Κιλαουέα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Προσθήκη πληροφοριών για πιο πρόσφατες εκρηξεις Ετικέτες: Οπτική επεξεργασία Επεξεργασία από κινητό Διαδικτυακή επεξεργασία από κινητό |
Τακτοποίηση (αλλαγγη σειράς παράθεση) και προσθήκη νέων πληροφοριων για 2020, μέρος 1 Ετικέτες: Οπτική επεξεργασία Επεξεργασία από κινητό Διαδικτυακή επεξεργασία από κινητό |
||
Γραμμή 1:
{{coord|19|25|16|N|155|17|12|W|type:mountain|display=title}}
[[Αρχείο:Puu Oo looking up Kilauea - edit.jpg|thumb|250px|Ο κρατήρας Πουόο]]
Το '''Κιλαουέα''' (χαβαϊανή γλώσσα: Kīlauea) είναι [[ηφαίστειο]] της [[Χαβάη (νήσος)|Χαβάης νήσου]] και ένα από τα πέντε ασπιδωτά ηφαίστεια που αποτελούν το νησί. Το όνομα Κιλαουέα σημαίνει «αυτός που διασκορπίζεται» ή «που γρήγορα εξαπλώνεται» στην [[Χαβαϊκή γλώσσα|γλώσσα της Χαβάης]] και αναφέρεται στα συχνά ξεσπάσματα [[λάβα]]ς.
Το Κιλαουέα είναι ένα από τα πιο ενεργά ηφαίστεια στον πλανήτη<ref name="Juvik-1998">{{cite book |last=Juvik |first=Sonia P. |coauthors=James O. Juvik, Thomas R. Paradise |title=Atlas of Hawaii |publisher=University of Hawaii Press |year=1998 |isbn=978-0-8248-2125-8 |page=45}}</ref> και μια πολύτιμη πηγή πληροφοριών για τους ηφαιστειολόγους που είναι σε θέση να μελετήσουν από κοντά τις αποκλειστικά μη-βίαιες διαχυτικές εκρήξεις.
Ο κώνος Πουόο συνεχώς εκρήγνυτο στην ανατολική ζώνη ρήγματος από το [[1983]] έως το 2018, καθιστώντας την τη μεγαλύτερη έκρηξη ζώνης ρήγματος τα τελευταία 200 χρόνια. Τριάντα πέντε εκρήξεις έλαβαν χώρα από το 1952, μη συμπεριλαμβανομένου του τρέχοντος επεισοδίου.
Παρά την σχετική ασφάλεια για τους ερευνητές και τους επισκέπτες, το Κιλαουέα θεωρήθηκε από τη Γεωλογικό Ινστιτούτο των Ηνωμένων Πολιτειών (USGS) ως το πιο επικίνδυνο ηφαίστειο στις ΗΠΑ το 2018<ref>{{Cite web|url=https://www.smithsonianmag.com/smart-news/these-are-united-states-18-most-dangerous-volcanoes-180970650/|title=These Are the United States’ 18 Most Dangerous Volcanoes|last=Solly|first=Meilan|website=Smithsonian Magazine|language=en|accessdate=2020-10-01}}</ref>. Υπάρχουν αναφορές για θανάτους ντόπιων μαχητών το 1790 εξ αιτίας του ηφαιστείου<ref>{{Cite journal|title=Tragedy at Kilauea|url=http://pubs.er.usgs.gov/publication/70164356|journal=Earthquake Information Bulletin (USGS)|date=1976|pages=1217|volume=8|issue=2|first=D.A.|last=Swanson|first2=R.L.|last2=Christiansen}}</ref>. Το 2010-2011, η λάβα κατέστρεψε πολλά σπίτια στην περιοχή Καλαπάνα.<ref name="kalapana2010">{{cite news |url=http://www.staradvertiser.com/news/breaking/110929539.html |title=Lava destroys house at Kalapana Gardens |newspaper=Honolulu Star-Advertiser |date=27 Νοεμβρίου 2010 |accessdate=28 Νοεμβρίου 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120514131942/http://www.staradvertiser.com/news/breaking/110929539.html |archive-date=2012-05-14 |url-status=dead }}</ref> Το Μάρτιο του 2012, λάβα από το Κιλαουέα ολοκλήρωσε την καταστροφή της συνοικίας των Βασιλικών Κήπων (Royal Gardens Subdivision) όταν λάβα έκαψε το τελευταίο εναπομείνον σπίτι εκεί.