Βικιπαίδεια

Πιστοποιητικό κοινωνικών φρονημάτων: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 4:
Τα πιστοποιητικά κοινωνικών φρονημάτων θεσμοθετήθηκαν για πρώτη φορά την περίοδο της [[Καθεστώς της 4ης Αυγούστου|δικτατορίας του Ιωάννη Μεταξά]]. Ενδεικτικά, το Βασιλικό Διάταγμα της 13/9/1938<ref>«Περί χρόνου ενεργείας εισιτηρίων εξετάσεων των παιδαγωγικών Ακαδημιών, εκδόσεως αποτελεσμάτων κ.λ.π.», στηριζόμενο στον Α.Ν. 1075/1938 (άρθρο 2)</ref> που εκδόθηκε από την [[Κυβέρνηση Ιωάννη Μεταξά 1936|Κυβέρνηση Μεταξά]] και το οποίο αφορούσε την συμμετοχή σε εισαγωγικές εξετάσεις Παιδαγωγικών Ακαδημιών, απαιτούσε τέτοιο πιστοποιητικό.<ref name="Karaf"/>
 
Μετά το [[Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο]] και κατά τη διάρκεια του [[Ελληνικός Εμφύλιος Πόλεμος 1946-1949|Εμφυλίου Πολέμου]], τα πιστοποιητικά εντάχθηκαν στα «Έκτακτα Μέτρα». Τα Έκτακτα Μέτρα ήταν ένα σύνολο θεσμών που είχαν στόχο τον έλεγχο και τον αποκλεισμό από το δημόσιο βίο όσων ήταν ύποπτοι για συνεργασία με τους αντάρτες και αργότερα όσων έδειχναν συμπάθεια προς την κομμουνιστική ιδεολογία. Σε αυτά περιλαμβάνονταν οι εκτοπισμοί, οι «φάκελοι» και η δημιουργία της Επιτηρούμενης Ζώνης κατά μήκος των βορείων συνόρων της χώρας, 600 περίπου χιλιόμετρα, μέσα στα όρια της οποίας ο στρατός είχε αυξημένες εξουσίες.<ref>[[#Κάτρης|Κάτρης]], σελ 73, υποσ. 1.</ref> Τα πιστοποιητικά θεσμοθετήθηκαν με το νόμο 516 του 1948 ([[Κυβέρνηση Θεμιστοκλή Σοφούλη 1947|κυβέρνηση Σοφούλη]]) ώστε να καλύπτουν όλο το δημόσιο τομέα. Ήταν απαραίτητα για την κατάληψη θέσεως δημόσιου ή δημοτικού υπαλλήλου, σε τράπεζες, σε κρατικούς οργανισμούς ή ιδρύματα κοινής ωφέλειας ακόμα και σε πολλές ιδιωτικές επιχειρήσεις. Επίσης, μεταξύ άλλων, για την εγγραφή στα πανεπιστήμια, τη λήψη υποτροφιών<ref> Μιχάλης Φύλλας, (Ιούλιος-Αύγουστος-Σεπτέμβριος 2019). «Αντικομμουνισμός, πιστοποιητικά κοινωνικών φρονημάτων από το 1938 έως το 1974, μέσα από τα πρακτικά συνεδριάσεων μιας πανεπιστημιακής σχολής. Η περίπτωση της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών». Νέα Παιδεία (171): 73 [https://www.academia.edu/44743002/_%CE%91%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CE%BC%CE%BC%CE%BF%CF%85%CE%BD%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82_%CF%80%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%80%CE%BF%CE%B9%CE%B7%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AC_%CE%BA%CE%BF%CE%B9%CE%BD%CF%89%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CF%8E%CE%BD_%CF%86%CF%81%CE%BF%CE%BD%CE%B7%CE%BC%CE%AC%CF%84%CF%89%CE%BD_%CE%B1%CF%80%CF%8C_%CF%84%CE%BF_1938_%CE%AD%CF%89%CF%82_%CF%84%CE%BF_1974_%CE%BC%CE%AD%CF%83%CE%B1_%CE%B1%CF%80%CF%8C_%CF%84%CE%B1_%CF%80%CF%81%CE%B1%CE%BA%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AC_%CF%83%CF%85%CE%BD%CE%B5%CE%B4%CF%81%CE%B9%CE%AC%CF%83%CE%B5%CF%89%CE%BD_%CE%BC%CE%B9%CE%B1%CF%82_%CF%80%CE%B1%CE%BD%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%AE%CF%82_%CF%83%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%AE%CF%82_%CE%97_%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%AF%CF%80%CF%84%CF%89%CF%83%CE%B7_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%98%CE%B5%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%B9%CE%BA%CE%AE%CF%82_%CE%A3%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%AE%CF%82_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%A0%CE%B1%CE%BD%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%AF%CE%BF%CF%85_%CE%91%CE%B8%CE%B7%CE%BD%CF%8E%CE%BD_%CE%9D%CE%AD%CE%B1_%CE%A0%CE%B1%CE%B9%CE%B4%CE%B5%CE%AF%CE%B1_%CF%84%CF%87_171_2019_%CF%83%CE%B5%CE%BB_71_79]</ref>, την έκδοση άδειας οδήγησης, άδειας κυνηγίου, διαβατηρίου, άδεια μικροπωλητή και άδειας μετανάστευσης.<ref>[[#Κάτρης|Κάτρης]], σελ 97]</ref><ref>[http://users.sch.gr/symfo/sholio/istoria/kimena/1948.nomimofrosini.htm Τάσος Κωστόπουλος, «Τα σύνορα του Έθνους» (από τον τόμο του επιστημονικού συμποσίου «Σύγχρονοι μηχανισμοί βίας και καταπίεσης», Εταιρεία Σπουδών, 2005)], απόσπασμα</ref>
 
