|
=== Η διακυβέρνηση του Αλέξιου Γ΄ ===
Παρά την επιτυχία του πραξικοπήματος, η θέση του νέου αυτοκράτορα ήταν αρκετά επισφαλής, γιατί οι εμφύλιες διαμάχες μεταξύ των διάφορων φατριών της αριστοκρατίας δε σταμάτησαν. Πίσω από τις νέες συνωμοτικές κινήσεις βρισκότανβρίσκονταν αυτή τη φορά οι [[Δωρανίτες]], οι οποίοι ανήκαν στην παράταξη των Σχολαρίων. Τον Ιούνιο του 1350 ο Αλέξιος Γ΄ συνέλαβε το [[μέγας στρατοπεδάρχης|μέγα στρατοπεδάρχη]] [[Θεόδωρος Δωρανίτης|Θεόδωρο Δωρανίτη]], τον επονομαζόμενο "Πιλέλη", τον αδελφό του [[πρωτοβεστιάριος|πρωτοβεστιάριο]] [[Κωνσταντίνος Δωρανίτης|Κωνσταντίνο Δωρανίτη]], και άλλα μέλη της αριστοκρατίας. Σύντομα όμως αφέθηκαν ελεύθεροι και τέθηκαν ξανά στην υπηρεσία του αυτοκράτορα.<ref>{{Cite book|title=Πανάρετος, Χρονικόν. σελ. 277.|first=|last=|publisher=|isbn=|year=|location=|page=|quote=}}</ref> <ref>{{Cite book|title=Σ. Καρπόβ, Ιστορία της αυτοκρατορίας της Τραπεζούντας. σελ. 207.|first=|last=|publisher=|isbn=|year=|location=|page=|quote=}}</ref> Ο νέος πρωτοβεστιάριος Λέων Καβασίτης, ο οποίος προέρχονταν από μια άλλη αριστοκρατική οικογένεια, συνελήφθη ως ύποπτος τον Ιανουάριο του 1351 και το αξίωμα του μεταβιβάστηκε στον Θεόδωρο Δωρανίτη "Πιλέλη". Ο τελευταίος, έχοντας πλέον εξουσία στα χέρια του, κατέλαβε την ακρόπολη της Τραπεζούντας και αιχμαλώτισε το [[μέγας δουξ|μέγα δούκα]] Νικήτα Σχολάριο. Μια λαϊκή εξέγερση είχε ως αποτέλεσμα τα σχέδια των Δωρανιτών να ναυαγήσουν<!-- Ποιά ακριβώς ήταν τα σχέδιά τους; Παραμένει ασαφες. --> και την απελευθέρωση του Νικήτα Σχολάριου. Ο Αλέξιος Γ' αποφάσισε να πάει στην Τρίπολη για να βρίσκεται πιο κοντά στην ΚεγχρινάΚεγχρίνα, η οποία ήταν η έδρα των Σχολάριων, και εκεί εξορίστηκε ο Θεόδωρος Δωρανίτης "Πιλέλης" με το γιο του, το γαμπρό του και τα παιδιά ενός άλλου αριστοκράτη, του Ξενίτη. Τον επόμενο χρόνο, Ιούλιο του 1352, οι φυλακισθέντες Δωρανίτες εκτελέστηκαν στην Κεγχρίνα δια απαγχονισμού. Ωστόσο η εξέγερση των Δωρανιτών δεν έληξε γιατί ο Κωνσταντίνος Δωρανίτης - αδελφός του Θεόδωρου - είχε υπό τον έλεγχο του το σημαντικό κάστρο των [[Λιμνία|Λιμνίων]]. Εναντίον του στάλθηκε εκστρατευτική δύναμη με επικεφαλής την βασιλομήτωρα Ειρήνη, η οποία πολιόρκησε τα Λιμνία για τρεις μήνες χωρίς όμως αποτέλεσμα. <ref>{{Cite book|title=Πανάρετος, Χρονικόν. σελ. 277-278.|first=|last=|publisher=|isbn=|year=|location=|page=|quote=}}</ref> Μια ακόμη σύντομη αυτή τη φορά ανταρσία σημειώθηκε τον Ιανουάριο του 1352, όταν ο [[πιγκέρνης]] Ιωάννης Τζανιχίτης κατέλαβε το κάστρο Τζανίχα, αλλά τον Απρίλιο ο αυτοκράτορας κατάφερε να καταστείλει την εξέγερση και να επανέλθει η ειρήνη.<ref>{{Cite book|title=Πανάρετος, Χρονικόν. σελ. 277.|first=|last=|publisher=|isbn=|year=|location=|page=|quote=}}</ref>
