Ιωάννης Καποδίστριας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Duncan32 (συζήτηση | συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 26:
Ο [[Κόμης]] '''Ιωάννης Καποδίστριας''' ({{lang-ru|граф ''Иоанн Каподистрия''}}, {{lang-it|Conte ''Giovanni Capodistria''}}<ref>[http://www.treccani.it/enciclopedia/capodistria-giovanni-antonio-conte-di_(Enciclopedia_Italiana)/ Enciclopedia Italiana (1930) "Treccani".]</ref>) ([[Κέρκυρα (πόλη)|Κέρκυρα]], 10 Φεβρουαρίου 1776 – [[Ναύπλιο]], [[Παλαιό ημερολόγιο|π.ημ.]] 27 Σεπτεμβρίου / [[Νέο ημερολόγιο|ν.ημ.]] 9 Οκτωβρίου 1831) ήταν [[Έλληνες|Έλληνας]] διπλωμάτης και πολιτικός. Διετέλεσε υπουργός Εξωτερικών της [[Ρωσική Αυτοκρατορία|Ρωσικής Αυτοκρατορίας]] και αργότερα πρώτος Κυβερνήτης του νέου ελληνικού κράτους κατά τη μεταβατική περίοδο κατά την οποία η χώρα τελούσε υπό την προστασία των [[Μεγάλες Δυνάμεις|Μεγάλων Δυνάμεων]].
 
Καταγόταν από αριστοκρατική οικογένεια με πολιτική παράδοση, γι' αυτό και αναμείχθηκε με την πολιτική ήδη από το 1803, οπότε και διορίστηκε γραμματέας της επικράτειας της [[Επτάνησος Πολιτεία|Ιονίου Πολιτείας]]. Με την κατάληψη των Επτανήσων από τους [[Γαλλία|Γάλλους]] αποσύρθηκε και εντάχθηκε στη ρωσική διπλωματική υπηρεσία. Εκεί ανέλαβε σημαντικές θέσεις, καταφέρνοντας να αναδειχθεί σε υπουργό Εξωτερικών της Ρωσικής Αυτοκρατορίας από το 1815 έως το 1822, οπότε και υποχρεώθηκε σε παραίτηση λόγω της [[Ελληνική Επανάσταση του 1821|Επανάστασης του 1821]]. Στις 14 Απριλίου 1827 η [[Γ΄ Εθνοσυνέλευση Τροιζήνας|Εθνική Συνέλευση της Τροιζήνας]] τον εξέλεξε με επταετή θητεία πρώτο κυβερνήτη της [[Ελλάδα]]ς, θέση από την οποία ήρθε σε τριβή με τους τοπικούς αξιωματούχους με αποτέλεσμα τη δολοφονία του στις 9 Οκτωβρίου 1831, στο [[Ναύπλιο]], από τον Κωνσταντίνο και Γεώργιο Μαυρομιχάλη, που ήταν συγγενείς του [[Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης|Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη]], σε αντίποινα της φυλάκισης του τελευταίου. Η σορός του Κυβερνήτη μεταφέρθηκε τον Απρίλιο του 1832 στην Κέρκυρα από τον αδελφό του Αυγουστίνο και τάφηκε στην Ι.Μ. Πλατυτέρας δίπλα από τον τάφο του πατέρα του, Αντωνίου Μαρία Καποδίστρια.
 
Ως κυβερνήτης ανακήρυξε την ίδρυση της Ελληνικής Πολιτείας και προώθησε σημαντικές μεταρρυθμίσεις για την αναδιοργάνωση της κρατικής μηχανής, καθώς και για τη θέσπιση του νομικού πλαισίου της νέας [[Πολιτεία (έννοια)|πολιτείας]]. Επίσης, αναδιοργάνωσε τις [[Ελληνικός Στρατός|ένοπλες δυνάμεις]] σε τακτικά σώματα υπό ενιαία διοίκηση. Προσπάθησε και πέτυχε παράλληλα την επέκταση των συνόρων του νέου κράτους και την κατοχύρωση της ελληνικής ανεξαρτησίας.
Γραμμή 33:
[[Αρχείο:Kapodistrias.jpg|thumb|left|Ο Ιωάννης Καποδίστριας σε νεαρή ηλικία]]
 
