Αιχμαλωσία του Δ΄ Σώματος Στρατού στο Γκέρλιτς: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

{{χωρίς παραπομπές|14|02|2020}}

 

φιλοβασιλική Κυβέρνηση Σκουλούδη αποφάσισε την άνευ όρων παράδοση της οχυρωματικής γραμμής του [[Ρούπελ]] στις Γερμανοβουλγαρικές δυνάμεις.<ref>{{cite web|url=https://www.mixanitouxronou.gr/i-ntropi-tou-ethnikou-dichasmou-to-d-soma-stratou-pou-egkatelipse-ti-drama-ke-paradothike-amachiti-stous-germanous/| title=Η ντροπή του εθνικού διχασμού| accessdate=2020-04-08| date=1941-04-29 | publisher=Μηχανή του Χρόνου}}</ref>

Η παράδοση του Ρούπελ άφησε την Ανατολική [[Μακεδονία]] ανυπεράσπιστη, οδηγώντας αναπόφευκτα στην, πολύνεκρη για την Ελλάδα, [[Β΄ Βουλγαρική Κατοχή της Ανατολικής Μακεδονίας]], χωρίς καν να έχει κηρυχθεί πόλεμος, καθώς και στην αιχμαλωσία του Δ' Σώματος Στρατού.<ref>{{Cite web|url=https://serraikanea.gr/koinonia/item/45617-i-paradosi-tou-roypel-kai-tis-an-makedonias-otan-o-metaksas-eipe-nai-stous-germanovoulgarous.html|title=Η παράδοση του Ρούπελ και της Αν. Μακεδονίας: Όταν ο Μεταξάς είπε «ΝΑΙ» στους Γερμανοβουλγάρους|accessdate=2020-04-08}}</ref><ref>Δ. Πασχαλίδη, Τά δεινοπαθήματα τῆς Χωριστῆς κατά τή δεύτερη βουλγαρική κατοχή τῆς Ἀνατολικῆς Μακεδονίας, Χωριστή 2006.</ref><ref>{{cite web|url=https://www.mixanitouxronou.gr/i-ntropi-tou-ethnikou-dichasmou-to-d-soma-stratou-pou-egkatelipse-ti-drama-ke-paradothike-amachiti-stous-germanous/| title=Η ντροπή του εθνικού διχασμού| accessdate=2020-04-08| date=1941-04-29 | publisher=Μηχανή του Χρόνου}}</ref><ref>Σπύρος Κουζινόπουλος, ''Δράμα 1941. Μια παρεξηγημένη εξέγερση'', εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα 2011, σελ. 19-20.</ref><br />

Προς το τέλος Αυγούστου του 1916, το ελληνικό [[Δ΄ Σώμα Στρατού (Ελλάδα)|Δ΄ Σώμα Στρατού]] με απόφαση του διοικητή του Ιωάννη Χατζόπουλου, αποφάσισε αντί να αιχμαλωτιστεί από τους Βουλγάρους, να παραδοθεί εθελοντικά στους Γερμανούς. Πράγματι, στις 18 Αυγούστου το Δ΄Σώμα (που αποτελούνταν από περίπου 7.000 αξιωματικούς και οπλίτες) ξεκίνησε από την Δράμα, με προορισμό το στρατόπεδο της πόλης [[Γκέρλιτς]] της Γερμανίας.

 

Η παράδοση του Σώματος στους Γερμανούς έγινε κατόπιν αφόρητων πιέσεων των δύο εμπόλεμων πλευρών (κυρίως των Γερμανοβουλγάρων αλλά και της Αντάντ, που είχαν επέμβει ένοπλα στην ακόμη ουδέτερη Ελλάδα), κυριολεκτικά με το πιστόλι στον κρόταφο, και μετά την -εκ μέρους τού φιλομοναρχικού εθνικού κέντρου- ρητή απαγόρευση οποιασδήποτε ένοπλης αντίστασης. Από την ηγεσία τού εγκαταλελειμμένου στην τύχη του Σώματος, προκρίθηκε τότε αυτόβουλα η Γερμανία ως τόπος κατ' ευφημισμό «φιλοξενίας», προκειμένου να αποφευχθεί την τελευταία στιγμή η επώδυνη βουλγαρική αιχμαλωσία. Στην πραγματικότητα επρόκειτο για ιδιότυπη αιχμαλωσία, καθώς κανένας απολύτως δεν είχε το δικαίωμα να εγκαταλείψει το γερμανικό έδαφος καθ' όλη τη διάρκεια του πολέμου. Εάν εξαιρέσουμε τη μερίδα των φιλοβασιλικών και φιλογερμανών αξιωματικών, που απολάμβανε προνόμια (γιατί η μειονότητα των βενιζελικών αξιωματικών υπέστη στη Γερμανία άγριες διώξεις), οι στρατιώτες υπέφεραν επί μακρόν το μαρτύριο των στερήσεων, της ελλιπούς διατροφής και του αφόρητου κρύου στις παράγκες του στρατοπέδου, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 400 περίπου άτομα, τα περισσότερα από φυματίωση.