Βισάλτες: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Οι '''Βισάλτες''' ήταν αρχαίος θρακικός λαός της [[Μακεδονία]]ς, ο οποίος κατοικούσε, σύμφωνα με τις αρχαίες πηγές, ανάμεσα στο βουνό [[Βερτίσκος|Βερτίσκο]] και τον ποταμό [[Στρυμόνας|Στρυμόνα]]. Από τα αρχαϊκά ακόμη χρόνια εκμεταλλεύτηκαν τα αργυρωχεία του Δυσώρου και έκοψαν αργυρά νομίσματα με την ελληνική επιγραφή «ΒΙΣΑΛΤΙΚΟΝ» (=βισαλτικών εθνών ή μετάλλων άργυρος) ή «ΒΙΣΑΛΤΙΚΟΣ» (=Βισαλτικός άργυρος). Στα μυθικά χρόνια η εξουσία τους εκτεινόταν στα νότια ως τη [[Χαλκιδική]] (Σιθωνία, Παλλήνη και Ακτή), όπου μαρτυρούνται (από τον Θουκυδίδη) υπολείμματά τους ως την εποχή του Πελοποννησιακού πολέμου. Ανατολικά πάλι έφτασαν να καταλάβουν, με τον βασιλιά τους Νάρι (ή Όναρι), την πόλη Καρδία της Θρακικής Χερσονήσου. Στους ιστορικούς χρόνους μαρτυρείται (από τον Λίβιο και τον Λυκόφρονα) η επέκτασή τους, για κάποια χρονικά διαστήματα, μέχρι το Νέστο ποταμό. Στην εποχή της εκστρατείας του Ξέρξη, σύμφωνα με μαρτυρία του Ηρόδοτου, οι Βισάλτες ήταν πολιτικά ενωμένοι με τους Κρηστωνίους, κάτω από κοινό βασιλιά. Στον Πελοποννησιακό πόλεμο οι κάτοικοι ορισμένων βισαλτικών πόλεων αναφέρονται ως φίλοι και σύμμαχοι των εμπολέμων (Αθηναίων και Σπαρτιατών). Φημίζονταν μάλιστα τόσο πολύ για τη γενναιότητά τους, ώστε ο τελευταίος βασιλιάς της Μακεδονίας Περσέας στη μάχη της Πύδνας (το 168 π.Χ.) έχασε κάθε ελπίδα για τη νίκη, μόνο όταν πια εγκαταλείφτηκε και από τους Βισάλτες, τους «γενναιότατους άνδρες» (fortissimos viros), όπως τους χαρακτηρίζει ο Ρωμαίος ιστορικός Τίτος Λίβιος.<ref>[http://www.ems.gr/analytikos-katalogos-ekdoseon/makedoniki-vivliothiki/049-samsaris.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170424003106/http://www.ems.gr/analytikos-katalogos-ekdoseon/makedoniki-vivliothiki/049-samsaris.html |date=2017-04-24 }} Δ. Κ. Σαμσάρης, Ιστορική γεωγραφία της Ανατολικής Μακεδονίας κατά την αρχαιότητα, Θεσσαλονίκη 1976 (Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών), σ. 54-56. ISBN 960-7265-16-5.</ref>

Η επαρχία αυτή, αν και είχε μικρή έκταση κατά την αρχαιότητα, εν τούτοις περιείχε πολλές πόλεις, οι οποίες συχνά μνημονεύονται από τους αρχαίους συγγραφείς: η [[Άργιλος]], το [[Κερδύλιο]], η [[Βισαλτία (αρχαία πόλη)|Βισαλτία]], πρωτεύουσα της χώρας, οι [[Καλλίτεραι]], η [[Ορεσκία]], η [[Ευπορία (αρχαία πόλη)|Ευπορία]], η [[Αρχαία Βέργα|Βέργα]] και η [['ΟσσαΌσσα (αρχαία πόλη)|Όσσα]]. Η πιο επίσημη από τις παραπάνω πόλεις ήταν η Άργιλος, που σύμφωνα με τη μαρτυρία των αρχαίων κτίσθηκε από τους [[Θράκες]], τους πρώτους κατοίκους της χώρας, σε χρόνο άγνωστο, αποικίστηκε όμως από τους Ανδρίους συγχρόνως με τα [[Στάγειρα]] της [[Χαλκιδική]]ς, γύρω στα μέσα της 7ης εκατονταετηρίδας. Μετά τη φυγή των Θρακών και τον αποικισμό των Ανδρίων, η Άργιλος που είχε παραμείνει ελεύθερη και αυτόνομη από το 655π.Χ. μέχρι την εκστρατεία του [[Ξέρξης|Ξέρξη]] (480 π.Χ.), υπέκυψε και αυτή στο κράτος του. Μετά από την ήττα και τη φυγή του συμπεριλήφθηκε στις συμμαχικές πόλεις της Αθήνας. Αργότερα όμως, αποστάτησε από τους Αθηναίους και διευκόλυνε το στρατηγό των Λακεδαιμονίων να καταλάβει την [[Αμφίπολη]]. Αργίλιος ήταν ο άντρας που πρόδωσε τον Παυσανία στους Σπαρτιάτες, ο οποίος όταν στάλθηκε ως γραμματοκομιστής στον [[Αρτάβαζος|Αρτάβαζο]] αποσφράγισε τις επιστολές και κατήγγειλε την προδοσία στους Εφόρους.