Γεννήθηκε στη βενετοκρατούμενη τότε [[Κέρκυρα]] στις 10 Φεβρουαρίου του 1776 και ήταν το έκτο παιδί{{efn|Συνολικά ο Αντώνιος - Μαρία Καποδίστριας και η Διαμαντίνα Γονέμη απέκτησαν έξι αγόρια και τέσσερα κορίτσια: τον Βιάρο Καποδίστρια, που πέθανε σχεδόν αμέσως, την Στέλλα Καποδίστρια, σύζυγο Πολυλά, την Ευφροσύνη Καποδίστρια, μοναχή, την Ευφημία Καποδίστρια, μοναχή, τον [[Βιάρος Καποδίστριας|Βιάρο Καποδίστρια]], τον Ιωάννη Καποδίστρια, τον [[Αυγουστίνος Καποδίστριας|Αυγουστίνο Καποδίστρια]], την Μαρία Καποδίστρια, σύζυγο Ροδοστάμου, τον Βίκτωρα Καποδίστρια και τον [[Γεώργιος Καποδίστριας|Γεώργιο Καποδίστρια]].}} του [[Αντώνιος Μαρία Καποδίστριας|Αντωνίου - Μαρία Καποδίστρια]], δικηγόρου (σπουδασμένου στην [[Πάντοβα]]) στο επάγγελμα, και της Αδαμαντίας (Διαμαντίνας) Γονέμη, κόρης αριστοκρατικής οικογένειας με καταγωγή από την [[Κύπρος|Κύπρο]].<ref>{{cite book|όνομα=Ελευθερία |επώνυμο=Ντάνου |τίτλος=Μητέρες μεγάλων Ανδρών |εκδότης=Μπάστας - Πλέσσας |έτος=1998 |page=33 |ISBN=960-7418-30-1}}</ref> Καταγόταν από παλιά κερκυραϊκή οικογένεια και συγκεκριμένα από τους [[Οικογένεια Καποδίστρια|Καποδίστρια]] της Συνοικίας των Τειχών (''de la contrada delle mura''). Η καταγωγή των Καποδίστρια ήταν από το ακρωτήριο [[Ίστρια]] της Αδριατικής (Capo d'Istria), ενώ κατ' άλλους από τη [[Βενετία]]. Το αρχικό της όνομα ήταν Βιττόρι, ενώ πρώτος ονομάστηκε Καποδίστριας ο Βίκτωρ Βιττόρι, ο οποίος κατέφυγε το 1373 στην Κέρκυρα για πολιτικούς λόγους. Το 1477 η οικογένεια αναφέρεται στην [[Χρυσή Βίβλος|Χρυσή Βίβλο]] (Libro d'oro) των ευγενών της νήσου, ως [[Καθολική Εκκλησία|καθολική]].<ref>Ραγκαβής Ρ. Ευγένιος, αναφέρεται στην "Κ. Παπαρρηγόπουλου, Ιστορία του Ελληνικού Έθνους", έκδοση "Ελευθερουδάκης".</ref> Όλοι οι απόγονοι του [[Νικόλαος Καποδίστριας|Νικολάου]] και Αντωνίου Καποδίστρια είχαν το δικαίωμα να φέρουν τον τίτλο του ''κόμητος'', τίτλος που τους είχε απονείμει ο [[Κάρολος Εμμανουήλ Β΄ της Σαβοΐας|Κάρολος Εμμανουήλ Β]]΄, δούκας της [[Σαβοΐα|Σαβοΐας]], το 1689.{{efn|Ο Κάρολος Εμμανουήλ Β΄ είχε πεθάνει ήδη από το [[1675]], γεγονός που καθιστά αδύνατο να παραχώρησε τίτλο ευγενείας στους Καποδίστρια το [[1689]], δεκατέσσερα χρόνια δηλαδή μετά τον θάνατό του. Το λάθος αυτό δεν έγινε αντιληπτό από κανέναν μέχρι το [[1968]], οπότε και το επισήμανε ο Ricaldone. Έρευνες στα ιστορικά αρχεία του οίκου της Σαβοΐας δεν κατέστησαν δυνατή την εύρεση κάποιου στοιχείου σχετικά με την παραχώρηση τίτλου ευγενίας στους Καποδίστρια. Πιθανόν είναι είτε να πρόκειται για λάθος στο έγγραφο είτε ο τίτλος να μην παραχωρήθηκε ποτέ.}} Η αναγνώριση του τίτλου από τη [[Βενετική Δημοκρατία|Δημοκρατία της Βενετίας]] πραγματοποιήθηκε μόλις την 1η Ιουλίου 1796. Η οικογένεια Γονέμη ήταν γραμμένη στη Χρυσή Βίβλο από το 1606. Ανάδοχος του ήταν ο [[Κώστας Αδάμης]].
 