<ref>{{cite news |url=http://www.hawaiitribune-herald.com/sections/news/local-news/lava-claims-final-home.html |title=Lava claims final home |newspaper=[[Hawaii Tribune Herald]] |date=4 Μαρτίου 2012 |accessdate=4 Μαρτίου 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120509223429/http://www.hawaiitribune-herald.com/sections/news/local-news/lava-claims-final-home.html |archive-date=2012-05-09 |url-status=dead }}</ref> Σύμφωνα με το Γεωλογικό Ινστιτούτο των ΗΠΑ, το επίπεδο ηφιαστειακού συναγερμού για το Κιλαουέα τον Απρίλιο του 2012 ήταν «Προσοχή»<ref>{{cite web|url=http://volcanoes.usgs.gov/activity/status.php|title=Current Alerts for U.S. Volcanoes|publisher=USGS}}</ref> ενώ τον Σεπτέμβριο του 2020 η ηφαιστειακή δραστηριότητα είχε επιστρέψει σε φυσιολογικά επίπεδα (ηρεμία)<ref>{{Cite web|url=https://volcanoes.usgs.gov/volcanoes/kilauea/status.html|title=Usgs Kilauea Status Update Page|last=|first=|ημερομηνία=|website=|publisher=|archiveurl=|archivedate=|accessdate=}}</ref>, ύστερα από το τελευταίο ηφαιστειακό επεισόδιο που ξεκίνησε το 2018<ref>{{Cite web|url=https://www.usgs.gov/volcanoes/kilauea/2018-lower-east-rift-zone-eruption-and-summit-collapse|title=2018 lower East Rift Zone Eruption and Summit Collapse|website=www.usgs.gov|language=en|accessdate=2020-10-01}}</ref> και επέφερε μεγάλη εκροή λάβας και αλλαγές στους κρατήρες Χαλεμαούμαου και Πουόο. Μια κατάσταση προσοχής χρησιμοποιείται για να ορίσει μια κλιμάκωση αναταραχών ή μια μικρή έκρηξη σε εξέλιξη που εγκυμονεί περιορισμένους κινδύνους. Μετά το τέλος της τελευταίας έκρηξης παρατηρήθηκε δημιουργία λίμνης στο βάθος του κρατήρα Χαλεμαούμαου, πράγμα το οποίο ενδέχεται να οδηγήσει σε αλλαγή του τύπου των μελλοντικών εκρήξεων σε πιο βίαιες, και την παράλληλη δημιουργία ηφαιστειακής σκόνης, λόγω της αλληλεπίδρασης του νερού με το καυτό μάγμα. Αυτό έχει συμβεί και στο παρελθόν<ref>{{Cite web|url=https://earthobservatory.nasa.gov/images/146687/a-new-lakewater-not-lavaon-kilauea|title=A New Lake—Water Not Lava—On Kilauea|ημερομηνία=2020-05-08|website=earthobservatory.nasa.gov|language=en|accessdate=2020-10-01}}</ref>. ▼
Από το 2008, οι αυξανόμενες εκπομπές [[διοξείδιο του θείου|διοξειδίου του θείου]] από τον κρατήρα Χαλεμαούμαου (Halemaumau) στη κορυφή του Κιλαουέα έχουν οδηγήσει σε αυξημένα επίπεδα ηφαιστειακού [[νέφος|νέφους]], εγείροντας ανησυχίες για την ποιότητα του αέρα. Βρίσκεται μέσα στο [[Εθνικό Πάρκο Ηφαιστείων της Χαβάης]] και ως αποτέλεσμα το επισκέπτονται εκατομμύρια τουρίστες κάθε χρόνο, καθιστώντας το το πιο πολυσύχναστο αξιοθέατο στη Χαβάη και το πιο επισκεφθέν ηφαίστειο στον κόσμο.
