Ακτινοβολία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
μ Ρομπότ: Αυτόματη αντικατάσταση κειμένου (-πχ +π.χ.)
Γραμμή 19:
Η ακτινοβολία πυρήνα (nuclear radiation) είναι η σωματιδιακή ακτινοβολία και η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία που εκπέμπονται από την περιοχή του [[ατομικός πυρήνας|πυρήνα]] ενός [[άτομο|ατόμου]]. Ως ''φυσική διαδικασία'' σε ένα σύστημα όπως ο πλανήτης μας, η ακτινοβολία αυτή παράγεται κατά τις [[ραδιενέργεια|ραδιενεργές διασπάσεις]] (ραδιενεργός ακτινοβολία) συνοδεύοντας τη [[μεταστοιχείωση]] της [[ύλη]]ς, κατ' ουσίαν δηλαδή εκδηλώνει το περίσσευμα, από τον αρχικό πυρήνα, του σχηματισμού των νέων ατόμων. Εκπομπή ακτινοβολίας από τον πυρήνα ενός ατόμου πετυχαίνουμε και με τεχνητές διαδικασίες, για παράδειγμα με τη χρήση [[επιταχυντής σωματιδίων|επιταχυντών σωματιδίων]]. Εκπομπή ακτινοβολίας από την περιοχή του πυρήνα έχουμε και κατά την [[πυρηνική σύντηξη]], που ως φυσική διαδικασία εκτιμούμε πως συμβαίνει σε συστήματα όπως τα [[άστρο|άστρα]].
 
Ένας πυρήνας σε ένα άτομο μπορεί να βρίσκεται σε ασταθή κατάσταση είτε επειδή πρόκειται για ραδιενεργό υλικό είτε επειδή διεγείρεται με κάποιον τρόπο απορροφώντας ενέργεια ή και ύλη (πχπ.χ. νετρόνιο). Στην περίπτωση που ένας σταθερός πυρήνας βρίσκεται σε διεγερμένη κατάσταση μπορεί απλώς να αποδιεγερθεί με εκπομπή ακτινοβολίας. Αν είναι ασταθής (ραδιενεργό υλικό) μπορεί να διασπαστεί, είτε διεγειρόμενος είτε αυθόρμητα, σε περισσότερα στοιχεία που είναι πιο ελαφριά. Το περίσσευμα της ενέργειας σύνδεσης του αρχικού πυρήνα σε σχέση με των τελικών, καθώς και της ύλης που περισσεύει, γίνεται η πυρηνική ακτινοβολία.
 
Στη σύντηξη έχουμε τον σχηματισμό ενός βαρύτερου πυρήνα από πιο ελαφρούς. Ο πυρήνας ηλίου πχπ.χ. αποτελείται από δύο πρωτόνια και δύο νετρόνια και μπορεί να παραχθεί με τη σύντηξη δύο πυρήνων δευτερίου (ισότοπο του υδρογόνου που ο πυρήνας του αποτελείται από ένα πρωτόνιο και ένα νετρόνιο). Για να είναι σταθερός ο πυρήνας ηλίου αποβάλλει ένα περίσσευμα ενέργειας υπό μορφή ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας. Κατά τη σύντηξη βαρύτερων στοιχείων, από το πλεόνασμα παράγεται επιπρόσθετα σωματιδιακή ακτινοβολία.
 
=== Ακτινοβολία εξαΰλωσης ===
Στην περίπτωση που συναντάται στον χώρο ύλη και αντιύλη το αποτέλεσμα είναι καταστροφικό και για τις δύο. Όταν έρχονται σε επαφή σωματίδια που το ένα είναι αντιύλη του άλλου, πχπ.χ. ηλεκτρόνιο και ποζιτρόνιο (αντι-ηλεκτρόνιο), το αποτέλεσμα είναι η πλήρης καταστροφή και των δύο και η εμφάνιση ενέργειας στη θέση της ύλης, που εκδηλώνεται με την εκπομπή ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας. Αντίδραση ύλης και αντιύλης συμβαίνει και στη φύση και τεχνητά, για παράδειγμα στους επιταχυντές σωματιδίων.
 
Η αντίδραση ύλης και αντιύλης έχει καθημερινή ιατρική χρήση στην τομογραφία. Ραδιενεργά υλικά που διεγείρονται με σκοπό την παραγωγή αντιύλης παρασκευάζονται εργαστηριακά και εγχέονται στη ροή του αίματος, με σκοπό την τομογράφηση των περιοχών στις οποίες το ραδιενεργό υλικό έχει την ιδιότητα να συσσωρεύεται. Η παραγόμενη αντιύλη εξαϋλώνεται με την ύλη που συναντά στο ανθρώπινο σώμα και η ακτινοβολία που παράγεται ανιχνεύεται από τον τομογράφο, με αποτέλεσμα την δημιουργία ενός ειδώλου της συσσώρευσης του ραδιενεργού υλικού στο σώμα, την αναπαράσταση δηλαδή της μορφής του ιστού του σώματος που ενδεχομένως πάσχει.