Κυβέρνηση Δημητρίου Γούναρη 1915: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 28:
Διορίστηκε από το βασιλιά [[Κωνσταντίνος Α΄ της Ελλάδας|Κωνσταντίνο Α΄]] μετά την παραίτηση του [[Ελευθέριος Βενιζέλος|Ελευθερίου Βενιζέλου]] από την πρωθυπουργία και την πτώση της [[Κυβέρνηση Ελευθερίου Βενιζέλου 1910|κυβέρνησής του]] εξαιτίας της διαφωνίας του με τα Ανάκτορα για τη συμμετοχή της Ελλάδας στην [[εκστρατεία της Καλλίπολης]] στο πλευρό των συμμάχων της [[Τριπλή Συνεννόηση|Αντάντ]].
==Τα σημαντικότερα γεγονότα==
Μετά την παραίτηση της κυβέρνησης του Ελευθερίου Βενιζέλου, και αφού οι [[Αλέξανδρος Ζαΐμης|Ζαΐμης]] και [[Στέφανος Σκουλούδης|Σκουλούδης]] (για διαφορετικό λόγο ο καθένας) είχαν αρνηθεί να σχηματίσουν κυβέρνηση, ο Βασιλιάς, πρότεινε στον [[Δημήτριος Γούναρης|Δημήτριο Γούναρη]] να αναλάβει την διακυβέρνηση της χώρας. Ο Γούναρης είχε το πλεονέκτημα ότι δεν αντιπροσώπευε τους παλαιούς πολιτικούς ([[Δημήτριος Ράλλης|Ράλλη]], [[Γεώργιος Θεοτόκης|Θεοτόκη]], κ.λ.π) που το [[Κίνημα στο Γουδί]] και η κυριαρχία του Βενιζέλου στην πολιτική σκηνή τους είχαν στερήσει το λαϊκό έρεισμα, ήταν άφθαρτος, πολλά υποσχόμενος και αξιοσέβαστος πολιτικός που με την [[Ομάδα των Ιαπώνων]] είχε επιδιώξει την ανανέωση στην πολιτική σκηνή, και επίσης οπαδός της βασιλικής άποψης περί ουδετερότητας. <br />
Η επιλογή Γούναρη αντιμετωπίστηκε κατ' αρχήν θετικά από τους βενιζελικούς όπως φαίνεται από το παρακάτω άρθρο της φιλοβενιζικής εφημερίδας «[[Έθνος (εφημερίδα)|Έθνος]]» : ''«Ο σχηματισμός της νέας Κυβερνήσεως υπό τον κ. Δημ. Γούναρην ενεποίησεν αγαθήν εντύπωσιν. Νέος ανήρ ο κ. Γούναρης απολαμβάνει της γενικής εκτιμήσεως ως έχων αναμφισβητήτους αρετάς και ευρύτατα μελετήσας τας παλιτειακάς ανάγκας και πάντοτε διακριθείς επί ειλικρινεία ως κα εν τη παλαιοκομματική εποχή αναδειχθείς συνεπεία μεγάλης αξίας ως πρώτος ίσως, αναπετάσας την σημαίαν τη ςκαταλύσεως των προσωπικών κομμάτων και της επί τη βάσει ιδεών και αρχών δημιουργίας πολιτικών μερίδων.[...] Αφ΄ετέρου δε τίθεται τέρμα εις επικίνδυνον αντικανονικότητα της πολιτικής καταστάσεως και επαναφέρεται εν πλήρη ισχύϊ το πολίτευμα, αφού η νέα Κυβέρνησις λαμβάνει το δικαίωμα της διαλύσεως της Βουλής.»'' <ref>Εφημερίδα "Έθνος", φύλλο της 24ης Φεβρουαρίου 1915, σελ.1</ref><br />
Στις [[9 Μαρτίου]] ο υπουργός Εξωτερικών της κυβέρνησης, [[Γεώργιος Ζωγράφος|Γ. Ζωγράφος]], επισκεπτόμενος την γαλλική πρεσβεία στην Αθήνα, ανακοίνωσε στον Γάλλο πρέσβυ την πρόθεση της νέας κυβέρνησης να διατηρήσει την ίδια στάση της ''ευμενούς ουδετερότητας'' προς την Αντάντ, όπως και η προηγούμενη κυβέρνηση - αλλά με μόνη προϋπόθεση την εξαφάνιση του κινδύνου της βουλγαρικής επιθέσεως προς την Ελλάδα, έτσι ώστε το στράτευμα να είναι ελεύθερο και διαθέσιμο και να προστατέψει τους ελληνικούς πληθυσμούς αλλά και να παράσχει στην Αντάντ αξιόλογη στρατιωτική δύναμη. <br />
