιονισμένο, εκπέμποντας δύο [[Ακτίνες γ|ακτίνες γάμμα]]. ▼
▲Το [[ποζιτρόνιο]] (e<sup>+</sup>) που δημιουργείται πολύ πιθανώς θα [[Εξαΰλωση|
:{| border="0"
|- style="height:2em;"
|
| +||
|}
Συμπεριλαμβανομένης αυτής της [[Εξαΰλωση|εξαΰλωσης]] και της ενέργειας του νετρίνου, ολόκληρη η αντίδραση έχει τιμή ''Q'' (απελευθερούμενη [[ενέργεια]] ) 1,442 [[Ηλεκτρονιοβόλτ|MeV]] . <ref name=":0">{{Cite book|title=Nuclear Physics of Stars|first=Christian|last=Iliadis|publisher=Wiley-VCH|isbn=9783527406029|date=2007|location=Weinheim}}</ref> Οι σχετικές ποσότητες ενέργειας που πηγαίνουν στο νετρίνο και στα άλλα προϊόντα ποικίλουν.
▲Αυτή η αντίδραση είναι εξαιρετικά αργή επειδή ξεκινά από την [[Ασθενής αλληλεπίδραση|ασθενή πυρηνική δύναμη]] . Το μέσο [[πρωτόνιο]] στον πυρήνα του [[Ήλιος|Ήλιου]] περιμένει 9 δισεκατομμύρια χρόνια πριν συγχωνευθεί επιτυχώς με ένα άλλο [[πρωτόνιο]] . Δεν ήταν δυνατή η πειραματική μέτρηση της ενεργού διατομής αυτής της αντίδρασης λόγω αυτών των μακροχρόνιων κλιμάκων. <ref>{{Cite book|title=The Physics of Stars|first=Anthony C.|last=Phillips|publisher=John Wiley|isbn=0471987972|date=1999|edition=2nd|location=Chichester}}</ref>
Αφού σχηματιστεί, το δευτέριο (<sup>2</sup><sub>1</sub>D ή <sup>2</sup><sub>1</sub>Η) που παράγεται στο πρώτο στάδιο μπορεί να συντηχθεί με ένα άλλο πρωτόνιο για να παράγει το ελαφρύ [[ισότοπο]] του [[Ήλιο|ηλίου]], ήλιο-3 (<sup>3</sup><sub>2</sub>Ηe)
Γραμμή 43 ⟶ 41 :
|<sup>2</sup><sub>1</sub>D||+ ||<sup>1</sup><sub>1</sub>H||→ ||<sup>3</sup><sub>2</sub>Ηe
| +||γ||+ ||5.49 MeV
|}Αυτή η διαδικασία, που διαμεσολαβείται από την ισχυρή πυρηνική δύναμη και όχι από την ασθενή πυρηνική δύναμη, είναι εξαιρετικά γρήγορη σε σύγκριση με το πρώτο βήμα. Υπολογίζεται ότι, κάτω από τις συνθήκες θεμορκρασίας και πίεσης που υπάρχουν στον πυρήνα του Ήλιου, κάθε νέος πυρήνας δευτερίου που δημιουργείται υπάρχει μόνο για περίπου τέσσερα δευτερόλεπτα προτού μετατραπεί σε ήλιο-3 με την παραπάνω αντίδραση.
Στον Ήλιο, κάθε πυρήνας ηλίου-3 που παράγεται σε αυτές τις δύο αντιδράσεις υπάρχει μόνο για περίπου 400 χρόνια πριν μετατραπεί σε ήλιο-4
Σύμφωνα με ένα μοντέλο του ΄Ηλιου, το 83,3
Υπάρχει επίσης ο εξαιρετικά σπάνιος κλάδος p-p IV. Μπορεί να εμφανιστούν και άλλες ακόμη πιο σπάνιες αντιδράσεις. Ο ρυθμός αυτών των αντιδράσεων είναι πολύ χαμηλός λόγω των πολύ μικρών ενεργών διατομών ή επειδή ο αριθμός των σωματιδίων που αντιδρούν είναι τόσο χαμηλός ώστε οι τυχόν αντιδράσεις που μπορεί να συμβούν είναι στατιστικά ασήμαντες.
