Μονή Λουκούς Αρκαδίας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Η '''Ιερά Μονή Λουκούς''' είναι το σπουδαιότερο μοναστήρι της [[Κυνουρία]]ς και ένα από τα σπουδαιότερα μοναστικά κέντρα της [[Αρκαδία]]ς.<ref name="Ιερά Μητρόπολις Μαντινείας και Κυνουρίας 2018">{{cite web | title=Ιερά Μονή Λουκούς – Ιερά Μητρόπολις Μαντινείας και Κυνουρίας | website=Ιερά Μητρόπολις Μαντινείας και Κυνουρίας | date=2018-06-25 | url=https://immk.gr/2018/06/25/%CE%B9%CE%B5%CF%81%CE%AC-%CE%BC%CE%BF%CE%BD%CE%AE-%CE%BB%CE%BF%CF%85%CE%BA%CE%BF%CF%8D%CF%82/ | language=el | access-date=2020-08-06}}</ref> Είναι αφιερωμένο στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος. Βρίσκεται δίπλα στον [[Τάνος (ποταμός)|ποταμό Τάνο]], σε απόσταση 3 χλμ. από το [[Άστρος]] και πολύ κοντά στα [[Κάτω Δολιανά Αρκαδίας|Κάτω Δολιανά]].

 

Κατά την αρχαιότητα, θεωρείται ότι στη θέση του μοναστηριού υπήρχε η αρχαία πόλη ''Εύα'' και το Ιερό του Πολεμοκράτους, γιου του θεού [[Ασκληπιός|Ασκληπιού]].<ref name="www.discoverkynouria.gr 2013">{{cite web | title=Μονή Λουκούς | website=www.discoverkynouria.gr | date=2013-07-22 | url=https://www.discoverkynouria.gr/el/sights/moni-loykoys | language=el | access-date=2020-08-06}}</ref><ref name="Το Άστρος της θαλάσσης 2020">{{cite web | title=Μονή Λουκούς – Monastery Loukous | website=Το Άστρος της θαλάσσης | date=2020-06-08 | url=https://astrosparalio.gr/2020/06/08/499/ | language=el | access-date=2020-08-06}}</ref> Κατά τον 2ο μ.Χ. αιώνα, ο σοφιστής [[Ηρώδης ο Αττικός]] ανήγειρε δίπλα στο χώρο της μονής, την περίφημη [[Έπαυλη του Ηρώδη του Αττικού|έπαυλή του]], η οποία αποκαλύφθηκε τα τελευταία χρόνια. Κατά τα πρώτα χριστιανικά χρόνια (5ος αι.), στη θέση της μονής χτίστηκε ναός.<ref name="Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού">{{cite web | title=Μονή Μεταμόρφωσης Σωτήρος Λουκούς | website=Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού | url=http://odysseus.culture.gr/h/2/gh251.jsp?obj_id=1466 | language=el | access-date=2020-08-06}}</ref>

 

Κατά τη διάρκεια της Επανάστασης, η μονή είχε σημαντική προσφορά στον αγώνα, κυρίως στο [[Μάχη των Βερβένων|στρατόπεδο των Βερβένων]], ενώ ο τότε ηγούμενος της μονής, Κωνσταντίνος Κοράλλης, πολέμησε σε διάφορες μάχες. Το [[1826]], παραμονή της εορτής της Μονής, ο [[Ιμπραήμ Πασάς]] έκαψε τη μονή, εκτός από το καθολικό το οποίο σώθηκε. Το [[1834]] το μοναστήρι, μη συγκεντρώνοντας τον απαραίτητο αριθμό ανδρών, διαλύθηκε αλλά επανιδρύθηκε το [[1837]]. Την ίδια περίοδο διεξήχθησαν στο χώρο της μονής διάφορες ανασκαφές. Η μονή μετατράπηκε σε γυναικεία το [[1946]].

 

Τα κτήρια της μονής αποτελούν ένα παραλληλόγραμμο συγκρότημα, το οποίο είναι πλήρως ανακαινισμένο. Στον προαύλιο χώρο υπάρχουν διάφορα κιονόκρανα και ανάγλυφα που κατά καιρούς έχουν βρεθεί στο χώρο της μονής. Το καθολικό ανήκει στον τύπο του εγγεγραμμένου σταυροειδούς με τρούλο. Στους τοίχους του καθολικού υπάρχουν εντοιχισμένα διάφορα κιονόκρανα, επιστήλια κ.ά. Εσωτερικά αγιογραφήθηκε το [[1649]].Σημαντικές είναι, επίσης, οι εικόνες του ξυλόγλυπτου τέμπλου και η εικόνα της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος του 17ου αι. Άλλο σημαντικό οικοδόμημα είναι και ο παλαιός πύργος της μονής, «ἔν εἴδει κουλᾶ», κατά τον Ιωσήφ Κοράλλη.

 

Η μονή αναφέρεται επίσημα ως οικισμός, μετά την απελευθέρωση, το [[1835]] στο ΦΕΚ 16Α - 24/05/1835 με την ονομασία ''Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος ή Λουκούς'' να προσαρτάται στον τότε δήμο Θυρέας. Το 1912 με το ΦΕΚ 252Α - 24/08/1912 το όνομά της διορθώθηκε σε ''Μονή Λουκούς'' ενώ το 1997 στο ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997 γράφεται ''Ιερά Μονή Λουκούς.''<ref>{{Cite web|url=https://www.eetaa.gr/index.php?tag=oikmet_details&id=14229|title=ΕΕΤΑΑ-Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης Α.Ε.|website=www.eetaa.gr|accessdate=2021-01-24}}</ref> Σύμφωνα με το [[σχέδιο Καλλικράτης]] ανήκει στη δημοτική κοινότητα Άστρους που υπάγεται στο [[Δήμος Βόρειας Κυνουρίας|Δήμο Βόρειας Κυνουρίας]] και σύμφωνα με την [[Ελληνική απογραφή 2011|απογραφή του 2011]] έχει ως πληθυσμό 9 μοναχούς.<ref>«[http://www.statistics.gr/documents/20181/1210503/FEK_monimos_rev.pdf/125204a0-726f-46fe-a141-302d9e7a38dc ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού]», σελ. 10739 (σελ. 265 του pdf)</ref>

 

<center>

<gallery>

</center>

 

* [[Έπαυλη του Ηρώδη του Αττικού]]

{{Commonscat|Loukou Monastery}}

<references />

 

{{refbegin}}

* Ι. Κουσκουνά, Κ. Χασαπογιάννη, Ι. Κακαβούλια - ''Θυρεάτις Γη'', Ίδρυμα Μνήμης Αγγελικής & Λεωνίδα Ζαφείρη, [[Αθήνα]] [[1981]]

* Πέτρος Σαραντάκης, ''Αρκαδία: Τα μοναστήρια και οι εκκλησίες της, οδοιπορικό 10 αιώνων'', Εκδόσεις Οιάτης, [[Αθήνα]] [[2000]]. ISBN 960-91420-0-1

[[Κατηγορία:Μονές του νομού Αρκαδίας|Λ]]

[[Κατηγορία:Δήμος Βόρειας Κυνουρίας]]