Στις [[14 Μαρτίου]] η κυβέρνηση με σχετικό ανακοινωθέν δημοσίευεδημοσίευσε και ξεκαθάριζεξεκαθάρισε τους όρους με τους οποίους προχωρούσε στην εξωτερική της πολιτική. Ανάμεσα<br στα/>Η άλλα,πρόταση η πρόταση «..Η Κυβέρνησις εργάζεται προς αποφυγήν των κινδύνων τούτων ''άνευ παραχωρήσεων τας οποίας άλλοι δεν ησθάνθησαν ίσως ασυμβιβάστους προς τα εθνικά συμφέροντα''...» ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων από τους βενιζελικούς και από τον ίδιο τον Ελευθέριο Βενιζέλο προσωπικά, ο οποίος και απαίτησε εξηγήσεις για τους υπαινιγμούς που διαφαίνονταν. Η κυβέρνηση απαντώντας στο τι εννοούσε, δημοσιοποίησε την πρόταση του Ελ. Βενιζέλου κατά το τελευταίο συμβούλιο του Στέμματος της 20ης Φεβρουαρίου να δοθεί στην Βουλγαρία η [[Καβάλα]], ως αντάλλαγμα για την Μικρά Ασία. Όταν έμαθε ο Βενιζέλος που τότε βρισκόταν στις Σπέτσες για τα γραφόμενα στην Αθήνα, επέστρεψε αμέσως και έδωσε τις ανάλογες εξηγήσεις. Ωστόσο, επειδή ο Βασιλιάς απέφυγε να πάρει θέση στην διένεξη, και η Κυβέρνηση αρνήθηκε να επαναρθώσει - ανακοίνωσε την (πρώτη) παραίτησή του από την πολιτική και έφυγε εκτός Ελλάδας. <ref>Νικολόπουλος, σελ.155</ref>
Στις [[30 Μαρτίου]] οι Σύμμαχοι με διακοίνωσή τους ανέφεραν την ικανοποίησή τους που η ελληνική κυβέρνηση συνέχιζε την πολιτική της προκατόχου της και υποσχόταν στην Ελλάδα -αν έβγαινε στον πόλεμο - τις περιοχές της Σμύρνης και της ενδοχώρας της (όπως είχε υποσχεθεί ήδη και στον Ελ. Βενιζέλο στις 11 Ιανουαρίου 1915).<ref>Βεντήρης, σελ.319,320</ref><br />Την 1η Απριλίου η κυβέρνηση προχωρώντας ένα βήμα παραπέρα, υπέβαλλε προς την Αντάντ, επίσημη πρότασης συμμετοχής της Ελλάδας στον πόλεμο - ανεξαρτήτως μάλιστα της στάσης τη Βουλγαρίας. Στις 18 Απριλίου η ελληνική πρόταση κάτω από τις πιέσεις του Βασιλιά, αεπαναδιαμορφώθηκε ως εξής: ''Η Ελλάς προσφέρεται να εξέλθη της ουδετερότητος, θέτουσα εις την διάθεσιν της Αντάντ τον στόλον της καθώς και την χρήσιν των λιμένων της και του εδάφους της''.<ref>Βεντήρης, σελ. 336</ref>
Στις 18 Απριλίου - δημοσιεύτηκε το διάταγμα των εκλογών που θα λάμβαναν χώρα στις 31 Μαΐου και η χώρα μπήκε σε προεκλογική περίοδο. Εκτός από την προετοιμασία για τις εκλογές, η ασθένεια του Βασιλιά {{fn|1}}, η οποία εκδηλώθηκε στο τέλος του Απριλίου - αλλά και το ''πάγωμα'' των διπλωματικών εξελίξεων που όπως αποδείχθηκε γρήγορα- έκρυβε την προσπάθεια των Αγγλογάλλων να προσεταιριστούν την Ιταλία- εξέτρεψε το ενδιαφέρον του ελληνικού λαού από τις εξωτερικές εξελίξεις στο εσωτερικό μέτωπο.