Η μεγαλύτερη εσωτερική απειλή για τον Αλέξιο Γ΄ προήλθε από την εξέγερση, την οποία ηγήθηκαν οιτων πρώην σύμμαχοισυμμάχων του ΣχολάριοιΣχολαρίων το 1354. Ο Νικήτας Σχολάριος και ο γιος του, οι οποίοι είχαν βοηθήσει τον Αλέξιο Γ' να αντιμετωπίσει διάφορες αντίπαλες αριστοκρατικές οικογένειες, αποστάτησαν και κατέφυγαν στην [[Κερασούντα]], την οποία μετέτρεψαν σε ορμητήριο τους. Στην κίνηση τους οι Σχολάριοι κατάφεραν να πάρουν με το μέρος τον μητροπολίτη Κερασούντας Κύριλλο και ορισμένους άλλους αξιωματούχους.<ref>{{Cite book|title=Σ. Καρπόβ, Ιστορία της αυτοκρατορίας της Τραπεζούντας. σελ. 208.|first=|last=|publisher=|isbn=|year=|location=|page=|quote=}}</ref> Οι διαπραγματεύσεις που διεξήχθησαν μεταξύ των δυο πλευρών για την εκτόνωση της κρίσης δεν κατέληξαν πουθενά και στις 25 Μαρτίου 1355 δυνάμεις των επαναστατών με επικεφαλής το μέγα δούκα, το γιο του και τον [[παρακοιμώμενος|παρακοιμώμενο]] Βασίλειο Χούπακα έπλευσαν στην Τραπεζούντα με σκοπό να επιτεθούν στην πρωτεύουσα. Όταν όμως έφτασαν στην πόλη ξεκίνησαν διαπραγματεύσεις και συμφωνήθηκε ανακωχή μεταξύ των δυο πλευρών, οπότε οι επαναστάτες επέστρεψαν στην Κερασούντα.<ref>{{Cite book|title=Πανάρετος, Χρονικόν. σελ. 278-279.|first=|last=|publisher=|isbn=|year=|location=|page=|quote=}}</ref> Το Μάρτιο του 1355 ο Αλέξιος Γ' εκστράτευσε εναντίον τους έχοντας μαζί του και συμμάχους [[Τουρκομάνοι|Τουρκομάνους]], τους "Αμιτώτες", και κατέλαβε την Κερασούντα, που υπεράσπιζε ο γιος του Νικήτα Σχολάριου. Οι στασιαστές αρχικά κατέφυγαν στην ακρόπολη που ήταν ισχυρά οχυρωμένη και διέθετε αφθονία εφοδίων. και απόΑπό εκεί ορισμένοι κατόρθωσαν να διαφύγουν με πλοίο στην Κεγχρινά ενώ άλλοι διέφυγαν στα βουνά και από εκεί κατέβηκαν στην ακτή όπου μεταφέρθηκαν και αυτοί εκείστην Κεγχρινά διά θαλάσσης.<ref>{{Cite book|title=Λιβαδηνός, Περιήγησις σελ. 37-38|first=|last=|publisher=|isbn=|year=|location=|page=|quote=}}</ref> Ο Αλέξιος Γ΄ μετάΜετά την κατάληψη της Κερασούντας ο Αλέξιος Γ΄ ήρθε στην Τρίπολη, όπου άφησε το στόλο του και την αυτοκράτειρα Θεοδώρα και με χερσαίες δυνάμεις κατευθύνθηκε στην Κεγχρινά για να την πολιορκήσει. Οι συγκρούσεις που έγιναν έξω από την πόλη ανέδειξαν νικητή τον αυτοκράτορα, αλλά οι πηγές δε μας διευκρινίζουν αν όντως η Κεγχρινά παραδόθηκε. Η μαρτυρία του Πανάρετου αναφέρει πως μετά τη νίκη του ο Αλέξιος Γ΄ επέστρεψε (πιθανώς στην Τρίπολη) ενώ στην Κεγχρινά έφτασε με ενισχύσεις από τα Λιμνία ο πρωτοβεστιάριος Βασίλειος Χούπακας.