Φοίτησε στο μοναστήρι της Αγίας Ιουστίνης της Γαρίτσας, όπου έμαθε [[Λατινική γλώσσα|Λατινικά]], [[Ιταλική γλώσσα|Ιταλικά]] και [[Γαλλική γλώσσα|Γαλλικά]] και στη συνέχεια εγκαταστάθηκε στη [[Βενετία]]. Την περίοδο 1795–1797 σπούδασε Ιατρική στο πανεπιστήμιο ("Πανδιδακτήριο") της [[Πάντοβα]]{{sfn|Dakin|σσ=55–56}}{{sfn|Δαφνής|σ=87}}. Στις 12 Απριλίου 1799 διορίστηκε, από τον ναύαρχο Καντίρ, διευθυντής του οθωμανικού νοσοκομείου.{{Εκκρεμεί παραπομπή|σχόλιο=29/07/2019}}
Γραμμή 39:
== Ιόνιος Πολιτεία ==
[[Εικόνα:Thomas Lawrence, John Count Capo D'Istria.jpg|thumb|Πορτραίτο του Ιωάννη Καποδίστρια, έργο του [[Τόμας Λώρενς]]]]
Η πρώτη ανάμειξή του με την πολιτική σκηνή της [[Ιόνιος Πολιτεία|Ιονίου Πολιτείας]] πραγματοποιήθηκε τον Απρίλιο του 1801, όταν και κλήθηκε να αντικαταστήσει τον πατέρα του, Αντώνιο - Μαρία Καποδίστρια, στην αποστολή που είχε αναλάβει μαζί με τον Νικόλαο Σιγούρο για την αποκατάσταση της τάξης στην [[Κεφαλονιά]]. Στις 27 Απριλίου 1801 αποβιβάστηκε μαζί με τον Σιγούρο στην Κεφαλονιά και με την ιδιότητα των αυτοκρατορικών επιτρόπων έπαυσαν τις τοπικές αρχές, αναλαμβάνοντας οι ίδιοι προσωπικά την διοίκησή του νησιού. Στις αρχές Σεπτεμβρίου, και αφού είχε αποκατασταθεί πλήρως η τάξη, επέστρεψαν στην [[Κέρκυρα]]. Ένα χρόνο αργότερα συμμετέχει στην ίδρυση του Εθνικού Ιατρικού Συλλόγου, του οποίου διετέλεσε γραμματέας, ενώ τον Οκτώβριο του ίδιου έτους κλήθηκε να μεταβεί, για άλλη μια φορά, στην Κεφαλονιά, προκειμένου να αποκαταστήσει την ομαλότητα.
 
Τον Απρίλιο του 1803 αναλαμβάνει την θέση του γραμματέα του κράτους στο τμήμα εξωτερικών υποθέσεων, έχοντας ως αρμοδιότητα την αλληλογραφία με τους επιτετραμμένους της Δημοκρατίας στο εξωτερικό.{{efn|Από πολλούς ιστορικούς αναφέρεται ως υπουργός επί των εξωτερικών. Κάτι τέτοιο πρέπει να θεωρείται λάθος καθώς την εκτελεστική εξουσία ασκούσε η γερουσία της Δημοκρατίας.
}} Στις 24 Νοεμβρίου εκφώνησε εκ μέρους της Γερουσίας τον επικήδειο του [[Σπυρίδων Γεώργιος Θεοτόκης|Σπυρίδωνος Γεωργίου Θεοτόκη]], προέδρου της Επτανησιακής Γερουσίας. Τον Μάρτιο του 1804 τιμήθηκε με τον βαθμό του κρατικού συμβούλου 6ου βαθμού από τον Τσάρο Αλέξανδρο.{{Sfn|Arsh|σ=32}} Τον Μάιο του 1805, ύστερα από πρόταση του Ρώσου πληρεξούσιου, η Γερουσία εξέλεξε δεκαμελή επιτροπή, στην οποία συμπεριλαμβανόταν και ο Ιωάννης Καποδίστριας, προκειμένου να συντάξει έκθεση με τις διατάξεις του συντάγματος που θα έπρεπε να αναθεωρηθούν. Η έκθεση παραδόθηκε τον επόμενο χρόνο και οι μεταρρυθμίσεις εγκρίθηκαν λίγους μήνες αργότερα. Τον Μάιο του [[1806]] έληξε η θητεία του ως γραμματέα του κράτους και τον επόμενο μήνα ανέλαβε τη διεύθυνση της δημόσιας σχολής της Δημοκρατίας, που είχε ιδρυθεί με δική του πρωτοβουλία.
 