Η συνολική αντίδραση
: 4 ¹H⁺ →
απελευθερώνοντας 26,73 MeV ενέργειας, μέρος από την οποία χάνεται στα νετρίνα, τα οποία αντιδρούν ελάχιστα με την ύλη.
Γραμμή 67 ⟶ 65 :
|}
Η πλήρης αλυσιδωτή αντίδραση p-p I απελευθερώνει καθαρή ενέργεια 26.732MeV. <ref>{{Cite book|title=An Introduction to Stellar Astrophysics|first=Francis|last=LeBlanc}}</ref> Δύο τοις εκατό αυτής της ενέργειας χάνεται στα νετρίνα που παράγονται. <ref>{{Cite journal|last=Burbidge|first=E.|last2=Burbidge|first2=G.|last3=Fowler|first3=William|last4=Hoyle|first4=F.|title=Synthesis of the Elements in Stars|journal=Reviews of Modern Physics|date=1 October 1957|volume=29|issue=4|pages=547–650|doi=10.1103/RevModPhys.29.547|bibcode=1957RvMP...29..547B}} This value excludes the 2% neutrino energy loss.</ref> Ο κλάδος p-p I κυριαρχεί σε θερμοκρασίες 10 έως 14 εκατομμύρια βαθμών Κέλβιν. Κάτω από 10 εκατομμύρια βαθμούς Κέλβιν, η αλυσίδα p-p δεν παράγει πολλούς πυρήνες
=== Ο κλάδος p-p II ===
Γραμμή 84 ⟶ 82 :
| +
|12.859 MeV
|
|<sup>7</sup><sub>4</sub>Βe
| +
Γραμμή 97 ⟶ 94 :
| +
|0.861 MeV
|
|<sup>7</sup><sub>3</sub>Li
| +
Γραμμή 111 ⟶ 107 :
|17.35 MeV
|}
Σημειώστε ότι οι ενέργειες στη δεύτερη παραπάνω αντίδραση είναι οι ενέργειες των νετρίνων που παράγονται από την αντίδραση. Το 90% των νετρίνων που παράγονται στην αντίδραση του{{SimpleNuclide2|Beryllium|7}} σε {{SimpleNuclide2|Lithium|7}} μεταφέρουν ενέργεια 0.861MeV, ενώ το υπόλοιπο 10% μεταφέρει ενέργεια 0.383MeV. Η διαφορά
=== Ο κλάδος p–p III ===
Γραμμή 164 ⟶ 160 :
|
|}
Τα τελευταία τρία στάδια αυτής της αλυσίδας συνεισφέρουν συνολικά 18,21 MeV, αν και μεγάλο μέρος αυτής χάνεται και πάλι στο νετρίνο.
Η αλυσίδα p-p III είναι κυρίαρχη εάν η θερμοκρασία υπερβαίνει τα 23
Η αλυσίδα p-p III δεν αποτελεί σημαντική πηγή ενέργειας στον Ήλιο, αλλά είναι πολύ σημαντική στο πρόβλημα των ηλιακών νετρίνων επειδή παράγει νετρίνα πολύ υψηλής ενέργειας (έως 14.06MeV).
Γραμμή 184 ⟶ 180 :
Η σύγκριση της μάζας του τελικού ατόμου ηλίου-4 με τις μάζες των τεσσάρων πρωτονίων αποκαλύπτει ότι το 0,7% της μάζας των αρχικών πρωτονίων έχει χαθεί. Αυτή η μάζα έχει μετατραπεί σε ενέργεια, με τη μορφή ακτίνων γάμμα και νετρίνων που απελευθερώνονται κατά τη διάρκεια καθεμιάς από τις μεμονωμένες αντιδράσεις. Η συνολική ενεργειακή απόδοση μιας ολόκληρης αλυσίδας είναι 26.73MeV .