<ref>{{Cite book|title=Πανάρετος, Χρονικόν. σελ. 279|first=|last=|publisher=|isbn=|year=|location=|page=|quote=}}</ref> Μετά την αποχώρηση του αυτοκράτορα από την Κεγχρινά ξεκίνησαν διαπραγματεύσεις μεταξύ των δυο πλευρών και με τη μεσολάβηση Ιταλών - όπως αναφέρει ο επίσης σύγχρονος των γεγονότων [[Ανδρέας Λιβαδηνός]] - (ίσως Βενετών και Γενουατών) επήλθε συμφωνία για τον τερματισμό των εχθροπραξιών<ref>{{Cite book|title=Λιβαδηνός, Περιήγησις σελ. 46|first=|last=|publisher=|isbn=|year=|location=|page=|quote=}}</ref>. Στο διάστημα αυτό σημειώθηκε μια απόπειρα του έκπτωτου αυτοκράτορα Μιχαήλ, να καταλάβει την εξουσία, η οποία όμως απέτυχε και ο γηραιός Μιχαήλ επέστρεψε άπρακτος στην Κωνσταντινούπολη.<ref>{{Cite book|title=Πανάρετος, Χρονικόν. σελ. 279|first=|last=|publisher=|isbn=|year=|location=|page=|quote=}}</ref> Τον Οκτώβριο του 1355 ο [[μέγας δομέστικος]] Μειζομάτης και ο μέγας στρατοπεδάρχης Μιχαήλ Σαμψών ήρθαν στην Τρίπολη και την Κεγχρινά, όπου συνέλαβαν, για λογαριασμό του αυτοκράτορα, το Νικήτα Σχολάριο και τους οπαδούς του. Έτσι, έληξε ανταρσία των Σχολαρίων και η τάξη και η ειρήνη αποκαταστάθηκαν στο εσωτερικό της αυτοκρατορίας.<ref>{{Cite book|title=Πανάρετος, Χρονικόν. σελ. 279-280.|first=|last=|publisher=|isbn=|year=|location=|page=|quote=}}</ref>
Η ειρήνη του 1355 και ο θάνατος του Νικήτα Σχολάριου το 1361 δεν αποθάρρυνε την οικογένεια των Σχολαρίων από νέες συνωμοτικές ενέργειες για την ανατροπή του Αλέξιου Γ΄. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Πανάρετος, το 1362 παραλίγο να ξεσπάσει νέα ανταρσία.<ref>{{Cite book|title=Πανάρετος, Χρονικόν. σελ. 284|first=|last=|publisher=|isbn=|year=|location=|page=|quote=}}</ref> Την ίδια χρονιά και ο γιος του Μιχαήλ, πρώην αυτοκράτορας [[Ιωάννης Γ΄ Μέγας Κομνηνός]] (4 Σεπτεμβρίου 1342 - 3 Μαΐου 1344) επιχείρησε και αυτός να καταλάβει την εξουσία χωρίς όμως αποτέλεσμα. Αφού δραπέτευσε από την Αδριανούπολη, όπου βρισκόταν εξορισμένος, με τη βοήθεια των Γενουατών έφτασε στη Σινώπη,. όπου εκείΕκεί όμως πέθανε λόγω της πανώλης που μάστιζε την περιοχή.<ref>{{Cite book|title=Σ. Καρπόβ, Ιστορία της αυτοκρατορίας της Τραπεζούντας. σελ. 209.|first=|last=|publisher=|isbn=|year=|location=|page=|quote=}}</ref> Τον Οκτώβριο του 1363 οι Σχολάριοι επιχείρησαν ακόμη μια προσπάθεια. Ο [[μέγας λογοθέτης]] Γεώργιος Σχολάριος μαζί με μέλη της αριστοκρατικής οικογένειας των Καβασιτών και άλλους άρχοντες επιτέθηκαν στον αυτοκράτορα και τον καταδίωξαν ως τον πύργο της ακρόπολης της Τραπεζούντας. Η κίνηση τους όμως απέτυχε και οι Καβασίτες συνελήφθησαν, ενώ ο Γεώργιος Σχολάριος με τους οπαδούς του κατέφυγαν πρώτα στην Κερασούντα και μετέπειτα στην Αμισό, όπου λίγο αργότερα με τη μεσολάβηση των Γενουατών συμφιλιώθηκε με τον αυτοκράτορα. Το αξιοσημείωτο πάντως ήταν πως στη συνωμοσία συμμετείχε και ο [[μητροπολίτης Τραπεζούντας]] Νήφων Πτερυγιωνίτης, ο οποίος φυλακίστηκε για την ανάμειξη του, στη [[μονή Σουμελά]], όπου και πέθανε στις 19 Μαρτίου 1364.<ref>{{Cite book|title=Πανάρετος, Χρονικόν. σελ. 285|first=|last=|publisher=|isbn=|year=|location=|page=|quote=}}</ref>
== Η απειλή των Τουρκομάνων ==
|