Στις εκλογές του 1806 ο Ιωάννης Καποδίστριας εξελέγη όγδοος σε ψήφους στην [[Κέρκυρα]]. Ο Καποδίστριας διατηρούσε άριστες σχέσεις με τον ρώσο πληρεξούσιο [[Γεώργιος Μοτσενίγος|Γεώργιο Δ. Μοτσενίγο]], του οποίου ήταν προστατευόμενος. Εξελέγη γραμματέας της Γερουσίας και στη συνέχεια γραμματέας και εισηγητής της επιτροπής που θα συνέτασσε το σχέδιο του νέου συντάγματος.<ref name="Eptanisos politeia">Έ Ιστορικά, ''Η Επτάνησος Πολιτεία'', άρθρο του Σπύρου Λουκάτου, Αθήνα 2000, τεύχος 33, σελ.34-37</ref> Από τη θέση αυτή ήρθε σε διαφωνία με τον ρώσο πληρεξούσιο, καθώς οι αλλαγές που πρότεινε ο πρώτος ήταν κατά πολύ πιο φιλελεύθερες σε σχέση με αυτές της ρωσικής αυλής. Παρ' όλα αυτά και μπροστά στο αδιέξοδο που δημιουργήθηκε, ο Καποδίστριας εισηγήθηκε στη γερουσία την ψήφιση του συντάγματος με το επιχείρημα ''ότι κανένα άλλο σύνταγμα δεν είχε εγκριθεί και ότι μόνο αυτό που είχε προτείνει ο Μοτσενίγος θα τύγχανε έγκρισης από τη ρωσική αυλή''.
 
Στις 2 Ιουνίου 1807 η γερουσία τον διόρισε έκτακτο επίτροπο στην Αγία Μαύρα ([[Λευκάδα]]) με ουσιαστικό σκοπό την άμυνα του νησιού από τους [[Οθωμανική Αυτοκρατορία|Οθωμανούς]].<ref name="Eptanisos politeia"/> Ουσιαστικά βρισκόταν υπό τις διαταγές του ρώσου στρατηγού, ανήκε δηλαδή στη ρωσική υπηρεσία. Μαζί με τον Καποδίστρια έφτασαν 300 ρώσοι στρατιώτες, καθώς και ο μητροπολίτης Άρτας Ιγνάτιος. Υπό την προστασία των Ρώσων συνεργάστηκε με τους [[αρματολοί|αρματολούς]], οργανώνοντας μάλιστα και την περίφημη μυστική συνέλευση των κλεφταρματολών, όπου συμμετείχαν όλοι οι οπλαρχηγοί που είχαν καταφύγει στη Λευκάδα (Βαρνακιώτης, Μπουκουβάλας, Μπότσαρης).{{sfn|Σταματόπουλος|θέση=τόμος Αʹ|σ=64}} Στη συνέλευση αυτή, ο Καποδίστριας αναγνώρισε τον [[Αντώνης Κατσαντώνης|Αντώνη Κατσαντώνη]] ως γενικό αρχηγό των κλεφτών στη [[Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας|Δυτική Ελλάδα]]. Όμως, η [[συνθήκη του Τιλσίτ]], που συνομολογήθηκε μεταξύ [[Ρωσική Αυτοκρατορία|Ρώσων]] και [[Γαλλία|Γάλλων]], επανέφερε το παλαιό καθεστώς, με αποτέλεσμα ο Καποδίστριας να ανακληθεί πίσω στην [[Κέρκυρα]] και οι Έλληνες οπλαρχηγοί να απομονωθούν, παρά τις ρητές οδηγίες του προς τη Γερουσία, με τις οποίες συμβούλευε το σώμα να κρατήσει ανεκτική στάση απέναντι στους κλέφτες, έτσι ώστε οι τελευταίοι αφενός να φθείρουν τα στρατεύματα του [[Αλή πασάς|Αλή Πασά]] και αφετέρου να τον κρατούν μακριά από τη Λευκάδα.<ref>{{cite book |συγγραφέας=Παπαγιώργης, Κωστής |λήμμα-συγγραφέα=Κωστής Παπαγιώργης |τίτλος=Τα καπάκια |εκδότης=Εκδόσεις Καστανιώτη |έκδοση=6η |έτος=2003 |page=93 |ISBN=960-03-3470-6}}</ref>