 
Στις 18 Απριλίου - δημοσιεύτηκε το διάταγμα των εκλογών που θα λάμβαναν χώρα στις 31 Μαΐου και η χώρα μπήκε σε προεκλογική περίοδο. Εκτός από την προετοιμασία για τις εκλογές, η ασθένεια του Βασιλιά {{fn|1}}, η οποία εκδηλώθηκε στο τέλος του Απριλίου - αλλά και το ''πάγωμα'' των διπλωματικών εξελίξεων που όπως αποδείχθηκε γρήγορα- έκρυβε την προσπάθεια των Αγγλογάλλων να προσεταιριστούν την Ιταλία και την Βουλγαρία - εξέτρεψε το ενδιαφέρον του ελληνικού λαού από τις εξωτερικές εξελίξεις στο εσωτερικό μέτωπο.
Στις βουλευτικές εκλογές της 31ης Μαΐου - εκλογές στις οποίες ψήφισαν πρώτη φορά οι λεγόμενες τότε Νέες Χώρες, δηλ. τα εδάφη που ενσωμάτωσε η Ελλάδα μετά τους νικηφόρους Βαλκανικούς πολέμους (Μακεδονία, Ήπειρο, νησιά του Αιγαίου και Κρήτη), το κόμμα των Φιλελευθέρων - το αντίπαλο δέον του Κόμματος των Εθνικοφρόνων του Δημητρίου Γούναρη - ήρθε πρώτο σε ψήφους και κατέκτησε τις 186 από τις συνολικά 316 έδρες του Κοινοβουλίου.<ref>http://www.kairatos.com.gr/afieromata/venizelos/venizelos3.htm</ref>
 
Στις [[Ελληνικές βουλευτικές εκλογές Μαΐου 1915|βουλευτικές εκλογές της 31ης Μαΐου]] - εκλογές στις οποίες ψήφισαν πρώτη φορά οι λεγόμενες τότε Νέες Χώρες, δηλ. τα εδάφη που ενσωμάτωσε η Ελλάδα μετά τους νικηφόρους Βαλκανικούς πολέμους (Μακεδονία, Ήπειρο, νησιά του Αιγαίου και Κρήτη), το κόμμα των Φιλελευθέρων - το αντίπαλο δέον του Κόμματος των Εθνικοφρόνων του Δημητρίου Γούναρη - ήρθε πρώτο σε ψήφους και κατέκτησε τις 186 από τις συνολικά 316 έδρες του Κοινοβουλίου.<ref>http://www.kairatos.com.gr/afieromata/venizelos/venizelos3.htm</ref>
Η κυβέρνηση Γούναρη αποδέχτηκε το αποτέλεσμα των εκλογών και ανακοίνωσε ότι θα παραιτηθεί μόλις η υγεία του Βασιλιά, του επιτρέψει να αναλάβει και πάλι τα καθήκοντά του. Λίγο πριν την καθορισμένη ημερομηνία έναρξης των εργασιών της Βουλής, την 7η Ιουλίου, οι γιατροί του Βασιλιά, αποφάνθηκαν ότι ο ασθενής τους δεν είχε αναλάβει οριστικά, και δεν έπρεπε ακόμα να επιστρέψει στα καθήκοντά του- ενώ ο Ελ. Βενιζέλος ανακοίνωσε την επάνοδό του στην πολιτική και την κατάληψη φυσικά της αρχηγίας του κόμματος και επομένως και της Πρωθυπουργίας. Με το βασιλικό διάταγμα της 5ης Ιουλίου <ref>ΦΕΚ Α238/ 1915</ref>, η έναρξη της Βουλής ορίστηκε στις 3 Αυγούστου.<br />
Πράγματι, στις 3 Αυγούστου, παραιτήθηκε η κυβέρνηση Γούναρη, και ανέλαβε η κυβέρνηση Βενιζέλου, ενώ Πρόεδρος της Βουλής, ανέλαβε ύστερα από ψηφοφορία, ο βενιζελικός, [[Κωνσταντίνος Ζαβιτσάνος]] με 182 ψήφους υπέρ. <ref>https://library.parliament.gr/Ψηφιακή-Βιβλιοθήκη/Πρακτικά-Συνεδριάσεων/πρακτικά-βουλής-1910-1935</ref>
 
 
 