Το πιστοποιητικό ήταν αλληλένδετο με το θεσμό των φακέλων. Για να εκδοθεί έπρεπε οι αρμόδιες αρχές ασφαλείας να ερευνήσουν τον ατομικό φάκελο του ενδιαφερόμενου αλλά και των ανθρώπων του συγγενικού του περιβάλλοντος. Με αυτόν τον τρόπο οι κρατικές αρχές υιοθετούσαν την αρχή της οικογενειακής ευθύνης, σύμφωνα με την οποία η αίτηση κάποιου για έκδοση του πιστοποιητικού ήταν δυνατόν να απορριφθεί λόγω ύποπτης πολιτικής δραστηριότητας συγγενών του, ακόμα και σε χρονικό διάστημα στο παρελθόν, όταν ο ίδιος δεν είχε ακόμα γεννηθεί.<ref>[[#Κάτρης|Κάτρης]], σελίδες 97–98.</ref> Σε κάθε περίπτωση, η διαδικασία της έκδοσης ήταν μία χρονοβόρος διαδικασία που θα μπορούσε να διαρκέσει μέχρι και τρεις μήνες, λόγω των πρωτογόνων μεθόδων οργάνωσης και ταξινόμησης που εφάρμοζαν οι αρχές. Το έτος 1961 υπολογιζόταν ότι ο αριθμός των «φακελωμένων» πολιτών ξεπερνούσε το ενάμισι εκατομμύριο.<ref>[[#Κάτρης|Κάτρης]], σελ. 99.</ref>
Γραμμή 11:
 
Τα πιστοποιητικά έγιναν αιτία να εγκαταλείψουν την χώρα «αριστεροί» πολίτες αφού χωρίς αυτά δεν μπορούσε κάποιος να σπουδάσει. Σήμερα η αναφορά κάποιου σε πιστοποιητικό κοινωνικών φρονημάτων γίνεται μεταφορικά και με αίσθηση της υπερβολής όταν κάποια δημόσια υπηρεσία του ζητάει πολλά δικαιολογητικά προκειμένου να τον εξυπηρετήσει.
 
==Βιβλιογραφία==
*Βασίλης Κ. Γούναρης, ''Εγνωσμένων Κοινωνικών Φρονημάτων. Κοινωνικές και άλλες όψεις του αντικομμουνισμού στη Μακεδονία του Εμφυλίου Πολέμου'', Επίκεντρο, Αθήνα: 2005▼
*Βαγγέλης Καραμανωλάκης, ''Ανεπιθύμητο παρελθόν - Οι φάκελοι κοινωνικών φρονημάτων στον 20ό αιώνα'', Θεμέλιο, Αθήνα: 2019▼
 
==Παραπομπές==
Γραμμή 20 ⟶ 16 :
 