▲Παρά την σχετική ασφάλεια για τους ερευνητές και τους επισκέπτες, το Κιλαουέα θεωρήθηκε από τη Γεωλογικό Ινστιτούτο των Ηνωμένων Πολιτειών (USGS) ως το πιο επικίνδυνο ηφαίστειο στις ΗΠΑ το 2018<ref>{{Cite web|url=https://www.smithsonianmag.com/smart-news/these-are-united-states-18-most-dangerous-volcanoes-180970650/|title=These Are the United States’ 18 Most Dangerous Volcanoes|last=Solly|first=Meilan|website=Smithsonian Magazine|language=en|accessdate=2020-10-01}}</ref>. Υπάρχουν αναφορές για θανάτους ντόπιων μαχητών το 1790 εξ αιτίας του ηφαιστείου<ref>{{Cite journal|title=Tragedy at Kilauea|url=http://pubs.er.usgs.gov/publication/70164356|journal=Earthquake Information Bulletin (USGS)|date=1976|pages=1217|volume=8|issue=2|first=D.A.|last=Swanson|first2=R.L.|last2=Christiansen}}</ref>. Το 2010-2011, η λάβα κατέστρεψε πολλά σπίτια στην περιοχή Καλαπάνα.<ref name="kalapana2010">{{cite news |url=http://www.staradvertiser.com/news/breaking/110929539.html |title=Lava destroys house at Kalapana Gardens |newspaper=Honolulu Star-Advertiser |date=27 Νοεμβρίου 2010 |accessdate=28 Νοεμβρίου 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120514131942/http://www.staradvertiser.com/news/breaking/110929539.html |archive-date=2012-05-14 |url-status=dead }}</ref> Το Μάρτιο του 2012, λάβα από το Κιλαουέα ολοκλήρωσε την καταστροφή της συνοικίας των Βασιλικών Κήπων (Royal Gardens Subdivision) όταν λάβα έκαψε και το τελευταίο εναπομείνον σπίτι εκεί
Σύμφωνα με το Γεωλογικό Ινστιτούτο των ΗΠΑ, το επίπεδο ηφιαστειακού συναγερμού για το Κιλαουέα τον Απρίλιο του 2012 ήταν «Προσοχή»<ref>{{cite web|url=http://volcanoes.usgs.gov/activity/status.php|title=Current Alerts for U.S. Volcanoes|publisher=USGS}}</ref> ενώ τον Σεπτέμβριο του 2020 η ηφαιστειακή δραστηριότητα είχε επιστρέψει σε φυσιολογικά επίπεδα (ηρεμία)<ref>{{Cite web|url=https://volcanoes.usgs.gov/volcanoes/kilauea/status.html|title=Usgs Kilauea Status Update Page|last=|first=|ημερομηνία=|website=|publisher=|archiveurl=|archivedate=|accessdate=}}</ref>.
Το Κιλαουέα δημιουργήθηκε τα τελευταία 300.000 με 600.000 χρόνια από το [[θερμό σημείο]] της Χαβάης.<ref name=hvo-kilauea/> Αν και δεν είναι το νεότερο ηφαίστειο που έχει δημιουργηθεί από το θερμό σημείο, είναι το νεότερο ηφαίστειο που βρίσκεται πάνω από την επίφανεια της θάλασσας, αφού η κορυφή του υπεράκτιου ηφαιστείου [[Λοΐχι]] βρίσκεται 1.150 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Επειδή το Κιλαουέα δεν σχηματιζεί βουνό από μόνο του αλλά μόνο ένα εξόγκωμα με ύψος 1.277 μέτρα, <ref name=hvo-kilauea>{{cite web|title=Kīlauea -- Perhaps the World's Most Active Volcano|url=http://hvo.wr.usgs.gov/kilauea/|publisher=United States Geological Survey—Hawaiian Volcano Observatory|accessdate=27 Ιανουαρίου 2012|date=7 Μαΐου 2009}}</ref> σε συνδυασμό με το γεγονός ότι βρίσκεται στη πλαγιά του μεγαλύτερου [[Μάουνα Λόα]], οδήγησαν τους επιστήμονες να υποθέσουν ότι το Κιλαουέα ήταν μέρος του Μάουνα Λόα. Όμως η σύσταση της λάβας των δύο ηφαιστείων διαφέρει, κάτι που είναι εφικτό μόνο αν τα δύο ηφαίστεια έχουν διαφορετικούς θαλάμους [[μάγμα]]τος.
| |||