[[File:Transports for Gallipoli at Lemnos, April 1915 (17349655990).jpg|thumb|left|Τα πλοία της Αντάντ, μεταφέροντας στρατιώτες στην [[Εκστρατεία της Καλλίπολης|Καλλίπολη]], παραβιάζουν την ελληνική ουδετερότητα αγκυροβολώντας στο λιμάνι της [[Λήμνος|Λήμνου]], Απρίλιος 1915]]
Γραμμή 57 ⟶ 56 :
* ''«Επί των Στρατιωτικών υπουργός»'': Δημήτριος Γούναρης
* ''«Επί των Ναυτικών υπουργός»'': [[Νικόλαος Στράτος]]
[[File:Panagia Tinou the icon closer view.jpg|thumb|right|Η εικόνα της Παναγίας της Τήνου]]
 
==Σημειώσεις==
* {{fnb|1}} Στις [[22 Απριλίου]] 1915 ο Βασιλιάς προσβλήθηκε από γρίππη, (οξεία αναπνευστική λοίμωξη) η οποία δεν υποχωρούσε εύκολα. Στα συμπτώματα της γρίππης προστέθηκε και πόνος στα πλευρά (πλευροδυνία) <ref>Ο Πλευριτικόςπλευριτικός πόνος εντοπίζεται στο πλάγιο ή οπίσθιο θωρακικό τοίχωμα, επεκτείνεται με τις αναπνευστικές κινήσεις και τον βήχα και υποχωρεί με την αναστολή των αναπνευστικών κινήσεων. Η πλευρωδυνία οφείλεται σε φλεγμονώδεις, λοιμώδεις ή νεοπλασματικές πλευριτικές συλλογές, όπως η πνευμονία, η πνευμονική εμβολή, τα βρογχογενή καρκινώματα το υποδιαφραγματικό απόστημα http://respi-gam.net/node/4675</ref> η οποία εξελίχθηκε σε πλευρίτιδα. Στις [[9 ΜαΐουοιΜαΐου]] οι θεράποντες γιατροί διέγνωσαν εξιδρωματική πλευρίτιδα. Ο ασθενής παρουσίαζε [[Πνευμονία|οξεία πνευμονιοκοκκική βρογχοπνευμονική λοίμωξη]] με παραπνευμονική υπεζωκοτική αλλαγή, η οποία μετέπεσε σε εμπύημα με μικτή μικροβιακή χλωρίδα.<ref>http://www.elzoni.gr/html/ent/072/ent.26072.asp</ref> Στις [[23 Μαΐου]] οι γιατροί διεύρυναν τον απόστημα που είχε ήδη ανοίξει την 13 Μαΐου (ημέρα που ο Βασιλιάς προσκύνηση την εικόνα της [[Παναγία της Τήνου|Παναγίας της Τήνου]], που μεταφέρθηκε ειδικά για αυτόν στην Αθήνα) έτσι ώστε να αποβάλλει περισσότερο και γρηγορότερα το μικροβιακό του φορτίο. Την [[1 Ιουνίου|1η Ιουνίου]] οι γιατροί ανακοινώνουν ότι ο ασθενής έχει μπει στο στάδιο της ανάρρωσης αλλά οι μεταπτώσεις της υγιείας του συνεχίστηκαν για όλο τον μήνα Ιούνιο. Ο Βασιλιάς μπόρεσε να ασκήσει και πάλι τα καθήκοντά του αρχές Αυγούστου, αλλά η υγεία του δεν θα ήταν ποτέ πια η ίδια. Το απόστημα θα τον ταλαιπωρούσε και τα επόμενα χρόνια ενώ η έκπτωση των ικανοτήτων του -σωματικά και πνευματικά - ήταν ιδιαίτερα εμφανής.
 
==Πηγές==