==Εξωτερικοί σύνδεσμοι - Πηγές==
▲*Γούναρης, Βασίλης Κ. Γούναρης, ''Εγνωσμένων Κοινωνικών Φρονημάτων. Κοινωνικές και άλλες όψεις του αντικομμουνισμού στη Μακεδονία του Εμφυλίου Πολέμου'', Επίκεντρο, Αθήνα: 2005
▲*Βαγγέλης Καραμανωλάκης, ''Ανεπιθύμητο παρελθόν - Οι φάκελοι κοινωνικών φρονημάτων στον 20ό αιώνα'', Θεμέλιο, Αθήνα: 2019
*{{cite book|επώνυμο=Κάτρης |όνομα=Γιάννης |τίτλος=Η γέννηση του νεοφασισμού στην Ελλάδα 1960-1970 |εκδότης=Εκδόσεις Παπαζήση |έτος=1974 |ref=Κάτρης}}
*[http://1.bp.blogspot.com/-DD-4PrsCElQ/UTc1o9jzzwI/AAAAAAAADk8/6aOsRIN_g3I/s1600/1938_koinwnika%2Bfronhmata.jpg Πιστοποιητικόν: Πιστοποιείται ότι ο ... κρίνεται από απόψεως κοινωνικών φρονημάτων ότι δύναται να διορισθή...], 12 Ιουλίου 1938
*[http://tinypic.com/view.php?pic=ws4m7o&s=5#.UtqwSPvRaWg Αίτηση για χορήγηση πληροφοριών περί των κοινωνικών φρονημάτων και διαγωγής της .... προκειμένου να σχηματίσωμεν γνώμην αν δύναται να έλθει εις γάμον μετά αξιωματικού (Μοιράρχου) δυνάμεώς μου] 27 Σεπτεμβρίου 1950
*[http://3.bp.blogspot.com/_WNlxFC4pUak/TChxbJDgpEI/AAAAAAAAAEI/U-qckcl1Vgc/s1600/old_papers1.jpg Ο υπογεγραμμένος Πρόεδρος της Κοινότητας βεβαιώνω υπευθύνως ότι ο εκ της ημετέρας κοινότητας καταγόμενος .... τυγχάνει εθνικόφρων και δεν ανεμείχθη εις καμίαν αντεθνικήν οργάνωσιν...] 23 Αυγούστου 1951
*Μιχάλης Φύλλας, «Αντικομμουνισμός, πιστοποιητικά κοινωνικών φρονημάτων από το 1938 έως το 1974, μέσα από τα πρακτικά συνεδριάσεων μιας πανεπιστημιακής σχολής. Η περίπτωση της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών», Νέα Παιδεία, τχ.171 (2019), σελ.71-79.[https://www.academia.edu/44743002/_%CE%91%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CE%BC%CE%BC%CE%BF%CF%85%CE%BD%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82_%CF%80%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%80%CE%BF%CE%B9%CE%B7%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AC_%CE%BA%CE%BF%CE%B9%CE%BD%CF%89%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CF%8E%CE%BD_%CF%86%CF%81%CE%BF%CE%BD%CE%B7%CE%BC%CE%AC%CF%84%CF%89%CE%BD_%CE%B1%CF%80%CF%8C_%CF%84%CE%BF_1938_%CE%AD%CF%89%CF%82_%CF%84%CE%BF_1974_%CE%BC%CE%AD%CF%83%CE%B1_%CE%B1%CF%80%CF%8C_%CF%84%CE%B1_%CF%80%CF%81%CE%B1%CE%BA%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AC_%CF%83%CF%85%CE%BD%CE%B5%CE%B4%CF%81%CE%B9%CE%AC%CF%83%CE%B5%CF%89%CE%BD_%CE%BC%CE%B9%CE%B1%CF%82_%CF%80%CE%B1%CE%BD%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%AE%CF%82_%CF%83%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%AE%CF%82_%CE%97_%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%AF%CF%80%CF%84%CF%89%CF%83%CE%B7_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%98%CE%B5%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%B9%CE%BA%CE%AE%CF%82_%CE%A3%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%AE%CF%82_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%A0%CE%B1%CE%BD%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%AF%CE%BF%CF%85_%CE%91%CE%B8%CE%B7%CE%BD%CF%8E%CE%BD_%CE%9D%CE%AD%CE%B1_%CE%A0%CE%B1%CE%B9%CE%B4%CE%B5%CE%AF%CE%B1_%CF%84%CF%87_171_2019_%CF%83%CE%B5%CE%BB_71_79]
[[Κατηγορία:Πολιτική καταστολή στην Ελλάδα]]
[[Κατηγορία:Νεότερη ιστορία της Ελλάδας]]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Πιστοποιητικό_κοινωνικών_φρονημάτων"