Η ενέργεια που απελευθερώνεται ως ακτίνες γάμμα θα αλληλεπιδρά με ηλεκτρόνια και πρωτόνια και θα θερμαίνει το εσωτερικό του Ήλιου. Επίσης, κινητική ενέργεια προϊόντων σύντηξης (π.χ. των δύο πρωτονίων και του ηλίου-4 από την αντίδραση p-p I) αυξάνει τη θερμοκρασία του πλάσματος στον Ήλιο. Αυτή η θέρμανση υποστηρίζει τον Ήλιο και τον εμποδίζει να [[Βαρυτική κατάρρευση|καταρρεύσει]] λόγω του ίδιου του βάρος του, όπως θα συνέβαινε αν ο Ήλιος
Τα νετρίνα δεν αλληλεπιδρούν σημαντικά με την ύλη και επομένως δεν βοηθούν στην υποστήριξη του Ήλιου κατά της βαρυτικής κατάρρευσης. Η ενέργειά τους χάνεται: τα νετρίνα στις αλυσίδες p-p I, p-p II και p-p III μεταφέρουν 2,0%, 4,0% και 28,3% της ενέργειας σε αυτές τις αντιδράσεις, αντίστοιχα. <ref>Claus E. Rolfs and William S. Rodney, ''Cauldrons in the Cosmos'', The University of Chicago Press, 1988, p. 354.</ref>
Γραμμή 190 ⟶ 186 :
Ο παρακάτω πίνακας υπολογίζει την ποσότητα ενέργειας που χάνεται στα νετρίνα (2,34%) και την ποσότητα "φωτεινότητας" που προέρχεται από τους τρεις κλάδους. «Φωτεινότητα» εδώ σημαίνει απλώς το ποσό της ενέργειας που εκπέμπεται από τον ήλιο ως ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία και όχι ως νετρίνα. Τα αρχικά στοιχεία που χρησιμοποιούνται είναι αυτά που αναφέρονται υψηλότερα σε αυτό το άρθρο.
{| class="wikitable"
|+Παραγωγή φωτεινότητας (ενέργειας ανά μονάδα χρόνου) στον Ήλιο
! Κλάδος
! Ποσοστό (%) παραγόμενου ηλίου-4
! Ποσοστό (%) απώλειας λόγω παραγωγής νετρίνων
! Σχετική ποσότητα (%) ενέργειας που χάθηκε
! Σχετική ποσότητα (%) φωτεινότητας που παράγεται
! Ποσοστό (%) συνολικής φωτεινότητας
|-
| Κλάδος I
Γραμμή 229 ⟶ 225 :
== Η αντίδραση PEP ==
[[Αρχείο:Proton_proton_cycle.svg|μικρογραφία|300x300εσ| Οι αλυσιδωτές αντιδράσεις πρωτονίου-πρωτονίου και σύλληψης ηλεκτρονίων σε ένα αστέρι]]
[[Δευτέριο|Το δευτέριο]] μπορεί επίσης να παραχθεί από την ιδιαίτερα σπάνιας αντίδραση pep (πρωτονίου-ηλεκτρονίου-πρωτονίου) (
Στον Ήλιο, η αναλογία συχνότητας της αντίδρασης pep έναντι της αντίδρασης p-p είναι 1: 400. Ωστόσο, τα [[Νετρίνο|νετρίνα που]] απελευθερώνονται από την αντίδραση pep είναι πολύ πιο ενεργητικά: ενώ τα νετρίνα που παράγονται στο πρώτο βήμα της αντίδρασης p-p κυμαίνονται σε ενέργεια έως 0.42MeV, η αντίδραση pep παράγει νετρίνα με στενό εύρος ενέργειας στα 1.44MeV. Η ανίχνευση των ηλιακών νετρίνων από αυτήν την αντίδραση αναφέρθηκε από τη συνεργασία Borexino το 2012. <ref>{{Cite journal|last=Bellini|first=G.|display-authors=etal|date=2 February 2012|title=First Evidence of pep Solar Neutrinos by Direct Detection in Borexino|journal=Physical Review Letters|volume=108|issue=5|pages=051302|doi=10.1103/PhysRevLett.108.051302|arxiv=1110.3230|bibcode=2012PhRvL.108e1302B|pmid=22400925}}</ref>
|